Η κυβέρνηση έκοψε εδώ και 1,5 χρόνο το επίδομα στέγασης χιλιάδων ανασφάλιστων υπερηλίκων με ολέθριες επιπτώσεις στην επιβίωσή τους, τονίζεται σε ερώτηση της αναπλ. τομεάρχη για την κοινωνική αλληλεγγύη Θεανώς Φωτίου που συνυπογράφει ο βουλευτής Ροδόπης ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Χαρίτου, μαζί με άλλους 53 βουλευτές.

Υπό το πρόσχημα της «νομοθετικής κατοχύρωσης, για πρώτη φορά», του επιδόματος στέγασης των ανασφάλιστων υπερήλικων, τον Νοέμβριο του 2020, η κυβέρνηση έχει διακόψει από τα μέσα του 2020 την καταβολή του επιδόματος σε όσους το έπαιρναν, ακόμη και σε δικαιούχους που δεν έχουν καμία μεταβολή στο μισθωτήριο συμβόλαιό τους. Αποτέλεσμα, πολλοί ηλικιωμένοι ωφελούμενοι να έχουν ήδη βρεθεί στο δρόμο, γιατί το κράτος χρωστάει στους ιδιοκτήτες τους πάμπολλα ενοίκια, άλλοι να βρίσκονται υπό τη διαρκή απειλή της έξωσης και άλλοι να μη μπορούν να πάρουν ενίσχυση για να επιβιώσουν.

Οι βουλευτές ζητούν τον Υπουργό να δώσει άμεσα όλα τα χρεωστούμενα στους ωφελούμενους του προγράμματος, αλλά και ενισχύσει με προσωπικό τον Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) για να διαχειριστεί γρήγορα τα συσσωρευμένα παλαιά και τα νέα αιτήματα για το στεγαστικό επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης

Αθήνα, 6 Οκτωβρίου 2021

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον κ. Υπουργό

Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων

Θέμα: «Συνεχίζοντας την απαράδεκτη καθυστέρηση στην επανεκκίνηση του προγράμματος επιδόματος στέγασης ανασφάλιστων υπερήλικων καταδικάζετε χιλιάδες ηλικιωμένους να βρεθούν χωρίς στέγη, με όλα τα ολέθρια αποτελέσματα που αυτό συνεπάγεται για την ίδια την επιβίωσή τους».

Την 1η Οκτωβρίου, που έχει οριστεί από τον ΟΗΕ Παγκόσμια Ημέρα Ηλικιωμένων,  περίσσεψαν οι επικοινωνιακές εκδηλώσεις της κυβερνητικής «φροντίδας» και «ενδιαφέροντος» για τους ηλικιωμένους συνανθρώπους μας: Ανακοίνωση του υπουργού κ, Χατζηδάκη στα Μ.Μ.Ε. για το πόσο βαρύ αισθάνεται το καθήκον μέριμνας αυτών των ανθρώπων και πόσες πολιτικές εφαρμόζει για την ενίσχυσή τους,  προβεβλημένη παρουσία της υφυπουργού κας Μιχαηλίδου στην εκδήλωση στο Γηροκομείο Αθηνών κ.ά.

Η πραγματικότητα όμως δείχνει τελείως το αντίθετο. Όλοι ζήσαμε τις πρόχειρες, εμβαλωματικές και αναποτελεσματικές πολιτικές της κυβέρνησης όταν εμφανίστηκε ο κορωνοϊός, για την οχύρωση των δομών φροντίδας ηλικιωμένων:  καθυστερημένη αντίδραση, πανικός, μέτρα πλήρους αποκλεισμού επαφής με το οικογενειακό περιβάλλον με όλες τις συνέπειες στον ψυχισμό και στην υγεία των φιλοξενούμενων στις δομές, παλινωδίες στην εφαρμογή της εμβολιαστικής πολιτικής για τους εργαζόμενους, ελλιπείς έλεγχοι της λειτουργίας των μονάδων φροντίδας με εμφάνιση περιστατικών παραμέλησης έως και ποινικά κολάσιμων (βλ. ιδιωτικό γηροκομείο Χανίων).

Από την άλλη, την ίδια ημέρα, την αφιερωμένη στους ηλικιωμένους, είχαμε στην Αργολίδα το θλιβερό γεγονός της δολοφονίας μιας ηλικιωμένης γυναίκας που έπασχε από Αλτσχάιμερ από τον επίσης ηλικιωμένο σύζυγό της ο οποίος στη συνέχεια αυτοκτόνησε γιατί δεν άντεχε το βάρος της αποκλειστικής φροντίδας της ασθενούς συζύγου του.

