Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη

Η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, στην εκδήλωση της παρουσίασης του στρατηγικού σχεδίου της κυβέρνησης για την ανάπτυξη και ανασυγκρότηση του Έβρου, στην Ορεστιάδα, παρουσία του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη επεσήμανε ότι «το ΥΠΠΟ υλοποιεί στον Έβρο έργα περίπου 40 εκατ. ευρώ σε εξαιρετικά στενή και άριστη συνεργασία με την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Στόχος  του ΥΠΠΟ είναι να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας και να συμβάλλουμε στην ενδυνάμωση του πολιτιστικού τουρισμού, καθώς η Περιφερειακή Ενότητα του Έβρου είναι ιδανική για να αναπτυχθεί ένα τέτοιο είδος τουρισμού, ώστε να οδηγήσει εν τέλει σε ένα είδος πολιτιστικής επιχειρηματικότητας, στενά συνδεδεμένης με τον μοναδικό πολιτιστικό πλούτο της περιοχής».​

Η Λίνα Μενδώνη αναφέρθηκε στις δύο πολιτικές που εφαρμόζει το ΥΠΠΟ στην περιοχή. Η πρώτη αφορά, σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια, στην υλοποίηση στρατηγικών σχεδίων πολιτισμικής ανάπτυξης για τις πρωτεύουσες και κάποιες επιμέρους περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. «Στην περίπτωση του Έβρου, σημείωσε η Υπουργός, αυτό γίνεται για την Αλεξανδρούπολη και το Σουφλί. Στην πραγματικότητα, θέλουμε να δημιουργήσουμε για τις περιοχές αυτές, νέες εργαλειοθήκες, αξιοποιήσιμες από όλους τους φορείς χάραξης και υλοποίησης πολιτιστικής πολιτικής και σε τοπικό επίπεδο. Ο στόχος μας είναι να οργανώσουμε καλύτερα τη διαχείριση των τοπικών πολιτιστικών πόρων και προϊόντων. Τα σχέδια αυτά θα είναι έτοιμα το πρώτο τρίμηνο του 2025. Θα τα παρουσιάσουμε στις τοπικές κοινωνίες και στη συνέχεια θα τεθούν σε διαβούλευση από τους αρμόδιους φορείς, ώστε τελικά να καταλήξουμε σε ένα στρατηγικό σχέδιο, απολύτως αποδεκτό από όλους».

Η δεύτερη πολιτική αφορά στην ενίσχυση των τοπικών μορφών χειροτεχνίας. Όπως δήλωσε η Λίνα Μενδώνη: «Και αυτό είναι κάτι που έχουμε δουλέψει συστηματικά, τα τελευταία πέντε χρόνια, πάλι σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια μας. Μέχρι το τέλος του 2025 δημιουργούμε δύο δομές υφαντικής στην Αλεξανδρούπολη και το Διδυμότειχο, ακριβώς για να ενισχύσουμε την προσπάθεια που κάνουν ήδη οι τοπικές κοινωνίες, για να τους δώσουμε και μία επιπλέον ώθηση».

Στη συνέχεια η Υπουργός Πολιτισμού αναφέρθηκε στις δράσεις και έργα που έχουν υλοποιηθεί, σε εκείνα που υλοποιούνται ή έχουν δρομολογηθεί από το ΥΠΠΟ:

• Ταφικός τύμβος της Μικρής Δοξιπάρας -Ζώνης

• Τέμενος Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο

• Νέο Μουσείο Αλεξανδρούπολης

• Αρχαία Ζώνη στην Αρχαία Εγνατία οδό

• Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης

• Πύργος του Φονιά στη Σαμοθράκη

• Ιερά Μονή Παναγιά Κοσμοσώτειρα των Φερών

• Κάστρο Διδυμοτείχου

• Ιερό των Μεγάλων Θεών στη Σαμοθράκη
   
• Πλωτινόπολη
• Άγιος Αθανάσιος, Μεταξάδες
   
• Άγιος Παντελεήμονας, Παλιούρι
   
• Άγιος Αθανάσιος, Αλεποχώρι

Ακολουθεί η ομιλία της Υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη,  στην εκδήλωση με θέμα: «Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική  Ανάπτυξη. Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για τον Έβρο».

Κύριε Πρόεδρε,

Σεβασμιώτατοι,

Κύριε Περιφερειάρχα,

Είναι η τέταρτη φορά τους τελευταίους δύο μήνες που βρίσκομαι στον Έβρο. Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί αυτό σημαίνει ότι όσα είχαν ξεκινήσει από τον Ιούλιο του 2019 βρίσκονται, πλέον, σε φάση υλοποίησης, άρα θέλουν μια συστηματική παρακολούθηση.

Η Θράκη, ο Έβρος, ήταν ανέκαθεν ένας χώρος συνθέσεων της φύσης και των δημιουργημάτων του ανθρώπου, της μνήμης, της ιστορίας με τη σύγχρονη δυναμική, του γηγενούς με το εισαγόμενο, μία μοναδική σύνθεση πολυπολιτισμικότητας.

Το ΥΠΠΟ αυτή τη στιγμή υλοποιεί στον Έβρο έργα περίπου 40 εκατ. ευρώ σε εξαιρετικά στενή και άριστη συνεργασία με την Περιφέρεια.

Τα έργα αφορούν από την προστασία των αρχαιολογικών χώρων και την αποκατάσταση των μνημείων, μέχρι τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών και την τόνωση του τοπικού πολιτιστικού αποθέματος της άυλης κληρονομιάς, το οποίο είναι πραγματικά πολύτιμο για την περιοχή.

Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας και να συμβάλλουμε στην ενδυνάμωση του πολιτιστικού τουρισμού, καθώς η Περιφερειακή Ενότητα του Έβρου είναι ιδανική για να αναπτυχθεί ένα τέτοιο είδος τουρισμού και να οδηγήσει εν τέλει σε ένα είδος πολιτιστικής επιχειρηματικότητας, στενά συνδεδεμένης με τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής που είναι μοναδικός.

Πριν μπω στη σύντομη παρουσίαση των έργων, θέλω να πω ότι εδώ εφαρμόζουμε δύο σημαντικές πολιτικές μας, κύριε Πρόεδρε.

Σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια, αυτή τη στιγμή, υλοποιούμε στρατηγικά σχέδια πολιτισμικής ανάπτυξης για τις πρωτεύουσες και κάποιες επιμέρους περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Στην περίπτωση του Έβρου αυτό γίνεται για την Αλεξανδρούπολη και το Σουφλί. Στην πραγματικότητα θέλουμε να δημιουργήσουμε για τις περιοχές αυτές, νέες εργαλειοθήκες, αξιοποιήσιμες από όλους τους φορείς χάραξης και υλοποίησης πολιτιστικής πολιτικής και σε τοπικό επίπεδο.

Ο στόχος μας είναι να οργανώσουμε καλύτερα τη διαχείριση των τοπικών πολιτιστικών πόρων και προϊόντων. Τα σχέδια αυτά θα είναι έτοιμα το πρώτο τρίμηνο του 2025, θα τα παρουσιάσουμε στις τοπικές κοινωνίες και στη συνέχεια θα τεθούν σε διαβούλευση από τους αρμόδιους φορείς, ώστε τελικά να καταλήξουμε σε ένα στρατηγικό σχέδιο, απολύτως αποδεκτό από όλους.

Η δεύτερη πολιτική μας είναι η ενίσχυση των τοπικών μορφών χειροτεχνίας και αυτό είναι κάτι που έχουμε δουλέψει συστηματικά τα τελευταία πέντε χρόνια, πάλι σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια μας. Μέχρι το τέλος του 2025 δημιουργούμε δύο δομές υφαντικής στην Αλεξανδρούπολη και το Διδυμότειχο ακριβώς για να ενισχύσουμε την προσπάθεια που κάνουν ήδη οι τοπικές κοινωνίες, για να τους δώσουμε και επιπλέον ώθηση.

Πολύ σύντομα να πάμε στα έργα:

Προστασία και ανάδειξη του ταφικού τύμβου της Μικρής Δοξιπάρας-Ζώνης: Eδώ στην Ορεστιάδα, κύριε Δήμαρχε, σε πολύ μικρή απόσταση από εδώ που βρισκόμαστε, ένα μοναδικό, μοναδικό αρχαιολογικό εύρημα. Έχει αποκαλυφθεί από την αρχαιολογική σκαπάνη το 2002, ήρθε η ώρα το έργο πλέον να προχωρήσει. Είναι σε πλήρη εξέλιξη και θα είναι ένας τεράστιος πολιτιστικός αλλά και αναπτυξιακός πόρος για την περιοχή.

Έχουμε 4 ταφές, 3 άνδρες- 3 γυναίκες, έχουμε 5 ταφές αλόγων, 5 άμαξες με τα υποζύγιά τους τα οποία έχουν διατηρηθεί σε μία εξαιρετικά καλή κατάσταση. Δημιουργούμε λοιπόν, ένα μουσειακό κέλυφος, είναι αντίστοιχο με αυτό που υπάρχει στη Βεργίνα. Η διαφορά είναι ότι αυτό χρονολογείται στον 1ο αιώνα μ.Χ.. Αντίστοιχο έχει βρεθεί σε πολύ μικρή απόσταση από εδώ, στη Βουλγαρία, κι έχει ήδη αναδειχθεί. Επομένως υπάρχει και μια πολύ ουσιαστική σύνδεση η οποία θα εξασφαλιστεί και εκτός συνόρων. Είναι περιφερειακό πρόγραμμα, είμαστε  στη φάση έγκρισης μελέτης εφαρμογής,  έχει εκδοθεί η προσωρινή οικοδομική άδεια. Μέχρι το τέλος του χρόνου -η σύμβαση προφανώς υπάρχει, ο ανάδοχος είναι εκεί- θα μπορεί και ο απλός πολίτης πλέον να δει τις εργασίες σε εξέλιξη.

