Δηλώσεις Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια μετά το πέρας της συνάντησής του με τον Αναπληρωτή Πρωθυπουργό και Υπουργό Εξωτερικών της Σερβίας, Ivica Dačić (Βελιγράδι, 19.12.2022)

Αγαπητέ Ivica,

Επιτρέψτε μου να σας ευχαριστήσω για την πολύ θερμή φιλοξενία σας και για την ευγενική σας πρόσκληση να έρθω στο Βελιγράδι την ημέρα που γιορτάζετε τον Sveti Nikola, τον προστάτη τόσων πολλών σερβικών οικογενειών, ημέρα και της ονομαστικής μου εορτής. Σας ευχαριστώ επίσης για την τιμή που μου κάνατε να επισκεφθώ τον Πρόεδρο Vučić στο σπίτι του την ημέρα του Προστάτη Αγίου. Είναι τιμή για μένα. Είναι τιμή για τον Πρωθυπουργό Μητσοτάκη, αλλά επιτρέψτε μου να πω, είναι τιμή επίσης και για τον ελληνικό λαό.

Διαπιστώνω ότι η μισή Σερβία γιορτάζει σήμερα. Και είμαι τόσο περήφανος και τόσο χαρούμενος που συμμετέχω σε αυτή τη γιορτή. Σας ευχαριστώ και πάλι για το δώρο σας. Ο Άγιος Νικόλαος με προστατεύει σε όλη μου τη ζωή. Έχει πάντα μια θέση, όχι μόνο στο γραφείο μου αλλά, αν μου επιτρέπετε να πω, στο σπίτι μου με την οικογένειά μου και, κυρίως, στην καρδιά μου.

Μιλήσαμε για τις πολύ στενές μας σχέσεις και σας ευχαριστώ και πάλι πολύ για όλες αυτές τις αναφορές στην Κέρκυρα, την ιδιαίτερη πατρίδα μου. Κατέχει μια πολύ ξεχωριστή θέση στη σερβική ιστορία. Και ας συμφωνήσουμε ότι η επόμενη συνάντησή μας, όπως και στο παρελθόν ως Υπουργοί Εσωτερικών, θα πραγματοποιηθεί εκεί.

Οφείλω να πω ότι η στενή μας συνεργασία, η συνεργασία, όχι μόνο μεταξύ των κυβερνήσεων, αλλά και μεταξύ μας και μεταξύ του Προέδρου Vučić και του Πρωθυπουργού Μητσοτάκη, είναι απαραίτητη για τη σταθερότητα της περιοχής. Η Ελλάδα δεσμεύεται να ενισχύσει περαιτέρω τις στρατηγικές μας σχέσεις σε όλους τους τομείς. Συνοδεύομαι σήμερα από την Πρέσβη Σοφία Γραμματά, η οποία είναι η Ειδική μας Απεσταλμένη για τα Δυτικά Βαλκάνια. Επιτρέψτε μου να υπογραμμίσω ένα σαφές μήνυμα: ότι η Ελλάδα ήταν και θα είναι πάντα υπέρ της προοπτικής ένταξης της Σερβίας και των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιστεύουμε ότι η Σερβία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ευρώπης και ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα συνεχίσουμε δε, να βοηθάμε τη Σερβία προς αυτή την κατεύθυνση. Επίσης, πρέπει να διατηρήσουμε τη δυναμική της ενταξιακής πορείας της και δεν πρέπει να επιτρέψουμε σε τρίτους να επωφεληθούν από τις καθυστερήσεις. Πιστεύουμε ότι όλοι στη βαλκανική χερσόνησο πρέπει να έχουν ένα κοινό μέλλον. Και ένα μέλλον που πρέπει να διαμορφώσουμε από κοινού.  

Και οφείλω να πω ότι αυτό το τονίζω όχι μόνο σε εσάς, φίλε μου, όχι μόνο στον Πρόεδρο Vučić, όχι μόνο στη σερβική κυβέρνηση, αλλά στη σερβική κοινωνία, στους αδελφούς μας, στον σερβικό λαό. Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι για το κοινό μας μέλλον και να κοιτάμε μπροστά, σε διάστημα 20 χρόνων, όταν ολόκληρη η περιοχή θα ανήκει στην ΕΕ.