Το γεγονός ανέδειξε την ολιγωρία του κράτους  απέναντι στο εξαιρετικά σημαντικό πρόβλημα της φροντίδας των ηλικιωμένων στην κοινότητα, δηλαδή της παροχής κάθε είδους υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας ώστε οι άνθρωποι να μπορέσουν να ζήσουν και να φροντίσουν τους εαυτούς και την άμεση οικογένειά τους στο σπίτι τους βιώνοντας με αξιοπρέπεια και αυτονομία την καθημερινότητά τους.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη στέγαση των ηλικιωμένων, η κυβέρνηση διαπράττει ένα πραγματικό έγκλημα κατά των ανασφάλιστων υπερηλίκων, μιας κατηγορίας που βιώνει πολλαπλή ευαλωτότητα, αφού στα προβλήματα της ηλικίας προστίθεται και η οικονομική αδυναμία.

Στις 17/5/2021, 42 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατέθεσαν ερώτηση σχετικά με τα τεράστια προβλήματα που έφερε στην επιδότηση ενοικίου σε ανασφάλιστους υπερήλικες η δήθεν «νομοθετική κατοχύρωση για πρώτη φορά», με το ν. 4756/26-11-2020, του επιδόματος αυτού που δινόταν από το 1985 με διαδοχικές ΚΥΑ. Η ανυπαρξία του πληροφοριακού συστήματος μέσω του οποίου υποχρεωτικά ορίσατε στο νόμο να γίνεται η υποβολή των αιτήσεων και η καταβολή των επιδομάτων, έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της στέγης για πάρα πολλούς εξ αυτών και την αδυναμία επιδότησης όσων για πρώτη φορά αιτούνται το επίδομα.

Στην ερώτησή μας εκείνη απαντήσατε μέσω του Γενικού Γραμματέα Καταπολέμησης της Φτώχειας ότι την ίδια ημέρα (17/5/21) είχε υπογραφεί η προβλεπόμενη από το νόμο εφαρμοστική ΚΥΑ και ότι «μετά τη δημοσίευση της προαναφερθείσας 30105/17-5-2021 ΚΥΑ, θα ολοκληρωθεί η ανάπτυξη της ηλεκτρονικής εφαρμογής και θα ξεκινήσει η παραγωγική λειτουργία της… οι υφιστάμενοι κατά την ημερομηνία έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής δικαιούχοι του επιδόματος υποχρεούνται να επικαιροποιήσουν ηλεκτρονικά τα στοιχεία τους, δεδομένου ότι το αρχείο πληρωμών που περιήλθε στον ΟΠΕΚΑ μετά την ανάληψη της αρμοδιότητας χορήγησης του επιδόματος, δεν διαθέτει επαρκή στοιχεία για τις απαιτούμενες διασταυρώσεις και τη διασφάλιση της ορθότητας των πληρωμών» Να επισημάνουμε ότι τα περί ορθότητας των πληρωμών τα ανέφερε εμμέσως στη δήλωσή του της 1^ης Οκτωβρίου και ο κ. Χατζηδάκης με την έκφραση: «….. θεσπίστηκαν κριτήρια διαφάνειας και αντικειμενικότητας για την καταβολή του επιδόματος». Προφανώς αυτός ήταν ο στόχος του νόμου 4756/20, η «ανακάλυψη» περιπτώσεων που δεν δικαιούνται την επιδότηση και πρέπει να τη χάσουν.

Εκδώσατε την εφαρμοστική ΚΥΑ έξι ολόκληρους μήνες μετά τη δημοσίευση του νόμου και το πληροφοριακό σύστημα που είναι απαραίτητο για την υποβολή των αιτήσεων και την απονομή του επιδόματος ΘΑ δημιουργηθεί και ΘΑ λειτουργήσει. Ισχυρίζεστε μάλιστα ότι τα επιδόματα καταβάλλονται κανονικά από την κυβέρνησή σας μετά το 2019, εκτός εάν υπάρχει λήξη μίσθωσης και ανανέωση ή αλλαγή κατοικίας.

Κι αυτό δεν είναι αληθές. Έχουμε πολλές καταγγελίες για μισθώσεις που συνεχίζονται κανονικά χωρίς καμία αλλαγή και, παρόλα αυτά, δεν έχουν καταβληθεί τα επιδόματα από τα μέσα του 2020

Πολλές είναι οι έγγραφες αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στον ΟΠΕΚΑ και δεν εξετάζονται γιατί πρέπει να καταχωρηθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που ΘΑ λειτουργήσει. Όπως πολλοί είναι οι νέοι δικαιούχοι που επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση και δεν μπορούν.

