Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε το πρωί στο Μέγαρο Μαξίμου με τους επικεφαλής εταιρειών και ενώσεων μελών της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (IFPMA). Ακολουθούν οι εισαγωγικές τοποθετήσεις του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της IFPMA και Διευθύνοντος Συμβούλου της Pfizer Άλμπερτ Μπουρλά:

Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλημέρα σας. Επιτρέψτε μου να σας καλωσορίσω στο Γραφείο του Πρωθυπουργού και προσβλέπω σε μία εποικοδομητική συνάντηση εργασίας. Επιτρέψτε μου να σας καλωσορίσω και πάλι στην Ελλάδα. Πιστεύω, αγαπητέ Άλμπερτ Μπουρλά, ότι έχετε αναλάβει μια σημαντική πρωτοβουλία και είναι πραγματική τιμή για εμάς να σας φιλοξενούμε εδώ σήμερα. Πιστεύω ότι αυτή η συνάντηση θα μας δώσει την ευκαιρία να συζητήσουμε περισσότερες πιθανές συνέργειες μεταξύ των εταιρειών σας και της κυβέρνησής μας, τόσο στο επίπεδο των εθνικών μας πολιτικών, όσο και στο επίπεδο ενδεχόμενων παρεμβάσεων σε επίπεδο ΕΕ.

Βρισκόμαστε σε ένα σύνθετο περιβάλλον, όπου αισθανόμαστε ότι μερικές φορές πρέπει να τετραγωνίσουμε τον κύκλο, παρέχοντας στους πολίτες μας πρόσβαση τόσο σε καινοτόμα αλλά και σε γενόσημα φάρμακα στην καλύτερη δυνατή τιμή, ώστε να διασφαλίσουμε ότι θα προστατευτούμε από διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού, αλλά ταυτόχρονα να διασφαλίσουμε ότι θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε την καινοτομία και να προσφέρουμε στις εταιρείες που επενδύουν στη δημιουργία νέων φαρμάκων την απαραίτητη προβλεψιμότητα για να διαθέσουν σημαντικούς πόρους προς την ανάπτυξη νέων καινοτόμων φαρμάκων.

Βρίσκεται εδώ μαζί μας το μισό Υπουργικό Συμβούλιο για να σας παρουσιάσουμε, καταρχάς, το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα. Είχα την ευκαιρία να μιλήσω λίγο γι’ αυτό χθες, αλλά έχουμε ορισμένες παρουσιάσεις και στη συνέχεια κάποιες πιο συγκεκριμένες σκέψεις σχετικά με το πώς μπορούμε πιθανώς να συνεργαστούμε για να προωθήσουμε την καινοτομία των βιοεπιστημών στην Ελλάδα, που είναι ένας από τους τομείς στους οποίους θέλουμε να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση.

Δεν θέλω να σας απασχολήσω άλλο με εισαγωγικές παρατηρήσεις. Είμαι βέβαιος ότι θα έχετε πολλά σχόλια τα οποία θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε όσο πιο περιεκτικά μπορούμε. Επιτρέψτε μου να δώσω το λόγο στον Άλμπερτ. Σας καλωσορίζω και πάλι στην Ελλάδα και σας ευχαριστώ που φέρατε στη χώρα μας μια τόσο διακεκριμένη ομάδα ηγετών παγκοσμίου επιπέδου στο πεδίο της υγειονομικής περίθαλψης.

Άλμπερτ Μπουρλά: Σας ευχαριστώ πολύ, κ. Πρωθυπουργέ. Σας ευχαριστώ για τη θερμή υποδοχή. Είναι πραγματικά συγκλονιστικό να βρίσκομαι εδώ σε αυτό το ιστορικό κτίριο και να συναντώ όχι μόνο εσάς, αλλά και μέλη του Υπουργικού σας Συμβουλίου. Έχουμε εδώ τους Διευθύνοντες Συμβούλους των μεγαλύτερων φαρμακευτικών εταιρειών στον κόσμο, που είναι μέλη της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων. Πραγματοποιούμε την ετήσια συνάντησή μας και επιλέξαμε να έρθουμε στην Ελλάδα.

Ένας από τους λόγους για τους οποίους ερχόμαστε στην Ελλάδα είναι ότι η Ελλάδα υποστηρίζει σταθερά την καινοτομία. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι μία από τις χώρες που θεωρούμε ότι παίρνει πολύ σαφείς θέσεις όσον αφορά σημαντικές πτυχές της προώθησης της καινοτομίας, όπως η πνευματική ιδιοκτησία, η πρόσβαση στα φάρμακα. Θέλουμε να στείλουμε ένα μήνυμα με την επίσκεψή μας εδώ, σε αυτή τη χώρα, πόσο ευχαριστημένοι είμαστε και πόσο θα θέλαμε να συνεργαστούμε μαζί σας.

