Ο  Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής χοροστάτησε  κατά τήν ακολουθίαν του εσπερινού στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου καί Ειρήνης Ξυλαγανής ενώ σήμερα θα χοραστατήσει στο πανηγυρίζοντα ναό στον Πολύανθο.

Οι Αγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη

Ο Αγιος Ραφαήλ εξ Ιθάκης έγινε μοναχός. Το 1453 μόναζε μαζί με τον Νικόλαο στη Μακεδονία. Ήρθαν στη Λέσβο το 1454 στη Μονή Θεοτόκου. Το 1463 μαρτύρησαν από τους Τούρκους. Τον μεν Ραφαήλ τον έκοψαν με πριόνι από το στόμα, τον δε Νικόλαο θανάτωσαν με φρικτά βασανιστήρια. Μαζί μαρτύρησε και ένα δωδεκάχρονο κορίτσι η Ειρήνη κόρη του προεστού της θέρμης. Την έκαψαν ζωντανή σε ένα πιθάρι μπροστά στους γονείς της. Γιορτάζονται στην ομώνυμη Ιερά Μονή της Λέσβου.

H Μονή του Αγίου Ραφαήλ

Παίρνοντας τον δρόμο για το βορειοανατολικό μέρος του νησιού, μετά από 20 περίπου χιλιόμετρα συναντάμε την Θερμή. Επάνω από την κωμόπολη της Θερμής στο ύψωμα “Καρυές” βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Ραφαήλ με τη μοναδική στο νησί διώροφη εκκλησία. Τα εγκαίνια της Μονής έγιναν στις 30 Ιουνίου 1963. Εδώ φυλάσσονται τα λείψανα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης που βρέθηκαν κατά θαυμαστό τρόπο, ύστερα από αλλεπάλληλα όνειρα πιστών, τα οποία επαλήθευσε η σκαπάνη και επικύρωσε η ιστορική έρευνα.. Οι Αγιοι μαρτύρησαν στις 9 Απριλίου 1463, ημέρα Τρίτη της Διακαινησίμου (Λαμπροτρίτη). Την ημέρα αυτή κάθε χρόνο η Εκκλησία τιμά τη μνήμη τους.

Η Ιστορία του Μοναστηριού

Στη θέση “Καρυές” υπήρχε γυναικείο βυζαντινό μοναστήρι που το κατέστρεψαν οι Σαρακηνοί πειρατές το 1235. Το μοναστήρι μετά από 150 χρόνια ξαναχτίστηκε ως αντρικό. Σ’ αυτό κατέφυγαν – ύστερα απ’ την άλωση της Πόλης το 1453 – ο Αγιος Ραφαήλ που καταγόταν από την Ιθάκη και μόναζε στη Θράκη μαζί με τον Αγιο Νικόλαο . Οι Τούρκοι όμως εξαπέλυσαν και εδώ σφαγές κατά των Χριστιανών το 1463. Τότε οι Χριστιανοί ξεσηκώθηκαν εναντίον των Τούρκων και αυτοί κύκλωσαν το μοναστήρι, έπιασαν τους μοναχούς τον πρόεδρο της Θερμής Βασίλειο, τη γυναίκα του και την εντεκάχρονη κόρη τους Ειρήνη. Έπιασαν ακόμη το δάσκαλο του χωριού Θεόδωρο, που είχε ζητήσει καταφύγιο στο μοναστήρι.

Η τουρκική ανάκριση για την ανακάλυψη των πρωταιτίων του ξεσηκωμού, ήταν σκληρή. Μπροστά στα μάτια των γονέων της έκαψαν τη μικρή Ειρήνη μέσα σ’ ένα πιθάρι. Ύστερα κρεούργησαν τον πατέρα και τη μητέρα της, αποκεφάλισαν τον προεστό και δάσκαλο Θεόδωρο και θανάτωσαν, φρικτά με πριόνι γιατί αρνιόταν να μιλήσει, τον ηγούμενο του μοναστηριού Ραφαήλ. Έφυγαν αφού έβαλαν στο μοναστήρι φωτιά. Οι χριστιανοί τη νύχτα έθαψαν τους μάρτυρες και κάθε χρόνο, σε ανάμνηση του μαρτυρίου τους, την Τρίτη της Διακαινησίμου, ημέρα της σφαγής τους τελούσαν λειτουργία στη θέση “Καρυές”.

Με τον καιρό στη θέση του μαρτυρίου σχηματίσθηκε ένας μεγάλος ελαιώνας. Σα λείψανο του μοναστηριού έμεινε ένα μικρό παρεκκλήσι. Στους τοίχους του διακρινόταν υπολείμματα από αρχιτεκτονικά μέλη αρχαίων κτισμάτων. Από παλιά συνήθεια, κάθε Λαμπροτρίτη γινόταν εκεί λειτουργεί απ’ τις γυναίκες της περιοχής. Μα κάτι περίεργο συνέβαινε τα βράδια. Μια μαύρη σιλουέτα περιφερόταν μέσα στη σιωπή κάτω από τα δένδρα. Το 1959 η οικογένεια του Αγγέλου Ράλλη, που είχε στην κατοχή της το ελαιόκτημα, ζήτησε να φτιάξει μια καινούργια εκκλησία στη θέση της παλιάς που ερειπώθηκε. Στα πρώτα θεμέλια που ανοίχτηκαν, σε βάθος 2μ. βρέθηκαν οστά ανθρώπων. Από την ημέρα αυτή άρχισε ένας παράξενος κύκλος ονείρων. Ευσεβείς γυναίκες, χωρίς να έχουν καμιά σχέση μεταξύ τους, με πρώτη τη Βασιλική Ράλλη, έβλεπαν στον ύπνο τους, ένα ψηλό, αυστηρό ιερωμένο. Τους έλεγε ότι το όνομα του ήταν Ραφαήλ και ότι τα οστά ήταν δικά του ό,τι μαρτύρησε στο μοναστήρι των “Καρυών”. Έλεγε ακόμη τη χρονολογία του μαρτυρίου του και για εκείνους μου μαρτύρησαν μαζί του. Οι έρευνες συνεχίστηκαν και βρέθηκαν όχι μονάχα οι τάφοι και των άλλων μαρτύρων, αλλά ακόμη και ένα πιθάρι. Το πιθάρι που μέσα του οι Τούρκοι έκαψαν τη μικρή Ειρήνη, με καμένα υπολείμματα οστών παιδικής ηλικίας!

Ο Αγιος Ραφαήλ ανέφερε κατά τις εμφανίσεις του ότι μαρτύρησε στις 9 Απριλίου 1463, ημέρα Τρίτη. Από έρευνα στα αρχεία του Πατριαρχείου επιβεβαιώθηκαν όλα όσα ανέφερε και διαπιστώθηκε ότι πραγματικά η 9η Απριλίου 1463 ήταν Τρίτη. Στο χώρο των “Καρυών” βρέθηκε ακόμη ένα εικόνισμα του Παντοκράτορα του 14ου αιώνα. Όπως αφηγούνται οι χωρικοί, για την ύπαρξη του επέμενε ο Αγιος Ραφαήλ όταν εμφανιζόταν στα όνειρα των πιστών.

Πολλά θαύματα αναφέρονται ότι έγιναν απ’ τον Αγιο, όχι μονάχα στο νησί, αλλά και σε όλο τον Ελληνικό χώρο και ακόμη, έξω απ’ τα Ελληνικά όρια.

Το έτος 1964 με απόφασή του ο Μητροπολίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος καθιστά Ηγουμένη της Ιεράς Μονής του Αγίου Ραφαήλ τη Μοναχή Ευγενία Κλειδαρά. Η Ηγουμένη από τότε αφιέρωσε τη ζωή της στο ρόλο αυτό και με το συγγραφικό της έργο συνέβαλλε καθοριστικά στην προβολή του Μοναστηριού.

Έτσι σήμερα το μοναστήρι του Αγίου Ραφαήλ και η επιβλητική εκκλησία του αποτελούν πια πόλο έλξης για χιλιάδες πιστούς απ’ όλον τον κόσμο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η καινούργια εκκλησία της Αγίας Μαγδαληνής με ωραίο εσωτερικό διάκοσμο, που βρίσκεται δίπλα στον κύριο όγκο του Μοναστηριού.

Θα πρέπει ακόμη να αναφέρουμε ό,τι υπάρχουν αρκετοί κοιτώνες για τους πιστούς που επιθυμούν να διανυκτερεύσουν στο μοναστήρι και να αισθανθούν από κοντά την κατανυκτική του ατμόσφαιρα.

Περισσότερα οι πιστοί μπορούν να διαβάσουν στον διαδικτυακό τόπο της Ιεράς Μονής http://www.agios-rafael.org/