Σήμερα, η κατάσταση εξακολουθεί να βρίσκεται στο ίδιο σημείο με τον Μάιο. Χιλιάδες ανασφάλιστοι υπερήλικες έχουν να λάβουν το επίδομα που τους εξασφαλίζει μία αξιοπρεπή στέγη επί ενάμιση χρόνο, πολλοί ιδιοκτήτες δεν αποδέχονται την καθυστέρηση τόσων ενοικίων και προχωρούν ή απειλούν με εξώσεις, ενώ νέες αιτήσεις δεν μπορούν να υποβληθούν.

Συγχρόνως, παρατηρείται τεράστια καθυστέρηση στην απάντηση αιτημάτων ενημέρωσης που έχουν υποβληθεί στον ΟΠΕΚΑ από όσους εναγωνίως προσπαθούν να καταλάβουν γιατί συμβαίνει αυτό και πότε οι ιδιοκτήτες θα λάβουν τα οφειλόμενα ενοίκια, δεδομένου ότι πολλοί τους εκμίσθωσαν τις κατοικίες στηριζόμενοι ακριβώς στην «ασφάλεια» της επιδότησης του ενοικίου από το κράτος.

Συνέπεια όλης αυτής της απαράδεκτης κατάστασης είναι πολύ μεγάλος αριθμός ηλικιωμένων να ζει σε άθλιες συνθήκες η να βρίσκεται διαρκώς υπό την απειλή της απώλειας της στέγης με τις ολέθριες συνέπειες που αυτό συνεπάγεται για ηλικιωμένους και, συνήθως πάσχοντες, ανθρώπους.

Είναι επιβεβλημένο να λύσετε άμεσα το πρόβλημα που εσείς δημιουργήσατε καταβάλλοντας άμεσα τα καθυστερημένα επιδόματα και εγκρίνοντας τα νέα χωρίς έλεγχο μέχρι να λειτουργήσει το ηλεκτρονικό σύστημα, οπότε και θα γίνει η εκκαθάριση. Ξέρετε πολύ καλά ότι ο αριθμός των δικαιούχων δεν είναι απαγορευτικός για να εφαρμόσετε άμεσα αυτή τη λύση.

Με βάση τα παραπάνω και

Επειδή η διασφάλιση στέγης είναι η βασική προϋπόθεση αξιοπρεπούς διαβίωσης των ηλικιωμένων,

Επειδή η επιδότηση ενοικίου στους ανασφάλιστους υπερήλικες είναι ζήτημα ζωής και θανάτου γι’αυτούς αφού δεν μπορούν με δικά τους μέσα να εξασφαλίσουν την κατοικία τους,

Επειδή επί ενάμιση χρόνο εμπαίζετε τους υπερήλικες ανασφάλιστους επαγγελλόμενοι ευνοϊκές αλλαγές ενώ στην πραγματικότητα τους έχετε βάλει σε ένα λαβύρινθο αγωνίας και απελπισίας για το πότε οι απλήρωτοι ιδιοκτήτες τους θα τους πετάξουν στο δρόμο, και παράλληλα δεν παραλαμβάνετε νέες αιτήσεις εν όψει της λειτουργίας ενός ανύπαρκτου αυτή τη στιγμή συστήματος.

Επειδή με τις αποφάσεις σας και την άρνησή σας να ενισχύσετε τις υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ είστε αποκλειστικά υπεύθυνοι για την ομηρία των ανασφάλιστων υπερήλικων, δημιουργώντας μια κατάσταση ιδιαίτερα κακοποιητική για τους αδύναμους ηλικιωμένους,

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

1. Θα δώσει αμέσως όλα τα χρεωστούμενα στους ωφελούμενους του προγράμματος, τόσο σε αυτούς που δεν είχαν καμία αλλαγή, όσο και σε όσους έχουν υποβάλει έγγραφη αίτηση με μεταβολή μίσθωσης;
2. Θα κάνει τώρα δημόσια πρόσκληση για να υποβάλουν έγγραφη αίτηση οι ωφελούμενοι του προγράμματος που δεν τους είχε επιτραπεί να καταθέσουν μεταβολή μίσθωσης, προκειμένου να τους καταβληθούν όλα τα χρεωστούμενα;
3. Θα δημοσιεύσει πρόσκληση για νέους δικαιούχους του προγράμματος που επί ματαίω περιμένουν ενάμιση χρόνο τώρα να ξεκινήσει η ηλεκτρονική πλατφόρμα;
4. Θα ενισχύσει με προσωπικό τη σχετική υπηρεσιακή δομή του ΟΠΕΚΑ για να διαχειριστεί γρήγορα τα συσσωρευμένα παλαιά και τα νέα αιτήματα για το στεγαστικό επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων;