Η πόλη της Κομοτηνής στερείται σήμερα μιας συγκεκριμένης ταυτότητας που θα εκφράζει την ιστορική της διαδρομή και το σύγχρονό της πρόσωπο. Είναι ένα έλλειμμα που αντανακλά αρνητικά όχι μόνο στον τρόπο που βλέπει τον εαυτό της αλλά και στον τρόπο με τον οποίον μπορεί να τον «πουλήσει» (brand name).

Είναι χαρακτηριστικό ότι το σήμα του δήμου σήμερα είναι ο «Θράκας ιππέας» που δεν έχει καμμία σχέση με την πόλη! Προτείνουμε όχι μόνο την αντικατάστασή του από το Θεοδοσιανό Τείχος του 4^ου μ.Χ. αιώνα αλλά και την πλήρη ανάδειξη του τελευταίου ως μνημείου –  κέντρου της αστικής ζωής και ως συμβόλου του βυζαντινού μας παρελθόντος.

Αυτό πρέπει να λειτουργήσει ως δηλωτικό του χαρακτήρα της πόλης, η οποία λειτούργησε ανέκαθεν ως ασφαλές και φιλόξενο καταφύγιο χειμαζόμενων πληθυσμών. Έτσι μάλλον ξεκίνησε και η ζωή της πόλης το 1207, όταν οι πρόσφυγες από την επιδρομή του Βούλγαρου Σκυλογιάννη κατέφυγαν εδώ από την γειτονική Μοσυνούπολη, έτσι συνεχίστηκε κι αργότερα όταν ήρθαν οι Σεφαραδίτες Εβραίοι το 1500, οι Αρμένιοι περί το 1750, άλλοι Εβραίοι στα μέσα του 19^ου αιώνα από τη Θεσσαλονίκη και την Αδριανούπολη, οι Τούρκοι πρόσφυγες μετά τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1877-78, οι Ανατολικορωμυλιώτες πρόσφυγες στις αρχές του 20^ου αιώνα, οι Ανατολικοθρακιώτες και οι Μικρασιάτες λίγο αργότερα, μέχρι τους Πόντιους νεοπρόσφυγες από την πρώην ΕΣΣΔ στις μέρες μας.

Αυτή η λειτουργία της πόλης ως μιας ανοικτής αγκαλιάς πρέπει και μπορεί να αναδειχθεί ως το κρυφό νόημά της και ως ο δρόμος για τον αυτοπροσδιορισμό μας. Η μοίρα της Κομοτηνής δεν μπορεί να είναι μια οριενταλική ή μια ραγιάδικη προσέγγιση ενός εξιδανικευμένου οθωμανικού παρελθόντος των Ελλήνων ούτε και η μίζερη επιβίωση στη σκιά του παρακμιακού αθηναϊσμού. Ειδικά για αυτόν τον τελευταίο, αν δεν πληγεί τώρα που ο παρασιτισμός της Αθήνας περνάει βαρειά κρίση, θα έχει χαθεί μια μεγάλη ευκαιρία.

Η πόλη της Κομοτηνής, ως πρωτεύουσα της εναπομείνασας στην Ελλάδα Θράκης, (οφείλει να) είναι η πόλη του «ένδοξου βυζαντινισμού μας».

Η κεντρική της θέση στην Περιφέρεια πρέπει να επανεσωτερικευθεί δημιουργικά και να αξιοποιηθεί αναπτυξιακά. Η πόλη χρειάζεται οπωσδήποτε βυζαντινό Μουσείο (ενδεχομένως στο Ίδρυμα Παπανικολάου) και βεβαίως ώθηση στις ανασκαφές των βυζαντινών μνημείων ολόγυρά της (Παπίκιο, Μοσυνούπολη…).

Παράλληλα, και με το θλιβερό δεδομένο της ανυπαρξίας αρχείων για την προπολεμική ιστορία, χρειάζεται ένα Κέντρο Ιστορίας της Θράκης που θα αναλάβει τη μελέτη της ιστορίας της πόλεως. Μία ανάδειξη των σημαντικών – ιστορικών της κτιρίων θα έδενε την βιωμένη ιστορία του παρελθόντος με τον αστικό χώρο του σήμερα, θα ερμήνευε ελκυστικά την πόλη και θα κατηύθυνε τον επισκέπτη.

Ο δήμος οφείλει να ηγηθεί μιας συνολικής ανάπλασης της πόλης, ξεκινώντας από το κέντρο της, με συγκεκριμένο σχέδιο, με κίνητρα για συμμόρφωση των ιδιοκτητών και με αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς που θα μεταδώσουν στους δημότες ένα αίσθημα αναδημιουργίας και αυτοπεποίθησης. Η σημερινή κατάσταση, όπου δεν αποτολμάται ούτε η εφαρμογή του Σχεδίου του 1933, είναι ενδεικτική των ορίων των διαχρονικώς κυβερνώντων.