Η έκτακτη Ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής, του Μαΐου, έχει μία πλούσια ημερήσια διάταξη. Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας. Επιτρέψτε μου να εκφράσω την ικανοποίησή μου για τη συμφωνία μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών για το ζήτημα του νέου κανονισμού που θα διέπει τη λειτουργία του Πιστοποιητικού COVID-19. Αποτέλεσε, εξάλλου, μία ελληνική πρωτοβουλία και χαίρομαι ιδιαίτερα που το Πιστοποιητικό αυτό θα τεθεί σε λειτουργία το συντομότερο δυνατόν έτσι ώστε να διευκολυνθεί η ασφαλής μετακίνηση ευρωπαίων πολιτών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κατά πάσα πιθανότητα, σήμερα, η χώρα μας θα φτάσει στο ορόσημο των 5.000.000 εμβολιασμών. Επιταχύνοντας σημαντικά την Επιχείρηση «Ελευθερία» χτίζουμε το τείχος ανοσίας, το οποίο θα μας επιτρέψει το συντομότερο δυνατόν να επανέλθουμε σε κανονικούς ρυθμούς οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Και, βέβαια, η υποδοχή επισκεπτών το καλοκαίρι με ασφάλεια αποτελεί κεντρική πολιτική προτεραιότητα για την Ελληνική Κυβέρνηση.

Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε σήμερα μία σειρά από θέματα που αφορούν τις εξωτερικές σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιτρέψτε μου να σταθώ μόνο στο περιστατικό της εκτροπής της πτήσης της Ryanair από την Αθήνα στο Βίλνιους. Είναι μία πράξη η οποία ισοδυναμεί ουσιαστικά με κρατική αεροπειρατεία. Δεν αρκεί μόνο να παραμείνουμε σε φραστικές καταδίκες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να υιοθετήσει το συντομότερο δυνατόν ένα νέο πλέγμα ισχυρών κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας έτσι ώστε να στείλει ένα μήνυμα ότι τέτοιες πρακτικές δεν μπορούν και δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές στην ευρωπαϊκή ήπειρο.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε τα συμπεράσματά του για την πορεία της covid19

Την επιτάχυνση του εμβολιασμού στην ΕΕ και τη βελτίωση της επιδημιολογικής κατάστασης που θα επιτρέψουν το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας και της κοινωνίας, υπογραμμίζουν στα συμπεράσματά τους για την πορεία της COVID19, οι ευρωπαίοι ηγέτες, τονίζοντας ωστόσο ότι χρειάζεται επαγρύπνηση σχετικά με τις νέες μεταλλάξεις.

Σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων που υιοθέτησαν οι «27» στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, θα πρέπει να υπάρχει ετοιμότητα σχετικά με τις νέες μεταλλάξεις, ώστε να ληφθεί δράση αν κριθεί απαραίτητο. «Κλειδί θα είναι η εν εξελίξει εργασία για την ενίσχυση της παραγωγής των εμβολίων και η διασφάλιση επαρκούς διανομής τους σε όλη την ΕΕ», τονίζουν οι «27».

Σε ό,τι αφορά το Πιστοποιητικό COVID, οι ευρωπαίοι ηγέτες επισημαίνουν ότι «οι προσπάθειες για τη διασφάλιση μιας συντονισμένης προσέγγισης πρέπει να συνεχιστούν πριν από το καλοκαίρι». Σε αυτό το πλαίσιο το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλωσορίζει τη συμφωνία που επετεύχθη για το Ευρωπαϊκό Πράσινο Πιστοποιητικό Covid και καλεί για την άμεση υιοθέτησή του. Επίσης, με προοπτική τη διευκόλυνση της ελεύθερης μετακίνησης στην ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί για την αναθεώρηση των συστάσεων του Συμβουλίου για τα ταξίδια εντός της ΕΕ στα μέσα Ιουνίου.

Επισημαίνεται, επίσης, ότι «ο αντίκτυπος της πανδημίας θα περιοριστεί μόνο μέσω μιας ολοκληρωμένης παγκόσμιας αντίδρασης». «Η ΕΕ είναι παγκοσμίως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας εμβολίων κατά της Covid-19 και θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για να αυξηθούν οι δυνατότητες παραγωγής εμβολίων παγκοσμίως για να καλυφθούν οι παγκόσμιες ανάγκες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να προχωρήσει το έργο που διασφαλίζει την παγκόσμια και ισότιμη πρόσβαση σε εμβόλια κατά της Covid-19 και στηρίζει τον ηγετικό ρόλο του μηχανισμού COVAX για αυτό το σκοπό», τονίζουν οι «27».

