Η έντονη κινητικότητα που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα στον τομέα της ενεργειακής διπλωματίας με επίκεντρο την Ελλάδα συνδέεται άμεσα τόσο με την υψηλή εξάρτηση της χώρας από τη Ρωσία σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο όσο κυρίως με τον ρόλο που μπορεί να παίξει ως κόμβος διαμετακόμισης ενεργειακών πρώτων υλών από τρίτες χώρες προς την Ευρώπη, συμβάλλοντας στον περιορισμό της ενεργειακής εξάρτησης της ευρωπαϊκής αγοράς από τη Ρωσία. Η διέλευση από την Ελλάδα του αγωγού TAP, ο οποίος θα μεταφέρει από το 2020 και μετά 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου στην Ευρώπη, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που υπάρχουν για τη δημιουργία ενός hub φυσικού αερίου στη Βόρεια Ελλάδα, ο διασυνδετήριος αγωγός IGB (διασύνδεση με Βουλγαρία) και οι προοπτικές που ανοίγουν οι νέες ανακαλύψεις κοιτασμάτων στην Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο ενισχύουν τις δυνατότητες επίτευξης του στόχου μετεξέλιξης της Ελλάδας σε «ενεργειακό κόμβο».

Η Ελλάδα είναι από τις χώρες της Ε.Ε. με τη μεγαλύτερη ενεργειακή εξάρτηση σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, καθώς καλύπτει σχεδόν το 100% των αναγκών της από εισαγωγές, με εξαίρεση την πολύ μικρή παραγωγή του Πρίνου (2.500 βαρέλια την ημέρα). Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2014 η ενεργειακή εξάρτηση της Ελλάδας βρισκόταν στο 62,1% έναντι μέσου όρου της Ε.Ε. 53,2%. Η Ρωσία είναι σχεδόν αποκλειστικός προμηθευτής φυσικού αερίου μέσω αγωγών, καλύπτοντας συνολικά το 65% των ετήσιων αναγκών της χώρας, και παράλληλα ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου, καλύπτοντας το 2014 το 41% της συνολικής κατανάλωσης. Το 2013 που σταμάτησαν οι παραδόσεις πετρελαίου από τη Λιβύη και το Ιράκ, οι εισαγωγές των δύο ελληνικών διυλιστηρίων (ΕΛΠΕ και Motor Oil) από τη Ρωσία αυξήθηκαν στο 70%!

Βασικός προμηθευτής της χώρας σε πετρέλαιο είναι και το Καζαχστάν, το οποίο καλύπτει το 22% των συνολικών εισαγωγών, το Ιράκ με ποσοστό 17%, η Αίγυπτος με ποσοστό 9%, η Λιβύη με ποσοστό 2%, ενώ ένα ποσοστό 9% καλύφθηκε το 2014 από άλλες μικρότερες πηγές. Το 2015 οι εισαγωγές από τη Ρωσία μειώθηκαν κατά 6% και αυξήθηκαν κατά 9% από το Ιράκ.

Σε ό,τι αφορά στο φυσικό αέριο, η αγορά τροφοδοτείται σχεδόν σε ποσοστό 100% από αέριο που προμηθεύεται η ΔΕΠΑ μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων με τρεις βασικούς προμηθευτές. Ο μεγαλύτερος είναι η ρωσική Gazprom, μέσω της οποίας προμηθεύεται το 65% των ετήσιων αναγκών της. Από την κρατική εταιρεία Sonatrach της Αλγερίας η ΔΕΠΑ προμηθεύεται το 17% των αναγκών της σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Ποσοστό 18% των αναγκών της προμηθεύεται από την τουρκική Botas μέσω του ελληνοτουρκικού αγωγού. Η ΔΕΠΑ έχει υπογράψει, επίσης, μακροχρόνια σύμβαση προμήθειας με την αζέρικη AGSC για 1 δισ. κ.μ. αερίου από το κοίτασμα Shah Deniz II που θα μεταφερθεί με την έναρξη λειτουργίας του TAP.