Καταρχάς είναι σημαντικό να ξεκινήσουμε από το ερώτημα τι θεωρείται ιδανικό. Πώς μπορεί να προσδιοριστεί αυτό; Πώς μπορεί να μετρηθεί; Με βάση ποια κριτήρια; Πώς θα καταλήξουμε λοιπόν στο ποιο είναι το ιδανικό βάρος για εμάς;

Σημείο 1ο:

Κριτήριο σίγουρα δεν θεωρείται το να μπορέσουμε να φορέσουμε κάποιο συγκεκριμένο νούμερο σε παντελόνι, ούτε το να αποκτήσουμε το σώμα κάποιας διάσημης ή κάποιου φιλικού μας προσώπου που μπορεί να έχουμε σαν πρότυπο.

Σημείο 2ο:

Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Όπως τα χαρακτηριστικά του προσώπου μας και τα στοιχεία του χαρακτήρα μας είναι μοναδικά και διαφορετικά σε κάθε άνθρωπο, κάτι αντίστοιχο ισχύει και για το σώμα μας. Ο καθένας μας έχει έναν συγκεκριμένο σωματότυπο και ένα συγκεκριμένο προκαθορισμένο σημείο βάρους (setpoint). Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι οι άνθρωποι είναι γενετικά προγραμματισμένοι να διατηρούν το βάρος τους μέσα σε ένα προκαθορισμένο (set point) εύρος το οποίο ποικίλει από άτομο σε άτομο ανεξάρτητα από άλλες ομοιότητες όπως το ύψος.

Το εύρος αυτό λοιπόν επηρεάζεται από κληρονομικούς παράγοντες. Άλλες μελέτες μέσα στη θεωρία προτείνουν ότι επηρεάζεται από τη δίαιτα και τον τρόπο ζωής, το κάπνισμα και το επίπεδο άσκησης. Για παράδειγμα η αερόβια άσκηση, προωθεί ένα χαμηλότερο προκαθορισμένο σημείο για όσο κάποιος γυμνάζεται, ενώ δίαιτες υψηλές σε λιπαρά και ζάχαρη φαίνεται να ενισχύουν ένα υψηλότερο set point. Και η δίαιτα φαίνεται να ενισχύει ένα υψηλότερο προκαθορισμένο σημείο (set point).

Επίσης, τα set points τείνουν να αυξάνουν με την ηλικία. Γι’ αυτό είναι μη ρεαλιστικό και πιθανώς ανθυγιεινό να έχει κάποιος σαν στόχο τη διατήρηση του βάρους της εφηβείας, στα 30 και στα 40 του.

Το να προσπαθεί λοιπόν να φτάσει κάποιος κάτω από αυτό το προκαθορισμένο σημείο μπορεί να έχει επιπτώσεις στην σωστή λειτουργία του οργανισμού αλλά και του μεταβολισμού του και επίσης εξηγεί πολλές φορές τον λόγο που κάποιος δεν μπορεί να διατηρήσει την απώλεια βάρους για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σημείο 3ο:

Μπορεί ακόμα 2 γυναίκες να έχουν ακριβώς το ίδιο ύψος, ακριβώς το ίδιο βάρος, ακριβώς την ίδια ηλικία, αλλά το σώμα της καθεμίας να δείχνει τελείως διαφορετικό.

Επίσης μια πολύ λεπτή γυναίκα ίσως να παρουσιάζεται λιπόβαρη αλλά ίσως να έχει το κατάλληλο βάρος για το σώμα της, να είναι ακριβώς ή πάνω από το δικό της προκαθορισμένο σημείο.

Αυτό εξαρτάται από τον σωματότυπο, αλλά και από το επίπεδο λίπους στο σώμα της καθεμίας. Είναι σημαντικό λοιπόν, να μην επικεντρωνόμαστε μόνο στην ένδειξη της ζυγαριάς, αλλά να συνυπολογίζουμε την αναλογία λιπώδους και άλιπης μάζας.

Σημείο 4ο:

Μην προσπαθείτε να βρείτε το ιδανικό σας βάρος λοιπόν μόνοι σας με βάση τις εξισώσεις που προκύπτουν είτε από τον Δείκτη Μάζας Σώματος είτε τον κανόνα «10 κιλά κάτω από τα εκατοστά του ύψους μου». Αυτοί οι τύποι είναι πολύ γενικοί. Αναλογιστείτε ότι είναι οι ίδιοι για άντρες και γυναίκες, δεν λαμβάνουν υπόψιν την ηλικία, ούτε τον σωματότυπο και τα επίπεδα λίπους του σώματος. Και σίγουρα δεν λαμβάνουν υπόψιν τις ιδιαιτερότητες αλλά και τα προβλήματα υγείας που μπορεί να έχει κάποιος. Οι εξισώσεις αυτές βγαίνουν με βάση μελέτες για τον γενικό πληθυσμό και τους μέσους όρους που προκύπτουν από αυτόν.

Σημείο 5ο:

Ιδανικό θεωρείται το βάρος στο οποίο αισθανόμαστε καλά και ο οργανισμός μας λειτουργεί «ιδανικά».

Είναι το βάρος στο οποίο διατηρούμαστε όταν ο οργανισμός μας προσλαμβάνει επαρκείς ποσότητες ενέργειας (η οποία προέρχεται από την επαρκή πρόσληψη όλων των θρεπτικών συστατικών) και που άμα γίνει απώλεια κάτω από αυτό, οι μεταβολικές διεργασίες δεν θα γίνονται αποτελεσματικά και κατά συνέπεια δεν θα είμαστε υγιείς, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά (μην ξεχνάτε ότι ελλείψεις θρεπτικών συστατικών μπορεί να προκαλέσουν νευρικότητα, άνχος, έλλειψη συγκέντρωσης, εκνευρισμό, κτλ).

Τέλος είναι το βάρος που παράλληλα με τα παραπάνω μπορεί να είναι διατηρήσιμο. Δηλαδή να μπορούμε να το διατηρήσουμε μακροπρόθεσμα, χωρίς να πρέπει να στερούμαστε για να το καταφέρουμε και να κάνουμε κάτι πέραν από αυτό που μας είναι εφικτό είτε σε επίπεδο διατροφής είτε σε επίπεδο άσκησης.

Written by Μοσχου Λαμπρινή Διαιτολόγος Διατροφολόγος, diatrofi.gr