Είμαστε έτοιμοι να εισέλθουμε σε μια περίοδο «επιστημονικής αναγέννησης», όπου λόγω των εξελίξεων στη βιολογία και ταυτόχρονα των εξελίξεων στην τεχνολογία, θα δούμε σημαντικές ιατρικές καινοτομίες τα επόμενα δέκα χρόνια. Βέβαια, αυτό μεταφράζεται σε σημαντικό αριθμό επενδύσεων.

Αυτή τη στιγμή εκτιμούμε ότι περισσότερα από 250 δισεκατομμύρια δολάρια επενδύθηκαν πέρυσι σε Έρευνα και Ανάπτυξη από τη φαρμακοβιομηχανία, κυρίως από τις εταιρείες που εκπροσωπούνται εδώ. Σε αυτό το στάδιο, η μερίδα του λέοντος αυτών των επενδύσεων παραμένει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πριν από 20 χρόνια, η διαφορά στις επενδύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης ήταν περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια, σε γενικές γραμμές ήταν στο ίδιο επίπεδο. Το 2023 πιθανότατα θα υπερβεί τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια υπέρ των ΗΠΑ. Αυτό είναι, πιστεύω, μια χαμένη ευκαιρία για την Ευρώπη.

Βέβαια, εντός της Ευρώπης, η Ελλάδα πιστεύω ότι έχει μικρό μερίδιο στις επενδύσεις των φαρμακευτικών εταιρειών στον τομέα της έρευνας. Αυτό είναι κάτι που θα θέλαμε να συζητήσουμε. Είμαι βέβαιος ότι εσείς και το Υπουργικό σας Συμβούλιο θα παρουσιάσετε όλες τις ευκαιρίες εξηγώντας γιατί το περιβάλλον στην Ελλάδα για την έρευνα, συμπεριλαμβανομένης της φαρμακευτικής έρευνας, είναι πολύ ευνοϊκό.

Στις αποφάσεις για τις επενδύσεις μας παίζουν σημαντικό ρόλο διάφοροι παράγοντες, οι οποίοι μπορούν να αποκρυσταλλωθούν σε τρεις μεγάλους τομείς. Πρώτον, είναι οι πολιτικές υπέρ της καινοτομίας και ιδιαίτερα η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας. Στους άλλους τομείς της βιομηχανίας, οι επενδύσεις έχουν φυσική διάσταση, όταν μιλάμε για την ενέργεια οι επενδύσεις τους αφορούν στη διύλιση του πετρελαίου ή την εξόρυξη φυσικού αερίου ή την παραγωγή ενέργειας από τον ήλιο. Όταν γίνεται λόγος για την αυτοκινητοβιομηχανία, πρόκειται για εργοστάσια κατασκευής αυτοκινήτων. Στη δική μας περίπτωση, οι περισσότερες επενδύσεις μας μεταφράζονται σε μία φόρμουλα σε ένα κομμάτι χαρτί. Είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντικό, εάν είναι να πραγματοποιηθούν αυτές οι επενδύσεις, κάθε επενδυτής να νιώθει ότι αυτή η επένδυση σε άυλα περιουσιακά στοιχεία προστατεύεται.

Τα τελευταία χρόνια, έχουμε δει σημαντικά πισωγυρίσματα όσον αφορά τις φωνές που επιτίθενται στην έννοια της πνευματικής ιδιοκτησίας. Στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου είδαμε με μεγάλη ικανοποίηση ότι δεν πέρασε η πρόταση για άρση της πνευματικής ιδιοκτησίας. Αλλά καθώς το γιορτάζαμε αυτό, βλέπουμε τώρα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έρχεται με σειρά προτάσεων στις οποίες είμαστε σαφώς αντίθετοι. Δεν είμαστε οι μόνοι. Είχαμε την ευκαιρία να συναντηθούμε με αρχηγούς κρατών. Συναντήθηκα μόλις πριν από δύο μήνες με τον Καγκελάριο Scholz, ο οποίος κατέστησε σαφές ότι η Γερμανία αντιτίθεται σε αυτές τις πολιτικές. Συναντηθήκαμε αρκετοί από εμάς με τον Πρόεδρο Macron, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι η Γαλλία αντιτίθεται σε αυτές τις προτάσεις. Γνωρίζουμε ότι και η Ελλάδα ασχολείται πάρα πολύ με τον τομέα της καινοτομίας. Αυτός είναι ένας τομέας που είναι εξαιρετικά σημαντικός για εμάς.

