Τον αποκλεισμό του εναέριου χώρου της ΕΕ σε αεροπλάνα της Λευκορωσίας, αποφάσισαν, μεταξύ άλλων, οι ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, ως απάντηση στο περιστατικό με την εκτροπή πτήσης της Ryanair.

Αυτό έκανε γνωστό, μέσω του twitter o Μπάρεντ Λιντς, ο εκπρόσωπος του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δίνοντας στη δημοσιότητα τα συμπεράσματα των ευρωπαίων ηγετών για τη Λευκορωσία.

Συγκεκριμένα, στα συμπεράσματά του, το  Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει σθεναρά την εξαναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ της Λευκορωσίας την 23 Μαΐου 2021, που έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια των αερομεταφορών, καθώς επίσης και την κράτηση από τις αρχές της Λευκορωσίας του δημοσιογράφου Ρομάν Προτασέβιτς και της Σοφία Σαπέγκα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητά την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτασέβιτς και της Σοφία Σαπέγκα, καθώς και την εγγύηση της ελεύθερης μετακίνησής τους.

Καλεί το Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορείας (ICAO) να διερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο συμβάν.

Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει πρόσθετες λίστες κατά προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό, στη βάση του υφιστάμενου καθεστώτος κυρώσεων.

Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει περαιτέρω στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και προσκαλεί τον  Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν προτάσεις, χωρίς καθυστέρηση, για αυτό το σκοπό.

Καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφεύγουν πτήσεις στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.

Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα για να αποκλείσει τις πτήσεις Λευκορωσικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της ΕΕ και να αποτρέψει την πρόσβαση σε αεροδρόμια της ΕΕ πτήσεων που εκτελούνται από αυτά.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την αλληλεγγύη του στη Λετονία, σε συνέχεια της αδικαιολόγητης απέλασης των Λετονών διπλωματών.

Μία μετά την άλλη οι αεροπορικές εταιρίες ανακοινώνουν ότι θα παρακάμπτουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας μετά την πρωτοφανή κίνηση του καθεστώτος Λουκασένκο να υποχρεώσει αεροσκάφος της Ryanair να προσγειωθεί στο Μινσκ προκειμένου να συλληφθεί ο 26χρονος δημοσιογράφος Ρομάν Προτάσεβιτς.

Ήδη, η γερμανική Lufthansa ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις πτήσεις της στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας: 

«Λόγω της παρούσης κατάστασης, διακόπτουμε προς το παρόν τις επιχειρήσεις μας στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας», ανέφερε η γερμανική εταιρεία σε ανακοίνωσή που έστειλε προς το Γαλλικό Πρακτορείο.

Σε ανάλογη τοποθέτηση προχώρησαν επίσης οι Σκανδιναβικές Αερογραμμές (SAS) που θα ανασχεδιάσουν τις δύο εβδομαδιαίες πτήσεις από το Οσλο στο Κίεβο, παρακάμπτοντας τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας. 

«Η ασφάλεια παραμένει πάντοτε η ύψιστη προτεραιότητά μας. Παρακολουθούμε στενά τις  εξελίξεις σε συνδυασμό με τις σκανδιναβικές και ευρωπαϊκές αεροπλοϊκές αρχές», προσέθεσε η SAS.

Νωρίτερα, και Λετονική AirBaltic ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να αποφεύγει την είσοδο στον λευκορωσικό εναέριο χώρο έως ότου η κατάσταση ξεκαθαρίσει λη ληφθεί μία απόφαση από τις αρχές. 

Η Avia Solutions Group, με έδρα την Κύπρο, επίσης δημοσιοποίησε ότι οι εταιρίες της στη Βαλτική δεν θα χρησιμοποιούν τον εναέριος χώρο της Λευκορωσίας, ενώ και η χαμηλού κόστους Ουγγρική Wizz Air (WZZAF) ανακοίνωσε παράκαμψη του ίδιου εναερίου χώρου 

Ο υπουργός Μεταφορών του Ηνωμένου Βασιλείου Grant Shapps γνωστοποίησε τέλος μέσω Twitter ότι έχει δώσει οδηγίες την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας της Βρετανίας να ζητήσει από τις βρετανικές εταιρίες να παρακάμπτουν τους αεροδιαδρόμους της Λευκορωσίας ενώ και ο ομόλογός του των ΗΠΑ, Pete Buttigieg δήλωσε ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ εξετάζει κατά πόσον οι αμερικανικές εταιρίες θα είναι ασφαλείς εάν υπερίπτανται της Λευκορωσίας.

Τέλος και η αεροπορική εταιρεία KLM, η ολλανδική θυγατρική της Air France-KLM θα διακόψει προσωρινά τις πτήσεις της πάνω από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, ανακοίνωσε απόψε. Το ολλανδικό πρακτορείο ANP μετέδωσε αυτήν την πληροφορία λίγη ώρα αφότου ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε κάλεσε όλες τις αεροπορικές εταιρείες στην Ευρώπη να αποφεύγουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.

Από την πλευρά του, ο ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας (Eurocontrol) ανέφερε σήμερα ότι εργάζεται με σκοπό να βοηθήσει τις αεροπορικές εταιρείες να παρακάμψουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, εφόσον το επιθυμούν.

Σύμφωνα με τον Eurocontrol, τρεις ευρωπαϊκές εταιρείες, η γερμανική Lufthansa, η πολωνική LOT και η λετονική airBaltic εκτελούν 14 πτήσεις την εβδομάδα από και προς τη Λευκορωσία. Επειδή είναι κλειστό το ανατολικό τμήμα του εναέριου χώρου της Ουκρανίας «ορισμένες εταιρείες της ΕΕ χρησιμοποιούν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας στις πτήσεις τους προς την Ασία», πρόσθεσε.

Κατά την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 19 Μαΐιου, περίπου 2.500 πτήσεις που χρησιμοποίησαν τον εναέριο χώρο της ΕΕ απογειώθηκαν, προσγειώθηκαν ή πέρασαν από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας. Οι 419 από αυτές ήταν πτήσεις της Belavia. Η εταιρεία αυτή εκτελεί πτήσεις από και προς 21 ευρωπαϊκές πόλεις, από το Ελνσίνκι της Φινλανδίας μέχρι τη Λάρνακα στην Κύπρο.

Ο Eurocontrol υπενθύμισε ότι η λεγόμενη Σύμβαση του Σικάγο για την ασφάλεια των πολιτικών πτήσεων απαγορεύει τη χρήση όπλων εναντίον πολιτικών αεροσκαφών εν πτήσει. Αν αναχαιτιστεί ένα τέτοιο αεροπλάνο «η ζωή των προσώπων που επιβαίνουν και η ασφάλεια του αεροσκάφους δεν πρέπει να τεθούν σε κίνδυνο», αναφέρει αυτή η διεθνής συμφωνία.