Ράπτη Έλενα Bουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης ΝΔ
Τα τελευταία επτά χρόνια, μέσα από τα μηνύματα της καμπάνιας «ΕΝΑ στα ΠΕΝΤΕ» του Συμβουλίου της Ευρώπης την οποία έχω την τιμή να συντονίζω στην Ελλάδα από το 2013, έχουμε επιλέξει να ενημερώνουμε και να ευαισθητοποιούμε τους γονείς και τα παιδιά σχετικά με την πρόληψη της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης.
Σε όλο αυτό το διάστημα, έχουν υλοποιηθεί εκατοντάδες δράσεις και συνεργασίες με θεσμικούς φορείς, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τον ΣΕΓΑΣ, το Παρατηρητήριο για την πρόληψη της σχολικής βίας και του εκφοβισμού, τη Δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος και την Εκκλησία, με στόχο την προστασία των παιδιών. Αυτή η ενημέρωση, έχει βοηθήσει τα παιδιά να βρουν τη δύναμη να σπάσουν τη σιωπή και να ξεπεράσουν το φόβο τους, με αποτέλεσμα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων να είναι μόνιμα στη δημοσιότητα.
Η πρόληψη και ο τερματισμός της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης είναι αποτέλεσμα μιας σειράς παραγόντων. Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες είναι η ενημέρωση των γονέων, που μπορεί πλέον να γίνει μέσα από τα εργαλεία τόσο του Συμβουλίου της Ευρώπης, όσο και της ελληνικής καμπάνιας, που είναι σημαντικό να γίνουν κτήμα όλων των γονέων. Ειδικότερα, οι γονείς είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι το 16% των παιδιών στην Ελλάδα πέφτει θύμα κάποιας μορφής σεξουαλικής κακοποίησης και να κατανοήσουν ότι τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης που ακούγονται, δεν αφορούν μόνο τα παιδιά κάποιων άλλων, αλλά ενδεχομένως θα μπορούσαν να αφορούν και τα δικά τους παιδιά. Η σεξουαλική κακοποίηση μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε παιδί, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, φυλής, κοινωνικής τάξης και θρησκείας.
H πρόληψη και η προστασία της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών είναι πρωτίστως, ευθύνη των γονέων. Οι ενημερωμένοι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους, ώστε να μη πέσουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης, διδάσκοντάς τους τον «Κανόνα των Εσωρούχων». Ο «Κανόνας των Εσωρούχων» αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο, ώστε οι γονείς να εξηγήσουν στα παιδιά ότι κανείς δε μπορεί να τα αγγίξει σε εκείνα τα σημεία του σώματος που καλύπτονται από το εσώρουχο, τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιδράσουν στην περίπτωση που αυτό συμβεί και το πρόσωπο στο οποίο πρέπει να απευθυνθούν για βοήθεια. Ειδικότερα, με τον «Κανόνα των Εσωρούχων», οι γονείς μπορούν να μάθουν στα παιδιά ότι το σώμα τους, τους ανήκει και πως κανείς δεν μπορεί να τα αγγίξει χωρίς την άδειά τους, πώς μπορούν να ξεχωρίζουν το καλό από το κακό και ανάρμοστο άγγιγμα στη περιοχή των εσωρούχων,πώς μπορούν να διακρίνουν το καλό από το κακό μυστικό που προκαλεί άγχος, αμηχανία ή στενοχώρια και πώς να αναγνωρίζουν το δώρο από τη δωροδοκία,η οποία υποκρύπτει αντάλλαγμα.
Επίσης, στην περίπτωση που κάποιος προσπαθήσει να βρεθεί μόνος μαζί με το παιδί,του ζητήσει να κρατάει μυστικά ή του προσφέρει δώρα τακτικά, είναι αναγκαίο, το παιδί να ενημερώσει ένα μέλος της οικογένειάς του που εμπιστεύεται ή ένα άτομο εκτός αυτής (όπως η δασκάλα ή ένας αστυνομικός) για το περιστατικό.
Επιπλέον, οι γονείς πρέπει να αναπτύξουν μια σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί τους, ώστε αν αυτό βιώσει κάποια κακοποιητική συμπεριφορά να την σταματήσουν,πριν αυτή εξελιχθεί.Ακόμη, θα πρέπει να είναι δεκτικοί με τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των παιδιών τους. Οι γονείς είναι εκείνοι που πρέπει να βρίσκουν χρόνο να ακούν προσεκτικά όσα λένε τα παιδιά και να παρατηρούν διακριτικά τη ζωή τους, με ετοιμότητα να παρέμβουν, όπου χρειαστεί. Σύμφωνα με τις διεθνείς στατιστικές, πρόσωπα με τα οποία το παιδί έρχεται σε καθημερινή επαφή μέσα από τις εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες του μπορούν να αποτελέσουν «εν δυνάμει δράστες», ενώ ο κίνδυνος του διαδικτύου, ειδικά στις περιόδους εγκλεισμού στο σπίτι λόγω της πανδημίας, έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις και απαιτεί γονείς εξοικειωμένους με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία συνήθως αποτελούν το κανάλι επικοινωνίας των δραστών με τα παιδιά.
Επιπρόσθετα, στην περίπτωση που κάποιος γονέας υποψιαστεί κακοποίηση,δεν θα πρέπει να δείξει ταραχή, αλλά να διαβεβαιώσει το παιδί ότι θα ασχοληθεί με το θέμα και να επικοινωνήσει με τον αρμόδιο επιστήμονα (παιδοψυχολόγο, ιατρό ή κοινωνικό λειτουργό) και την αστυνομία. Ο γονιός δεν πρέπει να θυμώσει με το παιδί, αλλά αυτό θα πρέπει να αισθανθεί ασφαλές και προστατευμένο.
Η καμπάνια «ΕΝΑ στα ΠΕΝΤΕ» παρέχει τα βασικά εργαλεία ενημέρωσης για τους γονείς για όλα τα παραπάνω θέματα αλλά, κυρίως, τους στέλνει σήμα να ενεργοποιηθούν και να κάνουν πιο ασφαλή τον κόσμο των παιδιών τους. Οι ενημερωμένοι γονείς διδάσκουν στα παιδιά τους πώς να προφυλάσσονται, ώστε τα ενημερωμένα παιδιά να είναι ασφαλή.
Στην ιστοσελίδα της καμπάνιας «ΕΝΑ στα ΠΕΝΤΕ» www.enastapente.gr, υπάρχει όλο το σχετικό υλικό σε πολύ απλοποιημένη μορφή και κάνω στους γονείς μία προσωπική έκκληση να το διαβάσουν και να ενημερωθούν για χρήσιμες πρακτικές, που θα απομακρύνουν σημαντικά το κίνδυνο από τα παιδιά τους.
