Τέσσερα παραδείγματα βορειοελλαδικών επιχειρήσεων που παρά την κρίση διαπρέπουν στο εξωτερικό και ξεχωρίζουν για την ποιότητα των προϊόντων τους.

Τι κοινό έχουν μια τυροκομική επιχείρηση των Γρεβενών, ένα οινοποιείο των Σερρών, μια εταιρεία παραγωγής υφασμάτων της Θεσσαλονίκης και ο αλιευτικός συνεταιρισμός Βιστωνίδας;

Πρόκειται για βορειοελλαδικές παραγωγικές επιχειρήσεις μικρομεσαίου μεγέθους με διεθνή αναγνωρισιμότητα και έντονη εξωστρέφεια. Επιχειρήσεις που εν μέσω της οικονομικής κρίσης και του κλίματος μιζέριας που επικρατεί σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας βλέπουν μακριά, επενδύουν στην ποιότητα, καλλιεργούν την εξωστρέφεια και δηλώνουν αισιοδοξία.

Αλιευτικός Συνεταιρισμός Βιστωνίδας

Ένα από τα διάσημα εδέσματα της περιοχής της Βενετίας είναι η μαρινάτη αθερίνα. Πόσοι όμως ξέρουν ότι κατά κύριο λόγο είναι ελληνική και μάλιστα προερχόμενοι από τα νερά της Ξάνθης και της Ροδόπης;

Ο πρόεδρος του Αλιευτικού Συνεταιρισμού Βιστωνίδας Στέλιος Μπαλάσης αναφέρει ότι ο συνεταιρισμός εξάγει κάθε χρόνο περισσότερους από 300 τόνους αθερίνα στη Βενετία και περίπου 50 τόνους χέλια γενικά στην Ιταλία. Τα ελληνικά χέλια, αφού υποστούν την ιταλική επεξεργασία -γίνονται κυρίως καπνιστά-, επανεξάγονται στη Βόρεια Ευρώπη, σε Κίνα και Ιαπωνία.

“Από τους 600-700 τόνους ψαριών που παράγουμε ετησίως, περισσότερα από τα μισά είναι αθερίνα, 50 τόνοι είναι χέλια, και τα υπόλοιπα κεφάλια, τσιπούρες και λαβράκια. Όλη η παραγωγή της αθερίνας και του χελιού κατευθύνεται στο εξωτερικό”, λέει ο κ. Μπαλάσης, προσθέτοντας ότι το τελευταίο διάστημα ο συνεταιρισμός έχει αρχίσει εξαγωγές και άλλων ειδών ψαριών σε Αλβανία και Βουλγαρία.

Τα τελευταία δύο χρόνια τα οικονομικά του συνεταιρισμού, ο οποίος αποτελούσε πρότυπο λειτουργίας παλαιότερα, επηρεάστηκαν αρνητικά από την οικονομική κρίση. Η κατανάλωση ψαριού στην εγχώρια αγορά έπεσε σημαντικά και πλέον η εξωστρέφεια αποτελεί μονόδρομο. “Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος μας είναι η μαζική παραγωγή σε σύντομο χρονικό διάστημα. Με δεδομένο ότι σε πέντε, το πολύ έξι μήνες πρέπει να διαθέσουμε το σύνολο της παραγωγής, θα πρέπει να ενισχύσουμε τις εξαγωγές μας”, τονίζει ο ίδιος.

Ο Αλιευτικός Συνεταιρισμός Βιστωνίδας ιδρύθηκε το 1942 και σήμερα έχει 50 μέλη. “Μία από τις σημαντικές πρωτοπορίες μας είναι η χρήση γεωθερμίας στο ιχθυοτροφείο μας, που συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγής και της ποιότητας των προϊόντων μας”, καταλήγει ο κ. Μπαλάσης.

