Του Νίκου Αρβανίτη

Ενεργειακή ασφάλεια, ενεργειακή αποτελεσματικότητα, ενεργειακή σταθερότητα, διπλωματία αγωγών και γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί, SouthStream, ΤΑΡ, ουκρανική κρίση, Ρωσία, Ευρώπη, ΗΠΑ, Νότιος Διάδρομος, … ήταν μόνον μερικές από τις έννοιες που ακούστηκαν στη διάρκεια της διεθνούς ημερίδας εμπειρογνωμόνων που διοργάνωσε το BalkanEnergyCenter στο Βελιγράδι σε κεντρικό ξενοδοχείο της πόλης (Zira) με θέμα «Η σημασία των Βαλκανίων για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης» με τη συμμετοχή 120 ειδικών και decisionmakers σε θέματα ενέργειας.

Να σημειωθεί ότι δεν είχαν περάσει εικοσιτέσσερις ώρες από την ανακοίνωση των (αναμενομένων) κυρώσεων της ΕΕ και των ΗΠΑ σε βάρος των ΗΠΑ με αφορμή τις πρόσφατες εξελίξεις που έχουν ως επίκεντρο την Ουκρανική Κρίση.

Η Σερβία , Τα Βαλκάνια και η Ευρώπη θα αντιμετωπίσουν έναν δύσκολο χειμώνα με πολύ πιθανή μία άνευ προηγουμένου κρίση στην παροχή αερίου και για αυτό η σερβική πλευρά προσπαθεί , μετά και από τις πλημμύρες , να εξασφαλίσει ενεργειακά αποθέματα για την θέρμανση και την κάλυψη των βασικών της αναγκών.

Στο βαθμό που επαναληφθεί η κατάσταση που είχε δημιουργηθεί τον χειμώνα του 2009 πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες θα αντιμέτωπες με έναν πρόσθετο παράγοντα κρίσης και αρκετές κυβερνήσεις θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τη διαμαρτυρία των πολιτών των χωρών εκείνων που θα παγώνουν στην κυριολεξία καθώς το ρωσικό αέριο δεν θα φθάνει μέσω Ουκρανίας ενώ για μεγάλο χρονικό διάστημα (λόγω της αναβολής κατασκευής του ΤΑΡ) δεν θα υπάρχουν εναλλακτικά δίκτυα διακίνησης και μεταφοράς αερίου.

Η ανάγκη για τον επανασχεδιασμό της ενεργειακής πολιτικής των χωρών της περιοχής των Βαλκανίων, η χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, ο εκσυγχρονισμός των υπαρχουσών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας , η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων , η ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας , ήταν κάποια από τα θέματα που απασχόλησαν έντονα τους ομιλητές αλλά και τους συμμετέχοντες.

Ο ρόλος της Σερβίας στην μεταφορά αερίου την καθιστά ως σημαντικό ενεργειακό παίκτη στην περιοχή των Βαλκανίων καθώς οι γειτονικές χώρες δεν διαθέτουν σύστημα μεταφοράς και αποθήκευσης αερίου ενώ η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση λιγνίτη ή μέσω των υδροηλεκτρικών μονάδων παραγωγής αποτελεί ένα από τα βασικά ενεργειακά πλεονεκτήματα της χώρας η οποία βρίσκεται ανάμεσα σε Ευρώπη και Ρωσία όπως τόνισε και γενική γραμματέας του υπουργείου ενέργειας κ. MirjanaFilipovic.

Στο μεταξύ κανείς δεν μπόρεσε να απαντήσει στο (ρητορικό) ερώτημα του καθ. Srboljub Antić τι θα συμβεί στη Σερβία και στις χώρες που έχουν συμφωνήσει να συμμετάσχουν στην κατασκευή του αγωγού SouthStream εάν τελικώς ματαιωθεί η υλοποίηση αυτού του συστήματος μεταφοράς αερίου. Να σημειωθεί ότι με αυτή την προοπτική της συμμετοχής στον ρωσικό αγωγό πουλήθηκαν το 51% των διυλιστηρίων NIS στην ρωσική Gaspromnjeft.

Κι ενώ ο καθ. Milovan Studović πρότεινεπλέονναεξετασθείκαιτοσενάριοτηςματαίωσηςτουαγωγούοκαθ. Zlatko Dragosavljević τόνισεότιηΣερβίαπρέπειναεξετάσεικαιτηνεναρμόνισητουενεργειακούτηςσυστήματοςμετηνΕΕστοβαθμόπουθέλειναενταχθείσεαυτή , οπότεκαιέβαλεστοτραπέζιεμμέσωςτηναναθεώρησητηςεξωτερικήςπολιτικήςτηςχώρας προτείνοντας την ένταξη της χώρας στο ενεργειακό σύστημα του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (ΤΑΡ) και να εγκαταλείψει τον SouthStream.

Σύμφωνα με τον Dragan Jovanović, διευθυντή τη θερμοηλεκτρικής μονάδας παραγωγής ρεύματος TE KO Kostolac, σε αυτό τις συνθήκες για μία ακόμη φορά η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί ένας από τους βασικούς πυλώνες ενεργειακής σταθερότητας της χώρας όπως άλλωστε ήταν και στην περίοδο του πολέμου και των βομβαρδισμών με την δική του μονάδα να δουλεύει 7.500 ώρες ετησίως .

Στη ημερίδα εξετάσθηκαν σχεδόν όλα τα ζητήματα που συνδέονται με την αναδιάταξη του νέου γεωοικονομικού χάρτη της περιοχής και του οικονομικού ανταγωνισμού που έχει προκύψει μέσω της διπλωματίας των αγωγών και τις ενεργειακές λύσεις που προτείνονται , τη στιγμή που κυβέρνηση στη Βουλγαρία παραιτήθηκε λόγω SouthStreamενώ κι άλλες κυβερνήσεις χωρών μπορεί να έχουν την ίδια τύχη τη στιγμή που οι ψηφοφόροι τους θα βλέπουν τα παγωμένα καλοριφέρ.