Με χαρά ανοίγω την εκδήλωση του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για την παρουσίαση του δεκάτομου έργου «Τα διακόσια χρόνια του ελληνικού Κράτους – δομές και θεσμοί» με τη χορηγία της Τράπεζας Πειραιώς. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική έκδοση που θα καταστεί έργο αναφοράς και αξίζουν συγχαρητήρια στους συντελεστές της.
Οι εορτασμοί για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση υπήρξαν αφορμή για την επιστροφή στην ίδρυση του ελληνικού Κράτους και στα συστατικά στοιχεία της ταυτότητάς μας, στις πολιτικές, πολιτισμικές και συνταγματικές μας καταβολές. Η επέτειος της Επανάστασης λειτούργησε πανηγυρικά, καθώς αναλογιστήκαμε, με συγκίνηση και δέος, πόσα κατάφερε η χώρα μας στο διάστημα αυτών των δύο αιώνων, σε επίπεδο κοινωνίας και θεσμών. Μας έδωσε, επίσης, την ευκαιρία για κριτικό αναστοχασμό, αφού η πορεία μας δεν αποδείχθηκε ανέφελη, ούτε αλάθητη. Συχνά μάλιστα η απόσταση ανάμεσα στους εθνικούς θριάμβους και τις καταστροφές ήταν απρόσμενα ελάχιστη, φανερώνοντάς μας ότι ούτε η εξέλιξη της ιστορίας είναι γραμμική, ούτε η πρόοδος είναι αυτονόητη και δεδομένη. Για αυτό και είναι διαρκής και υψηλή η ευθύνη, ιδίως των κυβερνώντων, απέναντι στον τόπο. Μας υπενθυμίζει ακόμη η διαδρομή μας, τα 200 αυτά χρόνια, πόσα πετύχαμε όταν υπήρξαμε ενωμένοι και προσηλωμένοι στους εθνικούς μας στόχους. Και πόσο πληγωθήκαμε και οπισθοδρομήσαμε σε περιόδους διχασμών. Κάνοντας τον απολογισμό, αντιλαμβανόμαστε τόσο τις μεγάλες μας δυνατότητες, όσο και τις αδυναμίες μας.
Οι βασικές αξίες των προγόνων μας, η αυταπάρνηση και η ανιδιοτέλεια με την οποία υπερασπίστηκαν το ιδεώδες της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας, παραμένουν ο σταθερός μας οδηγός. Στην ιστορική στιγμή και την κληρονομιά του 1821 βρίσκουμε τη θεμελίωση και την εδραίωση της νεωτερικής κατεύθυνσης του ελληνικού Κράτους, με άλλα λόγια την πυξίδα του πολιτειακού μας αυτοκαθορισμού. Από αυτήν εν τέλει ποτέ δεν παρεκκλίναμε και χάρη σε αυτήν την ακλόνητη πίστη και πεποίθηση η Ελλάδα κέρδισε και εδραίωσε τη θέση της ανάμεσα στα προηγμένα Κράτη της Ευρώπης.
Σήμερα ο κόσμος μας μεταβάλλεται ταχύτατα. Κρύβει συνεχείς κρίσεις και διακινδυνεύσεις, γεωπολιτικές μετατοπίσεις και ανατροπές. Αλλαγές τεχνολογικές που επιδρούν και μετασχηματίζουν την καθημερινότητα των ανθρώπων. Σε αυτό το περιβάλλον, το θεμελιώδες κεκτημένο που ριζώνει στην παράδοση του ‘21 και διατρέχει την ιστορία μας, η συνταγματική δημοκρατία, ως πολίτευμα και ταυτόχρονα ως τρόπος ζωής, είναι το πιο ισχυρό μας εφόδιο για το μέλλον και τις προκλήσεις του.
