Γράφει ο Αναστάσιος Λαυρέντζος*

Πριν από λίγες εβδομάδες η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωσε για το 2017 τα στοιχεία γεννήσεων και θανάτων του ελληνικού πληθυσμού. Σύμφωνα με αυτά:

• Οι γεννήσεις στην Ελλάδα το 2017 μειώθηκαν στις 88.553, δηλαδή κατέγραψαν ετήσια πτώση κατά 4,7%.
• Οι θάνατοι αντίστοιχα αυξήθηκαν κατά 4,8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, φτάνοντας τους 124.501.
• Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το φυσικό ισοζύγιο (δηλαδή η διαφορά γεννήσεων-θανάτων) επιδεινώθηκε κι άλλο τη χρονιά που πέρασε, φθάνοντας στα –35.948 άτομα. Αυτό σημαίνει ότι μόνο από τη διαφορά γεννήσεων-θανάτων, και χωρίς να συνυπολογίζεται η μεταναστευτική έξοδος των Ελλήνων, ο πληθυσμός της χώρας μέσα σε ένα μόνο έτος μειώθηκε κατά 36 χιλιάδες. Με άλλα λόγια, μέσα στο 2017 χάθηκε μια πόλη όπως το Ρέθυμνο ή η Πτολεμαΐδα.

Σημειώνεται ότι το 2017 είναι η έβδομη συνεχής χρονιά που το φυσικό ισοζύγιο του ελληνικού πληθυσμού είναι αρνητικό, και όπως προκύπτει από τα ήδη υπάρχοντα στοιχεία, το 2018 θα είναι σίγουρα η όγδοη. Βλέποντας κανείς αυτά τα δεδομένα, θα μπορούσε να υποθέσει ότι οφείλονται στην οικονομική κρίση˙ και έτσι να ελπίσει ότι η κατάσταση αυτή ίσως είναι προσωρινή. Δυστυχώς αυτό δεν ισχύει. Η οικονομική κρίση επιβαρύνει τις δημογραφικές εξελίξεις, και μάλιστα σημαντικά, αλλά δεν τις γεννά.

Σε δημογραφική κατάρρευση ο ελληνικός πληθυσμός

Στην πραγματικότητα, αυτό που παρατηρούμε πλέον, είναι η από καιρό προβλεπόμενη είσοδος του ελληνικού πληθυσμού σε φάση δημογραφικής κατάρρευσης, η οποία έχει ως αίτιο τη μακροχρόνια υπογεννητικότητά του. Πράγματι, οι γεννήσεις στην Ελλάδα μειώθηκαν σημαντικά μέσα στη δεκαετία του 1980 και έκτοτε καθηλώθηκαν σε επίπεδα πολύ κάτω  από το όριο των 2,1 παιδιών ανά γυναίκα (όριο για την αριθμητική διατήρηση ενός πληθυσμού). Η σημασία αυτής της εξέλιξης έγινε αντιληπτή ήδη από νωρίς, με αποτέλεσμα η ίδια η Βουλή να ασχοληθεί με το θέμα και να συντάξει το 1992 ένα πόρισμα για την ακολουθητέα δημογραφική πολιτική.

Έκτοτε μεσολάβησαν τρεις περίπου δεκαετίες, χωρίς ουσιαστικά να ληφθούν κάποια μέτρα. Στο πρώτο μισό αυτής της περιόδου (1990-2005), ο ελληνικός λαός γέρασε αλλά δεν αυξήθηκε. Στη δεκαετία του 1990 οι γεννήσεις ισοσκέλιζαν ακόμη τους θανάτους, με αποτέλεσμα το πρόβλημα να μην είναι ιδιαίτερα ορατό. Σε αυτό το «μασκάρισμα» του προβλήματος, συνετέλεσαν και οι γεννήσεις των μεταναστών του πρώτου κύματος, οι οποίες μετά το 2000 αντιπροσώπευαν περίπου το 17% των συνολικών γεννήσεων στη χώρα (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ). Αυτές οι γεννήσεις από αλλοδαπές μητέρες και ορισμένες πρόσθετες γεννήσεις από Ελληνίδες μητέρες, οι οποίες ήταν αποτέλεσμα των κινήτρων (για τριτέκνους) που δόθηκαν από τις κυβερνήσεις της περιόδου 2005-2009, προσέφεραν μια προσωρινή ανάκαμψη γεννήσεων, η οποία όμως δεν είχε συνέχεια.

