Του Μηνά Τσαμόπουλου

Με αισιοδοξία προσπαθεί να αντιμετωπίσει το μέλλον η ελληνική ακτοπλοΐα. Το 2014 αναμένεται να σημειωθεί περαιτέρω βελτίωση σε λειτουργικό επίπεδο, η οποία θα οφείλεται κυρίως στα πρώτα σημάδια βελτίωσης της ζήτησης, στη συγκράτηση του κόστους καυσίμων, καθώς και στην περαιτέρω συγκράτηση των επιμέρους δαπανών.

Η σημερινή εικόνα του κλάδου, σύμφωνα με τη μελέτη της XRTC, έχει ως εξής:

«1. Ο κλάδος δείχνει σημάδια συρρίκνωσης και η συγκέντρωση είναι προ των πυλών.
2. Η ελληνική οικονομία δείχνει για πρώτη φορά από το 2008 σημάδια βελτίωσης, γεγονός όμως που αναμένεται να βελτιώσει οριακά τις συνθήκες και τους κανόνες δραστηριοποίησης των εταιρειών του κλάδου.
3. Οι συνεργίες μεταξύ των εταιρειών σε περισσότερες γραμμές είναι απολύτως επιβεβλημένη.
4. Κύριος στόχος όλων των εταιρειών παραμένει η ελαχιστοποίηση του κόστους λειτουργίας, με έμφαση στη ρευστότητα μέσω της εφαρμογής συγκεκριμένων στρατηγικών, όπως σημαντική μείωση των επιχειρησιακών ταχυτήτων, μείωση αριθμού προσεγγίσεων σε λιμάνια, ανά δρομολόγιο, αντικατάσταση κοστοβόρων πλοίων, εφαρμογή στρατηγικών εξορθολογισμού προμηθειών των πλοίων, πωλήσεις πλοίων κ.λπ.
5. Επίδραση του μετασχηματισμού τραπεζών σε εταιρικούς μετόχους εξακολουθεί να υφίσταται και η λύση είναι επιβεβλημένη.
6. Οι ανακεφαλοποιήσεις των ελληνικών ακτοπλοϊκών εταιρειών είναι απαραίτητες όσο ποτέ.
7. Στρατηγικές εξωστρέφειας είναι αναγκαίες μα προβληματικές εξαιτίας των συνεχιζόμενων πιέσεων των ναυλαγορών σε διεθνές επίπεδο.
8. Το υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου εξακολουθεί να έχει τη διάθεση να δρομολογήσει τις εξελίξεις με νομοθετικές παρεμβάσεις».

Αναλυτικά η μελέτη αναφέρει ανά εταιρεία:

ΑΝΕΚ LINES
Στόχος της η μείωση του λειτουργικού κόστους

Η ANEK Lines τα τελευταία χρόνια έχει ως κύριο στόχο τον περιορισμό του λειτουργικού κόστους και προκειμένου να αντισταθμίσει τις αρνητικές συνέπειες από τη μείωση της μεταφορικής κίνησης έχει προχωρήσει σε μια σειρά ενεργειών:
– Σύσταση κοινοπραξίας
– Aποδρομολόγηση πλοίων από μη αποδοτικές γραμμές
– Περικοπές δρομολογίων
– Μείωση ταχύτητας
– Αντικαταστάσεις πλοίων

Από τρία πλοία δραστηριοποιούνται στην περιοχή της Αδριατικής και της Κρήτης, από δύο στο ΒΑ Αιγαίο, στις Κυκλάδες, στην περιοχή της Πελοποννήσου και στην Κρήτη και δύο είναι ναυλωμένα στο εξωτερικό.