Τέμενος Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο: Είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσουλμανικά οθωμανικά έργα σε επίπεδο Ευρώπης με μια ξύλινη στέγη ενός στρέμματος. Αυτή είναι η πάρα πολύ μεγάλη δυσκολία του έργου. Το έργο είναι σε φάση υλοποίησης, ο ανάδοχος έχει εγκατασταθεί, έχουν επιταχυνθεί οι διαδικασίες, εξασφαλίστηκαν τα ξύλα τα οποία χρειάζονται από εταιρείες του εξωτερικού. Υπολογίζουμε ότι στο τέλος του 2025 -καθώς το έργο είναι ενταγμένο στο Ταμείο Ανάκαμψης- και το τέμενος Βαγιαζήτ μπορεί να αποδοθεί πλέον στο Διδυμότειχο.

Το νέο μουσείο της Αλεξανδρούπολης: Το ξέρετε, το εγκαινιάσαμε το 2022, ήταν νομίζω το 13ο τότε μουσείο που εγκαινίασε το Υπουργείο Πολιτισμού από το 2019.

Αρχαία Ζώνη στην Αρχαία Εγνατία οδό: Είναι σε πλήρη εξέλιξη ένα αρχαιολογικό πάρκο το οποίο χρονολογείται από τον 7ο αιώνα π.Χ. και αυτό είναι ένας τεράστιος πόλος επισκεψιμότητας.

Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης: Το εγκαινιάσαμε πριν από μερικούς μήνες το καλοκαίρι δηλαδή, είναι ένα πρότυπο μουσείο εξαιρετικό, διδακτικό. Αυτό ήταν κύριε Πρόεδρε, το 21ο Μουσείο που εγκαινιάσαμε από το 2019.

Πύργος του Φονιά στη Σαμοθράκη: Επίσης ένα πολύ σημαντικό μνημείο το οποίο είναι σε ένα σημείο πολύ δύσκολο, σε ένα ρέμα. Η κλιματική αλλαγή το επηρεάζει και δεν θέλουμε να χαθεί. Οι εργασίες το ενισχύουν πλήρως ώστε, και αυτό να μπορέσει να συνδεθεί στην ευρύτερη πολιτιστική διαδρομή της Σαμοθράκης, την οποία έχουμε συζητήσει από το καλοκαίρι κύριε Δήμαρχε ότι προχωρεί και πρέπει να προχωρήσει καλά.

Σεβασμιώτατε, μαζί με τον Περιφερειάρχη εξασφαλίστηκαν τα χρήματα για την Κοσμοσώτειρα των Φερών. Και αυτό επίσης είναι ένα μοναδικό μνημείο του 12ου αιώνα, χτίστηκε το 1151,  από τον Σεβαστοκράτορα Ισαάκιο Κομνηνό με ό,τι αυτό σημαίνει για την περιοχή. Το αγαπάει η τοπική κοινωνία το μνημείο αυτό, θέλουμε να αναδειχθεί στη σωστή του διάσταση.

Τέλος, Σεβασμιώτατε Διδυμοτείχου αυτά τα τρία εκκλησάκια: οι δύο Άγιοι Αθανάσιοι και ο Άγιος Παντελεήμων, στους Μεταξάδες, στο Παλιούρι και στο Αλεποχώρι: Ολοκληρώνονται οι αποκαταστάσεις τους πολύ σύντομα. Είναι ενταγμένα στο Ταμείο Ανάκαμψης και αυτά.

Και εδώ θα σταματήσω κύριε Πρόεδρε, λέγοντας ότι δεν είναι μόνο αυτά. Κάνουμε πολλή δουλειά, στο Ιερό των Μεγάλων Θεών στη Σαμοθράκη, στη Πλωτινόπολη και στο Κάστρο Διδυμοτείχου. Τελειώσαμε το ερευνητικό πρόγραμμα το οποίο πλέον μας καθοδηγεί για τη διαχείριση και τις παρεμβάσεις, τις ουσιαστικές που πρέπει να γίνουν στο κάστρο του Διδυμοτείχου,  το οποίο για πάρα πολλούς λόγους πρέπει να αποκατασταθεί και να το διαχειριστεί το ελληνικό κράτος, σωστά, και όπως ταιριάζει στην περιοχή.

Σας ευχαριστώ πολύ​