Επισημαίνεται, τέλος, ότι η ΕΕ και τα κράτη-μέλη δεσμεύονται να επιταχύνουν τη διανομή εμβολίων για να στηρίξουν τις χώρες που το έχουν ανάγκη, με στόχο να δωρίσουν τουλάχιστον 100 εκατομμύρια δόσεις ως το τέλος του χρόνου και να συμβάλουν στην ανάπτυξη τοπικής παραγωγικής ικανότητας, σύμφωνα με τη Διακήρυξη της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής για την Υγεία που έγινε στη Ρώμη.

“Εξέφρασα την ικανοποίησή μου που η πρότασή μου για το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό covid έγινε αποδεκτή”, δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας με Έλληνες δημοσιογράφους αμέσως μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.

Ο πρωθυπουργός εξέφρασε την προσδοκία το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό να τεθεί σε εφαρμογή το συντομότερο δυνατόν με ενιαίους κανόνες.

Ο κ. Μητσοτάκης επίσης δήλωσε ικανοποιημένος από το ρυθμό των εμβολιασμών στην Ελλάδα ενώ είπε πως είναι θετικό που περισσότερα του ενός εμβόλια εγκρίνονται.

Αναφερόμενος στον εμβολιασμό μικρότερων ηλικιών είπε ότι “θα το συζητήσουμε για τα παιδιά από το Γυμνάσιο και άνω, από την ηλικία των 12 και πάνω. Από τη στιγμή που θα εγκριθούν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, αυτό θα δώσει νέα δυναμική στον εμβολιασμό”, ανέφερε. Επίσης σημείωσε ότι η Κομισιόν έχει εξασφαλίσει συμπληρωματικές δόσεις εμβολίων για το 2022 και το 2023 σημειώνοντας ότι ενδεχομένως να χρειαστεί μία ενισχυτική δόση 9-12 μήνες μετά τον πρώτο εμβολιασμό. “Αυτές τις δόσεις τις έχουμε στη διάθεσή μας”, διαβεβαίωσε ενώ εκτίμησε ότι σύντομα θα φτάσουμε στην Ελλάδα στο επιθυμητό τείχος ανοσίας.

Ο πρωθυπουργός είπε για την πανδημία ότι υπάρχει γενική ικανοποίηση στην ΕΕ ότι πάει καλύτερα αλλά τόνισε την ανάγκη για συνεχή εγρήγορση.

“Ακόμα δεν έχουμε τελειώσει με την πανδημία. Πάντα υπάρχει ανησυχία για τις μεταλλάξεις που γνωρίζουμε ή αυτές που μπορεί να προκύψουν”, πρόσθεσε επισημαίνοντας ότι οι επιστήμονες λένε για τις υφιστάμενες μεταλλάξεις ότι καλύπτονται από τα εμβόλια.

Ειδικά για το πιστοποιητικό covid είπε ότι είναι σημαντικό για τις χώρες του νότου αλλά και για τις βόρειες χώρες καθώς ανέφερε ότι όλοι θέλουν να διευκολυνθούν να ταξιδέψουν και ενδεχομένως να δαπανήσουν σε ταξίδια μέρος των αποταμιεύσεων τους.

Επιπρόσθετα είπε ότι στην ΕΕ “έχουμε δεσμευτεί μέχρι τέλος του έτους να δωρίσουμε ως Ευρώπη πάνω από 100 εκατ. εμβόλια σε τρίτες χώρες, να είμαστε πρωταγωνιστές στην παγκόσμια προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε την πανδημία”.

Επ’αυτού επισήμανε ότι η Ευρώπη ουδέποτε περιόρισε τις εξαγωγές εμβολίων.

Ο κ. Μητσοτάκης μετά από σχετική ερώτηση τόνισε ότι το πιστοποιητικό covid είναι εργαλείο διευκόλυνσης ταξιδιών ώστε να αποφύγουμε πρόσθετους περιορισμούς. “Είναι βάση δεδομένων”, συνέχισε προσθέτοντας πως “ήδη, σήμερα τους βασικούς κανόνες για το πώς υποδεχόμαστε ξένους επισκέπτες τους έχουμε δρομολογήσει” και πως “το πιστοποιητικό κάνει πιο απλή τη δουλειά σε επίπεδο συνοριακών ελέγχων”.

