«Ο επιμένων νικά». Αυτή θα μπορούσε να είναι η λεζάντα στη φωτογραφία του ελληνικού μειονοτικού γυμνασίου-λυκείου στην Ιμβρο, που στις 28 Σεπτεμβρίου θα υποδεχθεί για πρώτη φορά μετά το 1964 Ελληνες μαθητές, ενώ στις 12 Οκτωβρίου θα τελέσει τον αγιασμό ο Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. «Η συγκίνησή μας είναι ακόμα μεγαλύτερη, καθώς είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του νησιού που έχουμε πλήρη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Πάρις Ασανάκης, πρόεδρος του Συλλόγου Ιμβρίων, εκ των πρωτεργατών της όλης προσπάθειας. «Ακόμα και στη “χρυσή” εποχή της Ιμβρου, το νησί διέθετε δημοτικό και γυμνάσιο, όσοι ήθελαν, όμως, να συνεχίσουν στο λύκειο καλούνταν να μεταβούν στην Κωνσταντινούπολη», συμπληρώνει ο ίδιος.

Από το 2013 έχει αρχίσει η επαναλειτουργία του δημοτικού σχολείου στους Αγίους Θεοδώρους Ιμβρου και η ανασύσταση των υπολοίπων βαθμίδων εκπαίδευσης αποτέλεσε έκτοτε τον επόμενο στόχο της άοκνης κοινότητας Ιμβρίων ανά την υφήλιο. Επισημαίνεται ότι στο τουρκικό εκπαιδευτικό σύστημα, κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο, έχει τέσσερις τάξεις. Συνεπώς, η επαναλειτουργία μόνο του Δημοτικού ήταν «δώρον άδωρον» για πολλές από τις οικογένειες, που με δεδομένη την οικονομική κρίση στην Ελλάδα σκέφτονται σοβαρά να παλιννοστήσουν.

Στις αρχές του 2014 οι τουρκικές Αρχές παραχώρησαν επ’ αόριστον και αμισθί το δημευμένο από το τουρκικό δημόσιο κτίριο του πάλαι ποτέ Δημοτικού Αγριδίων στην ελληνική κοινότητα υπό τον όρο να λειτουργήσει ως σχολείο. Γραφειοκρατικά εμπόδια για την υλοποίηση αυτού του ονείρου υπήρξαν πάμπολλα, όπως και οι ματαιώσεις των σχεδίων. Τον Σεπτέμβριο του 2014 και ενώ όλα ήταν έτοιμα για να χτυπήσει το κουδούνι, οι τουρκικές αρχές έβαλαν φρένο στις διαδικασίες επικαλούμενοι την μη αποπεράτωση του κτιρίου την 1η Σεπτεμβρίου, αφήνοντας έτσι μετέωρες τις οικογένειες που είχαν ήδη δρομολογήσει τη μετεγκατάστασή τους στο νησί των γονιών και των παππούδων τους.

Το μεγάλο στοίχημα

«Η πικρία ήταν μεγάλη», θυμάται ο κ. Ιωακείμ Καμπουρόπουλος, αντιπρόεδρος του Εκπαιδευτικού και Μορφωτικού Συνδέσμου Ιμβρου με έδρα την Κωνσταντινούπολη και διευθυντής του γυμνασίου-λυκείου. Ο Ιμβριος εκπαιδευτικός έμεινε στο νησί όλο τον χρόνο συντονίζοντας προσωπικά τις εργασίες για την ανασύσταση του σχολείου – από τις επαφές με το τουρκικό υπουργείο Παιδείας μέχρι τους μαστόρους. «Το μυστικό ήταν ότι δεν παραδώσαμε τα όπλα», λέει ο ίδιος στην «Κ», ενώ κάνει σχέδια για την οργάνωση του χρόνου των οκτώ πρώτων μαθητών, που στο πλαίσιο του προγράμματος του ομογενειακού σχολείου θα διδαχθούν και την τουρκική γλώσσα και λογοτεχνία. Παράλληλα, οι ιθύνοντες σκέφτονται να ενισχύσουν το πρόγραμμα των μαθητών με εξωσχολικές δραστηριότητες, όπως προβολές και συζητήσεις, αθλητικές δραστηριότητες, εκδρομές και αδελφοποιήσεις με σχολεία των δύο χωρών.

Βέβαια, το ζητούμενο για πολλούς δεν είναι η προσαρμογή των παιδιών, αλλά των… γονέων τους. «Το στοίχημά μας είναι να καθίσουν αυτοί στα θρανία και να μάθουν την ξένη γλώσσα», σημειώνει η φιλόλογος ελληνικών και τουρκικών, Μαρία Μπαχτσέ, που εύχεται οι Ελληνες γονείς να μιμηθούν την επιμέλεια των Τούρκων συνομηλίκων τους. Τη χρονιά που μας πέρασε, δίδασκε καθημερινά επί τέσσερις ώρες ελληνικά σε Τούρκους. «Το ενδιαφέρον ξεπέρασε τις προσδοκίες μας», διευκρινίζει, «το τμήμα εκμάθησης ελληνικών ξεκίνησε με 60 άτομα, εκπαιδευτικούς, δικηγόρους και δημοσίους υπαλλήλους· βέβαια το πτυχίο γλωσσομάθειας –το Α1– έλαβαν δεκαπέντε». Ο ενθουσιασμός των ντόπιων να μάθουν τα ελληνικά είναι ίσως ενδεικτικός του καλού κλίματος που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στο νησί.

Επόμενος στόχος τώρα της ιμβριακής κοινότητας θα είναι η ενεργοποίηση της άδειας λειτουργίας του νηπιαγωγείου. «Οκτώ μικροί γηγενείς, από ελληνικές ή μεικτές οικογένειες, την επόμενη διετία θα πρέπει να πάνε στο νηπιαγωγείο», σημειώνει ο κ. Καμπουρόπουλος. Οι ίδιοι παραμένουν συγκρατημένα αισιόδοξοι, ωστόσο έχουν αποδείξει ότι δεν το βάζουν εύκολα κάτω. «Το σημαντικότερο μάθημα για Ιμβρίους και μη είναι ότι μια ομάδα ανθρώπων, όταν εργάζεται στοχευμένα και συστηματικά, μπορεί να κάνει το αδύνατο δυνατό», καταλήγει ο πρόεδρος του Συλλόγου Ιμβρίων.