Βεβαίως, παράγοντες όπως η πρόσβαση σε φάρμακα σε τιμές που ανταμείβουν την καινοτομία είναι επίσης κάτι που λαμβάνουμε σοβαρά υπόψιν όταν αποφασίζουμε για τις επενδύσεις μας. Και οι κανονισμοί που μπορούν να διευκολύνουν την κλινική έρευνα και να απομακρύνουν γραφειοκρατικά εμπόδια που μπορεί να υπάρχουν, είναι επίσης κάτι εξαιρετικά σημαντικό.

Αυτά είναι τα θέματα τα οποία θα θέλαμε να θίξουμε. Και, φυσικά, να ζητήσουμε την υποστήριξή σας, όπως είπατε, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου η φωνή της Ελλάδας, από εκεί που δεν ήταν ιδιαίτερα σεβαστή έχει γίνει μια από τις πιο αξιόπιστες και σεβαστές φωνές, με μεγάλη επιρροή. Αυτό είναι το αποτέλεσμα όλων όσα κατάφερε να επιτύχει η χώρα, βγαίνοντας από αυτή τη σκοτεινή περίοδο της οικονομικής ύφεσης.

Το γνωρίζουμε αυτό και πιστεύουμε ότι είναι πολύ σημαντικό για εσάς και το Υπουργικό σας Συμβούλιο να κατανοήσετε τι μπορεί πραγματικά να προωθήσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και, βέβαια, της Ελλάδας. Καταλαβαίνω ότι και από την πλευρά σας θα θέλατε να παρουσιάσετε -και είμαστε όλοι πρόθυμοι να ακούσουμε- τις ευκαιρίες και συγκεκριμένες ιδέες για επενδύσεις στην Ελλάδα.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Μια πολύ γρήγορη απάντηση σε αυτό που είπατε, η οποία σχετίζεται με την ευρωπαϊκή ατζέντα που θέσατε στο τραπέζι. Τα ζητήματα που σχετίζονται με την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα βρίσκονται στο επίκεντρο των προεκλογικών μας τοποθετήσεων ενόψει των ευρωεκλογών. Το λέω αυτό γιατί για εμάς, για την κυβέρνησή μου, αλλά και για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, αυτό πρέπει να είναι στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας για τον επόμενο ευρωπαϊκό εκλογικό κύκλο. Χάνουμε την ανταγωνιστικότητά μας στην Ευρώπη, αποτυγχάνουμε να προσελκύσουμε επενδύσεις αιχμής, υστερούμε σε κορυφαίους δείκτες καινοτομίας, σίγουρα σε σχέση με τις ΗΠΑ, και αυτό είναι κάτι που πρέπει να διορθωθεί.

Είναι βέβαιο ότι θα ασκήσουμε μεγάλη πίεση στα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, ιδίως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να επικεντρωθούν σε αυτά τα ζητήματα. Έρχονται δύο εκθέσεις οι οποίες θα συζητηθούν σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και αφορούν στην ανταγωνιστικότητα και τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς, που κατά τη γνώμη μας έχει ιδιαίτερη σημασία, διότι δεν λειτουργεί τόσο καλά όσο πιστεύουμε μερικές φορές.

Από την πλευρά μας, από την πλευρά της Ελληνικής Κυβέρνησης, και όσον αφορά εμένα προσωπικά, στο βαθμό που εκπροσωπώ τη χώρα μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τα θέματα αυτά θα είναι στην κορυφή της ατζέντας μας για τον επόμενο ευρωπαϊκό εκλογικό κύκλο.

Στη συνάντηση συμμετείχαν, από την πλευρά της κυβέρνησης, ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, ο Υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας, ο Υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης, η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης, ο Υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, ο Υφυπουργός Ανάπτυξης Μάξιμος Σενετάκης, ο Επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης, ο Ειδικός Γραμματέας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού Γιάννης Μαστρογεωργίου, ο Επικεφαλής της Συμβουλευτικής Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου για την Τεχνητή Νοημοσύνη, καθηγητής Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, ο Πρόεδρος του ΕΣΕΤΕΚ καθηγητής Σπύρος Αρταβάνης-Τσάκωνας, ο Αντιπρόεδρος του ΕΣΕΤΕΚ Αριστείδης-Θωμάς Δοξιάδης, το μέλος της ομάδας εργασίας «A Roadmap for Creating an Innovation-Based Biopharma Industry in Greece» Σίμος Συμεωνίδης και ο Σύμβουλος του Πρωθυπουργού για θέματα Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης.