Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας

Το πρώτο εμπόδιο για την εφαρμογή της συνταγματικής αναθεώρησης κατάφερε να περάσειο σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ καθώς επιτεύχθηκε ηκύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπώνμε πλειοψηφία 2/3 από το κοινοβούλιο του γειτονικού κρατιδίου.Η πορεία για την ένταξη των Σκοπίων στις ευρώ – ατλαντικέςδομές,Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και ΝΑΤΟ,ξεκινάει αλλά η δημογραφική σύνθεση της χώρας και οι εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές της περιοχής των δυτικών Βαλκανίων συνεχίζουν να παραμένουν έντονες και απρόβλεπτες.

Η πρώτη ανάγνωση των εξελίξεωνστα Σκόπια παραπέμπει στην επίλυση τωνάλυτωνπροβλημάτων και όχι απαραίτητα στο διεθνή ανταγωνισμό αλλά τις πολιτικές ελίτ που εξυπηρετούντις στρατηγικέςξένων δυνάμεων και οργανισμώνστη περιοχή των Βαλκανίων.Ωστόσο υπάρχουν καιπεριπλοκές από τις πολιτικές ελίτ στη διαχείριση τέτοιων συμφωνιών.Ο κάθε ηγέτης κράτους πρέπει να μπορεί να ελέγχει το υπουργικό συμβούλιο και να στηρίζεται από μια στενή δικιά του ομάδα. Ο διεθνής παράγοντας υποστηρίζει πάντα εκείνους που θεωρεί ότι έχουν πολιτική ισχύ και στη συγκεκριμένη περίπτωση επενδύει στους Αλέξης Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ για να στηρίξουν το εγχείρημα της Συμφωνίας. Η παραίτηση του Νίκου Κοτζιά από το υπουργείο Εξωτερικών, πρωτεργάτη της Συνθήκης των Πρεσπών, ερμηνεύεται μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ως μιακίνηση του έλληνα πρωθυπουργού να διατηρήσει την κυβέρνησή του και να αποδεσμευτεί από άτομα που δεν είναι διαχειρίσιμα και ενδέχεται να προκαλέσουν προβλήματα στο μέλλον.

Επιπλέον, η Συμφωνία των Πρεσπών επιλύει για τη διεθνήκοινότητα μια σοβαρή διαφωνία δεκαετιών και αναμένεται να λειτουργήσει σαν μοντέλο και για τη διευθέτηση και άλλων προβλημάτων.Ηνωμένες Πολιτείες και ΕΕδείχνουν να αγνοούν τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στα δυτικά Βαλκάνια και να επιδιώκουν να κλείνουν συμφωνίες μόνο στα«χαρτιά».Η περίπτωση των Σκοπίων έχει να κάνει με μια τύπου διεθνή παρέμβαση ανάλογη με τις εκείνες του Ντέιτον (1995) καιτου Κουμάνοβο (1999)όπου η διεθνής κοινότητα βιάζονταν να λύσει τα προβλήματα.Η επίλυση της διαφωνίας Ελλάδας και Σκοπίων ωφελεί και την ΕΕ και την Γερμανίακαι τις Ηνωμένες Πολιτείεςκαι την Τουρκία. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι στα κράτη των δυτικών Βαλκανίων έχουν γίνει διάφορα δημοψηφίσματα και έχουν περάσει διάφορες αποφάσεις στα κοινοβούλια για την επίτευξη της ειρήνης και το τέλος των συγκρούσεων.

Ωστόσο οι εξελίξεις αποδεικνύουν ότιοι εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές δεν είναι διαχειρίσιμες και ανά πάσα στιγμή μπορούν να αναζωπυρωθούν κάνοντας την περιοχή ανεξέλεγκτη. Τα ζητήματα της ταυτότητας των κατοίκων των Βαλκανίων δεν λύνονται με δημοψηφίσματα, συμφωνίες,συνθήκες και ούτε με ανταλλάγματα. Το nationbuildingδεν είναι εφικτό αν δεν υπάρχει σεβασμός της ταυτότητας της κάθε εθνότητας. Η Συμφωνία των Πρεσπών επιδιώκει να ικανοποιήσει τόσο την ελληνική όσο και την σκοπιανή πλευρά και να εξισορροπήσει τις αντιδράσεις με στόχο την εφαρμογή της. Ο γεωγραφικός προσδιορισμός«Βόρεια Μακεδονία» ικανοποιεί από τη μια πλευράτην ελληνική πλευρά που αντιδράει στο «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και η «μακεδονική ταυτότητα» ικανοποιεί από την άλλη πλευρά του χριστιανούς σκοπιανούς που θεωρούν ότι έχουν «μακεδονικές ρίζες».