Μετά το 2010 θα ενέπιπτε στη χώρα και η οικονομική κρίση, η οποία θα επιβάρυνε πολύπλευρα το δημογραφικό πρόβλημα: αφ’ ενός θα περιόριζε κι άλλο τις γεννήσεις και αφ’ ετέρου θα πυροδοτούσε ένα μαζικό κύμα φυγής των Ελλήνων προς το εξωτερικό. Έκτοτε, όχι μόνο δεν καταβάλεται καμία προσπάθεια για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, αλλά τα μέτρα που λαμβάνονται, το επιβαρύνουν περαιτέρω. Σχετικά, είναι χαρακτηριστικό ότι όχι μόνο καταργήθηκαν σχεδόν όλα τα επιδόματα πολυτέκνων (με μόνη ουσιαστική εξαίρεση το επίδομα τέκνων Α21), αλλά και η φορολογία μιας τετραμελούς οικογένειας στην Ελλάδα έγινε η βαρύτερη από όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ. Φτάσαμε έτσι στο σημείο που υπουργοί της σημερινής κυβέρνησης δηλώνουν ότι το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας θα λυθεί από τη μαζική έλευση παράνομων μεταναστών από χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Την ίδια ώρα, εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες διωγμένοι από την κρίση, μεταναστεύουν στο εξωτερικό, παίρνοντας μαζί τους και τις γενιές που θα δημιουργούσαν αν έμεναν στη χώρα.

Το βιολογικό τέλος του ελληνισμού

Τα παραπάνω, με απλά λόγια σημαίνουν ότι ο ελληνικός πληθυσμός βαδίζει σταθερά προς το βιολογικό τέλος του, όπως αυτό προδιαγράφεται εδώ και χρόνια από διάφορες μελέτες και στατιστικές. Μαζί του τερματίζει και ο ελληνισμός ως ζωντανή υπόσταση, εξέλιξη η οποία συνιστά το τέλος μιας μακραίωνης ιστορικής πορείας. Τίποτε το δυσεξήγητο δεν υπάρχει σε όλα αυτά, διότι τα μαθηματικά είναι πάντα ξεκάθαρα και κατηγορηματικά. Όσο οι Έλληνες δεν γεννούν αρκετά παιδιά, θα απομένουν όλο και λιγότεροι και θα γερνούν όλο και πιο πολύ.  Ένα μόνο ερώτημα μένει αναπάντητο: τί είδους πολιτικές, θρησκευτικές και πνευματικές ηγεσίες έχει αυτός ο τόπος, οι οποίες δεν βλέπουν, δεν καταλαβαίνουν ή δεν νοιάζονται για το ότι ο ελληνικός λαός έχει μπει σε έναν τέτοιο ολέθριο δημογραφικό κατήφορο; Σε ποιό άλλο θέμα θα μπορούσαν άραγε να ομονοήσουν, αν όχι σε αυτό; Τους ζητείται να κάνουν το αυτονόητο: να εκπονήσουν από κοινού μια εθνική δημογραφική στρατηγική, την οποία θα εφαρμόσουν όλοι τους με συνέπεια και επιμονή. Τότε και μόνο τότε ίσως υπάρξει ελπίδα αντιστροφής

*Ο Αναστάσιος Λαυρέντζος κατέχει πτυχίο Φυσικής και διπλώματα μεταπτυχιακής ειδίκευσης (MSc) στα Οικονομικά Μαθηματικά και στη Θεωρητική Φυσική. Έχει εργαστεί ως διευθυντικό στέλεχος στον τομέα Διαχείρισης Κινδύνων σε μεγάλους ελληνικούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Στο πλαίσιο αυτό έχει επισκεφτεί πολλές βαλκανικές χώρες (Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία). Συνεργάζεται με διεθνείς ελεγκτικούς οίκους ως συμβουλος επιχειρήσεων και διδάσκει Διαχείριση Κινδύνων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει γράψει τα βιβλία: «Η Θράκη στο μεταίχμιο» και «Σιωπηρή Άλωση – Το Δημογραφικό και το Μεταναστευτικό πρόβλημα της Ελλάδας».