- Τετάρτη, 06 Νοεμβρίου
Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, 24-25 Ιουνίου 2021
Στις 24 και 25 Ιουνίου 2021 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέδωσε συμπεράσματα για τη νόσο COVID-19, την οικονομική ανάκαμψη, τη μετανάστευση, την Τουρκία, τη Λιβύη, τη Ρωσία, τη Λευκορωσία, το Σαχέλ, την Αιθιοπία και την κυβερνοασφάλεια.
I. COVID-19
1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την ικανοποιητική πρόοδο όσον αφορά τον εμβολιασμό και τη συνολική βελτίωση της επιδημιολογικής κατάστασης, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη να συνεχίσουμε τις εμβολιαστικές προσπάθειες και να είμαστε σε επαγρύπνηση και συντονισμένοι όσον αφορά τις εξελίξεις, ιδίως την εμφάνιση και τη διάδοση παραλλαγών.
2. Οι συμφωνίες που επιτεύχθηκαν για το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID της ΕΕ και για την αναθεώρηση των δύο συστάσεων του Συμβουλίου σχετικά με τα ταξίδια εντός της ΕΕ και τα μη αναγκαία ταξίδια προς την ΕΕ θα διευκολύνουν τα ασφαλή διασυνοριακά ταξίδια. Τα κράτη μέλη θα τις εφαρμόσουν κατά τρόπο που να εξασφαλίζει την πλήρη επιστροφή στην ελεύθερη κυκλοφορία, μόλις το επιτρέψει η κατάσταση της δημόσιας υγείας.
3. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει την προσήλωση της ΕΕ στη διεθνή αλληλεγγύη για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Οι εν εξελίξει εργασίες για τη συμβολή στην ενίσχυση της παγκόσμιας παραγωγής εμβολίων και της καθολικής πρόσβασης σε αυτά, ιδίως μέσω του COVAX, θα πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα. Όλες οι χώρες παραγωγής και οι παρασκευαστές θα πρέπει να συνεισφέρουν ενεργά στις προσπάθειες να αυξηθεί η παγκόσμια προσφορά εμβολίων, πρώτων υλών, θεραπευτικών αγωγών και φαρμακοθεραπευτικών σκευασμάτων για την COVID-19, και να συντονίζουν τη δράση σε περιπτώσεις συμφόρησης στον εφοδιασμό και τη διανομή.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για την απόφαση της 74ης Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας να συγκληθεί ειδική συνεδρίαση της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας τον Νοέμβριο του 2021 με αντικείμενο μια σύμβαση-πλαίσιο για την ετοιμότητα και την αντίδραση σε πανδημίες. Η ΕΕ θα εξακολουθήσει να εργάζεται με στόχο μια διεθνή συνθήκη για τις πανδημίες.
5. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε τα αρχικά διδάγματα που μπορούν να αντληθούν από την πανδημία με βάση την έκθεση της Επιτροπής. Καλεί την αναλαμβάνουσα Προεδρία να προωθήσει τις εργασίες εντός του Συμβουλίου με σκοπό να ενισχυθεί η συλλογική μας ετοιμότητα, ικανότητα αντίδρασης και ανθεκτικότητα απέναντι σε μελλοντικές κρίσεις, καθώς και να προστατευτεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
[…]
III. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
11. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε για την κατάσταση όσον αφορά τη μετανάστευση στις διάφορες μεταναστευτικές οδούς. Αν και τα μέτρα που έχουν λάβει η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν μειώσει τις συνολικές παράτυπες ροές τα τελευταία χρόνια, οι εξελίξεις σε ορισμένες οδούς προκαλούν σοβαρή ανησυχία και απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση και επείγουσα δράση.
