Κυρίες και κύριοι βουλευτές δεν είχα πρόθεση και εγώ να πάρω τον λόγο αλλά οφείλω να δώσω κάποιες απαντήσεις σε αυτά τα οποία άκουσα από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Καταρχάς, θέλω να επισημάνω ότι ο Υπουργός Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης τοποθετήθηκε στο Κοινοβούλιο με ασυνήθιστη ειλικρίνεια και εντιμότητα πολιτική. Αναγνωρίζοντας απόλυτα το γεγονός ότι του έχει ανατεθεί μία δύσκολη αποστολή ερχόμενος από το εξωτερικό, αναλαμβάνοντας ένα ρόλο τον οποίο δεν είχε ανάγκη. Δεν έψαχνε καριέρα. Ήρθε όμως στην Ελλάδα για να προσφέρει αξιοποιώντας τη σημαντική ευρωπαϊκή του εμπειρία και έχει απόλυτο δίκιο να ισχυρίζεται ότι η αποστολή της Πολιτικής Προστασίας είναι μία αποστολή εθνική.

Τα χιόνια, οι σεισμοί, οι κακοκαιρίες, οι πλημμύρες δεν έχουν χρώμα και νομίζω ότι εσείς γνωρίζετε πολύ καλύτερα από εμένα πόσο τραυματικές μπορεί να είναι οι εμπειρίες των φυσικών καταστροφών. Τις βιώσατε καλά στο πετσί σας. Και εσείς και τα στελέχη τα οποία κρίθηκαν να διαχειριστούν κρίσεις επί δικών σας ημερών.

Αναγνώρισε, λοιπόν, ο Υπουργός ότι πράγματι έγιναν λάθη ως προς τη διαχείριση της Αττικής Οδού. Θα σας το πω ευθέως: η Αττική οδός θα έπρεπε να έχει κλείσει νωρίτερα από ό,τι έκλεισε, προφανώς, αυτό αποδεικνύεται από το αποτέλεσμα του εγκλωβισμού. Όμως το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης δεν το έχει το Ελληνικό κράτος, το έχει η ίδια η Αττική Οδός, ο παραχωρησιούχος, ο οποίος ισχυριζόταν ότι μπορούσε να κρατήσει έναν δρόμο ανοιχτό και δεν κατάφερε τελικά να το κάνει. Στην πορεία, δε, φάνηκαν και χτυπητές αδυναμίες ως προς την προετοιμασία της Αττικής Οδού για ένα τέτοιο φαινόμενο.

Ως προς το ζήτημα του χιονιού θέλω να σας πω κι εγώ ότι κανείς μετεωρολόγος δεν προέβλεψε τον όγκο του χιονιού που έπεσε στο κέντρο της Αθήνας. Και σε αντίθεση με άλλες χιονοθύελλες το χιόνι έπεσε μέρα μεσημέρι -συνήθως πέφτει βράδυ- και κανείς μετεωρολόγος δεν είχε προβλέψει ότι θα ρίξει μισό μέτρο στο κέντρο της Αθήνας και στα βόρεια προάστια.

Αν είχαμε τη δυνατότητα να έχουμε αυτήν την πρόβλεψη -δεν την έχουμε δυστυχώς γιατί είμαστε μία χώρα όχι πολύ εξοικειωμένη στα χιόνια, θα πρέπει να αποκτήσουμε και αυτή την τεχνογνωσία- προφανώς και θα είχαμε κλείσει την πόλη από την Κυριακή το βράδυ. Όπως το κάναμε εξάλλου και σε άλλες περιπτώσεις που δεν επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις των μετεωρολόγων. Δεν ήταν λοιπόν ζήτημα πολιτικού θάρρους, ήταν ζήτημα αξιοποίησης και ανάλυσης των δεδομένων που είχαμε στη διάθεσή μας. Αυτά τα δεδομένα είχαμε και αυτές τις κινήσεις κάναμε.

Έχω όμως -για να καταλήξω και επί του οργισμένου ύφους το οποίο πάντα υιοθετείτε στις τοποθετήσεις σας- δύο παρατηρήσεις. Η πρώτη: έχω εντοπίσει μία εντυπωσιακή αφωνία της αξιωματικής αντιπολίτευσης ως προς τις ευθύνες της Αττικής Οδού. Αναφέρατε ότι δεν πρέπει να κάνω τον μεσάζοντα. Εγώ εξασφάλισα 2.000 ευρώ για κάθε εγκλωβισμένο. Εσείς δεν το κάνατε ποτέ επί δικών σας ημερών. Ο δε δικός σας νόμος δεν προέβλεπε καν τη δυνατότητα αποζημίωσης σε περίπτωση που ο παραχωρησιούχος δεν εκπλήρωνε τις υποχρεώσεις του. Μεσάζοντας λοιπόν ή Πρωθυπουργός ο οποίος είχε κάθε διάθεση να συγκρουστεί με μία μεγάλη εταιρεία, αναγκάζοντάς την να αναλάβει τις ευθύνες της;

Εσείς λοιπόν, κ. Τσίπρα, γιατί τέτοια αγάπη ξαφνικά για την Αττική Οδό; Γιατί καμία διάθεση να αναγνωρίσετε τις μεγάλες της ευθύνες; Ένα ερώτημα στο οποίο πρέπει να απαντήσετε.

