Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Την Κυριακή 20/6 ολοκληρώθηκαν οι τριήμερες εργασίες του Antalya Diplomacy Forum (ADF) στην Τουρκία, όπου έλαβαν μέρος 11 αρχηγοί κρατών, 45 υπουργοί εξωτερικών, 60 εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, 256 ακαδημαϊκοί από 50 πανεπιστήμια. Διεξήχθησαν πλέον των 50 διμερών συναντήσεων με 2 διασκέψεις κορυφής, 15 πάνελ, 25 παράπλευρες εκδηλώσεις και δύο fora νέων ακαδημαΐκών. Ενδεικτικά ν’αναφέρουμε ότι διενεργήθησαν 8.000 διαγνωστικά τέστ pcr.

Κατά την εκτίμηση του γράφοντος ιδιαιτέρως πρέπει ν’αναλυθεί το πάνελ που οργάνωσε το Crans Montana Forum με θέμα “Μια νέα διπλωματία για έναν νέο κόσμο” όπου ετέθησαν θέματα όπως: Θεωρία και πρακτική της καινοτόμου διπλωματίας, η ενεργειακή διπλωματία και το μέλλον της Ευρώπης , πάντα βεβαίως υπό το πρίσμα των τουρκικών συμφερόντων.

Στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή, το Καθεστώς Ερντογάν έχει στραφεί προς τον επαναπροσδιορισμό της τουρκικής διπλωματίας στη νέα πραγματικότητα των διεθνών σχέσεων εφαρμόζοντας ένα αναδυόμενο δόγμα διπλωματικής πρακτικής που καθιστά την Τουρκία μία αυτόνομη δύναμη στην παρούσα φάση όπου Ρωσία , Κίνα και μεσαίες δυνάμεις βρίσκονται αντιμέτωπες με τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο αναθεωρώντας την κατανομή ισχύος όπως διαμορφώθηκε μετά τον Β’ΠΠ.

Το τέλος του Antalya Diplomacy Forum (ADF) βρίσκει την Τουρκία να αναγάγει σε κυρίαρχο δόγμα της τον τακτικισμό των διαπραγματεύσεων με την κατάσταση στο πεδίο εξασφαλίζοντας “ειδικές σχέσεις” με ΕΕ, ΝΑΤΟ, Ρωσία αλλά και ευρωπαϊκές δυνάμεις (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία) οι οποίες στο πλαίσιο των δικών τους συμφερόντων προβαίνουν σε διολίσθηση αρχών και αξιών (που είναι ούτως ή άλλως ρευστά στη Διεθνή Κοινωνία) δίνοντας τον απαραίτητο διπλωματικό ζωτικό χώρο για τα τουρκικά συμφέροντα.

Στην τρέχουσα περίοδο, οι δυτικές δυνάμεις εκτός των περιφερειακών τους συμφερόντων αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο μιας πολυμέτωπης σύγκρουσης με την Κίνα, με την οποία ο πόλεμος δεν είναι πλέον μόνον ένα θεωρητικό ενδεχόμενο και μεσαίες δυνάμεις όπως η Τουρκία θα δημιουργήσουν μια σχετική ανισορροπία στον βαθμό που ενταχθούν σε άλλο πόλο δύναμης κι αυτό είναι που πρυτάνευσε στη συζήτηση Μπάϊντεν-Ερντογάν.

Η Ελληνική Διπλωματία διά στόματος Πρωθυπουργού και ΥΠΕΞ υποστηρίζοντας το “αφήγημα της αποκλιμάκωσης” και θέτοντας ως στόχο ένα (τουριστικά χαμένο) “ήσυχο καλοκαίρι” εγκαταλείπει την πρακτική της ενίσχυσης αποτροπής των τουρκικών σχεδίων και ακολουθεί ένα δύσβατο δρόμο συζητήσεων με έναν αντίπαλο που δεν έχει κοινές αξίες και βάσεις διαπραγμάτευσης και χρησιμοποιεί την στρατιωτική ισχύ ως βασικό εργαλείο άσκησης εξωτερικής πολιτικής. (Λιβύη, Αφγανιστάν, Συρία, Ναγκόρνο Καραμπάχ, Ουκρανία, Βαλκάνια,Αιγαίο, Θράκη-Έβρος, Κύπρος…)

