Με Επιστολή-Υπόμνημα οι επαγγελματίες της ΑΜΘ ζητούν απο τους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες να πράξουν το καθήκον τους και να εφαρμόσουν τον πρόσφατο Νόμο για την πάταξη του παρεμπορίου και να φέρουν αποτελέσματα.

Οι Ομοσπονδίες Επαγγελματικών, Βιοτεχνικών και Εμπορικών Σωματείων των πέντε νομών της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, επικαλούνται συγκεκριμένα το άρθρο 11 του σχετικού νόμου 3982/17.06.2011 για το παράνομο υπαίθριο εμπόριο, το οποίο αναφέρει ότι είναι υποχρεωτική, με ευθύνη των τοπικών δημοτικών αρχών, η κατάσχεση και επιτόπου καταστροφή κάθε είδους εμπορευμάτων-απομιμήσεων που διακινούνται στην αγορά από άτομα που δεν διαθέτουν τις απαραίτητες άδειες.

Πιο συγκεκριμένα οι Ομοσπονδίες Επαγγελματιών, Βιοτεχνών & Εμπόρων Ν. Δράμας, Ν. Εβρου, Ν. Ξάνθης και οι Ομοσπονδίες Επαγγελματικών, Βιοτεχνικών & Εμπορικών Σωματείων Ν. Καβάλας και Ν. Ροδόπης επισημαίνουν στην επιστολή τους πως «είναι αδιανόητο την ώρα που τα λουκέτα στα εμπορικά καταστήματα ” κλειδώνουν” το ένα πίσω από το άλλο, εμποροϋπάλληλοι βγαίνουν στην ανεργία και ο κρατικός κορβανάς «αιμορραγεί» από την απώλεια ΦΠΑ, το παρεμπόριο ν’ανθεί, το ελληνικό Δημόσιο να χάνει από το ανεξέλεγκτο παραεμπόριο κοντά στα 5 δισεκατομμύρια ευρώ (σύμφωνα με έρευνα της ΕΣΕΕ)».

Η επιστολή των Ομοσπονδιών απευθύνεται στους Δημάρχους Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Δήμους ΑΜΘ – Τμήματα Δημοτικής Αστυνομίας, Γ. Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μα – Θρα, Υπηρεσία Ειδικών Ελέγχων Αν. Μακεδονίας & Θράκης, Αστυνομικούς Διευθυντές Αν. Μακεδονίας & Θράκης. Κοινοποιήθηκε στους Εμπορικούς Συλλόγους ΑΜΘ, τα Επιμελητήρια ΑΜΘ και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ΑΜΘ. Ενώ ιδιαίτερη κοινοποίηση έγινε στον Περιφερειάρχη Αν. Μακεδονίας & Θράκης και στους Αντιπεριφερειάρχες Περιφερειακών Ενοτήτων Δράμας, Έβρου, Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης

Η Επιστολή αναλυτικά των ΟΕΒΕ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης:
ΘΕΜΑ: Εφαρμογή του άρθρου 74, παρ.11, του Νόμου 3982/17.06.2011 για το παράνομο υπαίθριο εμπόριο που αντικαθιστά το άρθρο 11 του Ν.3377/2005 (όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 13 παρ.1 του Ν.3557/2007)
Οι Ομοσπονδίες Επαγγελματιών-Βιοτεχνών-Εμπόρων Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, λαμβάνοντας υπόψιν ότι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, οι Δήμοι, οι Αστυνομικές Διευθύνσεις και το ΣΔΟΕ, έχουν ενημερωθεί αρμοδίως με την Κ1-1991/22.07.2011 Διευκρινιστική Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, για την αντικατάσταση των μέχρι πρότινος ισχυουσών διατάξεων περί παράνομου υπαιθρίου εμπορίου από το Ν.3982/17.06.2011 (άρθρο74, παρ.11*),

ΖΗΤΟΥΜΕ την αμελλητί εφαρμογή των νέων διατάξεων για την πάταξη του παραεμπορίου (και κατ’ επέκταση τη συμβολή στην αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου) με μετρήσιμα αποτελέσματα.

Παράλληλα, ΖΗΤΟΥΜΕ α) την εγρήγορση των εμπλεκομένων φορέων και αρμοδίων Αρχών για τον έλεγχο των συνοριακών σημείων εισόδου προϊόντων παραεμπορίου στην Ανατολική Μακεδονία & Θράκη και β) τη συγκρότηση Κλιμακίων Ελέγχου για το 2011 και τη συστηματική παρουσία και λειτουργία τους σε χώρους, ημέρες και ώρες εμφάνισης του παραεμπορίου, πέραν των ωραρίων και ημερών λειτουργίας των υπηρεσιών αλλά και πλέον των γνωστών προγραμματισμένων ελέγχων στις λαϊκές αγορές των Δήμων.

Ανάλυση

Τη στιγμή που η οικονομική συνθήκη έχει επιβάλλει άνευ διαβούλευσης τη φορολογική αφαίμαξη έως σύνθλιψη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η καταστολή του παραεμπορίου με την άμεση και πιστή εφαρμογή του Νόμου είναι το ελάχιστο που μπορεί να κάνει η Πολιτεία ως αντιστάθμισμα στην πολιτική διαρκούς επιβάρυνσης του ιδιωτικού τομέα και δη των μικρομεσαίων επιχειρηματιών. Το παραπάνω δε συνιστά μόνον αίτημα αλλά και υπόμνηση της υποχρέωσης των αρμοδίων κατά νόμο φορέων να παράσχουν στους πολίτες τις υπηρεσίες που δικαιούνται αυτοί ως φορολογούμενοί τους. Στην επιτακτική αυτή επισήμανση προβαίνουμε ΔΙΟΤΙ:

α) παρά την εντατικοποίηση των ελέγχων λαθρεμπορίας από το ΣΔΟΕ (σχετικά το ΕΜΠ 1038625.07.2011 έγγραφο του ΣΔΟΕ και το ΓΚΕ 1041987/17.03.2011 έγγραφο του Υπουργείου Οικονομικών όπου αναφέρεται ότι τα είδη που κατασχέθηκαν το 2009 στη χώρα μας ήταν εξαπλάσια του 2008 και το 2010 το νούμερο αυτό αυξήθηκε κατά 9%), έχει διαπιστωθεί και καταγραφεί αντί μείωσης, τρομακτική αύξηση στη δυναμική του παράνομου υπαίθριου εμπορίου.

β) Η τάση αυτή υποδηλώνει ότι ο όγκος των εισροών λαθρεμπορίας στη χώρα μας είναι πολλαπλάσιος του όγκου κατασχεθέντων αλλά και ότι οι έλεγχοι στη φάση της παράνομης διακίνησης και διάθεσης των προϊόντων υπολείπονται των πραγματικών απαιτήσεων. Τον Μάρτιο του 2011 η οξύτητα του φαινομένου οδήγησε στην καταμήνυση των πολιτικών προϊσταμένων των οργάνων ελέγχου υπαίθριου εμπορίου, από τους θεσμικούς εκπροσώπους των εμπόρων κι επαγγελματιών στην Αττική. Δε θέλουμε να πιστεύουμε ότι και στην Ανατολική Μακεδονία & Θράκη η παρατηρούμενη έξαρση του παραεμπορίου συνδέεται με πολιτικές επιλογές μιας κακώς εννοούμενης κοινωνικής ευαισθησίας ή με σκοπιμότητες όπως η συγκράτηση της εγκληματικότητας και η συντήρηση μιας στρεβλής διεξόδου της φτώχειας, ή τέλος, με γραφειοκρατικού τύπου διεκπεραίωση ελέγχων ρουτίνας, γι’ αυτό καλούμε τους αρμόδιους να εξαντλήσουν κάθε περιθώριο που έχουν να πείσουν ότι εργάζονται για το αντίθετο. 

