Οι εξελίξεις στην Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια πείθουν ακόμη και τον πλέον δύσπιστο ότι η θεωρία των συντεταγμένων συμφερόντων βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή της.

Μετά την κρίση στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τα γεγονότα στην Ουκρανία και την επανενεργοποίηση όλου του ψυχροπολεμικού μηχανισμού αναδεικνύουν τα αδύνατα σημεία των εμπλεκομένων χωρών (οικονομική ύφεση, εναλλαγή εξουσίας, ριζοσπαστικοποίηση, ανέχεια και φτώχεια, ανεργία) που ενεργοποιούν τον καταλυτικό συνδυασμό  ενόπλων συγκρούσεων και κάθε μορφής εσωτερική τρομοκρατία (inside terrorism) και τρομοκρατίας πόλεων (urban terrorism).

Μέχρι τα τέλη του 2014 θα έχει αλλάξει (ίσως και ανανεωθεί) ο πολιτικός χάρτης των Βαλκανίων και μαζί του αναμένεται να ολοκληρωθεί και η «επαναχάραξη» των συνόρων μέσα από διαδικασίες « δημιουργίας μαλακών συνόρων» είτε με ανακατανομή εξουσίας στο εσωτερικό των χωρών είτε με την υπογραφή κοινών ανακοινωθέντων και συμφωνιών.

Ο ρόλος του διεθνούς παράγοντα εντοπίζεται στο βαθμό που οι «μεγάλοι παίκτες» επιθυμούν να ελέγξουν προς όφελός τους την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής ή να διατηρήσουν τη δυναμική τους στο διπλωματικό παιχνίδι των αγωγών και των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο. Επιπλέον, φαίνεται ότι κάποιοι «παλιοί λογαριασμοί» στην πολιτική σκακιέρα της περιοχής πρέπει να κλείσουν καθώς πιέζουν οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που δεν έχουν συμφέρον από τη διαιώνιση των κρίσεων και των συγκρούσεων.

Σε αυτό το σκηνικό δεν είναι τυχαίο ότι βρίσκονται σε παράλληλη εξέλιξη όλες οι διπλωματικές «διαλογικές» πρωτοβουλίες για το Κοσσυφοπέδιο, το Κυπριακό, το Μακεδονικό ζήτημα και ίσως και το Βοσνιακό (ήδη στην ΕΕ συζητείται η επανεξέταση της Συμφωνίας του Ντέϋτον).

Οι λύσεις (διζωνικές, ομοσπονδιακες, διακοινοτικές κοκ) που συζητούνται στα διπλωματικά τραπέζια των Βαλκανίων δεν διαφέρουν από την ουσία της Ουκρανικής κρίσης. Η Ουκρανία βρίσκεται σε  κατάσταση «ελεγχομένου χάους» μετά από ένα ληξιπρόθεσμο πραξικόπημα που θα οδηγήσει σε μία ταχεία πολιτική αλλαγή και αναδιάταξη του κυβερνητικού σκηνικού που ίσως προκαλέσει και την διχοτόμηση της χώρας μέσα από μία διαδικασία «ομοσπονδιοποίησης».

Στη φάση αυτή ο Ρωσικός παράγοντας βρίσκεται σε μεγάλη πίεση από τις κινήσεις των ΗΠΑ και της Γερμανίας και προσπαθεί να εκτιμήσει τις ζημιές που μπορεί να έχει από τις εξελίξεις στην Ουκρανία στη διαδρομή προς τα Βαλκάνια μέσω του αγωγού  South Stream  ο οποίος και εξαρτάται από την πολιτική σταθερότητα στην περιοχή.

Σημειωτέον ότι  η Γερμανία όσο κι αν μπαίνει στον πειρασμό ν’αναβιώσει το ονειρό της για τη δημιουργία ενός νέου «ανατολικού ζητήματος» δεν παραβλέπει την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο όπως φαίνεται και από τον συνημμένο πίνακα.

Εκτός από την εξάρτησή της  από το ρωσικό αέριο η ΕΕ αγοράζει και το 33% του ρωσικού πετρελαίου ενώ δεν πρέπει να μας αφήνει και αδιάφορους το γεγονός ότι οι γερμανικές εξαγωγές προς τη Ρωσία  ξεπερνούν τα 40 δις ευρώ ετησίως ενώ 6100 γερμανικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην Ρωσική Ομοσπονδία.

Στον ίδιο κάθετο άξονα των εξελίξεων βρίσκεται και το Κυπριακό το οποίο οδηγείται σε τετραμερείς συνομιλίες και η αναζήτηση επίλυσης του θα διολισθήσει εκτός του πλαισίου του ΟΗΕ και θα μετατραπεί, από ένα πρόβλημα εισβολής και κατοχής, σε ένα ζήτημα προς διευθέτηση κατά κύριο λόγο μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας!

Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες οι ΗΠΑ βιάζονται να βρεθεί λύση εντός του διαστήματος 3-4 μηνών ενώ οι Αναστασιάδης-Έρογλου προσδοκούν ότι αυτό θα είναι εφικτό στα τέλη του 2015 αρχές 2016. Το ίδιο βιαστικές είναι οι ΗΠΑ και για το «κλείσιμο» των υπολοίπων εκκρεμοτήτων στην περιοχή των Βαλκανίων.

Το διαμορφούμενο γεωπολιτικό και γεωοικονομικό ψηφιδωτό ενεργοποιεί μία σειρά «σεναρίων κρίσεως» που υποχρεώνουν την Ελληνική Διπλωματία να βρίσκεται σε διαρκή επαγρύπνηση καθώς τα πολιτικά σχήματα που θα διαδεχθούν τις ανατραπείσες κυβερνήσεις ή τους εκδιωχθέντες και διαπομπευθέντες ηγέτες δεν είναι σίγουρο ότι θα τα χαρακτηρίζει η μετριοπάθεια και η δημοκρατική συμπεριφορά.

Με το παραπάνω σκεπτικό και έχοντας στραμμενη την ματιά μας στην Τουρκία αντιλαμβανόμασθε ότι  δεν μένει ανεπηρέαστο και το «εθνικό περιβάλλον ασφαλείας» καθώς τόσο οι εσωτερικοί όσο και οι εξωτερικοί κίνδυνοι ελλοχεύουν και απαιτούν την επαγρύπνηση των Ενόπλων Δυνάμεων και των Δυνάμεων Ασφαλείας των οποίων η ΑΠΟΤΡΕΠΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ πρέπει να ενισχύεται διαρκώς.