Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού αφιερώνει το 2022 στην επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής και στην ανάδειξη της μνήμης και της ταυτότητας των προσφυγικών κοινοτήτων. Στην εκατονταετηρίδα μνήμης αφιερώνεται το πρόγραμμα του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2022» και  παράλληλα ανακοινώνει ειδική πρόσκληση για την επιχορήγηση προγραμμάτων και δράσεων που θα υλοποιηθούν από τα Δευτεροβάθμια Προσφυγικά Σωματεία και τις Ομοσπονδίες Προσφυγικών Συλλόγων και Ενώσεων.

Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού τιμά στο 2022 την μνήμη της επετείου συμπλήρωσης 100 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή και τον ξεριζωμό των Ελλήνων από τους γενέθλιους τόπους τους. Τιμά ένα ιστορικό γεγονός που επηρέασε καθοριστικά τον Ελληνισμό και τη διαμόρφωση της νέας Ελλάδας. Ο θεσμός «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2022», για το επόμενο καλοκαίρι, είναι μονοθεματικός. Θέλουμε ιδιαίτερα να τιμήσουμε τις προσφυγικές κοινότητες, τους εκπατρισμένους Ελληνες, αυτούς που μεταλαμπάδευσαν στη μητροπολιτική πατρίδα τον πλούτο των παραδόσεών τους, τις τέχνες και την παιδεία τους, διαμορφώνοντας μια νέα ταυτότητα. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζοντας την καθοριστική συμβολή των προσφύγων στη σύγχρονη Ελλάδα, απευθύνουμε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος στα Δευτεροβάθμια Προσφυγικά Σωματεία και στις Ομοσπονδίες Προσφυγικών Συλλόγων και Ενώσεων για την υποβολή προτάσεων επιχορήγησης συγκροτημένων δράσεων, οι οποίες θα τιμήσουν την ιστορία και την προσφορά των προσφυγικών κοινοτήτων».

Οι θεματικοί άξονες των προγραμμάτων και δράσεων καθορίζονται ως εξής:

·     Καταγραφή και τεκμηρίωση της ιστορίας των κοινοτήτων που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, καθώς και της εξέλιξής τους μετά την εγκατάσταση (αρχειακή έρευνα, καταγραφή προφορικών μαρτυριών με τη χρήση των μεθόδων της προφορικής ιστορίας και του εθνογραφικού κινηματογράφου)

·     Ανάδειξη και προβολή όψεων της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του προσφυγικού ελληνισμού, που απαντώνται μέχρι σήμερα στον ελλαδικό χώρο (εθιμικά δρώμενα, διατροφική κληρονομιά, τεχνογνωσίες και καλλιεργητικές πρακτικές, μουσικοχορευτικές παραδόσεις της υπαίθρου και του αστικού χώρου κλπ)

·     Συγκρότηση και ψηφιοποίηση φωτογραφικών αρχείων, τεκμηρίωση, ψηφιοποίηση και ανάδειξη μουσειακών συλλογών

·     Εντυπες και ψηφιακές εκδόσεις

·     Εκπαιδευτικές δράσεις

·     Οργάνωση συνεδρίων, ημερίδων, εκθέσεων, εκδηλώσεων

·     Διοργάνωση δράσεων για την ανάδειξη της συμβολής του ελληνισμού της Μικράς Ασίας και της βόρειας και ανατολικής Θράκης στην ανάπτυξη του αθλητισμού και της αθλητικής παιδείας στην Ελλάδα

Ι. Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2022

Το πρόγραμμα του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2021» του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ολοκληρώθηκε για δεύτερη χρονιά με μεγάλη επιτυχία, συμβάλλοντας σημαντικά στην ανάπτυξη συνεργειών πολιτιστικής κληρονομιάς και σύγχρονης δημιουργίας. Ο θεσμός προσέφερε ένα πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων υψηλής ποιότητας και αισθητικής, με ασφάλεια και αυστηρή τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων, συνεισφέροντας, παράλληλα, στη τόνωση της απασχόλησης και της καλλιτεχνικής δημιουργίας μεγάλου αριθμού καλλιτεχνών και εργαζομένων στον χώρο του Πολιτισμού.

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων και των δράσεων «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» για το 2022, το οποίο είναι αποκλειστικά αφιερωμένο στη Μικρασιατική Καταστροφή, θα συγκροτηθεί από τις προτάσεις που θα επιλεγούν από Ειδική Επιτροπή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, κατόπιν ανοιχτής πρόσκλησης, μέσω της ηλεκτρονικής πύλης Πολιτιστικών Φορέων του ΥΠΠΟΑ  drasis.culture.gr. 

Η ηλεκτρονική πύλη για την κατάθεση των προτάσεων θα ανοίξει από την Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2022 και θα λειτουργήσει ως και την Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2022. Η προκήρυξη θα δημοσιοποιηθεί τη Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2022, ταυτόχρονα με το άνοιγμα της πύλης. Προτάσεις μπορούν να υποβάλλουν οι ΑΜΚΕ, οι οποίες είναι εγγεγραμμένες στο μητρώο του ΥΠΠΟΑ. Κάθε ΑΜΚΕ έχει δικαίωμα να υποβάλει μία πρόταση. 

Για τις ΑΜΚΕ που θα επιλεγούν, θα καταρτιστούν συμβάσεις με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Τα δικαιώματα, για τη μετέπειτα χρήση των παραγωγών, ανήκουν αποκλειστικά στους δημιουργούς τους. 

Η Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης των προτάσεων θα είναι επταμελής και θα ανακοινωθεί την ίδια μέρα με τη δημοσιοποίηση της προκήρυξης.