Κτήμα Νεραντζή

Παράγει το ακριβότερο ελληνικό κρασί που πωλείται σήμερα στην Ευρώπη, έχει παρουσία στα καλύτερα εστιατόρια και ξενοδοχεία της Γερμανίας, ενώ τα κρασιά του έχουν βραβευτεί σε πολλούς διεθνείς διαγωνισμούς. Ο λόγος για το Κτήμα Νεραντζή, που εδρεύει στο χωριό Πεντάπολη του ακριτικού νομού Σερρών, φημισμένο κρασοχώρι, με παράδοση στην οινοποίηση, όπως λέει  ο επικεφαλής του κτήματος, Νεραντζής Μητρόπουλος, ο οποίος υπήρξε προπονητής στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στο άθλημα της πάλης.

Όπως και στον αθλητισμό, στόχος του είναι να παίζει στην υψηλή κατηγορία και στο κρασί. Για τον λόγο αυτό σημαία του κτήματος είναι η προσήλωση στην ποιότητα, και αυτό γίνεται αντιληπτό σε όλες τις φάσεις της παραγωγής: από τις βιολογικές μεθόδους καλλιέργειας και οινοποίησης μέχρι την ποιότητα της φιάλης, το παχύ γυαλί της και τη ζωγραφιστή στο χέρι ετικέτα της. “Να σημειωθεί ότι στα 100 στρέμματα αμπελώνων που διαθέτουμε δεν χρησιμοποιούμε κανενός είδους λίπασμα ή εντομοκτόνο, ούτε καν βιολογικό. Πρόκειται για μια πολύ καθαρή καλλιέργεια”, λέει ο κ. Μητρόπουλος και τονίζει την εικοσαετή και πλέον ενασχόληση της οικογένειάς του με το κρασί. Το 1998 άρχισε τη λειτουργία της η πρώτη μικρή εταιρεία, ενώ από το 2005 λειτουργεί το Κτήμα Νεραντζή, που σήμερα εξάγει το 50% της παραγωγής του κατά βάση στη Γερμανία και αυτήν την περίοδο πραγματοποιεί επαφές για εξαγωγές σε Βέλγιο και ΗΠΑ.

Όμως το Κτήμα Νεραντζή διαθέτει άλλον έναν άσο στο μανίκι: Είναι το μοναδικό οινοποιείο στον κόσμο που καλλιεργεί και οινοποιεί τη χαμένη στον χρόνο ελληνική ποικιλία κόνιαρος. Ψάχνοντας σε ένα προπολεμικό αμπέλι στην περιοχή της Νιγρίτας ο κ. Μητρόπουλος ανακάλυψε την παλιά ποικιλία. “Στείλαμε την ποικιλία στο Ινστιτούτο Αμπέλου στη Γαλλία. Διαπίστωσαν ότι είναι μη καταγραμμένη και χαμένη στον χρόνο. Μάλιστα την κατοχυρώσαμε ως ποικιλία του νομού Σερρών στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης”, λέει ο Νεραντζής Μητρόπουλος, συμπληρώνοντας ότι ο κόνιαρος διαθέτει φοβερές δυνατότητες παλαίωσης.

Το οινοποιείο του Κτήματος Νεραντζή υποδέχεται κάθε χρόνο γάλλους σομελιέ, ειδικούς και φίλους του κρασιού, αλλά και διεθνείς εμπορικές επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να μεταφέρουν το σερραϊκό κρασί εκτός συνόρων. Στο δυναμικό της εταιρείας προστίθεται αυτήν την περίοδο η κόρη του κ. Μητρόπουλου, Εύη, η οποία πρόσφατα πήρε πτυχίο οινολογίας από το Πανεπιστήμιο της Βουργουνδίας.

“Στόχος μας είναι η περαιτέρω διείσδυση στη διεθνή αγορά ποιοτικού κρασιού. Ωστόσο δεν βιαζόμαστε, με δεδομένο ότι έχουμε μικρή παραγωγή. Θέλουμε να οργανώσουμε το οινοποιείο καλά, και σε αυτό θα βοηθήσει και η Εύη. Σε δύο τρία χρόνια εκτιμούμε ότι θα αυξήσουμε σημαντικά τις εξαγωγές μας”, τονίζει, υπογραμμίζοντας ότι όταν παίζεις στην υψηλή κατηγορία δεν έχει αστεία. Θέλει σοβαρότητα και συνέπεια, καθώς οι άνθρωποι που έχουν χρήματα να αγοράσουν ακριβό κρασί έχουν και την απαιτούμενη γνώση.

