Είμαστε στο 1866, η οικονομία της Ελλάδας είναι ακόμη υποτυπώδης, χωρίς οργανωμένη παραγωγή, με φτωχούς αγρότες και απαίδευτους μικροχειροτέχνες να παλεύουν για το καθημερινό.

Το νέο κράτος, αντιμέτωπο με τη ληστοκρατία στην ύπαιθρο, τη φτώχεια, τη διαφθορά κατάλοιπο της βαυαροκρατίας, αδυνατεί να οργανώσει αποτελεσματικά τον κρατικό μηχανισμό και να συλλέξει φόρους απαραίτητους για τη λειτουργία του. Η δυνατότητα εξωτερικού δανεισμού ήταν περιορισμένη έως ανύπαρκτη. Η χώρα ακόμη χρωστάει τα ληστρικά δάνεια που πήρε στη διάρκεια του αγώνα για την ανεξαρτησία.

Οταν στο εσωτερικό δεν πηγαίνουν καλά τα πράγματα, η συνταγή είναι εύκολη. Αναπτύσσεται η Μεγάλη Ιδέα, η προετοιμασία για την απελευθέρωση των ελληνικών εδαφών μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Τα ελάχιστα έσοδα του Δημοσίου σπαταλούνται σε πολεμικές δαπάνες, δυσανάλογες για τις δυνατότητες ενός πτωχευμένου μικρού κράτους.

Την ίδια εποχή, ο Κωνσταντίνος Ράμφος γράφει το θεατρικό έργο-παρωδία της φιλελεύθερης οικονομικής σκέψης του 19 αιώνα «Το παπί του οικονομολόγου». Κεντρικός ήρωας είναι ο Αγυρτίωνας (οικονομολόγος-πολιτικός), οπαδός της φιλελεύθερης οικονομικής σκέψης.

Ο Αγυρτίωνας ισχυρίζεται ότι έχει μάθει στο παπί του να μην τρώει κάθε μέρα, αλλά κάθε 8 ημέρες, και να διατηρείται υγιέστατο και παχύ. Υποστηρίζει ότι με αυτόν τον τρόπο θα εξοικονομηθούν έσοδα στο κράτος και όχι μόνο θα πληρώσει η χώρα το χρέος της, αλλά θα δανείζει τους Ευρωπαίους και θα ωφεληθούν όλοι.

Στην πλοκή του έργου. ο Αγυρτίων εξευτελίζεται, καθώς η απάτη αποκαλύπτεται (το παπί ψόφησε). Παραδέχεται ότι ασχολείται με την πολιτική για τα δικά του συμφέροντα και είναι έτοιμος να προδώσει τους πολιτικούς του φίλους, όταν δεν είναι προς το συμφέρον του, και να προσχωρήσει αλλού.

Ομολογεί, επίσης, ότι όσοι εμπλέκονται με τις πολιτικές φατρίες δεν έχουν καμία ιδεολογία, εξαπατούν τον λαό και η μόνη επιδίωξή τους είναι ο πλουτισμός (Θεοχαράκης, Ψαλιδόπουλος 2014).

Σήμερα, στην ίδια χώρα, ενάμιση αιώνα μετά, οι νεοφιλελεύθερες οικονομικές θεωρίες που υπηρετούν οι κυβερνήσεις, η σκληρή λιτότητα των μνημονίων, παρουσιάζεται ως η μοναδική και αναγκαία λύση για τον εξορθολογισμό των δημοσιονομικών, την αποπληρωμή του χρέους και το νοικοκύρεμα του Δημοσίου.

Παρ’ όλα αυτά η χώρα μας βυθίζεται στα χρέη. Το χρέος όταν ξέσπασε η ελληνική κρίση ήταν στο 126,7% του ΑΕΠ, το 2019 ανήλθε στο 184,9% του ΑΕΠ και το 2020 έφτασε στο 213,1% του ΑΕΠ (ΔΝΤ).

Σύμφωνα με στοιχεία της ΓΣΕΕ, ένας στους τρεις εργαζόμενους αμείβεται με τον κατώτατο μισθό και το 85% αυτών δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις βασικές ανάγκες. Το 31% των εργαζομένων αμείβεται κάτω από τον κατώτατο μισθό, με 200 ευρώ. Τα προνοιακά επιδόματα περικόπτονται.

Από τους ανασφάλιστους ηλικιωμένους η κυβέρνηση της Ν.Δ. έκοψε 4 εκατ. το 2020, από τους πολίτες με αναπηρία κόπηκαν 97 εκατ. το 2020, σε σχέση με το 2019.

Η κυβέρνηση νομοθετεί τις πάγιες αξιώσεις του ΣΕΒ και των άλλων εργοδοτικών φορέων για 10ωρη εργασία, με κατάργηση της κυριακάτικης αργίας, την αύξηση των απλήρωτων υπερωριών, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και το «πάγωμα» του κατώτατου μισθού στα σημερινά εξευτελιστικά επίπεδα.

Τελικά, σε αυτήν τη χώρα κυβερνούν οι «Αγυρτίωνες» με τις ευλογίες του ξένου Αφέντη. Και αν το παπί δεν καταφέρει να επιβιώσει, αυτοί δεν ανησυχούν. Παπιά υπάρχουν!

*Πολιτική αναλύτρια με εξειδίκευση στην Οικονομική Διακυβέρνηση και στις Δημόσιες Πολιτικές, μέλος της Κ.Ε. του ΜέΡΑ25. Αρχική δημοσίευση στην efsyn, αναπαρήχθη με την άδεια της αρθρογράφου