Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Στα πλαίσια της περιοδείας του σε χώρες των Βαλκανίων, ο Πρόεδρος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης κ. Μουσταφά Σεντόπ , συνοδευόμενος από 10 βουλευτές, σήμερα μετέβη στην Στρώμνιτσα που είναι και η μεγαλύτερη πόλη στα ανατολικά της πρώην ΠΓΔΜ/Β. Μακεδονιας όπου και διαβιούν μέλη της τουρκικής μειονότητας που αντιστοιχεί στο 3,86% -82.959 άτομα του συνολικού πληθυσμού (1,8 εκ) , σύμφωνα με την πρόσφατη απογραφή .

Στα πλαίσια της εθνοθρησκευτικής διεύρυνσης της επιρροής της στα Βαλκάνια, η Τουρκία επενδύει πόρους και αναπτύσσει διάφορες δράσεις και σε περιοχές της πρώην ΠΓΔΜ/Β. Μακεδονίας. Να τονίσουμε ότι η Τουρκία επιδιώκει μέσω να διασφαλίσει την παρουσία της με πρόσχημα την προστασία των ομογενών κι ομοεθνών της στα Βαλκάνια τονίζοντας, όμως, κυρίως την θρησκευτική διάσταση των ομοδοξων Μουσουλμάνων.

Να τονίσουμε ότι οι εμπορικές ανταλλαγές της πρώην ΠΓΔΜ/Β. Μακεδονιας με την Τουρκία αυξάνονται συνεχώς και από την 8η θέση που καταλάμβανε η τελευταία το 2020, το πρώτο τρίμηνο του 2022 κατέλαβε την 6η θέση στη λίστα με τους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους της πρώην ΠΓΔΜ/Β. Μακεδονιας. Όσον αφορά τις χώρες με τις περισσότερες ξένες επενδύσεις στην πρώην ΠΓΔΜ/Β. Μακεδονία, η Τουρκία βρίσκεται στην 5η θέση με τις επενδύσεις των τουρκικών εταιρειών στη χώρα να έχουν φθάσει το 1 δισ. δολάρια ΗΠΑ.

Ιδιαίτερη είναι και η δράση που αναπτύσσει η TIKA Σκοπίων με διευθυντή τον κ.Halim Ömer Söğüt αφού περισσότερα από 1.100 έργα έχουν εφαρμοστεί στην χώρααπό το 2005 στην εκπαίδευση, την υγεία, την ανθρωπιστική βοήθεια, την αποκατάσταση και πολλούς άλλους τομείς, ενώ ανάλογες δράσεις αναλαμβάνει και η ΥΤΒ με έμφαση την προώθηση δράσεων προς τις συγγενείς και τις συναφείς κοινότητες. Ως προς την προώθηση της τουρκοισλαμικής θρησκευτικής ατζέντας εκτός από την αναστήλωση τζαμιών που χρηματοδοτήθηκε από την ΤΙΚΑ, η DIYANET χρηματοδοτεί την ανέγερση τζαμιού στην πόλη των Σκοπίων.

Η τουρκική μειονότητα βρισκεται διασκορπισμένη στο έδαφος της χώρας, ενώ σημαντικός αριθμός κατοικεί στα Σκόπια, στη δυτική περιοχή της χώρας (Gostivar, Tetovo, Strouga, Resen), αλλά και στα ανατολικά (Stroumitsa, Radovic).Οι Τούρκοι κατέχουν το δικαίωμα της ελεύθερης θρησκευτικής έκφρασης, έχουν όμως προβλήματα με τη γλώσσα που χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στις θρησκευτικές εκδηλώσεις, η οποία είναι τα αλβανικά.

Σε εφαρμογή της συμφωνίας της Αχρίδας έχει αναρτηθεί η τουρκική σημαία στους δήμους Centar Zupa, Plasnice.Η Συμφωνία της Αχρίδας του 2001, μετά τις ένοπλες συγκρούσεις Αλβανών και Σλαβομακεδόνων επιτρέπει σε 16 από τους 81 δήμους της χώρας να υψώνεται η τουρκική σημαία.

Η διεύρυνση της χρήσης της τουρκικής γλώσσας στα πλαίσια μιας επιδιωκόμενης “πολιτιστικής αυτονομίας” αποτελεί ένα σημείο τριβής όπως άλλωστε και οι πιέσεις της Άγκυρας να εκδοθούν πλέον των 80 ατόμων που θεωρούνται ότι ανήκουν στο κίνημα των Γκιουλενιστών – FETO.

Αξιοσημείωτη και η στρατιωτική συνεργασία που έχουν οι ΕΔ των δύο χωρών από το 1993 μέχρι σήμερα, μέσω προγράμματος διμερούς συνεργασίας ύψους 40 εκ. ευρώ και έχει αποφέρει στη Βόρεια Μακεδονία οικονομική βοήθεια ύψους άνω των 40 εκατ €. Την 18 Αυγούστου 2021 οι ΥΠΑΜ της Βόρειας Μακεδονίας, Ράντμιλα Σεκερίνσκα και της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ υπέγραψαν πενταετή συμφωνία Στρατιωτικής-Οικονομικής Συνεργασίας, η οποία όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του ΥΠΑΜ της Βόρειας Μακεδονίας θα βελτιώσει τις δυνατότητες των ενόπλων δυνάμεων της χώρας.

Η τουρκική μειονότητα εκπροσωπείται πολιτικά από το Τουρκικό Δημοκρατικό Κόμμα (Türk Demokratik Partisi – TDP),το Τουρκικό Κόμμα Δράσης (Türk Hareket Partisi – THP) και το Τουρκικό Κίνημα Εθνικής Ενότητας (Türk Millî Birlik Hareketi – TMBH) . Σημαντικός ο ρόλος της Ένωσης Τουρκικών Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών (Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatlar Birliği – MATÜSİTEB).

Ως ηγετικές προσωπικότητες της τουρκικής μειονότητας θεωρούνται οι Husrev Emin,, Bejcan Ilyas, , Enes Ibrahim,, Erdogan Sara , Adnan Cahil, Hafza Redžep Kakel, Furkan Chako, Fadil Hoxha, Murteza Sulojodza Ba, Sejid Emin, , Tahsin Ibrahim, Sulejman Baki, , Ismail Jahoski, Furkan Purdu.

Ιδιαίτερες σχέσεις διατηρούν εκπρόσωποι-εγκάθετοι της Άγκυρας της τουρκικής μειονότητας των Σκοπίων με το ακροδεξιό ισλαμοφασιστικό εθνικιστικό ΚΙΕΦ και την οικογένεια Αχμέτ Σαδίκ.

Περιοδεία Μ. Σεντόπ στα Βαλκάνια- Προαναγγελία σκηνικού κρίσης