Στο πλαίσιο των επενδύσεών της η εταιρεία πριν από ένα χρόνο υλοποίησε τη δημιουργία του νέου οινοποιείου της, ενώ σχεδιάζει τη δημιουργία χώρου γευσιγνωσίας στο υπόγειο των εγκαταστάσεών της. Επόμενο βήμα η δημιουργία χώρου φιλοξενίας υψηλών προδιαγραφών, που κατά κύριο λόγο θα απευθύνεται επίσης στη διεθνή αγορά.

Στην Ελλάδα τα κρασιά του κτήματος διατίθενται στον νομό Σερρών, σε επιλεγμένα σημεία της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας, αλλά και απευθείας σε ιδιώτες, φανατικούς φίλους του κτήματος.

Κουρέλλας-Biopan

Μέχρι την Αυστραλία ταξιδεύουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα της εταιρείας Κουρέλλας, που εδρεύει στα Γρεβενά, της πρώτης εταιρείας στην Ελλάδα που παρήγαγε βιολογικά ζωικά προϊόντα το 1996, πριν καν δημιουργηθεί στη χώρα μας το θεσμικό πλαίσιο, με την πιστοποίησή της να προέρχεται από γερμανικό οργανισμό.

Ο Σωκράτης Κουρέλλας αντιλήφθηκε από πολύ νωρίς το κλειδί που ανοίγει τις διεθνείς αγορές. “Η ασφάλεια και η ποιότητα τωντροφίμων μας ήταν το καλύτερο διαβατήριο, για να περάσουμε σε οποιαδήποτε ανταγωνιστική αγορά”, αναφέρει ο επικεφαλής της εταιρείας, η οποία από το 2000 καταγράφει έντονη εξωστρέφεια, ενώ εξάγει το 80% της παραγωγής της σε όλη την Ευρώπη, σε Ντουμπάι, σκανδιναβικές χώρες, Γερμανία, Βρετανία και Αυστραλία.

Η γρεβενιώτικη επιχείρηση ιδρύθηκε το 1992 από μετατροπή ομόρρυθμης εταιρείας, ενώ η ιστορία της οικογένειας Κουρέλλα με την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων αρχίζει το 1960. Αντικείμενό της είναι η επεξεργασία γάλακτος και η παραγωγή τυροκομικών προϊόντων, σαλατών και γιαούρτης, η παραγωγή ζωοτροφών, καθώς και η ανάπτυξη της γεωργικής οικονομίας με καινοτόμες εφαρμογές. Διαθέτει δικό της δίκτυο συλλογής γάλακτος, μονάδα αποθήκευσης, παστερίωσης, επεξεργασίας, ωρίμανσης, τυποποίησης και αποθήκευσης έτοιμων προϊόντων. Επίσης διαθέτει ενσωματωμένο εργαστήριο ποιοτικού έλεγχου και ακολουθεί απαραβίαστο σύστημα ιχνηλασιμότητας.

Μεταξύ των βασικών προϊόντων ένα τοπικό τυρί, Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης, το Ανεβατό, που η εταιρεία ταυτοποίησε, κατοχύρωσε, παράγει και διακινεί στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με τον κ. Κουρέλλα, σήμερα με την εταιρεία συνεργάζονται 90 αμιγώς βιολογικά γεωργοκτηνοτροφικά νοικοκυριά και καλλιεργούνται 20.000 στρέμματα σιτηρών, ψυχανθών και ποικίλων άλλων κτηνοτροφικών τροφών, για την αυτοτροφοδοσία του συστήματος με ελληνικής παραγωγής ζωοτροφές για την εκτροφή των 20.000 και πλέον βιοεκτρεφόμενων αιγοπροβάτων. Συνολικά παράγονται 250 τόνοι βιολογικών τυριών και 600 τόνοι συμβατικών τυριών.

