Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Ανύπαρκτες πληροφορίες που έχουν παραχθεί από λάθος πηγές αναφέρονται σε σχολικά εγχειρίδια του τουρκικού υπουργείου παιδείας κι απ’ό,τι φαίνεται πρόκειται για την εργαλειοποίηση της εκπαίδευσης προς εξυπηρέτηση των σκοπών του πολιτικού ισλάμ του παραερντογανικού καθεστώτος.

Τα βιβλία που κυκλοφορούν από το τουρκικό υπουργείο παιδείας στα πλαίσια του “Μοντέλου Εκπαίδευσης του Αιώνα της Τουρκίας” επιδιώκουν “την πρακτική διδασκαλία των εθνικών και πνευματικών αξιών, που αποτελούν τις βασικές αναφορές του τουρκο-ισλαμικού πολιτισμού” όπου κυριαρχούν (σσ δική μας παρατήρηση) τα θρησκευτικά στοιχεία σε όλα τα σχολικά εγχειρίδια.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα λάθη που υπάρχουν στο Εγχειρίδιο Φυσικών Επιστημών Ε’ Δημοτικού, όπου ουσιαστικά τοποθετείται ως απαρχή της επιστημονικής γνώσης η λεγόμενη “Χρυσή Εποχή του Ισλάμ” με κύριους εκπροσώπους τους 1. El-Cezeri, 2. El-Hârizmî (780-850) , 3. El-Kindî (801-873), 4. Zekeriyyâ er Râzî (865-925), 5. El-Battanî (858-929), 6. Farabî (872-950), 7. İbn-i Heysem (965 – 1040) ,8. El – Birunî (973 – 1048), 9. İbn-i Sina (980 – 1037), 10. İbn-i Haldun (1332-1406) ,11. Beni Musa Kardeşler (803-878).

Πρόκειται για μία περίοδο που χρονολογείται από τον 8ο έως τον 14ο αιώνα, στην οποία μεγάλο μέρος του ιστορικού Ισλαμικού κόσμου ήταν οργανωμένο σε χαλιφάτα, και άνθιζαν η επιστήμη, η οικονομική ανάπτυξη και τα πολιτιστικά έργα. Η θεώρηση που υπάρχει, είναι πως μεσαιωνική επιστήμη είναι ουσιαστικά η ιστορία της αφομοίωσης, ανάπτυξης και διάδοσης της αρχαίας ελληνικής επιστήμης, η οποία μεταδόθηκε από την Βυζαντινή αυτοκρατορία στο Αραβικό χαλιφάτο και έπειτα στη ∆υτική Ευρώπη.

Στα πλαίσια μιας επιστημολογικής προσέγγισης, μπορούμε να δεχθούμε ότι το μεσαιωνικό ισλάμ κατάφερε να συμβάλει με επιτυχία στη διατήρηση, στη οικειοποίηση, στην ανάπτυξη και στη διάδοση της επιστημονικής γνώσης συντελώντας στην Αναγέννηση και στην Επιστημονική Επανάσταση της ∆υτικής Ευρώπης. Αυτό όμως, απέχει πολύ από την προσπάθεια εξισλαμισμού της επιστημονικής σκέψης που αποσκοπεί στην κατασκευή μιας διχοτόμησης ανάμεσα στον πολιτισμό (και την επιστήμη) της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής και στον πολιτισμό και στην επιστήμη του Ισλάμ.

Επιστρέφοντας στο θέμα του σημερινού άρθρου, αρκεί να αναφερθούμε στα ενδεικτικά λάθη που εντοπίζονται στο προαναφερθέν εγχειρίδιο , όπως λχ στην σελ. 53 του πρώτου τόμου όπου γίνεται αναφορά στους Biruni, Fergani, Ali Kuşçu και Cacabey , στην σελ.97. για τον Hezarfen Ahmed Çelebi , στην σελ. 143. για τον Akşemseddin και στον δεύτερο τόμο στην σελ. 47 για τον Kindi καθώς:

• 1. Biruni: Στο βιβλίο υπάρχουν δηλώσεις ότι ο Biruni «καθόρισε πότε ξεκίνησαν οι εποχές από τις κινήσεις του Ήλιου» και «βρήκε τη διάμετρο της Γης πολύ κοντά στη σημερινή τιμή». Ωστόσο, τονίζεται ότι αυτές οι πληροφορίες ήταν λάθος,καθώς οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και αστρονόμοι της Μεσοποταμίας γνώριζαν ήδη τις εποχές και οι μετρήσεις του Biruni ήταν ελαφρώς μεγαλύτερες από τις σημερινές τιμές. Η συνεισφορά του Biruni εντοπίζεται στον τομέα της τριγωνομετρίας και της χημείας.
• 2. Fergani: Το βιβλίο ισχυρίζεται ότι ο Φεργκάνι ήταν «ο πρώτος επιστήμονας που ανακάλυψε ότι ο Ήλιος είναι ένα κινούμενο ουράνιο σώμα». Ωστόσο, το γεγονός ότι ο Ήλιος είναι ένα κινούμενο ουράνιο σώμα ήταν ήδη γνωστό στους αρχαίους αστρονόμους. Οι πραγματικές συνεισφορές του Fergani περιλαμβάνουν τη δήλωση ότι το απόγειο του Ήλιου είναι μεταβλητό
• 3. Ali Kuşçu: Στο βιβλίο, υποστηρίζεται ότι ο Ali Kuşçu «βρήκε την Ηλιοκεντρική Θεωρία» και «έφτιαξε τον πρώτο χάρτη της Σελήνης». Ωστόσο, αναφέρεται ότι ο Kuşçu επικεντρώθηκε στο γεωκεντρικό μοντέλο στις μελέτες του και ότι δεν υπάρχουν πληροφορίες για τον χάρτη της Σελήνης. Οι συνεισφορές του Ali Kuşçu στον τομέα των μαθηματικών και της αστρονομίας αφορούσαν κυρίως τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων.
• 4. Caca Bey: Στο βιβλίο, υποστηρίζεται ότι το Caca Bey Madrasa χρησιμοποιήθηκε ως παρατηρητήριο και εδώ γίνονταν παρατηρήσεις ουράνιων αντικειμένων. Ωστόσο, αναφέρεται ότι πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα και δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με αστρονομικές παρατηρήσεις.
• 5. Hezarfen Ahmed Çelebi και Akşemseddin: Αναφέρεται ότι είναι ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα εάν ο Hezarfen Ahmed Çelebi είναι ζωντανός ή όχι, και ταυτόχρονα, δεν υπάρχουν οριστικές πληροφορίες για τα πτητικά του πειράματα. Ο ισχυρισμός ότι ο Akşemseddin ανακάλυψε το μικρόβιο θεωρείται ψευδής γιατί δεν είναι δυνατό χωρίς μικροσκόπιο. Αναφέρεται ότι οι απόψεις του Akşemseddin ότι οι ασθένειες μεταδίδονται μέσω των σπόρων δεν έχουν καμία σημασία όσον αφορά την ανακάλυψη του μικροβίου.
• 6. Kindi: Για τον Κίντι δίνονται στη σελίδα 47 του 2ου τόμου του βιβλίου τα στοιχία ότι εξέτασε τη σχέση σκιάς-φωτός και πραγματοποίησε πειράματα πάνω σε αυτό το θέμα. Με βάση τα πειράματα και τις παρατηρήσεις του, ανακάλυψε ότι οι ακτίνες εξαπλώνονται σε ευθείες γραμμές. Βεβαίως ήταν γνωστό ήδη από τον Ευκλείδη ότι οι ακτίνες φωτός διαδίδονται σε ευθείες γραμμές. Ο Κίνντι εξέτασε τη σχέση σκιάς-φωτός και πραγματοποίησε πειράματα πάνω σε αυτό το θέμα κι ενδεχομένως να επηρέασε την μελέτης της οπτικής στη Δύση μετά τον 12ο αιώνα.

Τα παραπάνω έχουν νόημα στον βαθμό που μεταφέρονται και στην εκπαίδευση των Μουσουλμανοπαίδων είτε μέσω εκπαιδευτικού υλικού εισαγομένου από την Τουρκία είτε ως αναφορές σε διαλέξεις και διδασκαλίες στα παράνομα κατηχητικά σχολεία Kuran Kursu.

Αντί Επιλόγου

Τί διδάσκεται στα παράνομα κατηχητικά σχολεία της Θράκης;