Ο πρωθυπουργός διευκρίνισε ότι κάθε χώρα έχει τη δυνατότητα να έχει τη δική της εθνική πολιτική και να επιβάλλει άλλους ενδεχομένως κανόνες συμπεριφοράς ή προσβασιμότητας είτε για τους πολίτες της, είτε για επισκέπτες. Το βέβαιο είναι, ξεκαθάρισε, ότι δεν μπορεί να γίνει διαχωρισμός και να ισχύουν άλλοι κανόνες για τους πολίτες μιας χώρας και άλλοι για τους επισκέπτες.

Ο κ. Μητσοτάκης είπε επίσης ότι στην Ελλάδα οι πολίτες είναι ικανοποιημένοι από τη διαδικασία του εμβολιασμού η οποία συνδυάζει το ψηφιακό αποτύπωμα με το ανθρώπινο χαμόγελο. “Έχει την καθολική αποδοχή των πολιτών και αυτό κάτι λέει για τις δυνατότητες του κράτους”, ανέφερε σημειώνοντας πως αποδεικνύει την εμπιστοσύνη των πολιτών. “Πολλά περισσότερα μπορούν να λειτουργήσουν όπως η επιχείρηση ‘Ελευθερία'”, συμπλήρωσε.

Επανερχόμενος στο πιστοποιητικό εμβολιασμού είπε ότι επέμεινε στην αρχή της αμοιβαιότητας δηλαδή αν η Ελλάδα ζητάει από κάποιον να έρθει με τεστ αντιγόνου, αντίστοιχο να είναι και το αίτημα της χώρας προέλευσης. “Δεν εκτιμώ ότι θα υπάρχουν πρόσθετοι περιορισμοί και όσο η επιδημιολογική εικόνα συνεχίζει να βελτιώνεται και θα βελτιώνεται παντού λόγω των εμβολιασμών, δεν εκτιμώ ότι θα έχουμε τέτοια ζητήματα”, πρόσθεσε.

Είπε επιπλέον ότι μειώνονται οι νοσηλείες, οι θάνατοι και οι διασωληνώσεις αλλά δεν έχουμε τελειώσει με την πανδημία και είναι τραγωδία να καταλήγουν άνθρωποι που είχαν τη δυνατότητα να εμβολιαστούν και δεν το έχουν κάνει.

“Το καλύτερο εμβόλιο είναι το γρηγορότερο και όλα τα εμβόλια είναι ασφαλή”, συμπλήρωσε ενώ διευκρίνισε πως το γεγονός ότι η χώρα αντιμετωπίζει το πρόβλημα της πανδημίας δεν σημαίνει ότι κάποιος ευπαθής δεν εξακολουθεί να κινδυνεύει αν δεν εμβολιαστεί. “Αν κάποιος δεν είναι εμβολιασμένος είναι απείρως πιο επικίνδυνο από τις απειροελάχιστες παρενέργειες των εμβολίων. Δεν αντιμετωπίζω καθόλου υποτιμητικά ή κουνώντας το δάκτυλο συμπολίτες μας που ακόμα σκέπτονται να εμβολιαστούν. Ζητώ να κάνουν την πρόσθετη προσπάθεια να το ξεπεράσουν και να δουν πόσο σημαντικό είναι να πάρουν αυτή την απόφαση”, επισήμανε.

Εμείς παίξαμε σημαντικό ρόλο για να κάνουμε το αρχικό κείμενο των συμπερασμάτων για την Λευκορωσία πιο σκληρό

Αναφερόμενος στο θέμα της Λευκορωσίας ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι με αίσθημα ενότητας και ευθύνης η ΕΕ κινήθηκε με μεγάλη ταχύτητα στο πλαίσιο των αποφάσεων του ευρωπαϊκού συμβουλίου, αντίστοιχο της σοβαρότητας της πράξης. “Εμείς παίξαμε σημαντικό ρόλο για να κάνουμε το αρχικό κείμενο των συμπερασμάτων πιο σκληρό”, τόνισε ο κ. Μητσοτάκης σημειώνοντας ότι το ευρωπαϊκό συμβούλιο ζητά ξεκάθαρα την απελευθέρωση του κ. Προτάσεβιτς και της συντρόφου του, την επιβολή κυρώσεων όχι μόνο σε πρόσωπα αλλά και σε επιχειρήσεις της Λευκορωσίας που έχουν σημαντικό αποτύπωμα στη χώρα και την εξέταση επιπλέον κυρώσεων.

