Την επιστροφή στις φωλιές των φτερωτών τους συγκατοίκων γιορτάζουν και φέτος οι κάτοικοι του Πόρου Φερών με τη διοργάνωση του 6ου Φεστιβάλ Πελαργών το διήμερο 2 και 3 Ιουνίου. «Στο πέρασμα των ετών πολλοί άνθρωποι της τοπικής κοινωνίας έγιναν κοινωνοί αυτού του εγχειρήματος (σ.σ. του φεστιβάλ) της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Εβρου και Δαδιάς του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ). Οι κάτοικοι του Πόρου, του Ευρωπαϊκού Χωριού Πελαργών και της ευρύτερης περιοχής του Δέλτα του Εβρου αφουγκράζονται τις ανάγκες της φύσης και ειδικά των πελαργών, μαθαίνουν να συνυπάρχουν αρμονικά, προστατεύοντας και αγαπώντας τα πουλιά», δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η προϊσταμένη της Μονάδας, Ελένη Μακρυγιάννη.

Ρεκόρ ενεργών φωλιών

Χαρακτηρίζοντας ως «θαύμα της φύσης το μεταναστευτικό ταξίδι», η κ. Μακρυγιάννη κάνει λόγο για ρεκόρ ενεργών φωλιών πελαργών φέτος, σημειώνοντας ότι την τελευταία εξαετία καταγράφεται μικρή αυξητική τάση. «…Από τις 10-12 ενεργές φωλιές πέρυσι φέτος έχουμε 17 και η αναπαραγωγή πάει πάρα πολύ καλά. Ο αριθμός για ένα χωριό 200 κατοίκων είναι μεγάλος και οι περισσότερες φωλιές στο σύνολο του Νομού Έβρου είναι στις Φέρες και το Τυχερό. Η πλειοψηφία τους είναι καλάθια που έχει τοποθετήσει ο ΔΕΔΔΗΕ ο οποίος κάθε χρόνο τα ελέγχει και τα επισκευάζει». Η ίδια εξηγεί ότι ο αριθμός των ενεργών φωλιών εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως οι κλιματικές συνθήκες στην Αφρική, όπου υπάρχει ο κίνδυνος θανάτου πολλών πελαργών ειδικά νεαρών σε περίπτωση μεγάλης ξηρασίας. «Η κλιματική αλλαγή παίζει σημαντικό ρόλο. Στην Πολωνία, που έχει τους περισσότερους πελαργούς στην Ευρώπη, περισσότερα από 50.000 ζευγάρια, παρατηρείται μείωση του πληθυσμού τα τελευταία χρόνια, ενώ στην Ισπανία αύξηση. Είναι αρκετά αυτά τα οποία ακόμη δεν έχουμε αποκωδικοποιήσει σε σχέση με το μεταναστευτικό ταξίδι. Ίσως λόγω της κλιματικής αλλαγής κάποιοι πελαργοί δεν κατεβαίνουν πια στην Αφρική, πηγαίνουν μέχρι την Ισπανία στο Νότο και μένουν εκεί γιατί έχει ζεστάνει το κλίμα στις περιοχές μας. Επίσης ένας υδροβιότοπος που έχει αποξηραθεί ξαφνικά μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον αριθμό των ατόμων όπως θα τον ευνοήσει η πολλή υγρασία που συνδέεται άμεσα με την ποσότητα της τροφής των πουλιών (βατράχια, φίδια κ.α.)», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Οι δακτυλιώσεις

