«Σε δέκα χρόνια θα το έχουμε ξεχάσει» έλεγε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στο ζήτημα της ονομασίας της FYROM. Ήταν η εποχή που η χώρα ταλανιζόταν με το όνομα της γειτονικής μας χώρας και οι Έλληνες είχαν χωριστεί σε πατριώτες και προδότες, ενώ είχαμε και τα αλήστου μνήμης συλλαλητήρια διότι «το όνομα είναι η ψυχή μας».

Στην πρώτη κατηγορία ήταν οι οπαδοί της σκληρής γραμμής, η οποία αρνιόταν να δεχτεί οποιοδήποτε παράγωγο της λέξης Μακεδονία στην ονομασία της χώρας. Πρωτοστάτες της γραμμής αυτής ήταν, φυσικά, ο Αντώνης Σαμαράς, διάφοροι εθναμύντορες, τμήματα της αριστεράς, το μεγαλύτερο μέρος του ΠΑΣΟΚ, αλλά και η Εκκλησία.

Στη δεύτερη κατηγορία ήταν όσοι επιζητούσαν το συμβιβασμό και τις σχέσεις καλής γειτνίασης, εκτιμώντας ότι η Ελλάδα μόνο να κερδίσει έχει από το ενδεχόμενο συμφωνίας. Σε αυτή την κατηγορία ήταν ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο Λεωνίδας Κύρκος, ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης, αλλά και κορυφαίοι ιστορικοί, όπως ο Φίλιππος Ηλιού.

Ως είθισται, «οι λογικοί» ηττήθηκαν. Κυριάρχησαν οι φωνακλάδες, οι ψευτοπατριώτες, με αποτέλεσμα η χώρα να σπαταλήσει ένα τεράστιο διπλωματικό κεφάλαιο, να κάνει διάφορες άστοχες κινήσεις, όπως το εμπάργκο και, εντέλει, το θέμα να είναι, 23 χρόνια μετά, σε εκκρεμότητα. Ή, μάλλον, σε εκκρεμότητα για όσους βαυκαλίζονται. Διότι, επί της ουσίας δεν είναι σε καμία εκκρεμότητα, καθώς οι πάντες σε όλο τον πλανήτη μιλούν για τη Μακεδονία, οι διεθνείς χάρτες αναφέρονται στη Μακεδονία, εκτός, βέβαια, από εμάς που επιμένουμε να αρνούμαστε την πραγματικότητα και να κάνουμε διάφορες γραφικότητες σε σχέση με το όνομα ή τσαμπουκάδες, όταν σε κάποιο από τα διεθνή φόρα ή ακόμα και σε αθλητικές διοργανώσεις αποκαλείται η γειτονική χώρα Μακεδονία.

Τα θυμήθηκα όλα αυτά περί «διπλής ονομασίας» ακούγοντας τον υπουργό Οικονομικών να μιλά για το μνημόνιο αλλά να μην το λέει μνημόνιο, να μιλάει για την παράταση της ισχύουσας συμφωνίας αλλά να το λέει πρόγραμμα-γέφυρα, να λέει τέλος η τρόικα αλλά να έρχονται στην Αθήνα οι εκπρόσωποι της Κομισιόν στην τρόικα. Και, ταυτόχρονα, να λέει ότι η νέα κυβέρνηση αποδέχεται το 70% των όσων προβλέπονται στο μνημόνιο και ότι για το υπόλοιπο 30% που απομένει θα αναζητήσει εναλλακτικά μέτρα από την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ.

Ενδεχομένως ο κ. Βαρουφάκης να ήταν στην… Αυστραλία και να μη γνωρίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει στηρίξει ή ψηφίσει ούτε ένα μέτρο από όσα περιλαμβάνονται στο μνημόνιο και έχει πολεμήσει την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ. Συν τοις άλλοις, εδώ και πέντε χρόνια πότισε την ελληνική κοινωνία με το μικρόβιο του διχασμού, χωρίζοντας τους Έλληνες σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς. Όσοι ψήφιζαν τα μνημόνια ήταν μερκελιστές, προδότες, γερμανοτσολιάδες και άλλα πολλά. Μάλιστα, έστελνε το «στρατό» (του) των λεγόμενων αγανακτισμένων σε όσους τολμούσαν να υπερασπιστούν ακόμα και πτυχές του μνημονίου, έκανε προγραφές με τους μνημονιακούς υπουργούς ή τους βουλευτές που ψήφισαν τα μνημόνια, απειλούσε με δικαστήρια και κρεμάλες, ενώ δεν ξεχνούσε να φωνάζει το ανιστόρητο σύνθημα «η χούντα δεν τελείωσε το ’73». Άραγε, σήμερα, που θα εφαρμοστεί (τουλάχιστον) το 70% του μνημονίου, μήπως θα έχουμε «παράταση» της χούντας ή αυτή μας τελείωσε στις 25 Ιανουαρίου;

Θα μπορούσε κανείς να πει «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Κι όμως, δεν είναι έτσι. Διότι αν η χώρα μας είχε ακολουθήσει το παράδειγμα της Πορτογαλίας ή της Ιρλανδίας, χωρών δηλαδή που μπήκαν σε πρόγραμμα κατόπιν συνεννοήσεων όλων των κομμάτων, σήμερα η Ελλάδα θα ήταν σε εξαιρετικά καλύτερη μοίρα. Με την έννοια ότι και αποτελεσματικότερη θα ήταν η διαπραγμάτευση που θα μπορούσε να κάνει και οι αναγκαίες-επώδυνες μεταρρυθμίσεις θα ήταν πιο εύκολο να προωθηθούν, αλλά και η κοινωνία δεν θα ήταν διχασμένη και πολωμένη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος για στενά κομματικά οφέλη έπαιξε αυτό το «αντιμνημονιακό παιχνίδι», σιγά-σιγά προσγειώνεται στην πραγματικότητα, όμως το κόστος της πτήσης αποδεικνύεται τεράστιο για όλους. Ενδεχομένως σε δέκα χρόνια να το έχουμε ξεχάσει.