Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Σε πρόσφατο άρθρο μας με αφορμή την λαθρομετανάστευση είχαμε επισημάνει ότι « Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) είναι σήμερα περισσότερο αναγκαία από ποτέ, αντιμετωπίζοντας πληθώρα απειλών, όπως η λαθρομετανάστευση, οι επιδημίες και το οργανωμένο έγκλημα, που αποτελούν μά στιγα στον 21ο αιώνα.Αυτό ενισχύει τις φήμες για τα υπολειτουργούντα ακριτικά κλιμάκια της Υπηρεσίας παρά τις διακηρύξεις της ηγεσίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για τον σχεδιασμό ενός βασικού πυλώνα της αντεγκληματικής πολιτικής της χώρας, με την ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας σε όλα τα επίπεδα (εθνικό, περιφερειακό, τοπικό) και την υιοθέτηση ενός προβλεπτικού μοντέλου αστυνόμευσης (intelligence – led policing), που βασίζεται στην επεξεργασμένη πληροφορία (intelligence), έτσι ώστε η λειτουργία του Σώματος να έχει κυρίως προβλεπτικό – προληπτικό χαρακτήρα και δευτερευόντως κατασταλτικό»

Αξιοσημείωτο είναι ότι δεκαεπτά, σχεδόν,  χρόνια μετά την κήρυξη του «πολέμου εναντίον του τρόμου» (War on Terror) όλα δείχνουν ότι δεν έχουμε καταλήξει ακόμη σε έναν οριστικό ορισμό για την ασφάλεια και την (αντι) τρομοκρατία, με αποτέλεσμα ο θεωρητικός μελετητής των φαινομένων βίας  να συναντά περισσότερους από 100 ορισμούς  αυτής..

 Χαρακτηριστική είναι η αδυναμία όλων των εμπλεκομένων φορέων της ΕΕ που ασχολούνται με την καταπολέμηση της  τρομοκρατίας  (Europol, Eurojust, Frontex, ECTC, CEPOL, COSI, INTCen,κ.α) να προχωρήσουν στην διατύπωση ενός και μόνου ορισμού!

Σύγχρονες έννοιες και όροι έχουν μπει στο λεξιλόγιο όσων ασχολούνται με θέματα ασφαλείας που αλληλοεπικαλύπτονται όπως: πολιτική τρομοκρατία, τρομοκρατία αποσχιστικών κινημάτων, ισλαμική τρομοκρατία, εγκληματική/μαφιόζικη ή τρομοκρατία συμμοριών,  λαθρομετανάστευση, τρομοκρατία πόλεων, μεγα-τρομοκρατία, , βιοτεχνολογία, βιοτρομοκρατία , οικοτρομοκρατία,ασύμμετρες/υβριδικές απειλές, κυβερνοασφάλεια, κυβερνοτρομοκρατία, κυβερνοέγκλημα, τεχνητή νοημοσύνη, κβαντικοί υπολογιστές, 5G, κρυπτονομίσματα, 3D εκτύπωση …

Διαχρονικά φαίνεται ότι   οι εγκληματίες αποκτούν νέα μέσα και τρόπους για την υλοποίηση των σχεδίων τους  την ίδια στιγμή που –τουλάχιστον στον «εξωελλαδικό κόσμο»-  οι αρμόδιοι για τον σχεδιασμό αντεγκληματικής πολιτικής  σε συνεργασία με δικαστικές και αστυνομικές αρχές, δημόσιους οργανισμούς, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, καθώς και εταιρίες και βιομηχανίες του χώρου ,αναζητούν νέα όπλα στη μάχη κατά του σύγχρονου εγκλήματος, κάτι που φαίνεται και από την σχετική έκθεση της Europol αλλά και από την πρόθεση για την ίδρυση Κοινής Ευρωπαϊκής Σχολής Πληροφοριών στα πλαίσια της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO).