Σύμφωνα με τη συντονίστρια της Μονάδας, από το 2015 έως το 2022 έχουν δακτυλιωθεί στην περιοχή 396 νεοσσοί πελαργοί, κυρίως στους οικισμούς του Πόρου και των Φερών. Οπως αναφέρει: «Η περιοχή μας αποτελεί το σημαντικότερο πέρασμα στην Ελλάδα κατά τη μετανάστευση των Λευκοπελαργών. Σε καταγραφές της Μονάδας τον Απρίλιο του 2020 διήλθαν από την περιοχή του Δέλτα σε μόνο μία μέρα σχεδόν 6.000, στο ταξίδι τους από την Αφρική προς το Βορά… Με τη δακτυλίωση έχουμε στοιχεία των ατόμων που επιστρέφουν για την αναπαραγωγή, συνήθως στην ίδια περιοχή. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αρκετές επανευρέσεις δακτυλιωμένων Λευκοπελαργών στην περιοχή μας καθώς και ατόμων από άλλες χώρες, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία. Η μεγαλύτερη ηλικία των δακτυλιωμένων πουλιών ήταν τα έξι χρόνια και μόνο σε δύο περιπτώσεις τα 3-4 έτη καθώς οι νεαροί πελαργοί που φεύγουν το καλοκαίρι δεν επιστρέφουν πριν από μία τετραετία. Το σύνολο των στοιχείων που συγκεντρώνουμε αποστέλλεται στο Ελληνικό Κέντρο Δακτυλίωσης μέσω του οποίου υπάρχει ανταλλαγή πληροφοριών με τα αντίστοιχα Κέντρα των άλλων χωρών».

6ο Φεστιβάλ Πελαργών

Η κ. Μακρυγιάννη εξηγεί πως στόχος του Φεστιβάλ είναι η ευαισθητοποίηση των πολιτών για το συγκεκριμένο είδος. Οι εορταστικές εκδηλώσεις για την επιστροφή των μεταναστευτικών πουλιών περιλαμβάνουν παρουσιάσεις, εκπαιδευτικά παιχνίδια, δακτυλιώσεις νεοσσών πελαργών, τουρνουά σκάκι, ποδηλατοδρομία και παραδοσιακό γλέντι. Δραστηριότητες που, όπως διευκρινίζει, κάνουν τον Πόρο πόλο έλξης για μικρούς και μεγάλους, η ανταπόκριση των οποίων είναι εξαιρετική. «Με τη συνδρομή και του Δήμου Αλεξανδρούπολης το επίπεδο των εκδηλώσεων ανεβαίνει σταθερά, ενώ τα σχολεία της περιοχής δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για τις εκδηλώσεις συνολικά. Οι άνθρωποι ενημερώνονται για τη ζωή των πελαργών, για το μεγάλο ταξίδι που κάνουν κάθε χρόνο και το σημαντικό είναι ότι βλέπουν τα πουλιά για τα οποία μιλάμε, τις φωλιές τους, τα νεαρά άτομα που ετοιμάζονται να πετάξουν, τη δακτυλίωση των νεοσσών… Μέσα από τις βιωματικές δράσεις μπορούν να αντιληφθούν καλύτερα τι σημαίνει προστασία του περιβάλλοντος και των ζώων» προσθέτει.

Πόρος, το Ευρωπαϊκό Χωριό των Πελαργών

Στην Ευρώπη υπάρχουν συνολικά 15 χωριά Πελαργών και ο Πόρος ήταν το τελευταίο που εντάχθηκε στο συγκεκριμένο δίκτυο το 2016. Η κ. Μακρυγιάννη υπογραμμίζει ότι ο συγκεκριμένος τίτλος με τον οποίο η ευρωπαϊκή οργάνωση EuroNatur αναγνωρίζει τη συνεχόμενη συμβολή στην προστασία και διατήρηση του συγκεκριμένου είδους και τη δέσμευση στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, ανήκει στους κατοίκους του Πόρου. «Είναι μία κοινή προσπάθεια. Ως Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Εβρου και Δαδιάς συνεργαζόμαστε, μέσω των διαφόρων δράσεων που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε, με το Δήμο Αλεξανδρούπολης, τη Δημοτική Ενότητα Φερών, τον οικισμό του Πόρου, τον ΔΕΔΔΗΕ και τους κατοίκους της περιοχής. Προσπαθούμε και μέσω του πελαργού για την προστασία της φύσης και της άγριας ζωής αλλά και για την οικοτουριστική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, ώστε να γίνει ο Πόρος ένας πόλος έλξης» αναφέρει χαρακτηριστικά.