Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Σε εξέλιξη βρίσκεται στις 29 και 30 Απριλίου στο Βερολίνο υπό την αιγίδα Βερολίνου και Παρισίων, οι εργασίες της συνόδου κορυφής των Βαλκανίων με προσκεκλημένους τους ηγέτες της Σερβίας, της πρώην ΠΓΔΜ, του Μαυροβουνίου, της Αλβανίας,της Κροατίας, της Σλοβενίας, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.

Είχαμε και παλαιότερα επισημάνει ότι η ευαίσθητη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων εξελίσσεται σε μια βασική προτεραιότητα για τους ιθύνοντες νόες της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής με στόχο την ένταξή των κρατών τους μέσα στην ΕΕ.

Το θέμα που θα απασχολήσει τη σύνοδο θα είναι η αναζήτηση τρόπων για να συνεχιστεί ο διάλογος, για την οριστική επίλυση του ζητήματος του Κοσόβου, ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος της Σερβίας, αν και ο Σέρβος Πρόεδρος Αλεξάντερ Βούτσιτς (φανερά αποδυναμωμένος από τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο εσωτερικό της χώρας τους) επανέλαβε την πάγια θέση του ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε διάλογο για το οριστικό καθεστώς του Κοσόβου, εάν προηγουμένως δεν αρθούν οι δασμοί, της τάξης του 100%, που επέβαλε η Πρίστινα για τα εμπορεύματα από τη Σερβία.

Να υπενθυμίσουμε ότι το περασμένο καλοκαίρι, παράλληλα με την διαφαινόμενη λύση που προέκρινε η διαδικασία των Πρεσπών, συγκεκριμένοι κύκλοι προωθούσαν την ιδέα, για «ανταλλαγές εδαφών» ή «συνοριακές διορθώσεις» πριν από μια αμοιβαία αναγνώριση.Ο αρχηγός του σερβικού κράτους ήλπιζε προφανώς να επιταχύνει έτσι την πορεία της χώρας του προς την ένταξη στην ΕΕ. Το σχέδιο δεν προκαλεί πάντως ομοφωνία στο εσωτερικό των δύο χωρών ούτε στην Ευρώπη.

Το βράδυ της προηγούμενης Τετάρτης, ο ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ κάλεσε ΗΠΑ και ΕΕ «να αντιληφθούν τις ευθύνες τους για το Κοσσυφοπέδιο» και να εφαρμόσουν τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Πρόσθεσε ότι η Ρωσία «δεν θα επιτρέψει» το Συμβούλιο Ασφαλείας να αλλάξει την αποστολή του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο (UNMIK), επειδή αυτό θα συνιστούσε «άμεση παραβίαση» της απόφασης 1244 του ΣΑ μετά τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς στην τότε ΟΔ Γιουγκοσλαβίας.

Οι πληροφορίες από το Κοσσυφοπέδιο αναφέρουν ότι προωθείται η λύση της “διπλής κυριαρχίας” (dual sovereignty) που συζητείται ήδη από το 2011, όπου το “βόρειο” Κόσοβο θα μπορούσε να έχει ευρύτερη εξουσία από αυτήν που προβλέπεται στη δομή της Ένωσης Σερβικών Δήμων, αλλά εντός του πλαισίου του Συντάγματος του Κοσόβου.

Στα Σκόπια, ολοκληρώθηκε η προεκλογική εκστρατεία και όλα θεωρούνται έτοιμα για τις προεδρικές εκλογές της Κυριακής. Ωστόσο, το ίδιο διάστημα σάλο προκαλούν οι πληροφορίες πως η Τουρκία θα μπορούσε να προκαλέσει «εμπόδια» στην ολοκλήρωση της διαδικασίας ένταξης της πρώην ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, επειδή παζαρεύει την απέλαση 15 Τούρκων τους οποίους κατηγορεί για συνεργασία με τον Φ. Γκιουλέν, φερόμενο ως πρωτεργάτη της απόπειρας πραξικοπήματος του 2016.

