Η πιο ενδιαφέρουσα δήλωση της νέας κυβέρνησης ήταν αυτή του Γιάνη Βαρουφάκη, στη χθεσινή παραλαβή του Υπουργείου Οικονομικών. Μίλησε για το αυτονόητο και το σημαντικότερο είναι πώς το συνέδεσε ως βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία πολιτισμού.

Πράγματι, ο λιτός βίος ήταν πάντα η μήτρα των επιτευγμάτων για τους Έλληνες. Από την εποχή του Ομήρου, την απογείωση της κλασικής περιόδου, ως τον «ασκητή» Καζαντζάκη και τη λαϊκή δημιουργία της ταπεινής κοινότητας στην πρόσφατη ιστορία. Αλλά και σήμερα, η «λιτότητα» της σκέψης, της πνευματικότητας, της σοβαρής επιχειρηματικότητας και της έρευνας συνεχίζουν να παράγουν επιτεύγματα.

Θα πρέπει βέβαια, να συνειδητοποιήσουμε τι θα πει «λιτός βίος». Πολύ εύκολο. Να περνάς όμορφα, χωρίς περιττά πράγματα. Παράδειγμα, οι προτεστάντες του Βορά. Φαίνεται καθαρά στα σπίτια τους, στα αυτοκίνητά τους, στις καταθέσεις τους και στον τρόπο ζωής τους. Φαίνεται και στη φορολογία του για το κράτος. Το δίκαιο κράτος! Η δίκαιη φορολογία!

Έτσι ήταν και οι πρόγονοί μας. Σε απλά και μικρά σπίτια ζούσαν. Οι επαύλεις ήρθαν με του Ρωμαίους. Κάπως έτσι και οι ελληνικές κοινότητες στη σύγχρονη Ελλάδα, ως τη δεκαετία του ΄60.

Κάπου εκεί, όμως, ήρθε η μεγάλη στροφή. Γιατ, ο οικονομικός επεκτατισμός των Αμερικάνων (σχέδιο Μάρσαλ κτλ.) έφερε και τον πολιτιστικό. Τη στιγμή που είχαμε ανάγκη από την επιστροφή των ευρωπαϊκών αστικών προτύπων ζωής, δεχθήκαμε, άνευ όρων, ως κακέκτυπα τα αμερικάνικα. Έτσι άρχισαν όλα, για να έρθει στη δεκαετία του ΄80 o «παπανδρεϊκός σοσιαλισμός» να επιβάλει το κιτς, την υπερβολή και τον ξιπασμό, σε όλες μας τις εκφάνσεις.

Ο Βαρουφάκης, όμως, με τη νέα του ιδιότητα και εν όψει κρίσιμων συνθηκών, θα πρέπει να μαζέψει τους συντρόφους του και να τους μιλήσει για τη λιτότητα και τον πλούτο. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές, όχι μόνο με τις ψήφους των λούμπεν και των φτωχών ανθρώπων, αλλά κυρίως αυτών που αισθάνθηκαν ότι χάνουν τα «καγιέν» και τα σπουδαία προνόμια που η επίφαση του «πλούτου» γέννησε στις συνειδήσεις τους.

Κι ακόμα, έχει χρέος να συνεχίσει να μιλάει και να εξηγεί παντού για τη σπουδαιότητα του λιτού βίου, ως αντίδοτου στην αλαζονεία, στην έπαρση, στο κόμπλεξ και την αλλοτρίωση που δηλητηρίασε την ελληνική κοινωνία.

Πρώτα όμως, να βρει τρόπο να ξεριζώσει μέσα από τους κόλπους της κυβέρνησης που συμμετέχει, τις ρίζες του λαϊκισμού, με τις οποίες πήρε την εξουσία. Κι αν πιστεύει ότι ήταν η μόνη λύση και ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, οφείλει να γνωρίζει ότι ο «λιτός βίος» βρίσκεται εκτός του αξιακού κώδικα του σύγχρονου Έλληνα, που είναι έτοιμος να εκδικηθεί και πάλι, στο όνομα της επιθυμίας του πλούτου.

Ο  Βαρουφάκης, είτε το εννοούσε είτε όχι, συμπύκνωσε σε λίγες λέξεις το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας. Αν θέλει, λοιπόν, να ξαναδεί τους Έλληνες να δημιουργούν, θα πρέπει, ως εξουσία που είναι, να τους εξασφαλίσει χώρο και ένταση στη δημιουργία.

Να τους δείξει πράγματι, ότι ο πλούτος βρίσκεται στην παραγωγικότητα και στην ανάπτυξη των κοινωνιών και όχι στον αυτισμό της «ιδιωτικότητας», με προνόμια, δημόσιο χρήμα, συνδικαλιστικά δίκτυα, συντάξεις στα πενήντα, εξυπηρέτηση συμφερόντων και καπηλεία του κρατισμού.

Από τους συντρόφους σου ξεκίνα πρώτα, αγαπητέ Γιάνη. Κι όταν αυτοί καταλάβουν τι θα πει ουσιαστικός «λιτός βίος», τότε θα γίνει κουλτούρα και στους υπόλοιπους Έλληνες.

protagon.gr