Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Στις 8 το βράδυ του Σαββάτου (ώρα Ελλάδος), η πρεσβεία της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον ανακοίνωσε ότι το Oruç Reis άρχισε έρευνες σε περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που δεν κατονομάζει.

Την ίδια στιγμή, έγινε γνωστό, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες ότι το τουρκικό ερευνητικό παραμένει σε λιμάνι της Τουρκίας. Και το ερώτημα που τίθεται είναι πως ισχυρίζεται η τουρκική πρεσβεία ότι ξεκίνησαν οι έρευνες;

Η Hellas Journal του κ. Μιχ. Ιγνατίου αναφέρει  ότι τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί συνεδρίαση του τουρκικού υπουργικού συμβουλίου υπό την προεδρία του Ταγίπ Ερντογάν, για να ληφθούν τελικές αποφάσεις για τις έρευνες Ανατολική Μεσόγειο. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η τουρκική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον μπορεί να βιάστηκε να δημοσιοποιήσει τις ανακοινώσεις της Δευτέρας.

Λίγη ώρα μετά η τουρκική πρεσβεία διέγραψε το tweet και η ανάρτηση αντικαταστάθηκε από μια νέα, σύμφωνα με την οποία: «Το ερευνητικό Oruc Reis ανακοίνωσε σεισμογραφικές έρευνες στις 21 Ιουλίου 2020 στην Ανατολική Μεσόγειο».

The Turkish research/survey vessel #OruçReis declared its seismic survey on July 21, 2020, in the Eastern Mediterranean. pic.twitter.com/6gm32JnbXT

— Turkish Embassy DC (@TurkishEmbassy) July 25, 2020

Αναφέρει σχετικά η ανακοίνωση της τουρκικής πρεσβείας:

Το τουρκικό σκάφος Oruç Reis ξεκίνησε σεισμικές έρευνες στην ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία ασκεί τα κυριαρχικά δικαιώματα και τη δικαιοδοσία της στην υφαλοκρηπίδα της που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο.

Συνολικά η τουρκική πρεσβεία ανήρτησε 18 σχόλια στον λογαριασμό της στο Twitter, τα περισσότερα εκ των οποίων κάνουν αναφορά στο Καστελόριζο.

Η τουρκική πρεσβεία αναφέρει επίσης στο λογαριασμό της στο Twitter:

“Η Ελλάδα προσποιείται ότι αυτή η ερευνητική περιοχή βρίσκεται εντός της ελληνικής ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας, σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει τους μινιμαλιστικούς ισχυρισμούς της με βάση το νησί του Καστελόριζου.

Πιστεύοντας ότι ένα μικρό νησί 4 τετραγωνικών μιλίων, μόλις 1 μίλι μακριά από την Τουρκία, αλλά 360 μίλια μακριά από την ελληνική ηπειρωτική χώρα, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια θαλάσσια ζώνη 15.400 τετραγωνικών μιλίων είναι απαράδεκτο. Αυτός ο μινιμαλιστικός ισχυρισμός της Ελλάδας είναι αντίθετος με το διεθνές δίκαιο”.

Σύμφωνα με την τουρκική πρεσβεία:

Το Καστελόριζο δεν μπορεί να δημιουργήσει μια περιοχή θαλάσσιας δικαιοδοσίας πέρα από τα χωρικά του ύδατα και να δημιουργήσει μια διακοπή στην παράκτια προβολή της Τουρκίας προς τη Μεσόγειο, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος και την εγγύτητά του με την Τουρκία.

Είναι δύσκολο να τεκμηριωθούν οι ισχυρισμοί των Ελλήνων και των Ελληνοκύπριων που στοχεύουν στην συμφόρηση της Τουρκίας σε μια στενή περιοχή θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία έχει τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο.

Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι τα νησιά αγνοούνται ή έχουν περιορισμένη επίδραση στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων εάν η παρουσία τους στρεβλώνει τη δίκαιη οριοθέτηση ή εάν υπάρχουν άλλες ειδικές / σχετικές περιστάσεις.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής πρεσβείας:

Ομοίως, εάν το παράκτιο μήκος των νησιών που αντιμετωπίζει τη σχετική περιοχή οριοθέτησης είναι πολύ ελάχιστο σε αντίθεση με άλλα ηπειρωτικά εδάφη, στα νησιά αυτά μπορούν να δοθούν μόνο χωρικά δικαιώματα στη θάλασσα.

Εάν τα νησιά απέχουν πολύ από την ηπειρωτική χώρα τους ή, από νομικής απόψεως, εάν βρίσκονται στη λάθος πλευρά της μέσης γραμμής μεταξύ των ηπειρωτικών συνόρων, αυτά μπορούν να αγνοηθούν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ πέρα από τα χωρικά τους ύδατα.

Πολλοί σχετικοί παράγοντες και ειδικές περιστάσεις, όπως η αναλογικότητα, η μη καταπάτηση, η εγγύτητα και η νομολογία του ICJ πρέπει να ληφθούν υπόψη στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων.

Υπάρχουν πολλά παραδείγματα νομολογίας και κρατικής πρακτικής ως προς αυτό, όπως οι περιπτώσεις μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου-Γαλλίας, Ρουμανίας-Ουκρανίας, Λιβύης-Μάλτας, Νικαράγουας-Ονδούρας, Νικαράγουας-Κολομβίας και Τυνησίας-Ιταλίας.