Αφορμή για την (επανα)διατύπωση των παραπάνω  προβληματισμών αποτελεί η πολιτική που επιχειρεί να εφαρμόσει η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη για την αποκατάσταση του αισθήματος ασφάλειας των Ελλήνων πολιτών. .  Ο Πρωθυπουργός ΄κ. Κυρ. Μητσοτάκης  καλείται να ανατρέψει την εικόνα μιας ανασφαλούς Ελλάδας μετατρέποντάς την σε  ασφαλή προορισμό με προοπτικές ανάπτυξης και προόδου.

Τα πρώτα δείγματα (ρητορικής) γραφής όπως τα είδαμε τόσο από τις προγραμματικές δηλώσεις όσο και από τις κινήσεις της ηγεσίας υπουργείου ΠΡΟ.ΠΟ. παραπέμπουν στην διαχείριση θεμάτων ασφαλείας με  πνεύμα εκτάκτου ανάγκης χωρίς «ολιστική αντιμετώπιση» των ζητημάτων ασφαλείας που αντιμετωπίζει η Ελληνική Επικράτεια.

Ενδιαφέρον προκαλεί η δυστοκία στην επιλογή της ηγεσίας της Εθνικής Υπηρεσίας Πληοφοριών και ίσως προκαλεί δικαιολογημένη ανησυχία η διαφαινόμενη επιλογή στελέχους ιδιωτικής εταιρείας ασφαλείας  αλλά και αναλυτών μιας ΜΚΟ, καθώς οι μάχιμοι εγκληματολόγοι εκτιμούν ότι πρόκειται για μία«σεκιουρτικοποίηση» της  ασφάλειας που είναι συνώνυμο με την καταπολέμηση των συμπτωμάτων κι όχι με  την αναζήτηση της αιτίας των φαινομένων.

Η χάραξη μίας αποτελεσματικής αντεγκληματικής πολιτικής και  ιδίως η αντιμετώπιση  της τρομοκρατίας πρέπει να διεξαχθεί σε πολλά πεδία (στρατιωτικό, ιδεολογικό, διαδικτυακό κ.α.) και απαιτεί συνολικές και συνεργατικές απαντήσεις που προϋποθέτουν τον συνδυασμό μίας σειράς μέτρων πρόληψης και καταστολής.

Όλες οι διαθέσιμες αναφορές για την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο της κοινωνίας των πληροφοριών συγκλίνουν  σε μία εικόνα αποσύνθεσης, αποδυνάμωσης και απαξίωσης μίας κρίσιμης για τη λειτουργία του κράτους υπηρεσίας η οποία λειτουργεί με όρους ανεξέλεγκτης αμοιβάδωσης.

Στις αντικειμενικές συνθήκες που αυτή τη στιγμή βρίσκεται η Χώρα, ίσως, το καταλληλότερο μοντέλο θα ήταν η δημιουργία μια Κοινότητας Πληροφοριών που θα συντονίζει  κυβερνητικούς οργανισμούς αλλά και θα αξιολογεί πληροφορίες από ένα ευρύτατο δίκτυο φορέων με μοναδικό σκοπό την προάσπιση της Εθνικής Κυριαρχίας και της Εθνικής Ασφάλειας. Ο Διοικητής της υπηρεσίας θα δίνει αναφορά μόνον στον Πρωθυπουργό!

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός καλείται να προχωρήσει στην επανίδρυση της Κοινότητας των Πληροφοριών λαμβάνοντας υπ’όψιν του τις  κριτικές και καταγγελίες για την λειτουργία της ΕΥΠ αλλά και να στηριχθεί στους υγιείς πυρήνες που μπορούν να συμβάλλουν στην ανάταξή της.

Άλλωστε μην ξεχνάμε, ότι οι Κληρονόμοι των Κατασκόπων Επιστρέφουν και ο Τζακ Μπάουερ χάθηκε στην αμερικανική έρημο …