Υστερα από ακόμα μία δύσκολη χρονιά, πληθαίνουν τα ερωτήματα γύρω από το μέλλον της πολύπαθης Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης. Τα απογοητευτικά οικονομικά αποτελέσματα της χρήσης Ιουλίου 2014-Ιουνίου 2015, η αβεβαιότητα για τη φημολογούμενη συμφωνία με βραζιλιάνικο όμιλο αλλά και για το επιχειρησιακό σχέδιο αναδιάρθρωσης της εταιρείας αποτελούν κακούς οιωνούς. Σε αυτό το πλαίσιο, πρωτοβουλίες όπως η κεφαλαιακή ενίσχυση 30 εκατ. ευρώ που χορήγησε η κυβέρνηση στην εταιρεία στα τέλη Μαρτίου, και η επαναλειτουργία, τον Οκτώβριο, του ζαχαρουργείου της Ορεστιάδας, δείχνουν να στερούνται οικονομικής λογικής.

Για τον βραζιλιάνικο όμιλο, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΒΖ Δημήτρης Γιαννακίδης δεν λέει πολλά, πέρα από το να εκφράσει αισιοδοξία ότι θα ξεπεραστούν τα όποια εμπόδια την καθυστερούν. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» πάντως, η κυοφορούμενη συνεργασία για την επεξεργασία ακατέργαστης ζάχαρης των Βραζιλιάνων στις εγκαταστάσεις της ΕΒΖ δημιουργεί πολλά ερωτήματα, ειδικότερα για το αν είναι συμβατή με τη συνεχιζόμενη στήριξη της εταιρείας στους Ελληνες τευτλοπαραγωγούς.

Η υπόθεση της Ορεστιάδας, από την άλλη, είναι χαρακτηριστική της προσέγγισης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στη βιομηχανική πολιτική. Το εργοστάσιο, όπως και αυτό των Σερρών, είχε κλείσει τον Ιούλιο του 2014 ως μη βιώσιμο. Φέτος, με τη συνολική παραγωγή της ζάχαρης να έχει βυθιστεί στους 25.000 τόνους (λιγότερο από το 1/6 της εθνικής ποσόστωσης των 158.000 τόνων), με τις ενοποιημένες ζημίες του ομίλου να φτάνουν τα 72,4 εκατ. ευρώ –η όγδοη συνεχόμενη ζημιογόνος χρονιά– και με μια καμπάνια (περίοδος συγκομιδής των τεύτλων) στην περιοχή που διήρκεσε μόνο 15 ημέρες, θεωρήθηκε ότι ήταν η κατάλληλη συγκυρία για να ανοίξει ξανά το εργοστάσιο. Για τις δύο αυτές εβδομάδες, δε, προσελήφθησαν 234 άτομα, τα 94 με συμβάσεις τρεισήμισι μηνών!

«Εμείς τους είχαμε πει (σ.σ.: στην κυβέρνηση) να μη γίνει σπορά στην περιοχή, γιατί το κόστος παραγωγής θα ήταν δυσβάσταχτο. Αυτοί όμως έδρασαν με κριτήρια κοινωνικής πολιτικής, όχι ιδιωτικής οικονομίας», λέει στην «Κ» ο Παύλος Μπογιαννίδης, πρόεδρος των τευτλοπαραγωγών Κεντρικής Μακεδονίας.

Η βουλευτής Επικρατείας της Ν.Δ. Νίκη Κεραμέως, που έχει καταθέσει δύο ερωτήσεις για το ζήτημα της ζάχαρης, εστιάζει στο θέμα της χρηματοδότησης των 30 εκατ. ευρώ, «η οποία και κρατική ενίσχυση ενδέχεται να συνιστά και το πρόβλημα της βιομηχανίας, τελικά, δεν έλυσε. Δαπάνες για την αναδιοργάνωσή της δεν προβλέπονται πουθενά, την ίδια ώρα που η διοίκηση της εταιρείας προκαλεί κατασπαταλώντας τους όποιους διαθέσιμους πόρους». O Χάρης Θεοχάρης του Ποταμιού, που έχει κι αυτός ασχοληθεί με την υπόθεση, τονίζει: «Η αδιαφάνεια και η διαφθορά των επιχειρήσεων όπως η ΕΒΖ έκρυβαν για χρόνια επιδοτήσεις στους αγρότες, με το αζημίωτο για τους εμπλεκομένους». Αντί η κρίση να βάλει τέλος στις πρακτικές αυτές, λέει, «η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ άνοιξε πάλι τον ασκό του Αιόλου στέλνοντας τον λογαριασμό στους πολίτες».

Ο κ. Γιαννακίδης υπερασπίζεται την απόφαση επαναλειτουργίας του εργοστασίου. Εξηγεί στην «Κ» ότι αν, όπως πέρυσι, μεταφέρονταν τα τεύτλα στο εργοστάσιο στο Πλατύ στην Ημαθία, θα έπρεπε να λειτουργήσει μόνο με αυτά, επειδή η σπορά σε Εβρο και Ροδόπη λόγω καιρικών συνθηκών έγινε αργά (τον Μάιο) και η υπόλοιπη καμπάνια θα είχε ήδη ολοκληρωθεί. Το κόστος παραγωγής ανά τόνο, με τόσο λίγα τεύτλα (57.000 τόνους από 11.000 στρέμματα), όπως λέει, θα ήταν αστρονομικό.

Αναπάντητο, ωστόσο, μένει το ερώτημα γιατί η ΕΒΖ πρέπει να συνεχίζει να προμηθεύεται τεύτλα από τη Θράκη, δεδομένου, όπως παραδέχεται και ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, ότι το κόστος παραγωγής ανά τόνο στην Ορεστιάδα αναμένεται φέτος να προσεγγίζει τα 900 ευρώ. Η τιμή πώλησης του προϊόντος, σύμφωνα με τον κ. Γιαννακίδη, κυμαίνεται στα 520-550 ευρώ ανά τόνο.

Το γενικότερο πρόβλημα είναι ότι στα επίπεδα στα οποία έχει πέσει η παραγωγή της ζάχαρης, καλύπτοντας μετά βίας το 10% της εγχώριας κατανάλωσης, δεν υπάρχει προοπτική επανόδου της εταιρείας στην κερδοφορίας. Οπως είπε στην «Κ» ο κ. Γιαννακίδης, για να καλύπτει τα έξοδά του το εργοστάσιο στον Πλατύ, πρέπει η παραγωγή να φτάσει τους 80.000 τόνους ζάχαρης. Ο αντίστοιχος αριθμός για την Ορεστιάδα είναι 40.000 τόνοι.

Αποπληρωμή οφειλών

Εν τω μεταξύ, πλησιάζουν τα Χριστουγέννα – διορία που ο ίδιος ο κ. Γιαννακίδης είχε θέσει, μιλώντας στην «Κ» το Σεπτέμβριο, για την αποπληρωμή των οφειλών στους παραγωγούς για τη φετινή συγκομιδή. «Θα δούμε», απαντά σε ερώτημα για το αν η ΕΒΖ θα τηρήσει τη διορία αυτή. Αναφέρει ότι γίνονται προσπάθειες ανάκτησης κάποιων έστω από τα 70 εκατ. τα οποία χρωστούν στην εταιρεία πελάτες της, αρκετοί εκ των οποίων όμως έχουν πτωχεύσει.