Άρθρο του Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, με τίτλο «Έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε πάσης φύσεως προκλήσεις» σε ειδικό αφιέρωμα της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος Κυριακής» (24.12.2021)

Τη χρονιά που πέρασε υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις για την εξωτερική μας πολιτική.

Υπογράφηκαν δύο εξαιρετικά σημαντικές συμφωνίες αμυντικής συνεργασίας, με παραδοσιακούς συμμάχους της Ελλάδας, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ.

Εντάθηκαν οι επαφές με εταίρους στην Ευρώπη, καθώς και στην ευρύτερη περιοχή, στα Δυτικά Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή.

Και βεβαίως ανοίχτηκαν νέοι δίαυλοι επικοινωνίας με χώρες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα διεθνή δρώμενα.

Κατά την διάρκεια του 2021 είχα συχνές επαφές με τη συντριπτική πλειοψηφία των 15 Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των μονίμων Μελών: τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Ρωσία.

Παράλληλα ενισχύσαμε τις σχέσεις μας με το σύνολο των γειτόνων της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας. Επαφές κατά τις οποίες επανέλαβα τις θέσεις της χώρας μας, που εδράζονται στο Διεθνές Δίκαιο και Ιδιαίτερα στο Δίκαιο της Θάλασσας.

Ατενίζοντας το 2022, διακρίνονται ήδη οι  βασικές προσδοκίες μας και οι μεγάλες προκλήσεις τις οποίες καλούμαστε να διαχειριστούμε.

Προσδοκία τόσο δική μου όσο και του συνόλου της κυβέρνησης Μητσοτάκη,  είναι να οικοδομήσουμε πάνω στις ήδη στενότατες σχέσεις μας με τους παραδοσιακούς συμμάχους,  χτίζοντας πάνω στα θεμέλια των πρόσφατων συμφωνιών, καθώς και του Μνημονίου με έναν άλλο σημαντικότατο σύμμαχο, τη Μεγάλη Βρετανία.

Οφείλουμε να καλλιεργήσουμε περαιτέρω την ισχυρή θέση που έχουμε στην ευρύτερη περιφέρειά μας, τόσο στα Βαλκάνια, όσο και στη Μέση Ανατολή. Δεν είμαστε πλέον παρατηρητές των εξελίξεων, αλλά έχουμε ρόλο και λόγο σε αυτές.

Είμαστε παράγοντας που συνδιαμορφώνει το περιβάλλον μας και υπολογίσιμη δύναμη που προωθεί την ειρήνη και τη σταθερότητα. Η φωνή της Ελλάδας πλέον ακούγεται και λαμβάνεται υπόψη από ισχυρά κράτη και διεθνείς οργανισμούς.

Αλλά δεν επαναπαυόμαστε στις επιτυχίες μας. Για να διατηρήσουμε τη θέση μας πρέπει να συνεχίσουμε να επενδύουμε στις διπλωματικές μας σχέσεις και στις συμμαχίες μας.  Και πρέπει επίσης να συνεχίσουμε τα ανοίγματά μας στον κόσμο, να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται.

Σκοπός μου είναι να συνεχίσω τις επαφές με την Υποσαχάρια Αφρική.  Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα επισκεφθώ τη Νιγηρία και την Αγκόλα, δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ηπείρου. Επίσης πρέπει να ενισχύσουμε τους δεσμούς με  χώρες της Ασίας και της Ωκεανίας, όπως με την Ινδία και την Αυστραλία, δυνάμεις που ασπάζονται τις ίδιες αρχές με εμάς, όπως τον πλήρη σεβασμό στο Δίκαιο της Θάλασσας.

Και βεβαίως δεν θα πρέπει να αφήσουμε στο περιθώριο τις χώρες της Λατινικής Αμερικής με τις οποίες μας συνδέουν πολλά.

Δυστυχώς όμως, δεν λειτουργούμε σε ένα κενό. Παράλληλα με τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε καλούμαστε να χειριστούμε προκλήσεις, υπάρχουσες και νέες.

Δεν είμαι αισιόδοξος, με βάση τη σημερινά δεδομένα, για βελτίωση στη στάση της Τουρκίας απέναντι στη χώρα μας, αν και πραγματικά θα ευχόμουν να διαψευστώ. Ανεξάρτητα από το πόσο θα επηρεαστεί η εξωτερική της πολιτική από τα γνωστά ζητήματα που έχουν ενσκήψει στο εσωτερικό της, είναι αυτονόητο ότι πρέπει να είμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση. Να αντιμετωπίζουμε με σθένος τις συνεχείς τουρκικές προκλήσεις, στην Ελλάδα και την Κύπρο, καθώς και την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού. Και να προβάλουμε το δίκαιο των θέσεών μας στους εταίρους και συμμάχους μας.

Η άνοδος του εθνικισμού στα Δυτικά Βαλκάνια δυστυχώς συνεχίζεται και απειλεί πλέον την ίδια την υπόσταση των κρατών της περιοχής. Στην οπισθοδρόμηση και στον αναθεωρητισμό, πρέπει να προτάξουμε μια ρεαλιστική ευρωπαϊκή προοπτική, με τη γνωστή πάντα αιρεσιμότητα.

Τέλος, θα κληθούμε να διαχειριστούμε ανακατατάξεις στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Επιθυμούμε να χτίσουμε δεσμούς με την νέα γερμανική κυβέρνηση. Έχουμε ήδη κάνει ένα σημαντικό βήμα με επαφές, όσο οι Πράσινοι ήταν στην αντιπολίτευση. Αλλά είναι γεγονός ότι αυτό δεν προεξοφλεί κάτι, καθώς τώρα τα δεδομένα αλλάζουν.

Παράλληλα, στη Γαλλία, η οποία θα έχει την Προεδρία της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2022, θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές. Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, αναπόφευκτα η προσοχή θα είναι στραμμένη κατά σημαντικό μέρος στο  εσωτερικό. Όλα αυτά σημαίνουν ότι οι ηγετικές δυνάμεις στην Ευρώπη δε θα έχουν βρει τον βηματισμό τους πριν από το πέρασμα ορισμένων μηνών.

Αν μπορεί κανείς να κάνει μια πρόβλεψη για το επόμενο έτος, είναι ότι δυστυχώς η πανδημία, για αρκετούς μήνες από σήμερα τουλάχιστον, θα επηρεάζει τις ζωές όλου του πλανήτη, αλλά με τη βάσιμη ελπίδα ότι θα υπάρξουν ακόμη πιο αποτελεσματικοί τρόποι επιστημονικής αντιμετώπισής της.

Σε κάθε περίπτωση,  το νέο έτος αναμένεται να  είναι εξίσου έντονο όσο η απερχόμενη χρονιά. Στο χέρι μας όμως είναι, όσον αφορά στη χώρα μας, να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα και το 2022, όπως και έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε πάσης φύσεως προκλήσεις.