Η δεύτερη ανάγνωση παραπέμπει στο πως υποδέχθηκε την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών από το σκοπιανό κοινοβούλιο η ελληνική διαδικτυακή κοινή γνώμη και τα SocialMedia. Toquery«Συμφωνία των Πρεσπών» κατέγραψε σύμφωνα με το PaloPro, εργαλείο Web & Social Listening και Analytics 24.959συνολικές αναφορές για την χρονική περίοδο 19 – 20 Οκτωβρίου 2018.Τα συναισθήματα των αναφορώνκυριαρχούνται από τα αρνητικά με 60 % ακολουθούν τα ουδέτερα με 30 %και τέλος τα θετικά συναισθήματα με 10 %. Τις τάσεις του ελληνικού διαδικτύου για τις εξελίξεις στα Σκόπια καθορίζει το Twitterόπου συγκέντρωσε 15.164 αναφορές τις περισσότερες από όλα τα άλλα κανάλια.

Τα συμπεράσματα της ανάλυσης περιεχόμενου (ποιοτικά δεδομένα) του PaloProμας δείχνουν ότι ένας μεγάλος αριθμός χρηστών των SocialMediaδεν περίμενε να κυρωθείη Συμφωνία των Πρεσπών και εκτιμούσεότι ηγειτονική χώρα θα πήγαινε σε εκλογές.Τα πρώτης γραμμής ελληνικά ψηφιακά ΜΜΕ κάλυψαν συνολικά τη μετά το δημοψήφισμα περίοδο εστιάζοντας στα προβλήματα του Ζόραν Ζάεφστο να περάσει τη ψηφορία και στις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE. Η συγκεκριμένη κάλυψη επηρέασε και την κρίση χρηστώνSocialMediaπου έκαναν retweetκαι αναπαραγωγή της ειδησεογραφίας.

Ταυτόχρονα η διαφθορά που επικρατεί στα δυτικά Βαλκάνια κάνει καχύποπτους κάποιους χρήστες του ελληνικού διαδικτύου για το πως βρέθηκαν οι οκτώ βουλευτές που απαιτούντανγια να περάσει με πλειοψηφία 2/3 η συνταγματική αναθεώρηση.Επίσης, η πλειοψηφία της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμηςθεωρεί σημαντικό το ρόλο της δυτικής παρέμβασης στην κύρωση της Συμφωνίας και τη πιστώνει στις πιέσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ καθώς όμως και σε υπόγειες παρεμβάσεις από διάφορους μη πολιτικούς παράγοντες.

Η παραίτηση του Νίκου Κοτζιά συνδέεται σύμφωνα με κάποιους χρήστες των SocialMediaμε τις εξελίξεις στα Σκόπια καθώς ερμηνεύεται ως μιακίνηση του Αλέξη Τσίπρα να διατηρήσει την κυβέρνησή του και να αποδεσμευτεί από άτομα που ενδέχεται να τουπροκαλέσουν προβλήματα στο μέλλον. Σε προηγούμενη ανάλυση του PaloProπριν από την κύρωση της Συμφωνίας είχε επισημανθεί ότιο Αλέξης Τσίπρας μπορεί σύμφωνα με κάποιους χρήστες των Social Media να χρησιμοποιήσει τον αρχηγό των ΑΝΕΛ και υπουργό Εθνικής Άμυνας Πάνο Καμμένο σε θέματα τακτικής για να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης ανάλογα με τις εξελίξεις στα Σκόπια.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ συμπορεύθηκε με τη διεθνή κοινότητα για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών και σύμφωνα με χρήστες των Social Media.Η Ελλάδα αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό περιφερειακό ρόλο και να ενισχύσει το διεθνές προφίλ της μετά τη θετική για την κυβέρνηση της Αθήνας εξέλιξη στο κοινοβούλιο των Σκοπίων.

Η πλειοψηφία της ελληνικής διαδικτυακής κοινής γνώμης εμφανίζει και ακόμα ένα ποιοτικό δεδομένο που έχει επισημανθεί σε παλαιότερες αναλύσεις του PaloPro.Θεωρεί ότι η αξιωματική αντιπολίτευση της ΝΔ και το ΚΙΝ.ΑΛ δεν έχουν τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούν από την πολιτική του Αλέξη Τσίπρα στο Μακεδονικό και να αγνοήσουν τις πιέσεις του διεθνή παράγοντα. Δεν υπάρχουν σοβαρές διαχωριστικές γραμμές και όταν αναλάβουν την εξουσία δεν αναμένεται να παρουσιάσουν κάτι διαφορετικό.

Η Συμφωνία των Πρεσπών για ακόμη μια φορά επικρίνεται από την πλειοψηφία της ελληνικής διαδικτυακή γνώμης, που αντιδράει σθεναρά στη «μακεδονική ταυτότητα και γλώσσα». Τα ευαίσθητα εθνικά αντανακλαστικά των πολιτών για το Μακεδονικό εκμεταλλεύονταιμικρά κόμματα που έχουν υιοθετήσει μια ακροδεξιά, μια σκληροπυρηνική προσέγγιση ενάντια στη Συμφωνία των Πρεσπών και που κάποια άλλα που τη συνδυάζουν και με την αρνητική στάση του ρωσικού παράγοντα.

(Huffington Post)