γ) Ενώ στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2011 απαριθμείται πλήθος μέτρων «δημοσιονομικής προσαρμογής» (ενδεικτικά οι πίνακες στις σελίδες 32 & 105 εισηγητικής έκθεσης) τα οποία έχουν ήδη εξαντλήσει τη φοροδοτική ικανότητα ατόμων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η «μαύρη τρύπα» του παραεμπορίου αντιμετωπίζεται σαν ταμπού: χαρακτηριστικά, στο σκέλος των εσόδων (πίνακας 28), έξι στα επτά «μέτρα ενάντια στην (εισ)φοροδιαφυγή» είναι εισπρακτικού χαρακτήρα (1.590 εκ. €) και αφορούν τους «γνωστούς» φορολογουμένους και μόνον ΕΝΑ αναφέρεται σε έσοδα 190 εκ. € από το κυνήγι της …«άγνωστης» λαθρεμπορίας – και αυτό επικεντρώνεται στα καύσιμα. Είναι επίσης δυσερμήνευτη η παντελής απουσία εγγραφής εσόδων από το παραεμπόριο για το 2011 στον αντίστοιχο πίνακα ΚΑΕ του Προϋπολογισμού (ο ΚΑΕ 3735 «Πρόστιμα για παραβάσεις στο υπαίθριο εμπόριο κλπ» δεν εμφανίζει καμία απολύτως εγγραφή το 2011 όταν για το 2010 είχε έσοδα 400.000 €). Στο δε Μεσοπρόθεσμο ο κωδικός 10.4 «περιορισμός λαθρεμπορίου» έχει εκτιμώμενα έσοδα μηδέν και για το 2011 και για το 2012! Αυτό ερμηνεύεται ως «εντατικοποίηση των ελέγχων; Την ίδια στιγμή οι απώλειες εσόδων για το ελληνικό Δημόσιο από το ανεξέλεγκτο παραεμπόριο έχουν υπολογισθεί κοντά στα 5 δισεκατομμύρια ευρώ (στοιχεία ΕΣΕΕ). Την ποινή φυλάκισης ωστόσο για οφειλή 5.000 € αντιμετωπίζουν, ποιοι άλλοι, οι κάτοχοι ΑΦΜ…

δ)  Διασκεδάζοντας τους φόβους και την αγωνία όλων μας, το ίδιο Υπουργείο (Οικονομικών) λέει για το παραεμπόριο σε απάντησή του (17.03.2011) προς το Βουλευτή Καβάλας Ν.Παναγιωτόπουλο στο πλαίσιο Κοινοβουλευτικού Ελέγχου του τελευταίου «…πλήττει τα δημόσια έσοδα και τον υγιή ανταγωνισμό, δημιουργεί συνθήκες ανισορροπίας στην αγορά και προκαλεί απώλεια θέσεων εργασίας…», συμπληρώνοντας «…διενεργούνται έκτακτοι και τακτικοί έλεγχοι με προτεραιότητα στον έλεγχο των επιχειρήσεων που παραλαμβάνουν και διαθέτουν χονδρικώς ή λιανικώς εμπορεύματα χαμηλού κόστους τα οποία παράγονται σε ασιατικές χώρες – επιπρόσθετα, εντατικοποιήθηκαν οι εμφανείς έλεγχοι διακίνησης, ιδιαίτερα σε επίκαιρα σημεία εμπορικών δρόμων και κέντρων των αστικών περιοχών, σε υπαίθριους πάγκους και παζάρια, σε λαϊκές αγορές, κλπ, δίνοντας έμφαση στα είδη που κυρίως διατίθενται στο παράνομο υπαίθριο εμπόριο. Στόχος των ελέγχων είναι, με την εμφανή κι επαναλαμβανόμενη παρουσία των ελεγκτικών οργάνων, η πρόληψη (!) και συμμόρφωση των εμπλεκομένων εμπόρων που δεν είναι φορολογικά νομιμοποιημένοι με τις υφιστάμενες υποχρεώσεις (έναρξη επιτηδεύματος, κατοχή συνοδευτικών εγγράφων, έκδοση φορολογικών στοιχείων, κλπ». Κάποιοι εδώ ζουν ακόμη στο χθες μιλώντας για …πρόληψη την ώρα που απειλούνται με μηνύσεις για συγκρατημένη καταστολή!

