Μια στιγμή ανεπανάληπτη έζησαν όσοι βρέθηκαν το βράδυ της Κυριακής 4 Σεπτεμβρίου στο αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας, όπου ο μεγάλος δάσκαλος του ομηρικού λόγου μάγεψε το κοινό μέσα από την ανάγνωση δυο ραψωδιών στη νέα μετάφραση της Ιλιάδας.

Συγκλονιστικός και μέσα σε κλίμα μυσταγωγίας ο μεγάλος πανεπιστημιακός, φιλόλογος και μεταφραστής Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης χάρισε μοναδικές στιγμές μαγείας στο αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας, μέσα από ραψωδίες της Ιλιάδας με την βοήθεια της εξαιρετικής ηθοποιού Λυδίας Φωτοπούλου, σφραγίζοντας έτσι την πρώτη συνεργασία του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών με την κίνηση πολιτών “Διάζωμα” και το Φεστιβάλ Μαρώνειας – Σαπών.

Αξίζει να σημειωθεί πως 24 πρωταγωνίστριες του ελληνικού θεάτρου, από τη Λυδία Κονιόρδου , που ξεκίνησε με την ανάγνωση της ραψωδίας Α στις 14 Οκτωβρίου, ως την Αμαλία Μουτούση, που έκλεισε με την ανάγνωση της ραψωδίας Ω στις 31 Μαρτίου, ερμήνευαν κάθε Πέμπτη το ομηρικό έπος στις αναγνώσεις της Ιλιάδας που διοργάνωσε το Εθνικό Θέατρο και στη μετάφραση του Μαρωνίτη ( «Ιλιάς», Αγρα, 2010).

Δημήτρης Μαρωνίτης: «Από τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής μου η παρουσία μου στο αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας»

Η αυλαία του 1ου φεστιβάλ Μαρώνειας -Σαπών έπεσε με τον καλύτερο τρόπο ενώ ο κ. Μαρωνίτης χαρακτήρισε τη στιγμή ως «τη σημαντικότερη στη ζωή του» και εξέφρασε την ελπίδα να ξανασυναντηθεί με το κοινό της Μαρώνειας.

Φανερά συγκινημένος από την αύρα του χώρου και την παρουσία θεατών από όλη την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, ο κορυφαίος Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης ξεδίπλωσε με μαεστρία τον ομηρικό λόγο διαβάζοντας μαζί με τη Λυδία Φωτοπούλου δύο επεισόδια από δύο ραψωδίες της Ιλιάδας. Το ένα (η “Διός απάτη”), εντοπισμένο στη δεκάτη πέμπτη ραψωδία και το άλλο (η “Οπλοποιία” αλλιώς “Ασπίδα του Αχιλλέα”) που εντάσσεται στη δέκατη όγδοη ραψωδία. Και τα δύο αποσπάσματα διαφεύγουν από την εμπάθεια του ιλιαδικού πολέμου ανατρέποντας την παγιωμένη εικόνα ότι το ομηρικό αυτό έπος είναι μονοθεματικό, δηλαδή πολεμικό.  «Η  γοητεία του Ομηρικού λογού εντοπίζεται, όχι μόνο σε άγριες πολεμικές συγκρούσεις ή σε τραγικές απώλειες και σε πένθη, αλλά και με αυτό το απερίγραπτο χιούμορ» υπογράμμισε ο κ. Μαρωνίτης και τόνισε πως θα πρέπει  «να καταλάβουν οι νεότεροι άνθρωποι εντός και εκτός Αθηνών, ότι τα αρχαία έπη έχουν εκτός των άλλων ένα φιλάνθρωπο χιούμορ».

Ο  κ. Μαρωνίτης δεν παρέλειψε να μιλήσει και  για την καταγωγή του από την Μαρώνεια της Ροδόπης, για τον παππού και τον πατέρα του, που έζησαν σε αυτόν τον τόπο, στη μνήμη των οποίων σκέφτηκε αρχικά να αφιερώσει τη συγκεκριμένη  παράσταση καθώς ήταν από τις σπάνιες περιπτώσεις που εμφανίζεται σε κοινό για ανάγνωση-απαγγελία κειμένου. Στη θέα όμως του ενθουσιασμένου κοινού στο τέλος της παράστασης, όπου αδιάκοπα χειροκροτούσε όρθιο τους καλλιτέχνες, αναφώνησε ότι «η παράσταση και η παρουσία μου αφιερώνεται σε όλους εσάς» αποσπώντας ένα ακόμη παρατεταμένο χειροκρότημα.   