Η επιλογή των προτάσεων θα ξεκινήσει την Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2022 και θα ολοκληρωθεί την Δευτέρα 21 Μαρτίου 2022. Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν ως τις 31 Μαρτίου 2022.

Κάθε πρόταση πρέπει να συνδυάζει τουλάχιστον δύο από τους έξι τομείς:

Μουσική, Θέατρο, Χορό, Μουσικό Θέατρο, Εικαστικές Τέχνες/ performance, Παραστάσεις/ δράσεις για παιδιά και εφήβους.

Οι προτάσεις πρέπει να εμπίπτουν στις κάτωθι κατηγορίες κοστολόγησης, για το σύνολο της κάθε παραγωγής, με την υποχρέωση παρουσίασης δύο παραστάσεων, σε χώρο που θα καθοριστεί από την Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης.

–     15.000€ σύν ΦΠΑγια 40 παραγωγές  

–     30.000€ συν ΦΠΑ για 20 παραγωγές

–     60.000€ συν ΦΠΑ για 10 παραγωγές 

Σύνολο: 70 παραγωγές, συνολικού προϋπολογισμού 1.800.000€  συν ΦΠΑ.

Οι προτάσεις θα πρέπει να αφορούν σε πρωτότυπη δημιουργία, βασισμένη στον παρακάτω θεματικό άξονα, με σκοπό την ανάπτυξη συνεργειών και συνθέσεων πολιτιστικής κληρονομιάς και σύγχρονης δημιουργίας:

Θεματικός Άξονας: Επέτειος Μνήμης – 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή

Το 2022 συμπληρώνονται 100 χρόνια από την τραγωδία που βίωσε ο ελληνισμός με την καταστροφή της Μικράς Ασίας και τον ξεριζωμό των Ελλήνων από τις εστίες τους.  Η θεματολογία της φετινής διοργάνωσης του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένα Πολιτισμός 2022» είναι αφιερωμένη στο ιστορικό γεγονός της Μικρασιατικής Καταστροφής και τις εννοιολογικές του προεκτάσεις. Πέρα από την προφανή, όσο και εκ νέου τραγικά επίκαιρη, διάσταση των φαινομένων της προσφυγιάς, του βίαιου εκτοπισμού των πληθυσμών, του τρόμου, των φρικαλεοτήτων και των λεηλασιών, οι συμμετέχοντες ενθαρρύνονται να διερευνήσουν, μέσω των προτάσεών τους, ολόκληρο το φάσμα των επιδράσεων του ιστορικού πλέγματος του 1922 στα πεδία της ζωής, της σκέψης και του πολιτισμού, καθώς και τις άνευ προηγουμένου ωσμώσεις και μετατοπίσεις που έθεσε σε λειτουργία.

Ενδεικτικά, αναφέρουμε τα προβλήματα της προσαρμογής και αφομοίωσης των εκτοπισμένων στο νέο περιβάλλον, αλλά και τη σωρεία των θετικών επιδράσεων, που προκάλεσε η έλευση των προσφύγων, στην οικονομική και πνευματική ζωή της Ελλάδας, αλλά και στην καθοριστική συμβολή τους στη διαμόρφωση μίας νέας ελληνικής πολιτιστικής ταυτότητας. Σε κάθε περίπτωση, κεντρικό ζητούμενο είναι η όσο το δυνατόν ευρύτερη προσέγγιση της προτεινόμενης θεματολογίας, πέρα από τα στεγανά και τις προκαταλήψεις των καθιερωμένων αφηγήσεων.

Το πρόγραμμα του Θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» για το 2022 θα πραγματοποιηθεί από τις 15 Ιουλίου έως και τις 15 Σεπτεμβρίου σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία ανά την επικράτεια που θα επιλέξει η Επιτροπή Αξιολόγησης σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4858/2021.

Η Εθνική Λυρική Σκηνή, είναι ο φορέας, ο οποίος -σε συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ- θα αναλάβει και φέτος τη διοικητική και οργανωτική ευθύνη του προγράμματος για το 2022.

ΙΙ. Επιχορήγηση προγραμμάτων και δράσεων που αναδεικνύουν τη μνήμη και την ταυτότητα των προσφυγικών κοινοτήτων

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού απευθύνει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε Δευτεροβάθμια Προσφυγικά Σωματεία και Ομοσπονδίες Προσφυγικών Συλλόγων και Ενώσεων για δράσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια του 2022. Προϋπόθεση αποτελεί η εγγραφή τους στο Μητρώο Πολιτιστικών Φορέων. Οι μη εγγεγραμμένοι φορείς θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία εγγραφής τους στο Μητρώο έως και τις 16 Φεβρουαρίου 2022.

Οι ενδιαφερόμενοι φορείς θα πρέπει να υποβάλουν την πρότασή τους ηλεκτρονικά στο Μητρώο Πολιτιστικών Φορέων από τις 20 Ιανουαρίου έως τις 28 Φεβρουαρίου 2022. Κάθε φορέας έχει τη δυνατότητα ενός και μόνο αιτήματος. Η αξιολόγηση θα γίνει από πενταμελή Γνωμοδοτική Επιτροπή του ΥΠΠΟΑ.

Για ζητήματα που αφορούν στην εγγραφή τους, οι φορείς πρέπει να επικοινωνήσουν με τη Διεύθυνση Πολιτιστικών Δράσεων και Εποπτείας του ΥΠΠΟΑ (dpde@culture.gr) και να λάβουν υπόψη τις οδηγίες υποβολής της πρότασης (http://drasis.culture.gr/images/odigies_aitimatos.pdf ), καθώς και τις απαντήσεις στις συχνές ερωτήσεις (http://drasis.culture.gr/index.php/component/content/article/14/71-faq).