“Συμφωνήσαμε να εισηγηθούμε την απαγόρευση των υπερπτήσεων στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας και της απαγόρευσης εισόδου στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο αεροσκαφών από τη Λευκορωσία. Αυτή η πράξη συνιστά ουσιαστικά απόπειρα κρατικής αεροπειρατείας. Δεν μπορεί να γίνει ανεκτή εντός ΕΕ. Το καθεστώς της Λευκορωσίας έλαβε το μήνυμα ότι η Ευρώπη όταν θέλει μπορεί να κινηθεί με ταχύτητα. Θα εξακολουθήσουμε να παρακολουθούμε την κατάσταση”, υπογράμμισε.

Μετά από σχετική ερώτηση ο κ. Μητσοτάκης απάντησε αρνητικά για το ενδεχόμενο εμπλοκής της Ρωσίας. “Δεν έχω καμία εκτίμηση ή πληροφορία για οποιαδήποτε εμπλοκή”, ανέφερε.

Αντίστοιχα σε ερώτηση για τις δηλώσεις του διευθύνοντα συμβούλου της Ryanair ότι υπήρχαν πράκτορες μέσα στην πτήση , ο πρωθυπουργός απάντησε ότι “δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη ότι οποιοσδήποτε εντός του αεροσκάφους συμμετείχε στη διαδικασία εκτροπής”.

Και πρόσθεσε: “Αυτές είναι φήμες παντελώς ανυπόστατες. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη για πράκτορες ή παραπράκτορες”.

Δεν έχουμε επίσημη επιβεβαίωση για το ταξίδι του Τσαβούσογλου – Αν έρθει έχω όλη την καλή διάθεση να συναντηθώ μαζί του

Ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης μετά τη Σύνοδο Κορυφής ρωτήθηκε σχετικά με δημοσιεύματα στον τουρκικό τύπο που αναφέρουν ότι “κλείδωσε” το ταξίδι του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο τέλος του μήνα στην Ελλάδα και για συνάντηση που θα έχει ο ίδιος μαζί του στα Χανιά.

“Δεν μπορώ να επιβεβαιώσω, ούτε να διαψεύσω αυτά τα δημοσιεύματα. Δεν έχουμε επίσημη επιβεβαίωση. Εφόσον τα προγράμματά μας συμπέσουν, αν έρθει, έχω όλη την καλή διάθεση να συναντηθώ μαζί του όπως ο Ταγίπ Ερντογάν είδε τον Νίκο Δένδια. Εγώ θα είμαι στα Χανιά το Σάββατο για άλλο λόγο. Για το μνημόσυνο του πατέρα μου και για μια σημαντική εκδήλωση στην οποία θα παρουσιάσουμε αναλυτικά και με τη λεπτομέρεια που του αρμόζει το έργο του ΒΟΑΚ”, απάντησε.

Επίσης ανέφερε ότι στη σύνοδο κορυφής ο Ιταλός πρωθυπουργός έθιξε το ζήτημα της μετανάστευσης και πάλι. “Είναι ζήτημα που μονίμως μας αφορά. Συμμετέχουμε ενεργά στην προσπάθεια που έχει δρομολογήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το νέο σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου. Μετά και από τα πρόσφατα γεγονότα στην Ισπανία είμαστε όλοι εγρήγορση, ειδικά όταν έχουμε κατευθυνόμενες μεταναστευτικές ροές”, συμπλήρωσε.

Η Ελλάδα έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και είμαστε πιο τολμηροί σε σχέση με άλλες χώρες

Σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι έγινε εκτενής συζήτηση. Τόνισε ότι η Ευρώπη είναι η πρώτη ήπειρος που θα έχει ουδετερότητα στους ρύπους μέχρι το 2050 και έχει στόχο να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το 2030.

Πρόσθεσε ότι αναμένεται η πρόταση της Κομισιόν που θα υποδείξει τα μέσα με τα οποία κάθε χώρα θα υλοποιήσει τη δική της μετάβαση για την επίτευξη αυτών των στόχων.

“Η Ελλάδα έχει βρεθεί στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας και είμαστε πιο τολμηροί σε σχέση με άλλες χώρες που είναι εξαρτημένες από την καύση άνθρακα ή λιγνίτη”, ανέφερε.

Επίσης είπε ότι είναι σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο το ταμείο ανάκαμψης αναφέροντας ως παράδειγμα το πρόγραμμα “Εξοικονομώ” το οποίο θα απορροφήσει πάνω από 1 δισ. ευρώ.