Τα παλιά ρεμπέτικα μπερδεύονται με τις φωνές στο λιμάνι, η μυρωδιά του καπνού με τα φρέσκα ψάρια στην ιχθυόσκαλα και το σήμερα με το χθες. Ενα είναι σίγουρο: τα πολλά επίπεδα της Καβάλας δεν είναι μόνο υψομετρικά. Κάνουμε τέσσερις βόλτες μέσα στην πόλη και ανακαλύπτουμε και κάποια κοντινά της μέρη.

Η παλιά πόλη

H παλιά πόλη, η συνοικία της Παναγίας, είναι χτισμένη αμφιθεατρικά σε χερσόνησο με τη θάλασσα τριγύρω. Ολο ανηφόρες και πέτρινα καλντερίμια. Τα πολύχρωμα αρχοντικά με τα σιαχνίσια, τα στενά δρομάκια και οι αυλές με τα λουλούδια κάτω ακριβώς από το κάστρο της πόλης αξίζουν το λαχάνιασμα. Αυτή ήταν όλη κι όλη η πόλη, μέχρι που χριστιανοί ζήτησαν την άδεια να χτίσουν έξω από τα τείχη. Σήμερα τα αυτοκίνητα δυσκολεύονται στα στενοσόκακα, ενώ πολλοί επισκέπτες ανεβαίνουν με τα πόδια για να δουν τη θέα και να επισκεφτούν τα μνημεία: το Ιμαρέτ, το σπίτι του Μοχάμεντ Αλι, το ναό της Παναγιάς και το Φρούριο, το οποίο είναι περικυκλωμένο από πολύχρωμα παραδοσιακά σπίτια και κρύβει τα καλύτερα σημεία για να δείτε την πόλη πίσω από τα γρανιτένια τείχη του. Δεξιά θα θαυμάσετε τη θέα στο λιμάνι και το κέντρο της Καβάλας, ενώ από την άλλη θα δείτε το καρνάγιο και την Κεραμωτή στο βάθος. Τελειώστε τη βόλτα στις Καμάρες, το μεγάλο τοξωτό υδραγωγείο, χτισμένο στις αρχές του 16ου αιώνα.

Η παραλία

Από το λιμάνι και την παλιά πόλη έως τον Ναυτικό Ομιλο και την ιχθυόσκαλα, η παραλία της Καβάλας είναι ιδανική για περιπάτους δίπλα στο κύμα και βόλτες με θέα από τη μία τη θάλασσα και από την άλλη τη χτισμένη σε υψώματα πόλη. Ξεκινώντας από το λιμάνι, θα δείτε όλη τη βραδινή κίνηση της πόλης: καφετέριες, ψαροταβέρνες, πάγκους με διάφορα – φαγώσιμα και μη. Λίγο πριν από τον Ναυτικό Ομιλο, ο κόσμος και τα μαγαζιά αραιώνουν και τα παγκάκια γεμίζουν από παρέες πιο ήσυχες. Αν είναι νωρίς το πρωί, κατευθυνθείτε προς την ιχθυόσκαλα: θα δείτε γλάρους να ακολουθούν τα καΐκια που επιστρέφουν με την ψαριά της ημέρας.

Η εμπορική Καβάλα

Από τη μεγάλη πλατεία Ελευθερίας μέχρι και το δημαρχείο και από την παραλία μέχρι και την οδό Ομονοίας, η Καβάλα σφύζει από εμπορικά μαγαζιά. Η αγορά της είναι τόσο μεγάλη, που την επισκέπτονται και από άλλους νομούς, αλλά και πολλοί Βαλκάνιοι και Τούρκοι κάνουν μια στάση εδώ για να ψωνίσουν. Ανηφορίστε την οδό Ομονοίας, που είναι η εμπορική καρδιά της πόλης, και ανακαλύψτε μικρά μαγαζάκια δίπλα στην πλατεία Καπνεργάτη και στους πεζόδρομους γύρω από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου.

Στις παλιές καπναποθήκες

Η Καβάλα υπήρξε για πολλές δεκαετίες η πιο σημαντική παραγωγός καπνού. Από το μεγάλο λιμάνι της έφευγαν τα δέματα και ταξίδευαν σε όλο τον κόσμο. Τα πολλά μεγάλα ορθογώνια κτίρια, διάσπαρτα σε όλο το κέντρο της, τα περίφημα καπνομάγαζα, αποδεικνύουν περίτρανα την πηγή εισοδήματος των Καβαλιωτών για πολλά χρόνια. Το κλίμα εδώ είναι καλό και βοηθά τη φυσική ωρίμαση του καπνού. Γι’ αυτό και από τις αρχές του αιώνα η παραγωγή συνεχώς μεγάλωνε και οι καπναποθήκες διαρκώς αυξάνονταν. Μετά την απελευθέρωση της πόλης το 1913 και ακόμη περισσότερο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την αθρόα προσέλευση προσφύγων, οι δουλειές μεγάλωσαν πιο πολύ. Την ώρα που σχολούσαν τα καπνομάγαζα, οι πλατείες της Καβάλας γέμιζαν εργάτες. Χιλιάδες άνθρωποι, χριστιανοί, μουσουλμάνοι και Εβραίοι, δούλευαν πολλές ώρες μέσα στις ζεστές αποθήκες. Ολη η κοινωνία ήταν οργανωμένη γύρω από τον καπνό, την επεξεργασία και το εμπόριό του. «Οι καπνέμποροι είχαν τα αρχοντικά τους στην παραλία, πήγαιναν σε μεγάλους χορούς και οι κυρίες φορούσαν μακριές τουαλέτες και κάπνιζαν αμερικάνικα τσιγάρα. Λέγεται ότι οι καπνέμποροι είχαν τόσο πολλά λεφτά, που ανάβανε τα πούρα τους με χιλιάρικα», μας λέει σήμερα ο ηλικιωμένος Καβαλιώτης Κώστας. Σήμερα τα μεγάλα κτίρια των καπνομάγαζων είναι τα μόνα που θυμίζουν εκείνα τα χρόνια. Ενα έγινε εμπορικό κέντρο, άλλο κέντρο διασκέδασης, ενώ πολλά δόθηκαν αντιπαροχή και έγιναν πολυκατοικίες. Στην πλατεία Καπνεργάτη, στο κέντρο της Καβάλας, δεν βλέπεις εργάτες να συζητούν στο σχόλασμα. Αυτό που μπορείτε σήμερα να κάνετε είναι να επισκεφθείτε το Μουσείο Καπνού (Κ. Παλαιολόγου 4, Τ/2510-223.344, ανοιχτά Δευτέρα έως Σάββατο 9 π.μ.-2 μ.μ.). Δείτε εργαλεία, τη βιβλιοθήκη αλλά και αναφορές στον πρωτοπόρο συνδικαλισμό των καπνεργατών.