Ο συγκλονιστικός λόγος του Ομήρου και η μουσική επένδυση από τους μουσικούς Γιάννη Παγκοζίδη, Τάσο Καπζάλλα και Γιώργο Παγκοζίδη με φωνητικά από την νεαρή ταλαντούχο μουσικό Λένα Βασιλειάδη και η σκηνοθεσία του Θοδωρή Γκόνη, μόνο καλές εντυπώσεις άφησαν στο ακροατήριο του αρχαίου θεάτρου Μαρώνειας το οποίο ήταν επιλεγμένο για το άνοιγμα που επιχειρεί το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στο κατώφλι των 21 χρόνων λειτουργίας του, με τη συνεργασία του προέδρου του μη κερδοσκοπικού σωματείου “Διάζωμα” Σταύρου Μπένου.

Θοδωρής Γκόνης: «Η εποχή μας βρήκε έναν σπουδαίο μεταφραστή για τα ομηρικά έπη»

«Χώρο αγιασμένο» χαρακτήρισε το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας ο σκηνοθέτης κ. Θοδωρής Γκόνης, και «ιδανικό για να ακουστούν τα λόγια του Ομήρου, μέσα από μια πολύ σπουδαία μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη. Χαρήκαμε απόψε το νεοελληνικό λόγο σε μια πολύ καλή στιγμή του. Όσο σπουδαίος κι αν ήταν ο Όμηρος και τα αρχαία μας ομηρικά έπη, κάθε φορά περιμένουν έναν σπουδαίο μεταφραστή, γιατί αυτό είναι τα κλασικά έργα, η κάθε εποχή να βρει το μεγάλο της μεταφραστή. Νομίζω ότι η εποχή μας τον βρήκε στο λόγο του κ. Μαρωνίτη».

Ηλίας Ιωαννάκης: «Ο τόπος εμπνέει έστω και με την αύρα της καταγωγής, τους ανθρώπους του»

Στην αρχή της παράστασης έγινε και η ανάγνωση της ανακήρυξης του Δημήτρη Ν. Μαρωνίτη σε επίτιμο δημότη του Δήμου Μαρώνειας – Σαπών, από τον δήμαρχο Ηλία Ιωαννάκη, μεταφέροντας την πρόσφατη ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Ο Δήμαρχος απευθυνόμενος στον κ. Μαρωνίτη και καλωσορίζοντάς τον στη γενέθλια γη των προγόνων του, ανέφερε «Δεν είναι τυχαίο ότι αυτός ο τόπος εμπνέει έστω και με την αύρα της καταγωγής, τους ανθρώπους του. Εσείς ως πνευματικός δάσκαλος κι εμείς ως μαθητές θα επικοινωνήσουμε με πολιτισμό από την ομηρική παρακαταθήκη, η οποία είναι πολύ μεγάλη και η σημασία της φαίνεται στις μέρες μας. Ο πολιτισμός είναι το βάλσαμο της κρίσης, ο αρχαίος λόγος είναι η κολυμβήθρα οπού όλοι μας αναβαπτιζόμαστε. Και στις μέρες μας που τα χρήματα είναι λιγοστά, τα πολύτιμα αγαθά της τέχνης είναι το μοναδικό υλικό, που μπορεί να μας θρέψει, και να βγούμε από την κρίση χωρίς τραύματα, ιδιαιτέρα για τις επερχόμενες γενεές».

Γιώργος Πεταλωτής: «Η Μαρώνεια και η Ροδόπη έχουν εξαιρετικές δυνατότητες, αρκεί να τις ανακαλύψουμε»

Την παράσταση παρακολούθησε και ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, βουλευτής Ροδόπης Γιώργος Πεταλωτής. «Δε θα μπορούσε να υπάρχει μεγαλύτερο κρεσέντο σε ένα φεστιβάλ από τη σημερινή βραδιά», τόνισε ο κ. Πεταλωτής και συμπλήρωσε λέγοντας πως «όσοι βρεθήκαμε εδώ σήμερα είμαστε από τους πολύ τυχερούς και θα είναι μια ανάμνηση, που θα την κουβαλάμε μέσα μας». Για το φεστιβάλ Μαρώνειας-Σαπων εξέφρασε την ελπίδα την επόμενη χρονιά «να είναι ακόμα πιο δυνατό και δυναμικό, ένα φεστιβάλ θα πρέπει να έχει πάντα στίγμα, θέμα και αντικείμενο» σημείωσε ενώ παρότρυνε όλους τους κατοίκους της περιοχής να στηρίζουν παρόμοιες διοργανώσεις. «Η Μαρώνεια και η Ροδόπη γενικότερα έχουν εξαιρετικές δυνατότητες αρκεί να τις ανακαλύψουμε και είναι καλό ότι είναι ανεκμετάλλευτες μέχρι τώρα υπό την έννοια ότι υπάρχει κι ένα πολύ μεγάλο πεδίο» τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. υπουργός.

Ρεπορτάζ: Μπάμπης Καλπάνης