Ἡ ὡραία παραβολὴ ποὺ διαβάζεται σήμερα στοὺς Ἱεροὺς Ναοὺς καὶ ποὺ ὀνομάζεται συνήθως «παραβολὴ τοῦ ἀσώτου υἱοῦ», χαρακτηρίστηκε ὡς «μαρ-γαρίτης μεταξὺ τῶν παραβολῶν». Ἡ Ἐκκλησία μας, θέλοντας νὰ προτρέψει τοὺς πιστοὺς στὴν μετάνοια ἐν ὄψει τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, προβάλλει τὸ παράδειγμα τῆς Ἐπιστροφῆς τοῦ Ἀσώτου Υἱοῦ.

Ὁ πρεσβύτερος υἱὸς θυμίζει τὸν Φαρισαῖο τῆς σχετικῆς παραβολῆς. Ἐπαινεῖ τὸν ἑαυτό του γιὰ τὴν ἐργασία ποὺ προσφέρει, ζητεῖ τὴν ἀμοιβή του καὶ αἰσθάνεται ὑπεροχὴ ἀπέναντι τοῦ ἀσώτου ἀδελφοῦ καὶ τελικῶς δὲν μετέχει στὴ χαρὰ τοῦ πατέρα γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ καὶ τὴν μετάνοια τοῦ ἀδελφοῦ του. Δέν εἶναι σέ θέση νά διακρίνει τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ πού ἀπευθύνεται πρός ὅλους, ἀκόμη καί πρός τούς ἁμαρτωλούς. Βέβαια ἡ συμπεριφορά του ἐμπεριέχει κάτι πολύ ἀνθρώπινο. Ἐκφράζει τὴν ἀπαίτηση τοῦ εὐσεβοῦς ἀνθρώπου νὰ φέρεται ὁ Θεὸς μὲ δικαιοσύνη, νὰ τιμωρεῖ τὸν ἁμαρτωλὸ καὶ νὰ ἀμοίβει τὸν ἐνάρετο. Βρίσκεται ὅμως μακριά ἀπό τήν θρησκεία τῆς ἀγάπης πού ἀποκαλύπτει στόν κόσμο ὁ Χριστός. Αὐτήν τήν ἀγάπη ἐνσαρκώνει ἕνα πρόσωπο τῆς παραβολῆς πού δεσπόζει ἀπ’ ἀρχῆς μέχρι τέλους τῆς διηγήσεως, τό πρόσωπο τοῦ καλοῦ πατέρα. Μπορεῖ στό πρῶτο μέρος νά προέχει ἡ μορφή τοῦ ἀσώτου πού μετανιωμένος ἐπιστρέφει στό πατρικό του σπίτι καί στο δεύτερο μέρος ἡ μορφή τοῦ ἐνάρετου μεγαλύτερου παιδιοῦ. Σέ ὁλόκληρη ὅμως τήν διήγηση κυριαρχεῖ ἡ μορφή τοῦ ἀγαθοῦ καί εὔσπλαχνου πατέρα.

Στὴν ἀρχὴ τῆς διηγήσεως ὁ πατέρας, σεβόμενος τὴν ἐλεύθερη ἀπόφαση τοῦ νεώτερου παιδιοῦ του, ἱκανοποιεῖ τὸ αἴτημά του καὶ τοῦ δίνει τὸ μερίδιο τῆς περιουσία ποὺ τοῦ ἀνήκει. Περιμένει τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ παιδιοῦ του. Κι ὅταν πρῶτος αὐτὸς τὸ ἀντικρύζει νὰ ἐπιστρέφει, τρέχει νὰ τὸ προϋπαντήσει, τὸ ἀγκαλιάζει καὶ τὸ «καταφιλεῖ».

Δὲν συζητεῖ κἂν τὸ αἴτημα τοῦ παιδιοῦ του νὰ γίνει δοῦλος στὸ πατρικό του σπίτι, ἀλλὰ τὸ ἀποκαθιστᾶ στὴν προηγούμενή του θέση, τὸ ντύνει, τοῦ βάζει δακτυλίδι στὸ χέρι καὶ πανηγυρίζει χαρούμενος γιὰ τὴν ἐπιστροφή του, δίνοντας τὸ σύνθημα ἑνὸς γενικοῦ ἑορτασμοῦ γιὰ τὸ χαρούμενο γεγονός.

Τὴν ἴδια στοργὴ δείχνει στὴ συνέχεια καὶ ἀπέναντι τοῦ μεγαλύτερου παι-διοῦ του ποὺ δυσανασχετεῖ γιὰ τὸν ἑορτασμό∙ τὸ παρακαλεῖ μὲ ἀγάπη νὰ πάρει μέρος στὴ χαρὰ γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ χαμένου ἀδελφοῦ του.

Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἀποτελεῖ κίνητρο γιὰ τὴ μετάνοια τοῦ ἀνθρώπου καὶ τὴν ἐπιστροφή του στὴν πατρικὴ οἰκία, στὴν κοινωνία μὲ τὸν Πατέρα καί ἡ χαρὰ γιὰ τὴ μετάνοια τοῦ ἀδελφοῦ δείχνει τὸ μέτρο τῆς πνευματικῆς μας ὡριμότητος.

ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