Εκτός πόλης

➽ Πεταχτείτε μέχρι τη Νέα Καρβάλη. Οι πρόσφυγες από την Καππαδοκία που ίδρυσαν την πόλη, εκτός από τον πολιτισμό τους, έφεραν μαζί και τις μυστικές συνταγές τους. Εξ ου και οι φημισμένοι κουραμπιέδες με αμύγδαλο. Ενα κιλό από τον Ιωσηφίδη είναι ό,τι πρέπει για να τσιμπάτε στο ταξίδι του γυρισμού. (Τ/2510-616.242)
➽ Επισκεφθείτε το χωριό Ακόντισμα, μοναδικό στη χώρα. Ολο το χωριό είναι υπαίθριο λαογραφικό μουσείο που προσπαθεί να διασώσει τη μνήμη των προσφύγων από την Καππαδοκία. Πέτρινοι ξενώνες, εκκλησία, πλατείες, καλντερίμια και παραδοσιακές συνταγές από την Καππαδοκία στο εστιατόριο που στεγάζεται στον οκτάγωνο πύργο.
➽ Πιείτε παραδοσιακό ελληνικό καφέ στο μπρίκι κάτω από τον πλάτανο στην πλατεία του χωριού Νικήσιανη. Το χωριό είναι γεμάτο με καστανιές, οξιές και κέδρους, ενώ φημίζεται για το καλό και καθαρό νερό του.
➽ Κυλιστείτε στη λάσπη (κυριολεκτικά) στα λασπόλουτρα κοντά στο χωριό Κρηνίδες (στο δρόμο προς Δράμα). Ανάμεσα σε καταπράσινες εκτάσεις, βυθιστείτε στον πηλό με τις θεραπευτικές ιδιότητες. Η πηλοθεραπεία σχετίζεται με τη θεραπεία διάφορων παθήσεων αλλά και με τη σύσφιξη και την τόνωση του οργανισμού (Τ/2510-516.162, ανοιχτά μέχρι τέλη Οκτωβρίου).
➽ Ανακαλύψτε τα ορεινά χωριά του Παγγαίου: Μουσθένη, Μεσορόπη, Δωμάτια, Αυλή. Δέντρα, τρεχούμενα νερά, παραδοσιακά προϊόντα και καλές ταβέρνες.

Ιμαρέτ: Το στολίδι της Καβάλας

Ενα σπάνιο ιστορικό και αρχιτεκτονικό μνημείο και μια πραγματικά ξεχωριστή και εντυπωσιακή ανακαίνιση. Το Ιμαρέτ χτίστηκε το 1817 και ήταν δώρο του Μεχμέτ Αλή Πασά, αντιβασιλιά της Αιγύπτου, στην πόλη στην οποία γεννήθηκε. Το Ιμαρέτ λειτούργησε μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα ως κορανικό ιεροδιδασκαλείο, όπου οι μαθητές ήταν εσωτερικοί. Παράλληλα, λειτουργούσε και ως φιλανθρωπικό ίδρυμα, προσφέροντας φαγητό σε όσους το είχαν ανάγκη, ανεξαρτήτως θρησκείας. Από τη δεκαετία του 1920 και έπειτα φιλοξένησε πολλούς πρόσφυγες. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 και μέχρι το 2000 ήταν παρατημένο. Τότε, ιδιώτες έδειξαν ενδιαφέρον και, αφού πήραν άδεια από την αιγυπτιακή κυβέρνηση στην οποία ανήκει, άρχισαν την ανακαίνιση. Με σεβασμό στη θρησκεία και την ιστορία του κτίσματος, με τεχνίτες από την Αίγυπτο και πολύ μεράκι, ολοκληρώθηκε η ανακαίνιση και το ιστορικό Ιμαρέτ φιλοξενεί σήμερα ξενοδοχείο, εστιατόριο και καφέ. Οι μολυβένιοι τρούλοι, η τρίγωνη αυλή με τις πορτοκαλιές, ο αχνός φωτισμός και τα κεριά, η εσωτερική κινστέρνα είναι μόνο μερικά δείγματα της ξεχωριστής ατμόσφαιρας. Στο χώρο μπορείτε να μπείτε είτε για να πάτε στο εστιατόριο ή το καφέ είτε για να μείνετε στο ξενοδοχείο. Αλλιώς, μπορείτε να κάνετε την ξενάγηση στο χώρο με είσοδο.

Πηγή: kathimerini.gr