Στα Τίρανα, τέλος, αντιμετωπίζουν με προβληματισμό την απόφαση της ολλανδικής Βουλής με 92 ψήφους υπέρ να επαναφέρει την έκδοση βίζας για τους Αλβανούς πολίτες στη ζώνη Σένγκεν, σε μια «προσπάθεια να περιορίσει την εντεινόμενη δράση της αλβανικής μαφίας».

Την ίδια στιγμή ο τουρκικός παράγοντας, στηρίζεται σε έναν δομημένο μηχανισμό νεο-οθωμανικού προσανατολισμού ανεξάρτηση με την ημερομηνία λήξης της κυριαρχίας του Ρ. Τ. Ερντογάν που κάποιοι αναλυτές την τοποθετούν μέχρι το 2021 συνυπολογίζοντας τον χρόνο που απαιτείται από την αντιπολίτευση για τη δημιουργία ενός νέου ισχυρού αντιερντογανικού μετώπου με επίκεντρο την Άγκυρα, την Κωνσταντινούπολη και την Σμύρνη που ελέγχονται από την αντιπολίτευση αλλά και τις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελιξεις σε Συρία, Ιράκ και Ιράν που βρίσκονται στο στόχαστρο των ΗΠΑ.Ο τρόπος που έχασε τις εκλογές το ΑΚΡ στην Κωνσταντινούπολη, δείχνει ότι υπάρχει ένα συγκεκριμένο σχέδιο ανατροπής του Ρ. Ερντογάν το οποιο μπορεί να οδηγήσει σε ένα νέο πραξικόπημα.

Αν ισχύουν τα ανωτέρω, εκτιμάται ότι έχει “χαλαρώσει” ο μηχανισμός Ερντογάν, γεγονός που μπορεί να έχει κι άλλες ευρύτερες επιπτώσεις και σε ζητήματα εξωτερικής ασφάλειας με απρόβλεπτες συνέπειες για την περιοχή.

Στην Ελλάδα, η Κυβέρνηση παρουσιάζεται αδύναμη να συμμετάσχει στη διαμόρφωση της δικής της βαλκανικής ατζέντας λόγω εσωτερικών αδυναμιών και απουσίας ενός νέου ρεαλιστικού δόγματος εξωτερικής πολιτικής κι εθνικής ασφάλειας. Το ίδιο αδύναμη εμφανίζεται και η ελληνική αξιωματική αντιπολίτευση κι ο εν δυνάμει πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης, καθώς δεν έχει αναπτυχθεί σχέδιο εκτάκτων κρίσεων και δεν έχουν δημιουργηθεί δίαυλοι επικοινωνίας με τη νέα ελίτ των Βαλκανίων ενώ δεν φαίνεται να μελετάται όπως πρέπει ο προαιώνιος εχθρός της Ελλαδας, σε συνδυασμό με τις νέες απειλες ασφαλείας!

Πρέπει να τονισθει πάντως, ότι στα Βαλκάνια εκτός από την επιθετική οικονομική παρουσία της Κίνας, σε εξέλιξη είναι η εμφάνιση αραβικού κεφαλαίου και έχει προκαλέσει αίσθηση η είδηση ότι ο όμιλος διαχείρισης λιμανιών από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, «P&O Dubai», θα δαπανήσει 32 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του λιμανιού του Νόβιτσαντ. Το επενδυτικό σχέδιο ανακοινώθηκε μερικές βδομάδες μετά την απόκτηση διαχείρισης του λιμανιού της σερβικής πόλης από την «P&O Dubai» έναντι 7,99 εκατ. ευρώ.

Αντι επιλόγου πρέπει να επισημανθει ότι βρίσκεται -σύμφωνα με βαλκανικές πηγές- η Επιχείρηση SULTAN των γερμανικών υπηρεσιών ασφαλείας με στόχο την ανάσχεση της επιρροής των τουρκικών υπηρεσιών στα Βαλκάνια με έμφαση στο Κοσσυφοπέδιο.