Πριν από δύο χρόνια ολοκλήρωσε επενδύσεις ύψους 5 εκατ. ευρώ που αφορούσαν τη δημιουργία πρότυπης καθετοποιημένης αγελαδοτροφικής μονάδας με βιολογική σήμανση, και την κατασκευή μονάδας παραγωγής βιολογικών ζωοτροφών. Αυτή την περίοδο οι επενδύσεις στις δύο μονάδες είναι ύψους 2,5 εκατ. ευρώ και αφορούν την ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων στην πρώτη και παρεμβάσεις για βελτίωση των προϊόντων με στόχο την εξατομικευμένη παροχή υπηρεσιών στη δεύτερη.

Ωστόσο, τα σχέδια του κ. Κουρέλλα δεν σταματούν εδώ. Το νέο πλάνο που μελετά είναι να δημιουργήσει ένα ανοιχτό σχολείο για γεωργούς και κτηνοτρόφους, ένα κέντρο που θα εκπαιδεύει τους αγρότες στα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, στις νέες βελτιωμένες πρακτικές καλλιεργειών, με απώτερο στόχο να στηρίξει τους συνεργάτες της.

Για την επόμενη χρονιά σχεδιάζει τη δημιουργία μιας πρότυπης βιολογικής προβατοτροφικής μονάδας, επένδυσης 1,5 εκατ. ευρώ, και στο πλαίσιο αυτό συνεργάζεται με ομάδα πανεπιστημιακών από την Ισπανία, με στόχο να βελτιωθούν γενετικά οι ελληνικές ράτσες των ζώων.

Η εταιρεία, εξάλλου, συνεργάζεται με ελληνικούς πανεπιστημιακούς φορείς, κυρίως με το Εργαστήριο Υγιεινής Τροφίμων Γάλακτος του ΑΠΘ, και συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα για την ανάδειξη και την τυποποίηση παραδοσιακών τυριών.

“Αν και οι καιροί σήμερα είναι δύσκολοι και πολλά τα προβλήματα των εξαγωγικών επιχειρήσεων, πιστεύω ότι τόσο ο πρωτογενής τομέας όσο και η μεταποίηση μπορούν να βγάλουν τη χώρα από το αδιέξοδο που βιώνει”, λέει ο κ. Κουρέλλας.

Sotex

Οι εξαγωγές ελληνικών προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας στην Κίνα, τη στιγμή που τα κινέζικα προϊόντα έχουν κατακλύσει την εγχώρια και όχι μόνο αγορά, θα μπορούσε να αποτελεί και ανέκδοτο, αν δεν υπήρχαν εταιρείες όπως η Sotex να επιβεβαιώσουν το παράδοξο.

Μία από τις βασικές αγορές της εταιρείας παραγωγής υφασμάτων διακόσμησης, που εδρεύει στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, είναι η Κίνα και συγκεκριμένα το Χονγκ Κονγκ.

Το 70% της παραγωγής της, η οποία κατά κύριο λόγο ανατίθεται σε πέντε βιοτεχνικές μονάδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, εξάγεται στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα: σε Άπω και Μέση Ανατολή, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.

Πρόκειται για τη σειρά Haks, υψηλών ποιοτικών δεδομένων, που απευθύνεται σε πελάτες οικονομικά εύρωστους, αναφέρει ο πρόεδρος της εταιρείας Κωνσταντίνος Σουρνόπουλος, προσθέτοντας ότι τζίρος που προέρχεται από την Ελλάδα αφορά μόνο ξενοδοχειακό εξοπλισμό.

Η σχέση της οικογένειας Σουρνόπουλου με την παραγωγή υφασμάτων για κουρτίνες πάει πίσω στο 1930 και στον παππού του Κωνσταντίνου. Σε όλη την πορεία της υπήρχε έντονος εξαγωγικός προσανατολισμός. Το 2004 ιδρύθηκε η Sotex από την τρίτη γενιά της οικογένειας, που λάνσαρε μια σειρά ποιοτικότερων και επώνυμων προϊόντων.

www.makthes.gr