Και τέλος, επειδή για ακόμα μία φορά αναφερθήκατε σε δήθεν προσχηματική συγνώμη, προτιμώ τη συγνώμη την ειλικρινή με διάθεση αυτοκριτικής -έστω και αν κινδυνεύει να χαρακτηριστεί προσχηματική- από την καμία συγγνώμη, που δεν ακούσαμε ποτέ από το δικό σας στόμα όταν είχατε 120 νεκρούς στο Μάτι και στη Μάνδρα.

Δεύτερη παρέμβαση

Κύριε Τσίπρα, νομίζω ότι έχετε αντιληφθεί ότι η συμφωνία της Αττικής Οδού, των Αττικών Διαδρομών, να αποζημιώσουν με 2.000 ευρώ κάθε όχημα το οποίο εγκλωβίστηκε εντός του αυτοκινητοδρόμου δεν αναιρεί το δικαίωμα του κάθε πολίτη να προσφύγει στη Δικαιοσύνη και να διεκδικήσει οτιδήποτε παραπάνω κρίνει ότι πρέπει να διεκδικήσει. Ούτε προφανώς αναιρεί τη δυνατότητα του κράτους να διερευνήσει τις ευθύνες του παραχωρησιούχου και να προβεί και αυτό σε όλες τις απαραίτητες κινήσεις προκειμένου να προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον.

Επαναλαμβάνω: νόμος της Νέας Δημοκρατίας είναι η δυνατότητα του κράτους να διεκδικήσει από τον παραχωρησιούχο αποζημίωση σε περίπτωση που ο δρόμος μείνει κλειστός. Και εν πάση περιπτώσει, αναφερθήκατε επιμόνως στις δύο συσκέψεις οι οποίες έγιναν και στη μη τήρηση πρακτικών όταν ξέρετε ότι ποτέ δεν τηρούνται πρακτικά σε αυτή τη σύσκεψη.

Και έρχεστε και λέτε «ποιος έχει δίκιο εδώ πέρα; Έχει η Αττική Οδός μήπως;» -παίρνοντας φυσικά το μέρος της Αττικής Οδού- ή το Υπουργείο και όλοι οι υπόλοιποι οι οποίοι συμμετείχαν σε αυτή τη σύσκεψη; Δεν μου λέτε κ. Τσίπρα, εάν οι Αττικές Διαδρομές τα είχαν κάνει όλα σωστά γιατί παραιτήθηκε το ίδιο βράδυ ο Διευθύνων Σύμβουλός τους; Ρωτώ. Γιατί παραιτήθηκε;

Εάν οι Αττικές Διαδρομές τα είχαν κάνει όλα σωστά, γιατί συμφώνησαν να δώσουν 2.000 ευρώ σε κάθε εγκλωβισμένο; Δεν είναι αυτή η πιο απτή αναγνώριση της ευθύνης του Δρόμου για την ταλαιπωρία, την απίστευτη, στην οποία υπεβλήθησαν χιλιάδες συμπολίτες μας οι οποίοι εγκλωβίστηκαν εντός του αυτοκινητοδρόμου;

Επαναλαμβάνω: μου προκαλεί μεγάλα ερωτήματα η στήριξη την οποία παρέχετε σε μία ιδιωτική εταιρεία, όταν αυτή είναι σαφές ότι έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για αυτό το οποίο συνέβη.

Τέλος, δεν ζητήσατε κ. Τσίπρα ποτέ συγγνώμη, ούτε για το Μάτι, ούτε για τη Μάνδρα. Αναλάβατε κάποιους μήνες μετά, σε μία ερώτηση που σας έγινε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, την πολιτική ευθύνη. Συγγνώμη δεν ζητήσατε ποτέ.

Δεν είχα καμία πρόθεση να επαναφέρω τη συζήτηση σε μία τραγική στιγμή για τη χώρα, σε ένα συμβάν το οποίο στιγμάτισε τη συλλογική συνείδηση και θα τη στιγματίζει για πολλά χρόνια ακόμα. Θέλω να επαναλάβω όμως, επειδή μιλάτε εδώ για το ήθος και το ύφος της εξουσίας, ότι η κριτική την οποία σας ασκήσαμε δεν ήταν πρωτίστως για το γεγονός ότι μία φωτιά στέρησε τη ζωή σε παραπάνω από 100 συμπολίτες μας, για το γεγονός ότι δεν είχατε το ««112», ότι δεν προφτάσατε να κάνετε την εκκένωση. Ήταν πράγματι μία τραγωδία.

