Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έλαβε μέρος στη Διεθνή Διάσκεψη για την Ειρήνη στην Ουκρανία, στο Μπέργκενστοκ της Ελβετίας.

Στο πλαίσιο των εργασιών της Διάσκεψης, ο Πρωθυπουργός συμμετείχε στη θεματική ομάδα εργασίας που είχε ως αντικείμενο την επισιτιστική ασφάλεια.

Κατά την παρέμβασή του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε τις σημαντικές παγκόσμιες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία για την επισιτιστική ασφάλεια σε ολόκληρο τον κόσμο και τη σημασία της απρόσκοπτης παροχής βασικών διατροφικών προμηθειών.

Ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι οι Διάδρομοι Αλληλεγγύης ΕΕ – Ουκρανίας και ο διάδρομος εξαγωγών που ανέπτυξε η Ουκρανία έχουν επεκτείνει τις εξαγωγές, τονίζοντας ότι η Ελλάδα υποστηρίζει αφενός τη δημιουργία πρόσθετων διαδρομών για τη διευκόλυνση της μεταφοράς ουκρανικών αγροτικών προϊόντων, αφετέρου έργα για την ενίσχυση της δυναμικότητας των Διαδρόμων Αλληλεγγύης και την απευθείας πρόσβασή τους στο Αιγαίο.

Η Ελλάδα, πρόσθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα συνεχίσει να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας, παρέχοντας θαλάσσιες μεταφορές ή κέντρα αποθήκευσης και διανομής.

Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι οι οδοί θαλάσσιων μεταφορών, τόσο στη Μαύρη Θάλασσα όσο και στην Ερυθρά, πρέπει να μένουν ανοιχτές για τον παγκόσμιο επισιτιστικό εφοδιασμό, προσθέτοντας πως η Ελλάδα, με τον εμπορικό της στόλο, έχει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο σε αυτό το μέτωπο.

Ο Πρωθυπουργός επισήμανε ακόμη τη σημασία των κοινών προσπαθειών προκειμένου να μην αποσταθεροποιηθούν οι αγορές και οι τιμές τροφίμων.

Στη συνέχεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης τοποθετήθηκε στην ολομέλεια της Διάσκεψης, όπου ανέφερε (ανεπίσημη μετάφραση από τα αγγλικά):

«Αγαπητοί συνάδελφοι, πριν από έναν χρόνο δεν ήταν δεδομένο ότι αυτή η Διάσκεψη για την Ειρήνη θα πραγματοποιούνταν. Η Ρωσία έκανε ό,τι μπορούσε για να την αποτρέψει. Ωστόσο, σήμερα, 101 χώρες και διεθνείς οργανισμοί εκπροσωπούνται σε αυτό το τραπέζι, αποδεικνύοντας, όπως είπε ο Πρωθυπουργός της Ολλανδίας, ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι πράγματι ένα παγκόσμιο ζήτημα, για διάφορους λόγους.

Ενδεχομένως ο πιο σημαντικός, που συζητήθηκε στις θεματικές μας συνεδρίες, είναι το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας. Όταν ακούμε τον Πρόεδρο της Κένυας να αναφέρει τον αντίκτυπο που είχε η διαθεσιμότητα και η τιμή των λιπασμάτων στους αγρότες της Κένυας, καταλαβαίνουμε τις τεράστιες επιπτώσεις αυτού του πολέμου στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια.

Ασφαλώς, θα ήθελα να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι στα συμπεράσματα του κοινού ανακοινωθέντος τονίσαμε τη σημασία της διατήρησης της ελεύθερης, πλήρους και ασφαλούς εμπορικής ναυσιπλοΐας και της υποστήριξης της Ουκρανίας για την προστασία των λιμανιών και των υποδομών της. Ήμουν με τον Volodymyr στην Οδησσό, όταν ένας ρωσικός πύραυλος έπληξε το λιμάνι. Η προστασία των ουκρανικών υποδομών είναι απολύτως κρίσιμη για τη διατήρηση του επιπέδου των ουκρανικών εξαγωγών, οι οποίες με τη σειρά τους είναι απολύτως κρίσιμες για τη διατήρηση των παγκόσμιων τιμών των τροφίμων.

Ο δεύτερος και ίσως πιο σημαντικός λόγος για τον οποίο αυτός ο πόλεμος συνιστά παγκόσμιο ζήτημα είναι το γεγονός ότι είμαστε όλοι εδώ για να δηλώσουμε την προσήλωσή μας σε μια διεθνή τάξη βασισμένη σε κανόνες. Για να επιβεβαιώσουμε την υπεροχή του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Για να στείλουμε ένα πολύ σαφές μήνυμα ότι η κυριαρχία πρέπει να γίνεται σεβαστή, ότι τα σύνορα δεν μπορούν να αλλάζουν με τη βία, ότι οι διεθνείς κανόνες πρέπει να τηρούνται, ότι οι χώρες και οι λαοί έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν το δικό τους σύστημα διακυβέρνησης και να καθορίζουν τη δική τους μοίρα και το δικό τους μέλλον, ότι η πυρηνική ασφάλεια δεν μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο, ότι τα τρόφιμα δεν μπορεί να εργαλειοποιούνται.

Μιλάμε για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Αλλά πιστεύω ότι όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε γύρω από αυτό το τραπέζι ότι αυτή η ειρήνη δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα της συνθηκολόγησης της Ουκρανίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ελλάδα, μαζί με πολλές άλλες χώρες, θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία για να υπερασπιστεί τον εαυτό της, προκειμένου να φτάσουμε στο σημείο να έχουμε μια αξιόπιστη διαπραγμάτευση, που θα καταλήξει σε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη.