Το 2013 ο όμιλος της ΑΝΕΚ δραστηριοποιήθηκε με ιδιόκτητα και ναυλωμένα πλοία σε γραμμές της Αδριατικής σε Ανκόνα και Βενετία, της Κρήτης σε Χανιά και Ηράκλειο, των Δωδεκανήσων και των Κυκλάδων. Επίσης συνεχίστηκε η εκτέλεση συνδυασμένων δρομολογίων της ΑΝΕΚ και της Αttica Α.Ε. Συμμετοχών στις γραμμές του Ηρακλείου και της Ανκόνας μέσω της κοινοπραξίας ANEK-Superfast.
Αρχές Αυγούστου, με στόχο την περαιτέρω μείωση των ζημιών μέσω της αναδιάρθρωσης του στόλου της, η ΑΝΕΚ προχώρησε στην πώληση των πλοίων «Σοφοκλής Β.» και «Λευκά Ορη» και στη συνέχεια σύναψε συμβάσεις μακροχρόνιας ναύλωσής τους. Το συνολικό τίμημα της πώλησης των δύο πλοίων ανέρχεται σε 21 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα θα δοθούν στις τράπεζες για τη μείωση του μακροπρόθεσμου δανεισμού της εταιρείας.Τον Φεβρουάριο του 2014 το πλοίο «Olympic Champion» δρομολογήθηκε στη γραμμή των Χανίων αντικαθιστώντας το «Λατώ», για το οποίο έχει συμφωνηθεί η ναύλωσή του σε εταιρεία του εξωτερικού από το Μάιο του 2014. Επίσης εξακολουθεί να αξιοποιεί τα πλοία «Ιεράπετρα» και «Β. Κορνάρος» της θυγατρικής Lane Lines για την κάλυψη άγονων γραμμών.

Η εταιρεία έχει εκκινήσει διαδικασία έκδοσης διαιτητικής απόφασης από διαιτητικό δικαστήριο στο Λονδίνο για τη διαφορά που έχει ανακύψει μεταξύ αυτής και της ανώνυμης εταιρείας Μινωικές Γραμμές ΑΝΕ σε σχέση με τη συμφωνία απόκτησης ποσοστού συμμετοχής 33,35% της Hellenic Seaways, την εν γένει εφαρμογή της συμφωνίας αυτής και τη διεκδίκηση 47,5 εκατ. ευρώ, τα οποία η ΑΝΕΚ ήδη έχει καταβάλει στη Μινωικές Γραμμές ΑΝΕ, μετά τόκων, λοιπών εξόδων και εν γένει την ανόρθωση κάθε άλλης ζημίας. Η διαδικασία διαιτησίας βρίσκεται σε εξέλιξη.  Εντός της χρήσης 2013 οι δανείστριες τράπεζες χορήγησαν στην εταιρεία νέα βραχυπρόθεσμα δάνεια με σκοπό την ενίσχυση του κεφαλαίου κίνησης.
Σε λειτουργικό επίπεδο, ο περιορισμός του κόστους οδήγησε σε βελτίωση των αποτελεσμάτων της χρήσης 2013, ενώ αναμένεται περαιτέρω βελτίωση στη χρήση 2014. Ως συνέπεια της αναδιάταξης των μακροπρόθεσμων δανείων, το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών της στις 31 Δεκεμβρίου 2013 ανερχόταν σε 343 εκατ., ενώ το σύνολο των κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων ανερχόταν σε 48,8 εκατ. ευρώ.

MINOAN LINES
Διαθέτει τον νεότερο στόλο της ακτοπλοΐας

Π ροχώρησε σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου, η οποία ολοκληρώθηκε επιτυχώς με πλήρη κάλυψη των προς διάθεση νέων μετοχών τον Νοέμβριο του 2013, από την οποία άντλησε κεφάλαια συνολικού ύψους 50,6 εκατ. ευρώ. Η εν λόγω αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ενίσχυσε τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας περίπου κατά 50 εκατ. και συνέβαλε στην περαιτέρω θωράκισή της έναντι της σοβαρής οικονομικής κρίσης, ενώ βελτίωσε σημαντικά τη χρηματοοικονομική της διάρθρωση.
Διαθέτει τον νεότερο στόλο της ακτοπλοΐας και δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά με δύο πλοία στη γραμμή Πειραιάς – Κρήτη και με τέσσερα στην Αδριατική.

Παρουσίασε σημαντική αύξηση το 2013 στο μεταφορικό της έργο, επιβατών και αυτοκινήτων, ενώ η μείωση στη διακίνηση των φορτηγών είναι μικρή – της τάξης του 2,3%. Η εταιρεία είναι σε θέση να διεισδύσει περισσότερο στην ελληνική αγορά όταν ο μεγαλομέτοχος το αποφασίσει. Η μεγάλη του συμμετοχή στην Hellenic Seaways του δίνει τη δυνατότητα να μπορεί να σκέφτεται την προοπτική επέκτασης.

ATTICA GROUP
Συμφωνία με μεγάλο fund για επένδυση 75 εκατ. ευρώ

Σ τις αρχές Αυγούστου η Attica ανακοίνωσε την επίτευξη συμφωνίας με το σύνολο των δανειστών του ομίλου για την πλήρη και μακροπρόθεσμη αναχρηματοδότηση του υφιστάμενου δανεισμού. Στο πλαίσιο της αναχρηματοδότησης, η Attica ήρθε σε συμφωνία με επενδυτικά κεφάλαια υπό τη διαχείριση του Fortress Investment Group για επένδυση ύψους 75 εκατ. ευρώ στον όμιλο. Η Fortress αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς ομίλους παγκοσμίως και διαχειρίζεται κεφάλαια πάνω από 60 δισ. δολάρια ΗΠΑ. Η Attica αποτελεί τη μοναδική ελληνική εταιρεία της επιβατηγού ναυτιλίας η οποία κατόρθωσε να προσελκύσει ένα από τα μεγαλύτερα επενδυτικά fund διεθνώς, γεγονός που αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στις προοπτικές του ομίλου. Διαχειρίζεται έναν στόλο 13 πλοίων, τέσσερα εκ των οποίων ανήκουν στη Superfast και εννέα στη Blue Star Ferries. Ο μέσος όρος ηλικίας των πλοίων της είναι ο δεύτερος χαμηλότερος στον κλάδο, καθώς η φιλοσοφία της είναι να αξιοποιεί νεότευκτα πλοία παρέχοντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες. Για το 2013 ο κύκλος εργασιών της εταιρείας ανήλθε σε 260,16 εκατ. ευρώ έναντι 256 εκατ. στη χρήση 2012, ήτοι ποσοστό αύξησης 1,6%.

Η εταιρεία πέτυχε να αυξήσει τα μερίδια αγοράς της σε όλους τους τύπους διακίνησης, ήτοι επιβάτες, αυτοκίνητα και φορτηγά, γεγονός που αποτελεί ιδιαίτερο επίτευγμα την περίοδο που διανύουμε. Την 31η Δεκεμβρίου 2013 το συνολικό ποσό των δανείων, συμπεριλαμβανομένου του συμβατικά μακροπρόθεσμου μέρους τους, το οποίο έχει αναταξινομηθεί στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, ανερχόταν σε 174,387 εκατ. ευρώ. Κίνδυνος διάβρωσης του μετοχικού σχήματος φαίνεται να μην υπάρχει και η πιστοποίηση της στήριξης της εταιρείας από τη MIG ήρθε την κατάλληλη εποχή. Οι δυνατότητες επέκτασής της πέραν της στρατηγικής σημασίας κοινοπραξία με την ΑΝΕΚ είναι περιορισμένες λόγω του γενικότερου μονοπωλιακού κινδύνου. Η περίπτωση συγχώνευσης με τον κοινοπρακτικό εταίρο δεν πρέπει να αποκλειστεί λαμβάνοντας υπόψη τη στρατηγική των μετόχων.

HELLENIC SEAWAYS
Πωλήσεις πλοίων και μέτρα για ενίσχυση της ρευστότητας

Κ ατέχει τον μεγαλύτερο σε αριθμό και μέγεθος στόλο σε σχέση με τις υπόλοιπες υπό ανάλυση εταιρείες. Σήμερα διαχειρίζεται 20 πλοία τα οποία είναι διαφοροποιημένα από πλευράς τύπου και δραστηριοποιούνται στο Αιγαίο και την Αδριατική. Από αυτά επτά είναι ταχύπλοα (HSC), τέσσερα είναι υδροπτέρυγα (Hydrofoils) και 10 είναι επιβατηγά-οχηματαγωγά (RO-PAX). Η συνεχιζόμενη μείωση του στόλου της εταιρείας σε σχέση με το 2012 οφείλεται στην πώληση των RO-RO «Hellenic Master» και «Hellenic Trader». Δραστηριοποιείται στις περιοχές των Κυκλάδων, του Αργοσαρωνικού, των Σποράδων, του Βορείου Αιγαίου και στην Αδριατική με πλοία τύπου RO-PAX, εστιάζοντας πλέον όχι μόνο αποκλειστικά στο κομμάτι της ζήτησης φορτηγών. Στις αρχές του 2013 προχώρησε στην υπογραφή συμβάσεων χρονοναυλώσεων των πλοίων «Hellenic Wind» και «Express Santorini» στο εξωτερικό, ενέργειες που ενίσχυσαν τη ρευστότητά της. Παράλληλα υπέγραψε 3ετή συμφωνία συνεργασίας με την Cosmote για την προβολή της στα ταχύπλοα πλοία της εταιρείας, ενώ έχει λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ρευστότητας. Οι συνέπειες του δυσμενούς κλίματος της αγοράς είχαν άμεσο αντίκτυπο στα οικονομικά αποτελέσματα της Hellenic Seaways. Ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στα 102,9 εκατ. ευρώ σημειώνοντας μείωση κατά 7,6% σε σχέση με τη χρήση του 2012. Στις αρχές Δεκεμβρίου η εταιρεία προέβη στην πώληση των «Hellenic Trader» και «Hellenic Master», τα οποία δεν εντάσσονταν πλέον στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της. Τον ίδιο μήνα, η εταιρεία υπέγραψε σύμβαση κοινοπραξίας με τις εταιρείες Nova Ferries και 2wayferries για την εκτέλεση συνδυασμένων δρομολογίων στις γραμμές του Αργοσαρωνικού. Τόσο ο όμιλος Grimaldi, που ελέγχει μέσω της Minoan Lines το 33,35% της HSW, όσο και η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία εκπροσωπεί περί το 34% των μετόχων, συμφώνησαν στις προαναφερόμενες αλλαγές. Οι πιθανολογούμενες επόμενες κινήσεις της τράπεζας-μετόχου θα επηρεάσουν τις όποιες εξελίξεις στην εταιρεία, η οποία θα αποτελέσει τον πρωταγωνιστή σε περιπτώσεις γενικότερων συγχωνεύσεων ή και συνεργιών.

NEL LINES
Σε κρίσιμη καμπή παρά τη δικαστική απόφαση-ανάσα

Δ ιαχειρίζεται σήμερα έναν στόλο 16 πλοίων έναντι 22 σε σχέση με έναν χρόνο πριν, με μέση ηλικία τα 25 έτη. Το Εφετείο Βορείου Αιγαίου με την από 12/12/2013 απόφασή του επικύρωσε τη Συμφωνία Εξυγίανσης ρυθμίζοντας το σύνολο των οφειλών προς τους πιστωτές της (ανά κατηγορία οφειλής) και εφαρμόζοντας την αρχή της ίσης μεταχείρισης κάθε κατηγορίας ή υποκατηγορίας πιστωτών. Είναι δύσκολο να προβλεφθεί ποιο θα είναι το μέλλον της εταιρείας ειδικά όταν εμφανίζει μεγάλη μείωση στο μεταφορικό της έργο, ενώ παράλληλα έχει να διαχειριστεί ένα δύσκολο επιχειρησιακό σχέδιο αναδιοργάνωσης και ανασυγκρότησης. Η περιστολή που έχει συντελεστεί στο λειτουργικό κόστος είναι εντυπωσιακή αλλά δεν είναι ικανή να βγάλει την εταιρεία από το αδιέξοδο. Διαθέτει σοβαρή και συγκεντρωμένη διοίκηση, όμως επιβάλλεται να αυξήσει το μεταφορικό της έργο και από τη στιγμή που αυτό εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από τα έσοδα των δημόσιων γραμμών, τότε ο ρόλος του κράτους καθίσταται θεμελιώδης. Πολλοί πίστεψαν ότι η ύπαρξή της αποτελεί κίνδυνο για τις άλλες εταιρείες, αλλά είναι βέβαιο ότι η έλλειψή της από τον ακτοπλοϊκό χάρτη θα οξύνει τις μονοπωλιακές τάσεις της αγοράς, με απρόβλεπτες συνέπειες στη χάραξη της πολιτικής επιχορηγήσεων αλλά και του ίδιου του χάρτη της ακτοπλοΐας. Πιθανότατα αυτό είχε στο μυαλό του και ο δικαστής που αποφάσισε τη διάσωσή της πέραν των άλλων στοιχείων. Το οξύμωρο βεβαίως είναι ότι ενώ η ίδια η εταιρεία κέρδισε τη δικαστική διαμάχη, αδυνατεί να πείσει τους δανειστές της να εφαρμόσουν τις αποφάσεις των δικαστηρίων.

(Πηγή:  newmoney.gr )