12. Προκειμένου να προληφθεί η απώλεια ανθρώπινων ζωών και να μειωθεί η πίεση στα ευρωπαϊκά σύνορα, θα ενταθούν οι αμοιβαία επωφελείς εταιρικές σχέσεις και η συνεργασία με χώρες καταγωγής και διέλευσης, ως αναπόσπαστο μέρος της εξωτερικής δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η προσέγγιση θα είναι ρεαλιστική, ευέλικτη και προσαρμοσμένη στην κάθε περίπτωση, θα χρησιμοποιεί συντονισμένα, ως «Ομάδα Ευρώπη», όλα τα διαθέσιμα μέσα και κίνητρα της ΕΕ και των κρατών μελών, και θα υλοποιηθεί σε στενή συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης. Θα πρέπει να καλύπτει όλες τις οδούς και να βασίζεται σε προσέγγιση για το σύνολο της κάθε οδού, αντιμετωπίζοντας τα βαθύτερα αίτια, στηρίζοντας τους πρόσφυγες και τα εκτοπισμένα πρόσωπα στην περιοχή, δημιουργώντας ικανότητες διαχείρισης της μετανάστευσης, εξαλείφοντας τη λαθραία διακίνηση και την εμπορία μεταναστών, ενισχύοντας τον έλεγχο των συνόρων, αναπτύσσοντας συνεργασία για την έρευνα και διάσωση, συνεκτιμώντας τη νόμιμη μετανάστευση, με παράλληλο σεβασμό των εθνικών αρμοδιοτήτων, καθώς και διασφαλίζοντας την επιστροφή και την επανεισδοχή. Για τον σκοπό αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
– καλεί την Επιτροπή και τον ύπατο εκπρόσωπο, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, να ενισχύσουν αμέσως τόσο συγκεκριμένες δράσεις με χώρες καταγωγής και διέλευσης που αποτελούν προτεραιότητα όσο και την απτή στήριξη των χωρών αυτών·
– καλεί την Επιτροπή και τον ύπατο εκπρόσωπο, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, να υποβάλουν το φθινόπωρο του 2021 σχέδια δράσης για τις χώρες καταγωγής και διέλευσης που αποτελούν προτεραιότητα, παρουσιάζοντας σαφείς στόχους, περαιτέρω μέτρα στήριξης και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα·
– καλεί την Επιτροπή να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τουλάχιστον το 10 % των χρηματοδοτικών κονδυλίων του ΜΓΑΔΣ, καθώς και χρηματοδοτικούς πόρους στο πλαίσιο άλλων σχετικών μέσων, για δράσεις σχετιζόμενες με τη μετανάστευση, και να ενημερώσει το Συμβούλιο για τις σχετικές προθέσεις της έως τον Νοέμβριο.
13. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει και αποδοκιμάζει κάθε απόπειρα τρίτων χωρών να εργαλειοποιήσουν τους μετανάστες για πολιτικούς σκοπούς.
Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις εξωτερικές σχέσεις, 24 Ιουνίου 2021
IV. ΤΟΥΡΚΙΑ
14. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανήλθε στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία και υπενθύμισε το στρατηγικό συμφέρον της EE για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και για την ανάπτυξη συνεργατικής και αμοιβαίως επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Εκφράζει ικανοποίηση για την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία πρέπει να διατηρηθεί σύμφωνα με τη δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Μαρτίου 2021.
15. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία κατά τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, υπό τις καθορισμένες προϋποθέσεις που τέθηκαν τον Μάρτιο καθώς και σε προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
16. Σύμφωνα με το πλαίσιο αυτό, σημειώνει την έναρξη εργασιών σε τεχνικό επίπεδο για εντολή σχετικά με τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και υπενθυμίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι τρέχουσες δυσκολίες στην υλοποίηση της τελωνειακής ένωσης και να εξασφαλιστεί η ουσιαστική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη μέλη. Η εντολή αυτή μπορεί να εγκριθεί από το Συμβούλιο με την επιφύλαξη πρόσθετης καθοδήγησης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο·
17. Σημειώνει επίσης τις προπαρασκευαστικές εργασίες για διαλόγους υψηλού επιπέδου με την Τουρκία σχετικά με θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η μετανάστευση, η δημόσια υγεία, το κλίμα, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και περιφερειακά ζητήματα.
18. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση επίσημες προτάσεις για τη συνέχιση της χρηματοδότησης υπέρ των Σύρων προσφύγων και των κοινοτήτων υποδοχής στην Τουρκία, την Ιορδανία, τον Λίβανο και άλλα σημεία της περιοχής, σύμφωνα με τη δήλωση που εξέδωσαν τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Μάρτιο του 2021 και στο πλαίσιο της συνολικής μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ.
19. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει τα προηγούμενα συμπεράσματά του και παραμένει απολύτως προσηλωμένο στη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού στη βάση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Υπογραμμίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων και ζητεί τον πλήρη σεβασμό των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ιδίως των αποφάσεων αριθ. 550, 789 και 1251. Εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η άτυπη σύνοδος στη Γενεύη υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών δεν άνοιξε το δρόμο για την επανέναρξη επίσημων διαπραγματεύσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην υποστήριξη της διαδικασίας.
20. Το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Τουρκία παραμένουν μείζον ζήτημα. Οι στοχευμένες επιθέσεις κατά πολιτικών κομμάτων, υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μέσων ενημέρωσης συνιστούν σοβαρή οπισθοδρόμηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και αντιβαίνουν στις υποχρεώσεις της Τουρκίας για σεβασμό της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των δικαιωμάτων των γυναικών. Ο διάλογος για τα θέματα αυτά εξακολουθεί να είναι αναπόσπαστο μέρος της σχέσης ΕΕ-Τουρκίας.
21. Σύμφωνα με το κοινό συμφέρον της ΕΕ και της Τουρκίας για περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει από την Τουρκία και όλους τους παράγοντες να συνεισφέρουν θετικά στην επίλυση περιφερειακών κρίσεων.
22. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να επιλαμβάνεται του θέματος.
V. ΛΙΒΥΗ
23. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει την προσήλωσή του στη διαδικασία σταθεροποίησης της Λιβύης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Οι εκλογές θα πρέπει να διενεργηθούν στις 24 Δεκεμβρίου 2021, όπως συμφωνήθηκε στον χάρτη πορείας, και τα αποτελέσματά τους θα πρέπει να γίνουν αποδεκτά από όλους.
24. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά τον υπό την ευθύνη της Λιβύης πολιτικό διάλογο χωρίς αποκλεισμούς και να αποχωρήσουν χωρίς καθυστέρηση όλες οι ξένες δυνάμεις και οι μισθοφόροι.
VI. ΡΩΣΙΑ
25. Σύμφωνα με τα συμπεράσματά του της 24ης και 25ης Μαΐου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε για τις σχέσεις με τη Ρωσία, λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση του ύπατου εκπροσώπου και της Επιτροπής.
26. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι προσηλωμένη σε μια ενιαία, μακροπρόθεσμη και στρατηγική ευρωπαϊκή προσέγγιση με βάση τις πέντε κατευθυντήριες αρχές. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και τον ύπατο εκπρόσωπο να συνεχίσουν την πλήρη εφαρμογή τους, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις αξίες, τις αρχές και τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
27. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει από τη ρωσική ηγεσία να επιδείξει εποικοδομητικότερη στάση και πολιτική δέσμευση και να σταματήσει τις ενέργειες κατά της ΕΕ και των κρατών μελών της, καθώς και κατά τρίτων χωρών.
28. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να αναλάβει πλήρως τις ευθύνες της όσον αφορά την εξασφάλιση της πλήρους εφαρμογής των συμφωνιών του Μινσκ, η οποία αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για οποιαδήποτε ουσιαστική αλλαγή της θέσης της ΕΕ.
29. Όσον αφορά την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς μας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει ότι είναι αναγκαίο η ΕΕ και τα κράτη μέλη της να δώσουν σθεναρή και συντονισμένη απάντηση σε κάθε περαιτέρω κακόβουλη, παράνομη και αποσταθεροποιητική δραστηριότητα της Ρωσίας, αξιοποιώντας πλήρως όλα τα μέσα που διαθέτει η ΕΕ και εξασφαλίζοντας τον συντονισμό με τους εταίρους. Για τον σκοπό αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί επίσης την Επιτροπή και τον ύπατο εκπρόσωπο να παρουσιάσουν επιλογές για πρόσθετα περιοριστικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών κυρώσεων.
30. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τονίζει την ανάγκη περαιτέρω εμβάθυνσης και εντατικοποίησης των πολιτικών, οικονομικών και διαπροσωπικών δεσμών και της συνεργασίας με τους ανατολικούς εταίρους προκειμένου να αυξηθεί η ανθεκτικότητά τους. Στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζει τη δήλωση της συνόδου κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης του 2017, στην οποία αναγνωρίζονται οι ευρωπαϊκές φιλοδοξίες και η ευρωπαϊκή επιλογή των οικείων ανατολικών εταίρων, όπως αναφέρονται στις συμφωνίες σύνδεσης, και στο πλαίσιο της έναρξης ισχύος τους. Υπογραμμίζει επίσης την προσήλωσή του στην εμβάθυνση των σχέσεων με την Κεντρική Ασία.
31. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ανοικτή σε επιλεκτικό διάλογο με τη Ρωσία σε τομείς ενωσιακού ενδιαφέροντος. Καλεί την Επιτροπή και τον ύπατο εκπρόσωπο να αναπτύξουν συγκεκριμένες επιλογές, συμπεριλαμβανομένων σχετικών προϋποθέσεων και δυνατοτήτων άσκησης επιρροής, προκειμένου να εξετασθούν από το Συμβούλιο, σε θέματα όπως το κλίμα και το περιβάλλον, η υγεία, καθώς και σε επιλεγμένα θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας και σε πολυμερή θέματα όπως το ΚΟΣΔ, η Συρία και η Λιβύη. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα διερευνήσει μορφές και προϋποθέσεις διαλόγου με τη Ρωσία.
32. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει τους περιορισμούς των θεμελιωδών ελευθεριών στη Ρωσία και τη συρρίκνωση των περιθωρίων δράσης της κοινωνίας των πολιτών. Τονίζει την ανάγκη για διαπροσωπικές επαφές και συνεχή στήριξη της ΕΕ προς τη ρωσική κοινωνία των πολιτών, τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης. Καλεί την Επιτροπή και τον ύπατο εκπρόσωπο να υποβάλουν σχετικές προτάσεις.
33. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι στηρίζει πλήρως όλες τις προσπάθειες για την εξακρίβωση της αλήθειας, την απονομή δικαιοσύνης και την εξασφάλιση της λογοδοσίας για τα θύματα της κατάρριψης του αεροσκάφους της πτήσης MH17 και τους συγγενείς τους, και καλεί όλα τα κράτη να συνεργαστούν πλήρως με την εν εξελίξει δικαστική υπόθεση.
34. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό, θα αξιολογήσει την εφαρμογή και θα παράσχει περαιτέρω κατευθυντήριες γραμμές, εφόσον απαιτείται.
VII. ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ
35. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση για την έγκαιρη εφαρμογή των μέτρων σχετικά με τη Λευκορωσία, σύμφωνα με τα συμπεράσματά του της 24ης και 25ης Μαΐου 2021.
36. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την έκκλησή του για την άμεση απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων και των προσώπων που κρατούνται αυθαίρετα, συμπεριλαμβανομένων των Raman Pratasevich και Sofia Sapega, καθώς και για τον τερματισμό της καταστολής της κοινωνίας των πολιτών και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης. Επαναλαμβάνει το δημοκρατικό δικαίωμα του λαού της Λευκορωσίας να εκλέξει τον πρόεδρό του με νέες, ελεύθερες και αδιάβλητες εκλογές.
VIII. ΣΑΧΕΛ
37. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει την έκκλησή του προς τις μεταβατικές αρχές του Μάλι να εφαρμόσουν στο ακέραιο τον χάρτη για τη μετάβαση. Χαιρετίζει τα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής της Οικονομικής Κοινότητας των Δυτικοαφρικανικών Κρατών που πραγματοποιήθηκε στις 19 Ιουνίου.
38. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα εξακολουθήσουν να στηρίζουν τη σταθεροποίηση των χωρών της G5 του Σαχέλ, ιδίως δε την κοινή δύναμη της G5 του Σαχέλ, μέσω της συνέχισης των αποστολών ΚΠΑΑ της ΕΕ και της συμμετοχής στην ειδική ομάδα Takuba.
39. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει τη στήριξη της ΕΕ προς τις χώρες της G5 του Σαχέλ στο πλαίσιο των προσπαθειών τους να ενισχύσουν τη διακυβέρνηση, το κράτος δικαίου και την παροχή δημοσίων υπηρεσιών στο έδαφός τους.
IX. ΑΙΘΙΟΠΙΑ
40. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει τις συνεχιζόμενες θηριωδίες, την εθνοτική και σεξουαλική βία και τις λοιπές παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην περιοχή Τιγκράι της Αιθιοπίας και χαιρετίζει τις εν εξελίξει έρευνες με σκοπό τη λογοδοσία και την απονομή δικαιοσύνης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί την άμεση παύση των εχθροπραξιών, την απρόσκοπτη πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας σε όλες τις περιοχές και την άμεση απόσυρση των δυνάμεων της Ερυθραίας.
41. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους να στηρίξουν την Αιθιοπία στην πραγματοποίηση δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και προσπαθειών συμφιλίωσης.
X. ΚΥΒΕΡΝΟΑΣΦΑΛΕΙΑ
42. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει τις πρόσφατες κακόβουλες δραστηριότητες στον κυβερνοχώρο κατά κρατών μελών, μεταξύ των οποίων η Ιρλανδία και η Πολωνία. Καλεί το Συμβούλιο να διερευνήσει κατάλληλα μέτρα στο πλαίσιο της εργαλειοθήκης για τη διπλωματία στον κυβερνοχώρο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πραγματοποίησε ανταλλαγή απόψεων με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, κ. Guterres.