Σίγουρα μπορούσατε να είχατε κάνει καλύτερα τα πράγματα. Δεν ήταν για αυτό η κριτική, κ. Τσίπρα, τα έχετε ξεχάσει. Ήταν για αυτό το άθλιο show το οποίο στήσατε εκείνο το βράδυ όταν γνωρίζατε ότι υπήρχαν νεκροί και βγαίνατε σε ζωντανή σύνδεση και λέγατε «πότε θα πετάξουν τα αεροπλάνα», σε μία προσπάθεια να απεμπολήσετε τη δική σας ευθύνη, τις επόμενες ημέρες που μας δείχνατε τις ψηφιακές φωτογραφίες από τους δήθεν δορυφόρους του κ. Παππά για το πώς, υποτίθεται, ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα εμπρησμού.

Ήταν η συγκάλυψη, κ. Τσίπρα, ήταν η συγκάλυψη και το ήθος και το ύφος της δικής σας εξουσίας το οποίο στιγματίστηκε και ενεγράφη τελικά στη συνείδηση του ελληνικού λαού.

Εμείς έχουμε μία άλλη αντίληψη για το πώς πρέπει να αναλαμβάνουμε την ευθύνη. Η συγγνώμη είναι η αναγνώριση ότι κάτι δεν έγινε καλά από πλευράς κυβέρνησης. Έγινε από τον Πρωθυπουργό, έγινε από τον Υπουργό. Σάς είπα ξεκάθαρα τι θα μπορούσε να είχε γίνει καλύτερα και πώς θα μπορούσαμε να είχαμε παρέμβει πιο γρήγορα για να κλείσουμε την Αττική Οδό.

Πράγματι, πιστεύω ότι και σήμερα ο Υπουργός Πολιτικής Προστασίας την επόμενη φορά που θα χρειαστεί να διαχειριστεί μία τέτοια κρίση δεν θα λάβει τοις μετρητοίς τις διαβεβαιώσεις που μπορεί κάποιοι να του παρέχουν ότι δήθεν «υπάρχουν τόσα εκχιονιστικά», «τα εκχιονιστικά έχουν πετρέλαιο», «το αλάτι είναι εκεί που πρέπει να βρίσκεται». Θα το ψάξει περισσότερο και οφείλει να το ψάξει περισσότερο, διότι αυτός είναι ο ρόλος του και αυτή είναι η δουλειά του.

Αλλά θέλω να σας θυμίσω επίσης, κ. Τσίπρα, ότι όταν ήρθαμε στα πράγματα Πολιτική Προστασία δεν υπήρχε στη χώρα. Η Πολιτική Προστασία -ίσως το γνωρίζετε- στεγαζόταν σε ένα κτήριο το οποίο μάλλον θα ήταν το πρώτο το οποίο θα κατέρρεε σε περίπτωση που είχαμε ένα μεγάλο σεισμό. Αυτή ήταν η Πολιτική Προστασία την οποία μας παραδώσατε.

Κάναμε μία μεγάλη προσπάθεια και με τον Νίκο Χαρδαλιά, ο οποίος έκανε ένα σπουδαίο έργο και στο πεδίο και στο πεδίο αλλά και προετοιμάζοντας το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ». Και έχουμε σήμερα τη δυνατότητα να έχουμε στη διάθεσή μας 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ για να αποκτήσουμε επιτέλους τις υποδομές αλλά και την τεχνογνωσία και τις διαδικασίες, για να μπορέσουμε να είμαστε πιο προετοιμασμένοι σε περίπτωση που βρεθούμε -που είμαστε περίπου βέβαιοι- αντιμέτωποι όχι μόνο με ακραία φαινόμενα τα οποία προέρχονται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά και από το γεγονός ότι είμαστε μια σεισμογενής χώρα και εκ των πραγμάτων θα κληθούμε μετά βεβαιότητας, κάποια στιγμή στο μέλλον, να αντιμετωπίσουμε κάποιους μεγάλους σεισμούς.

Αυτή είναι υποχρέωση την οποία έχουμε απέναντι στον ελληνικό λαό. Θα μαθαίνουμε από τα λάθη μας, όπως το κάνουμε πάντα. Θα εξακολουθούμε να αγωνιζόμαστε για να αποκτήσει ο ελληνικός λαός μία πολιτική προστασία η οποία θα είναι αντάξια των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε.

Και νομίζω ότι από αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα πρώτη συζήτηση την οποία είχαμε ότι οι πολίτες, για ακόμη μια φορά, μπορεί να έβγαλαν κάποια χρήσιμα συμπεράσματα για το πώς αντιλαμβάνεστε εσείς και το πώς αντιλαμβάνομαι εγώ το ήθος και το ύφος της εξουσίας.