Ο Παιδικός Σταθμός-Νηπιαγωγείο της Αλεξανδρούπολης ΚΟΛΛΕΓΙΟ συνεχίζει και τη νέα σχολική χρονιά 2019-2020 τη σειρά ενημερωτικών εκδηλώσεων με ομιλητές διακεκριμένους επιστήμονες από το χώρο των επιστημών της παιδαγωγικής και της ψυχολογίας, καθώς βασική αρχής των υπευθύνων του Κολλεγίου είναι ότι “η ένταξη των νέων μαθητών στο σχολικό περιβάλλον ξεκινά από τη σωστή ενημέρωση των γονέων.”

Για το σκοπό αυτό το Κολλέγιο προσκάλεσε την κα Αντωνια Δούλα, ψυχολόγο με ειδίκευση στην πρώιμη παρέμβαση-ειδική παιδαγωγό, προκειμένου να τους ενημερώσει και να τους δώσει κάποιες συμβουλές για μια πιο ομαλή προσαρμογή. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο κομμάτι που λέγεται “άγχος του αποχωρισμού”.

Το άγχος αποχωρισμού ουσιαστικά αναφέρεται σ’ εκείνο το αναπτυξιακό στάδιο, όπου το παιδί νιώθει φόβο και άγχος γιατί αναγκάζεται να αποχωριστεί το γονιό του. Ο λόγος που τα μικρότερα παιδιά νιώθουν αυτό το «άγχος αποχωρισμού» το οποίο μπορεί να εκδηλωθεί με κλάματα, φόβο, διαμαρτυρίες και θυμό, είναι ότι δεν έχουν ακόμα μία δομημένη αίσθηση αυτού που ονομάζουμε «μονιμότητα του αντικειμένου»

. Όσο πιο μικρά είναι τα παιδιά, τόσο πιο έντονα αισθάνονται πως όταν αποχωρίζονται κάτι ή κάποιον, όταν δηλαδή εκείνος δεν είναι παρών και δεδομένος στις αισθήσεις τους, έχει χαθεί από τη ζωή τους. Αυτό λοιπόν, σε συνδυασμό με το ότι δεν έχει δομηθεί ακόμα μια πιο ολοκληρωμένη αίσθηση του χρόνου, δημιουργεί το φόβο ότι αν ο γονιός φύγει, μπορεί και να μην ξαναγυρίσει. Αυτός είναι και ένας λόγος που συχνά τα παιδιά μπορεί πραγματικά να γραπώνονται από τον γονιό για να τον εμποδίσουν να φύγει.

Η κα Δούλα μας καθησυχάζει λέγοντας πως το παιδί χρειάζεται απλά “χώρο και χρόνο” και πως τελικά θα καταφέρει να χειριστεί το άγχος και να ρυθμίσει το συναίσθημά του.

Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν το παιδί να αντιμετωπίσει ευκολότερα το άγχος αυτό;

1.προγραμματισμός κάποιων επισκέψεων λίγες μέρες πριν την έναρξη της πρώτης μερας στο σχολείο. Γνωριμία με το χωρο, τη δασκάλα, αναφορά στο ημερίσιο πρόγραμμα.

2. Μια καλή ιδέα προετοιμασίας για την πρώτη ημέρα στο σχολείο θα ήταν να παίξουμε μαζί με το παιδί το «σχολείο». Παιχνιδι ρόλων (role play) ή χρήση κούκλας κτλ, προκειμένου να αναπαραστήσετε τί κάνει ένα παιδί στο σχολείο, πως θα είναι η πρώτη ημέρα, πώς θα είναι η στιγμή του αποχωρισμού κλπ.

3. Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να περάσουν στο παιδί το μήνυμα ότι επιτρέπεται να έχουμε και δυσάρεστα συναισθήματα (όπως στεναχώρια ή θυμό) και ότι οι ίδιοι, ως γονείς, μπορούν να αντέξουν το βάρος των συναισθημάτων του παιδιού. Έτσι αντί να πείτε: «έλα τώρα, μην κλαις, δεν φοβάσαι στ’ αλήθεια, είσαι μεγάλο παιδί πια», είναι πολύ προτιμότερο να αποδεχτείτε το συναίσθημά του παιδιού λέγοντας: «μερικές φορές είναι δύσκολο όταν φεύγει η μαμά. Μπορεί να νιώσεις λιγάκι στεναχωρημένος» και να δώσετε μια μεγάλη αγκαλιά.
4. Σημαντικό είναι οι γονείς να καθησυχάσουν το παιδί δίνοντας του μια θετική προοπτική για την πρώτη ημέρα στο σχολείο. Ένας γονιός θα μπορούσε να πει: «ξέρω ότι τώρα εισι στεναχωρημένος και είναι λιγάκι δύσκολο αλλά πολύ σύντομα θα γελάς και θα παίζεις με τα άλλα παιδάκια». Αν ένας γονιός εκφράσει με τη στάση του την πεποίθηση ότι το παιδί θα τα καταφέρει και ότι το σχολείο είναι ένα ασφαλές περιβάλλον, είναι πιθανό ότι και το παιδί θα αισθανθεί μεγαλύτερη ασφάλεια.
5. Ενημερώστε το παιδί από πριν για το πρόγραμμα που θα ακολουθήσει. Για παράδειγμα μπορείτε να πείτε: «θα παίξεις εδώ με τους φίλους σου και θα έρθω να σε πάρω μετά το μεσημεριανό φαγητό (αν π.χ. τα παιδιά τρώνε μεσημεριανό στο σχολείο)». Επειδή τα παιδιά αυτών των ηλικιών δεν έχουν ακόμα μια ανεπτυγμένη αίσθηση του χρόνου είναι καλό να είστε συγκεκριμένοι.
6. Πάντοτε να ενημερώνεται το παιδί σας ότι τώρα θα φύγετε. Αυτό θα βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας σχέσης εμπιστοσύνης και θα κάνει το παιδί να νιώσει πιο ασφαλές.
7.Φτιάξτε μια ρουτίνα αποχωρισμού. Για παράδειγμα μπορείτε να πείτε: «τώρα θα σου διαβάσω μια ιστορία και μετά θα κάνουμε μια αποχαιρετιστήρια αγκαλιά», ή «και τώρα θα πούμε αντίο και θα κουνήσουμε τα χέρια μας πίσω από το παράθυρο». Έτσι το παιδί θα νιώσει ότι έχει κάποιον έλεγχο στη διαδικασία του αποχωρισμού.
8.Να είστε πάντοτε στην ώρα σας για να πάρετε το παιδί από το σχολείο, ειδικά τις πρώτες ημέρες. Αν το παιδί νιώσει ότι όντως θα έρχεστε την ώρα που υποσχεθήκατε είναι πιθανό ότι σταδιακά θα μπορεί να σας αποχωρίζεται πιο εύκολα.
9.Εξηγείστε στο παιδί τί θα κάνετε και πού θα είστε όση ώρα εκείνο θα είναι στο σχολείο. Μπορείτε να πείτε: «όσο εσύ θα είσαι στο σχολείο εγώ θα είμαι στη δουλειά», ή «θα πάω στην αρχή για ψώνια και μετά θα πάω στο σπίτι για να ετοιμάσω το φαγητό».
10.Είναι πολύ σημαντικό, όταν το παιδί γυρίσει στο σπίτι να ακούσετε με ειλικρινές ενδιαφέρον αυτά που έχει να σας διηγηθεί από την πρώτη ημέρα στο σχολείο και να ενισχύσετε την αφήγησή του κάνοντας πολλές διερευνητικές ερωτήσεις (σε περίπτωση που το παιδί δεν επιθυμεί να δώσει περισσότερες .
11. Είναι σημαντικό να δώσετε έμφαση και στα θετικά συναισθήματα που συνδέονται με το σχολείο. Έτσι μπορείτε να ρωτήσετε: «Ποια ήταν η καλύτερη στιγμή στο σχολείο; Τί σου άρεσε πιο πολύ από την τάξη σου; Με ποια παιδιά έπαιξες; Τι παιχνίδια παίξατε;».

Τα συναισθήματα των γονιών

Σε μια σχέση τα συναισθήματα και οι ανησυχίες δεν είναι μονόδρομες.

Περιμένουμε ότι τα παιδιά θα βιώσουν το άγχος του αποχωρισμού όμως αυτό δε σημαίνει ότι οι γονείς θα μείνουν αμέτοχοι σε αυτό. Αντίθετα είναι φυσικό να νιώσουν κι εκείνοι άγχος. Είναι σημαντικό λοιπόν να εξετάσουν και οι ίδιοι τα δικά τους συναισθήματα σε σχέση με τον αποχωρισμό από το παιδί τους και να μην ξεχνούν ότι είναι αναμενόμενο να αισθανθούν κάποια ανησυχία ή στεναχώρια καθώς το μικρό παιδί μεγαλώνει.

Επιπλέον, τα βιώματα και οι εγγραφές που φέρει κάθε γονιός παίζουν κι αυτά το ρόλο τους στο πως θα αντιμετωπίσει τις διαδικασίες αποχωρισμού και επανασύνδεσης του παιδιού του. Έτσι, σε κάποιες περιπτώσεις, Οι εμπειρίες και οι μνήμες που έχει ένας γονιός από τη δική του παιδική ηλικία ενδέχεται να κάνουν τη διαδικασία αποχωρισμού πιο δύσκολη. Προσπαθήστε λοιπόν να διερευνήσετε και τα δικά σας συναισθήματα και να επικεντρωθείτε στα θετικά σημεία αυτή της νέας εμπειρίας για το παιδί.

Πραγματικά το παιδί σας θα είναι πολύ διαφορετικό μετά το τέλος της πρώτης σχολικής χρονιάς. Θα μπορεί να κρεμάσει το μπουφάν του στην κρεμάστρα μόνο του, θα μπορεί να μοιραστεί ένα παιχνίδι με έναν φίλο του, θα μπορεί να μιλάει για τα συναισθήματά του κλπ. Η εμπειρία του με το σχολείο θα το βοηθήσει να κοινωνικοποιηθεί, να μάθει πως να εκφράζει τις επιθυμίες του και πως να λειτουργεί πιο ανεξάρτητα,. Δεξιότητες δηλαδή που είναι βασικά συστατικά μιας ευτυχισμένης ζωής.

Να υπενθυμίσουμε ότι ο Παιδικός Σταθμός-Νηπιαγωγείο «ΤΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ» διανύει το τέταρτο έτος λειτουργίας του στην Αλεξανδρούπολη όπου και στεγάζεται σε νεόδμητο κτήριο, που κατασκευάστηκε με βάση τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές, για να φιλοξενήσει τους μικρούς του μαθητές.