Οφείλω επίσης να πω ότι επιθυμούμε να δούμε τη Σερβία να συνεχίζει την πορεία της στους θεμελιώδεις τομείς σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Και είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε το μέγιστο δυνατό.

Επίσης, συζητήσαμε για το Κόσοβο και επανέλαβα τη θέση μας επ’ αυτού. Υποστηρίζουμε πλήρως τη συνέχιση του διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας, με στόχο την επίτευξη μιας συνολικής, νομικά δεσμευτικής Συμφωνίας. Η εφαρμογή των συμφωνηθέντων μεταξύ των δύο πλευρών – η υπογραφή υπάρχει – είναι σημαντική. Και όπως λέμε πάντα, “pacta sunt servanda”. Όπως σας είπα, θα μεταβώ αύριο στην Πρίστινα και θα επαναλάβω ακριβώς αυτά που λέω εδώ στο Βελιγράδι.

Συζητήσαμε τρόπους προώθησης της περιφερειακής μας συνεργασίας. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό. Συζητήσαμε για δύο τριμερή σχήματα: ένα μεταξύ Ελλάδας, Σερβίας και Βόρειας Μακεδονίας. Και ένα άλλο μεταξύ Ελλάδας, Σερβίας και Αλβανίας.

Οι διμερείς μας σχέσεις καλύπτουν επίσης και άλλα θέματα: ενέργεια, επικοινωνίες, τουρισμός, εμπόριο, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε μαζί. Ήταν δε, εξίσου σημαντικό που υπογραμμίσαμε τη βούλησή μας να ενισχύσουμε αυτή την πολύ στενή σχέση.

Και ήμουν τόσο χαρούμενος που μίλησα, χάρη σε εσάς,  με τον φίλο μου Želimir Obradović που βρισκόταν σήμερα στο Βελιγράδι. Επιτρέψτε μου να πω ότι μας λείπει, μας λείπει η προπονητική του δράση στο μπάσκετ. Θεωρώ ότι ο Želimir Obradović είναι ένας από τους πιο πολύτιμους προπονητές στο μπάσκετ σήμερα στον κόσμο. Και ήμασταν πολύ τυχεροί που τον είχαμε.

Δυστυχώς, αγαπητέ μου Ivica, δεν ζούμε σε ήρεμους καιρούς. Μιλάω και για τον αναθεωρητισμό που σε συνδυασμό με τις νέο-οθωμανικές βλέψεις και τις απειλές πολέμου είναι κάτι που η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει καθημερινά, στο παράλογο αφήγημα της Τουρκίας.

Θα ήθελα όμως να πω από εδώ, από το Βελιγράδι, δημόσια, ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Και δεν θα είμαστε φειδωλοί στη χρήση των νόμιμων μέσων για να υπερασπιστούμε αυτά τα δικαιώματα.   

Και πάλι, σε αυτό το πλαίσιο, θέλω να σας ευχαριστήσω, εδώ στο Βελιγράδι, για τις δηλώσεις σας στην Αθήνα τον περασμένο μήνα. Και επίσης, για τη συνέντευξή σας στην εφημερίδα “Καθημερινή” σχετικά με την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Επίσης, θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μας για την σαφή θέση σας στο Κυπριακό.

Και πάλι, αγαπητέ μου Ivica,

Είμαι ευγνώμων που βρίσκομαι σήμερα εδώ μαζί σας, αλλά δίνω και μια υπόσχεση: θα επιστρέψω στις 16 Νοεμβρίου 2023, ανήμερα του Αγίου Γεωργίου. Διότι, όπως γνωρίζετε, έχω δύο ονόματα, Νικόλαος και  Γεώργιος. Έτσι, θα το κάνω παράδοση και όσο δύναμαι, θα έρχομαι στο Βελιγράδι την ημέρα του Αγίου Γεωργίου.

Σας ευχαριστώ πολύ για την ευγενική σας φιλοξενία.