ε) «…εντατικοποιήθηκαν οι εμφανείς έλεγχοι διακίνησης, …δίνοντας έμφαση στα είδη που κυρίως διατίθενται στο παράνομο υπαίθριο εμπόριο»: αυτή είναι μια καλή θεωρία. Στην πράξη όμως συμβαίνουν τα εξής: οι τελευταίοι έλεγχοι από Κλιμάκια Ελέγχου Λαϊκών Αγορών & Υπαιθρίου Εμπορίου (ΚΕΛΑΥΕ) ΑΜΘ της αρμόδιας κρατικής Περιφέρειας (νυν Αποκεντρωμένης Διοίκησης) διενεργήθηκαν το Δεκέμβρη του 2010. Έκτοτε ο μηχανισμός αδράνησε. Η αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση μόλις πρόσφατα (α.π. 49322,49324/.08.2011 απόφασή της) ενέκρινε 3.192 € επιχορήγηση (εισπράξεις δ΄τριμήνου 2010 και α΄τριμήνου 2011) για την καταβολή των αμοιβών στα μέλη των ΚΕΛΑΥΕ ΑΜΘ. Οι δε μηνιαίες αποφάσεις (ΑΔΑ: 5ΙΑ9-4, 4ΙΗΜΙΑ9-Β & 4ΙΚ 4ΦΜΙΑ9-9) συγκρότησης διμελών ΚΕΛΑΥΕ Περιφέρειας ΑΜΘ, για το δ’ τρίμηνο του 2010, αφορούσαν μόνον προγραμματισμένους ελέγχους κατά τις ημέρες των λαϊκών αγορών στους αντίστοιχους Δήμους (π.χ.: Σάββατα σε Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Ξάνθη, Τρίτες σε Τόπειρο, Ορεστιάδα, Διδυμότειχο, κοκ.). Σύνολο στοχευμένων (στα παζάρια 22 Δήμων ΑΜΘ) ελέγχων τριμήνου: 114. Σύνολο αποτελεσμάτων σε είδος παραβάσεων υπαιθρίου εμπορίου, σε ύψος προστίμων, σε όγκο και είδος κατασχεμένων προϊόντων: άγνωστο.

Είναι λυπηρό και μόνο ως σκέψη το νούμερο, που στο α.π. 24/04.02.2011 απαντητικό έγγραφό της προς το Υπουργείο Οικονομικών δηλώνει η αρμόδια Διεύθυνση Ανάπτυξης της αιρετής Περιφέρειας, ως ύψος προστίμων από ελέγχους μικτών κλιμακίων (με συμμετοχή υπαλλήλων του Τμήματος Εμπορίου των πρώην Ν.Α.) στη διακίνηση εμπορευμάτων στην ΑΜΘ για τη διετία 2009 – 2010: 27.000,00 €! «Τα πρόστιμα θα μπορούσαν να είναι υψηλότερα» ομολογεί παρακάτω, «πλην όμως πολλοί από τους διακινητές δεν έχουν ΑΦΜ και έτσι δεν τα δέχεται η Δ.Ο.Υ.» Σχόλιο ΟΥΔΕΝ.

Στο ίδιο έγγραφο αναφέρεται: «αρμόδιοι για τον έλεγχο διακίνησης εμπορευμάτων στην αγορά είναι τα Κλιμάκια Ελέγχου ή τα όργανα της Δημοτικής Αστυνομίας ή τα όργανα της Υπηρεσίας Ειδικού Ελέγχου. Άρα στοιχεία δεσμεύσεων πρέπει να διαθέτουν οι Δημοτικές Αστυνομίες και τα όργανα της Υπηρεσίας Ειδικού Ελέγχου». (Περί συνολικού σχεδίου δράσης και συντονισμού μεταξύ των ελεγκτικών μηχανισμών και των φορέων τους απέναντι στο ίδιο πρόβλημα και περί «σχέσεων συνεργασίας και συναλληλίας, κοινών συμφωνιών και συντονισμού κοινών δράσεων» όπως λέει και ο Καλλικράτης στο άρθρο 4, και πάλι σχόλιο ΟΥΔΕΝ).

στ) Ως ελεγκτικά όργανα λοιπόν, απομένουν το ΣΔΟΕ (που επικεντρώνει στα σημεία εισόδου και τις αποθήκες) και οι Δημοτικές Αστυνομίες για των οποίων το έργο σαφής εικόνα με μετρήσιμα αποτελέσματα δεν υπάρχει. Καλούμε, γι’ αυτό, όσους Δήμους στην ΑΜΘ διαθέτουν Δημοτική Αστυνομία να μας ενημερώσουν εγγράφως για τον όγκο και τα είδη κατασχέσεων και καταστροφών προϊόντων παραεμπορίου που έκαναν κατά τα έτη 2009 και 2010. Για το 2011 δεν διατηρούμε μεγάλες προσδοκίες περί στοιχείων, αφού έως τον Ιούνιο, οι ετήσιας θητείας (Υ.Α. ΥΠΑΝ Κ1-1187/07) μικτές υπηρεσιακές Επιτροπές Εκτίμησης Αξίας Κατασχεμένων Προϊόντων στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν είχαν ορισθεί εκ νέου από τους Δημάρχους. Να οφείλεται άραγε σε περικοπές δαπανών δεδομένου ότι το κόστος συνεδριάσεων αυτών των Επιτροπών βαραίνει το ταμείο του οικείου Δήμου;
Όπως και να’ χει, η αλλαγή της Νομοθεσίας (Ν.3982/17.06.2011) τις καθιστά ανενεργές (Εγκύκλ. ΥΠΑΝ Κ1-1991/22.07.2011). Αν έχουν υπάρξει όμως ενέργειες κατασχέσεων παράνομων προϊόντων από τις Δημοτικές Αστυνομίες στο διάστημα αυτό, ζητούμε να δημοσιοποιηθούν. Αφού παρουσιάσουν τα αναλυτικά στοιχεία που διαθέτουν από τους δικούς τους ελέγχους ως καταγραφή του προβλήματος, ζητούμε από τους Δήμους, οι οποίοι βαρύνονται πλέον με τη διαχείριση των προβλημάτων της τοπικής τους αγοράς, να ενεργήσουν συντονισμένα με την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, την αιρετή Περιφέρεια, το ΣΔΟΕ και τις Αστυνομικές Διευθύνσεις, και να φροντίσουν για την κατάρτιση ενός συνολικού, κοινού, σχεδίου δράσης για την καταστολή του παραεμπορίου, στο πλαίσιο του οποίου ο κάθε φορέας θα συμπληρώνει τον άλλο και θα υπάρχει διαρκής ροή της πληροφορίας για την αξιολόγηση εκτέλεσης του σχεδίου.

Κλείνοντας την αναφορά μας, τονίζουμε ότι με την παύση ισχύος της προηγούμενης Υπουργικής Απόφασης (Κ1-1178/07) που «ρύθμιζε» ζητήματα αρμοδιοτήτων, διαδικασιών κατάσχεσης και καταστροφής ή διάθεσης προϊόντων παράνομου υπαίθριου εμπορίου, θεωρούμε πως έχει απλουστευθεί ικανοποιητικά η γραφειοκρατία διαχείρισης του προβλήματος, αφού πλέον τα εμπορεύματα του παραεμπορίου (είτε συνιστούν παράνομη απομίμηση προϊόντων, είτε κυκλοφορούν κατά παράβαση των διατάξεων του Κώδικα Βιβλίων & Στοιχείων, είτε αυτός που τα διαθέτει δεν κατέχει την απαιτούμενη άδεια ή τα νόμιμα παραστατικά) καταστρέφονται επί τόπου και δε χρειάζεται να δαπανώνται κονδύλια ούτε να απασχολούνται υπάλληλοι για την αποθήκευση, την εκτίμηση της αξίας τους ή τις διαδικασίες διάθεσής τους σε ευαγή ιδρύματα. Μένει να αποδειχθεί στην πράξη ότι οι αρμόδιοι φορείς και υπηρεσίες πράττοντας το καθήκον τους θα φέρουν μετρήσιμα αποτελέσματα.

Παρατίθενται τα εδάφια του νέου Νόμου για το παραεμπόριο:
* Το άρθρο 74 παρ. 11 του Ν. 3982/2011 -που ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ το άρθρο 11 του Ν.3377/2005 και την Υπουργική Απόφαση Κ1-1178/07- προβλέπει μεταξύ άλλων:

«Τα κάθε είδους εμπορεύματα, τα οποία διακινούνται στην αγορά με οποιονδήποτε τρόπο και τα οποία είτε συνιστούν παράνομη απομίμηση προϊόντων, είτε κυκλοφορούν κατά παράβαση του Κώδικα Βιβλίων & Στοιχείων,  είτε αυτός που τα διαθέτει δεν κατέχει την απαιτούμενη άδεια ή τα νόμιμα παραστατικά, κατάσχονται και καταστρέφονται άμεσα, με κάθε πρόσφορο τρόπο».

«Η κατάσχεση των προϊόντων του υπαιθρίου εμπορίου επιβάλλεται από τα Κλιμάκια Ελέγχου Λαϊκών Αγορών & Υπαιθρίου Εμπορίου (Κ.Ε.Λ.Α.Υ.Ε.)των Περιφερειών  ή από τη Δημοτική Αστυνομία». Η συνδρομή της Ελληνικής Αστυνομίας παρέχεται «όταν και όπου αυτή κρίνεται απαραίτητη».

«Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, τα ως άνω Κλιμάκια Ελέγχου Λαϊκών Αγορών & Υπαιθρίου Εμπορίου καθώς και η Δημοτική Αστυνομία, έχουν τις ελεγκτικές αρμοδιότητες του Σ.Δ.Ο.Ε.».