25 χρόνια μετά…

24 Μαρτίου 202409:19
Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης
Οι αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ κατά της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας ξεκίνησαν στις 24 Μαρτίου του 1999 και κράτησαν 78 ημέρες. Αφορμή για την έναρξη των βομβαρδισμών ήταν η άρνηση του Μιλόσεβιτς να αποδεχθεί την ξένη στρατιωτική παρουσία στο Κόσοβο, υπό τους όρους που έθεσε η διεθνής κοινότητα, στη διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Ραμπουγιέ της Γαλλίας.
 
Η ένοπλη επίθεση κατά της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας που άρχισε με τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς της 24ης Μαρτίου 1999 οπωσδήποτε αποτελεί «διεθνή ένοπλη σύγκρουση σύμφωνα με τον ορισμό του άρθρου 2 των Συμβάσεων Γενεύης που επαναλαμβάνεται και στο σημείο 3, άρθρο 1 του Πρώτου Συμπληρωματικού Πρωτοκόλλου.
 
Από τις 24 Μάρτη μέχρι στις 8 Ιουνίου 1999, πραγματοποιήθηκαν 35.000 αεροπορικές επιθέσεις από περισσότερα από 1.000 αεροπλάνα, 206 ελικόπτερα και αεροπλανοφόρα. Χρησιμοποιήθηκαν περισσότεροι από 10.000 πύραυλοι με 79.000 τόνους εκρηκτικών κατασκευασμένων με απαγορευμένα υλικά, όπως οι βόμβες γραφίτη και εκείνες με το αποδυναμωμένο ουράνιο.
 
Στην αεροπορική εκστρατεία κατά της Γιουγκοσλαβίας έλαβαν μέρος 1.150 μαχητικά αεροσκάφη και 206 ελικόπτερα του ΝΑΤΟ που απογειώθηκαν από 59 βάσεις σε 12 χώρες και πραγματοποίησαν συνολικά 2.300 επιδρομές. Εκτοξεύτηκαν εναντίον διαφόρων στόχων 420.000 βλήματα συνολικού βάρους 22.000 τόνων, 20.000 πύραυλοι, εκ των οποίων οι 1.300 ήταν τύπου Κρουζ και 37.000 βόμβες διασποράς, ενώ σε 14 περιοχές στο Κόσοβο και τη νότια Σερβία χρησιμοποιήθηκαν βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου.
 
Η Πρίστινα δέχτηκε 374 αεροπορικές επιθέσεις (πέντε επιθέσεις την ημέρα), ακολουθεί η Πρίζρεν με 232. Το Βελιγράδι κατέχει την τρίτη θέση με “μόνο” 212 επιθέσεις. Στις πρώτες δέκα θέσεις δεν εμφανίζεται το Πάντσεβο, αλλά αυτή η πόλη μαζί με το Νόβι Σάντ κατέχουν την πρώτη θέση σε ότι αφορά τις επικίνδυνες τοξικές ουσίες που δέχτηκαν.
 
Τα διαθέσιμα στοιχεία αναφέρονται σε καταστροφές 328 δημοτικών σχολείων, την καταστροφή 25 πανεπιστημιακών σχολών, 15 κολεγίων, 20 φοιτητικών εστιών, 33 νοσοκομείων, 23 μοναστηριών, 32 εκκλησιών, 4 νεκροταφείων, 15 μουσείων, 5 έδρες τηλεόρασης, 44 αναμεταδότες τηλεοπτικών προγραμμάτων, 61 γέφυρες, 19 σιδηροδρομικούς σταθμούς, 34 σταθμούς λεωφορείων, 13 αεροδρομίων, 121 εργοστασίων, 23 διυλιστηρίων και αποθηκών καυσίμων, 23 εργοστάσια παραγωγής τροφίμων, 21 πρεσβείες και προξενεία. Οι δε υλικές ζημιές που υπέστη η χώρα εκτιμώνται μεταξύ 30 και 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
 
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Γιουγκοσλαβίας, κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών σκοτώθηκαν 1.002 στρατιώτες και 2000 άμαχοι πολίτες, ενώ τραυματίστηκαν 6000 άτομα. Υπολογίζεται ότι από τα θύματα το 30% ήταν παιδιά.

Αρθρογράφος