Τέλος, επιτρέψτε μου να τονίσω τη σημασία της συμμόρφωσης με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα, όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και στη Γάζα, στο Σουδάν. Πρέπει, πάνω απ’ όλα, να δώσουμε προτεραιότητα στην προστασία του άμαχου πληθυσμού, να διασφαλίσουμε την ασφαλή επιστροφή των παιδιών που απομακρύνθηκαν από τη χώρα τους παράνομα ή μεταφέρθηκαν με τη βία, καθώς και την απελευθέρωση των πολιτών που κρατούνται παράνομα και την περαιτέρω ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου.

Και πάλι, συγχαρητήρια για την πραγματοποίηση αυτής της Διάσκεψης για την Ειρήνη».

Στο περιθώριο της διήμερης συμμετοχής του στις εργασίες της Διάσκεψης στην Ελβετία, ο Πρωθυπουργός είχε συναντήσεις με την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Roberta Metsola, την Πρόεδρο της Μολδαβίας Maia Sandu, τον Πρόεδρο της Δομινικανής Δημοκρατίας Luis Abinader και τον Πρωθυπουργό της Ανδόρρας Xavier Espot Zamora.

Δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη μετά την ολοκλήρωση της Διεθνούς Διάσκεψης για την Ειρήνη στην Ουκρανία, στο Μπέργκενστοκ της Ελβετίας

Γεωργία Σκιτζή (ΕΡΤ): Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να σας ρωτήσω ποιες προσδοκίες δημιουργούνται μετά τη διήμερη αυτή σύνοδο, εδώ στην Ελβετία, για μια μελλοντική ειρηνευτική διαδικασία των δύο μερών, δεδομένου ότι η Μόσχα θέτει τους δικούς της όρους, οι οποίοι δεν γίνονται αποδεκτοί. Και, επίσης, έχει ανοίξει κι ένα νέο παράθυρο για μια ακόμη αντίστοιχη σύνοδο;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, μόνο και μόνο το γεγονός ότι αυτή η σύνοδος έλαβε χώρα με σχεδόν 100 χώρες να συμμετέχουν, συνιστά μια σημαντική παγκόσμια επιβεβαίωση της ανάγκης να επιτευχθεί επιτέλους μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη σε αυτόν τον πόλεμο.

Βρέθηκαν εδώ στην Ελβετία χώρες όχι μόνο από την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά από όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, επανεπιβεβαιώνοντας ότι ο πόλεμος της Ουκρανίας είναι ένα ζήτημα που δεν αφορά μόνο την ήπειρό μας, αλλά αφορά ουσιαστικά όλο τον πλανήτη.

Αν λάβει, παραδείγματος χάριν, κανείς υπόψιν το γεγονός ότι ο πόλεμος αυτός έχει προκαλέσει μεγάλες διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και στις τιμές βασικών τροφίμων, αντιλαμβάνεται κανείς γιατί, παραδείγματος χάριν, έχει μεγάλη σημασία αυτό που γίνεται στην Ουκρανία για την Αφρική, για χώρες οι οποίες δοκιμάζονται και από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.

Είναι, επίσης, εξαιρετικά σημαντικό ότι όλες οι χώρες οι οποίες συμμετείχαν στη Διάσκεψη επανεπιβεβαίωσαν την προσήλωσή τους στη Χάρτα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στην ανάγκη οι διαφορές να λύνονται με επίκληση του Διεθνούς Δικαίου και στο αναφαίρετο δικαίωμα το οποίο έχει κάθε χώρα στην εδαφική της κυριαρχία, και στην καταδίκη της αλλαγής των συνόρων με οποιονδήποτε τρόπο, της ισχύος ουσιαστικά του δυνατού εις βάρος του πιο αδύναμου. Νομίζω ότι αυτή είναι μια πολύ σημαντική, θα έλεγα, επιβεβαίωση αυτών των βασικών αρχών, που τελικά μπορούν να αποτελέσουν και τον μόνο οδικό χάρτη για μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη στην Ουκρανία.

Και βέβαια, δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη δεν μπορεί σε καμία περίπτωση, όπως είπα και στην παρέμβασή μου, να σημαίνει πρακτικά συνθηκολόγηση της Ουκρανίας. Γι΄αυτό και η Ελλάδα, όπως και όλες οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, εξακολουθούν να στηρίζουν την Ουκρανία, ώστε να μπορεί να προσέλθει κάποια στιγμή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από μια θέση αυτοπεποίθησης και όχι από μια θέση αδυναμίας.

Γεωργία Σκιτζή (ΕΡΤ): Και αν μου επιτρέπετε, είχατε την ευκαιρία στο περιθώριο της συνόδου να κάνετε και κάποιες επαφές. Και ήθελα να σας ρωτήσω τι περιμένετε αύριο από το δείπνο των ηγετών στις Βρυξέλλες και αν θεωρείτε ότι θα κλείσουν τελικά τα πρόσωπα για τα σημαντικά αυτά ευρωπαϊκά αξιώματα που περιμένουμε.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Πράγματι, είχα την ευκαιρία, στις παρυφές αυτής της σημαντικής συνόδου, να συναντηθώ με αρκετούς ομολόγους μου. Όπως ξέρετε, μαζί με τον Πολωνό Πρωθυπουργό έχουμε αναλάβει χρέη άτυπων διαπραγματευτών για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος ώστε να καταλήξουμε στην κατανομή των σημαντικών θέσεων ευθύνης. Ναι, είμαι αισιόδοξος ότι αύριο το βράδυ θα μπορέσουμε, στο άτυπο δείπνο των ηγετών, να καταλήξουμε σε ονόματα τα οποία θα είναι αμοιβαία αποδεκτά, ξεκινώντας προφανώς με την υποψηφιότητα της κας von der Leyen για να συνεχίσει να είναι Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και για τα επόμενα πέντε χρόνια.