Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Κατά την πρόσφατη επίσκεψη που πραγματοποίησε ο κ. Μεχμέτ Κασάπογλου, Υπουργός Νεολαίας και Αθλητισμού της τουρκικής κυβέρνησης στην Κομοτηνή τον περασμένο Απρίλιο, κατά την διάρκεια της επίσκεψής του για τη διοργάνωση γεύματος ιφτάρ, συναντήθηκε με επικεφαλής αθλητικών σωματείων της Θράκης κι ενημερώθηκε για τις δραστηριότητες και τα προβλήματα τους, δηλώνοντας πως “η Τουρκία των 85 εκατομμυρίων θα στηρίξει τη νεολαία και τον αθλητισμό στην Δυτ. Θράκη”, τονίζοντας ότι “η Τουρκία θα είναι πάντα στο πλευρό της τουρκικής μειονότητας με όλα της τα μέσα”.

Λεβέντ Σαδίκ και Πανθρακικός: Κάτι παραπάνω από μία χορηγία φανέλας…

Οι παραπάνω δηλώσεις του κ. Μ. Κασάπογλου γνώρισαν ιδιαίτερη δημοσιότητα τόσο στον τουρκόφωνο μειονοτικό τύπο όσο και στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, χωρίς να αξιολογηθούν ιδιαίτερα και να αναλυθούν υπό το πρίσμα της τουρκικής στρατηγικής σε θέματα “ήπιας ισχύος” και τα επιμέρους ζητήματα όπως είναι η διασύνδεση του τουρκικού εθνικισμού με τον αθλητισμό με εστίαση στο θρακικό γεωπολιτικό υποσύστημα.

Στην προ-Κασάπογλου εποχή ήταν γνωστές οι μορφές διείσδυσης των εγκαθέτων του Προξενείου σε τοπικές ποδοσφαιρικές ομάδες, σε συνδέσμους φίλων τουρκικών ομάδων και σε διάφορα αθλητικά-πολιτιστικά σωματεία και συλλόγους οι οποίοι κι ελάμβαναν χρηματοδότηση από τα “μαύρα ταμεία” των τουρκικών παρακρατικών δομών για πραγματοποίηση εκδηλώσεων, επισκέψεων στην Τουρκία αλλά και για την διοργάνωση του ποδοσφαρικού τουρνουά “Αχμέτ Σαδίκ”.

Η κρίση στην Τουρκία και την Ελλάδα ανέτρεψαν πολλά δεδομένα ενώ στα καθ’ημάς οι δημογραφικές αλλαγές και η οικονομική κρίση περιόρισαν την αθλητική δραστηριότητα στην Ροδόπη με την Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Θράκης να επισημαίνει ότι περισσότερες από 30 ομάδες τοπικού χαρακτήρα ανέστειλαν την δραστηριότητά τους.

Η πιο “αθώα” και “ανώδυνη” ενίσχυση των αθλητικών σωματείων από την Τουρκία αφορά στην δωρεά εξοπλισμού, ειδών υπόδησης κι ένδυσης και άλλου αθλητικού υλικού από κρατικές υπηρεσίες και φορείς της Τουρκίας όπως είναι η ΥΤΒ και η ΤΙΚΑ μέσω του Προξενείου ή των παρακρατικών δομών που αυτό ελέγχει όπως είναι η παράνομη ΤΕΝΚ.

Σχετική βοήθεια λ.χ έλαβαν οι ομάδες των Ασωμάτων (Ίασμος),Γοργόνας, Σμίνθης, Εχίνου (Μύκη) και Σμιγάδας, Ένωσης Γιακά (Αρριανά) , ενώ είχαμε εκδηλώσεις προώθησης του τουρκικού εθνικισμού μέσα από διάφορες εκδηλώσεις μνήμης υπέρ του Αχμέτ Σαδήκ με τα ανάλογα μηνύματα να εκπέμπονται μέσω των εκδηλώσεων αυτών.

Μέχρι εδώ δεν υπάρχει κάτι το μεμπτό, καθώς είναι γνωστή η πρακτική όλων των χωρών σε θέματα πολιτιστικής διπλωματίας. Το πρόβλημα ξεκινάει από την ενεργό ανάμειξη των εγκαθέτων του ΚΙΕΦ/DEB που με τις ενέργειές τους ενδέχεται να λειτουργούν ως ανθελληνικός μηχανισμός παραπλάνησης της νεολαίας της (τρίπτυχης) Μειονότητας, όπως είχε γίνει και το 2016, όταν ο σύνδεσμος οπαδών Γαλατάσαραϊ στη Θράκη έβγαλε μια ανάρτηση η οποία προκάλεσε πολλές αντιδράσεις αφού «ultrAslan Yunanistan» μέσω του επίσημου facebook τους κάλεσαν σε ξεσηκωμό τους «Τούρκους της Δυτικής Θράκης», αποσύροντας στη συνέχεια την ανάρτησή τους

Η πολυσχιδής δραστηριότητα των εκπροσώπων της “Προξενικής Μειονότητας” και των εγκαθέτων της Άγκυρας υπό την ενορχήστρωση του Μουράτ Ομέρογλου και την καθοδήγηση της Άγκυρας, δημιούργησαν ακόμη ένα πεδίο παρέμβασης στην τοπική κοινωνία που έχει ως ορόσημο την επίσκεψη του κ. Μ. Κασάπογλου ο οποίος έδωσε το σύνθημα για να ξεκινήσει η “επιχείρηση πολιτικής διείσδυσης μέσως της αθλητικής διπλωματίας” στην Θράκη.

Έχουμε τονίσει και σε άλλα κείμενα μας ότι η δραστηριότητα των Τούρκων επισήμων εντάσσεται σε ένα πολυπλόκαμο σχέδιο αναπτυξιακής και εναλλακτικής διπλωματίας που λειτουργεί επικουρικά προς τους επίσημους διπλωματικους χειρισμούς προετοιμάζοντας σε πολλές περιπτώσεις το έδαφος ή ενισχύοντας τα υπάρχοντα τουρκικά ερείσματα σε περιοχές κρίσιμες για τις τουρκικές επιδιώξεις. Έχουμε τονίσει , επίσης, ότι αυτή η μορφή διπλωματίας χρησιμεύει για εκεί που δεν φθάνει η επίσημη διπλωματία κι αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για τις διεθνείς σχέσεις της γείτονος.

Το έχουμε δει και στην περίπτωση του αθλητικού συλλόγου “İstanbul Büyükşehir Belediyespor” στην Κωνσταντινούπολη , ο οποίος αν και ξεκίνησε ως νεοαναδυόμενος ποδοσφαιρικός σύλλογος με μια πολύ μικρή βάση φιλάθλων εξελίχθηκε στην έκπληξη του τουρκικού ποδοσφαίρου, καθώς έγινε η πλέον επιτυχημένη απόπειρα των οπαδών του προέδρου Ερντογάν να δημιουργήσουν έναν “φιλοκυβερνητικό” ποδοσφαιρικό σύλλογο που διευθύνεται από μια ομάδα επιχειρηματιών με ιδιαίτερα στενούς δεσμούς με το κυβερνών κόμμα, που αγόρασε ένα μικρό ποδοσφαιρικό σύλλογο που ανήκε αρχικά στον δήμο της Κωνσταντινούπολης.

Είναι χαρακτηριστικός τόσο ο ύμνος των σκληροπυρηνικών της ομάδας όσο και ο προκλητικός στρατιωτικός χαιρετισμός των παικτών που συνοδεύεται από εικόνες στις οθόνες του γηπέδου όπου εμφανίζονται τουρκικά μαχητικά να βάλλουν εναντίον στόχων, ενώ παιδιά – μασκότ μεταμφιεσμένα σε Οθωμανούς στρατιώτες γίνονται η αντανάκλαση του εθνικιστικού κύματος που μαστίζει τη χώρα από τη στιγμή της έναρξης των τουρκικών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Συρία τον Ιανουάριο του 2018.

Ας μην ξεχνάμε ότι το ποδόσφαιρο είναι το δημοφιλέστερο άθλημα στην Τουρκία και οι λαϊκιστές ηγέτες όπως ο σημερινός Τούρκος Πρόεδρος εκδηλώνουν πάντοτε ζωηρό ενδιαφέρον ακολουθώντας, επηρεάζοντας και, εφόσον έχουν τη δυνατότητα, ελέγχοντας κάθε τομέα που έχει απήχηση στις μάζες.

Διαβάζοντας το The PassionFootball and the Story of Modern Turkey , του Patrick Keddie αντιλαμβανόμαστε καλύτερα πως το AKP διέθεσε πρωτοφανή χρηματικά ποσά και προσοχή στο άθλημα, χρησιμοποιώντας το ποδόσφαιρο ως τρόπο για να χτίσει και να ενισχύσει την εγχώρια δημοτικότητα και υποστήριξη, καθώς το ποδόσφαιρο έχει γίνει ένα από τα πιο σημαντικά δίκτυα εξουσίας στην Τουρκία.

Εν τω μεταξύ, υποστηρικτές της αντιπολίτευσης αμφισβήτησαν την κυβέρνηση ή επιδίωξαν ακτιβισμό μέσω του ποδοσφαίρου. Όταν ξέσπασαν οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο Γκεζί το 2013, πολλοί αντίπαλοι οπαδοί του ποδοσφαίρου παραμέρισαν την αμοιβαία απέχθειά τους να ενωθούν στους δρόμους και να παίξουν σημαντικό ρόλο στην πρώτη γραμμή των διαδηλώσεων.

Επανερχόμενοι στα καθ’ημάς, δεν είναι,κατά την προσωπική μας εκτίμηση, καθόλου τυχαία η ενίσχυση ή η επανενεργοποίηση κάποιων -ήδη- υφισταμένων μειονοτικών αθλητικών σωματείων στους οποίους προΐστανται και στελέχη του ΚΙΕΦ με την εμφάνιση του κ. Λεβέντ Σαδίκ σε ρόλο χορηγού φανέλας της ομάδας του Πανθρακικού ή την σύσταση του πολιτιστικού συλλόγου (κι όχι συνδέσμου φιλάθλων) της “Φενερμπαχτσέ Δυτικής Θράκης” στην Κομοτηνή, ο οποίος φαίνεται ότι έχει υπερφιλόδοξα σχέδια αλλά και οικονομική ισχύ.

Εδώ πρέπει να επισημανθεί και η μεθοδευμένη αντικατάσταση παλαιών σχημάτων  από καινούργιους συλλόγους και μηχανισμούς προφανώς για να ελέγχονται καλύτερα από τις νέες παρακρατικές δομές του Προξενείου. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του σωματείου με την επωνυμία “Αθλητικός Πολιτιστικός Σύλλογος Φενέρμπαχτσε, με έδρα την πόλη της Κομοτηνής Ν. Ροδόπης” που είχε συσταθεί από το 2002 ο οποίος είναι εν ενεργεία ,αλλά προφανώς δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς των εγκαθέτων της Άγκυρας στην Θράκη.

Μελετώντας τις πρακτικές του ερντογανικού καθεστώτος και των παρακρατικών δομών του Προξενείου, ενδεχομένως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα σχέδιο που αποσκοπεί στην δημιουργία μιας νέας τοπικής ελίτ που θ’αποτελείται από ελεγχόμενους τοπικούς μειονοτικους επιχειρηματίες και παράγοντες που θα ενθαρρύνουν την ανάδυση ενός ιδιόμορφου μείγματος θρησκείας και κοσμικού κράτους και μέσα από αθλητικούς σχηματισμούς.

Καλό θα ήταν , οι αμετροεπείς τοπικοί παράγοντες της διοίκησης του Πανθρακικού, να αντιληφθούν τα παραπάνω και να σταματήσουν να προκαλούν την τοπική κοινωνία και την κοινή γνώμη, ενώ η Πολιτεία οφείλει να παρέμβει και να ελέγξει άμεσα τον ρόλο κάποιων συλλόγων που απειλούν την ολοένα και πιο εύθραυστη κοινωνική συνοχή στην Θράκη.