Η Ελληνική Διπλωματία με την κίνηση του σώματος και τις αβρότητες των εναγκαλισμών εξέπεμψε και λάθος μηνύματα: απέναντι σε έναν επιθετικό γείτονα, ο οποίος αν (παρα)βιάζει κάθε έννοια διεθνούς δικαίου και εθνικής έννομης τάξης (βλ. επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Θράκη) γίνεται δεκτός ως φίλος και σύμμαχος στην Αθήνα. Με αυτή και μόνον την κίνησή του κ. Ν. Δένδιας διέγραψε την προοπτική των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Τουρκίας και έχασε διπλωματικό χρόνο για την άσκηση ενεργητικής διπλωματίας που θα μετέτρεπε τα ελληνοτουρκικά ζητήματα σε ευρωτουρκικά αλλά και να εκμεταλλευθεί προς όφελός της το αρνητικό κλίμα που είχε διαμορφωθεί στην διοίκηση Μπάϊντεν, στον Πρόεδρο Μακρόν και σε άλλους μικρότερους ευρωπαίους εταίρου.

Το Καθεστώς Ερντογάν κερδίζει χρόνο με ελιγμούς και μηνύματα συνεργασίας, κερδίζει χώρο σε συνόδους κορυφής , επιτυγχάνει αναβάθμιση τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ, συζητά μορφές συνεργασίας για το (λαθρο)μεταναστευτικό – προσφυγικό και καθίσταται προνομιακός συνομιλητής των Ευρωπαίων αλλά και ωφελούμενος (και με την ελληνική συναίνεση) ΧΩΡΙΣ προϋποθέσεις και όρους.

Η Τουρκία δεν εγκαταλείπει την τακτική των μονομερών διεκδικήσεων σε βάρος της Ελλάδας και η Ελληνική Διπλωματία διατυπώνει ασύμμετρες διεκδικήσεις και προτάσεις χάνοντας ΚΑΙ το στρατηγικό χαρτί του 1981 που μας κληροδότησε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με την ένταξή μας στην ΕΕ ΚΑΙ την δυνατότητα να ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙ τα αναφαίρετα δικαιώματά της για την Ελλάδα των Τεσσάρων Θαλασσών.

Στον βαλκανικό περίγυρό μας βλέπουμε ότι η διεθνής κοινότητα εισάγει ένα διεθνοπολιτικό bypass των ιστορικών δεδομένων αλλά και του διεθνούς δικαίου,που περιλαμβάνει την ενίσχυση του τριγώνου Τουρκίας-Αλβανίας-Κοσόβου-Σκοπίων και την αποδυνάμωση του «παραδοσιακού»άξονα Αθήνας-Βελιγραδίου.

Το πρόσφατο περιστατικό με τις φανέλλες δείχνει ότι η σκοπιανή πρακτική απέναντι στην χρήση ονομασίας και συμβόλων στο EURO2020 τείνει να μετατρέψει την Συμφωνία των Πρεσπών σε ένα πειραματικό εργαλείο εισάγοντας την καινοφανή πρακτική της μεικτής ιδιωτικής και δημόσιας διπλωματίας: εάν σύμφωνα με τον κ. Bujar Osmani η υποχρέωση για χρήση της νέας ονομασίας δεν αφορά ιδιωτικούς οργανισμούς των Σκοπίων, κατά μείζονα λόγο δεν αφορά και ιδιωτικούς οργανισμούς της Ελλάδας!

Αυτό ακριβώς το μείγμα διπλωματίας και πολιτικής επικαλέσθηκε στο Antalya Diplomacy Forum (ADF) ο Τούρκος ΥΠΕΞ για τα ελληνοτουρκικά λέγοντας:
“Η συνέντευξη τύπου μας ήταν ωραία, αλλά ο φίλος μου ο Δένδιας λέει πολλά πίσω από την πλάτη μας. Δεν υπάρχει ανάγκη για κάτι τέτοιο. Εμείς τα παραβλέπουμε. Έχουμε μια συμφωνία κυρίων που προβλέπει να μην διεξαχθεί καμία άσκηση στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν. Αλλά τώρα βλέπουμε την Ελλάδα να εκδίδει NAVTEX. Η Ελλάδα παραβιάζει και αυτή τη συμφωνία μας. Πρέπει να εγκαταλείψει αυτές τις προκλήσεις και τα προκλητικά βήματα. Ξέρω ότι το κάνουν για να ικανοποιήσουν κάπως το λαό τους. Αλλά δεν ωφελούν σε τίποτα. Εμείς θέλουμε να μετατρέψουμε σε συγκεκριμένα βήματα το διάλογο που έχουμε ξεκινήσει. Είμαστε ειλικρινείς και αποφασισμένοι στο συγκεκριμένο θέμα”.