Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Η ιστορία της δημοσιογραφίας στην Ελλάδα έχει γραφεί με πολλές σταγόνες αίμα προερχόμενο από δημοσιογράφους και εκδότες ελληνικών εφημερίδων ενώ και ο 21ος αιώνας μετράει ήδη νεκρούς: Τσαρλς Ογκλ, Ανδρέας Καβαφάκης, Αν Τσάπμαν, Τζορτζ Πολκ,Τζώρτζης Αθανασιάδης, Νίκος Μομφερράτος, Παύλος Μπακογιάννης,Σωκράτης Γκιόλιας, Γιώργος Καραϊβάζ

Η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (ΔΟΔ) από την πλευρά της κάνει λόγο για 2.658 δολοφονίες δημοσιογράφων από το 1990.Μόνο τα 10 τελευταία χρόνια έχουν σκοτωθεί/δολοφονηθεί 941 δημοσιογράφοι ανά τον κόσμο με το 2012 να αναδεικνύεται η χειρότερη χρονιά με 147 νεκρούς και να ακολουθούν το 2013 με 143 και το 2015 με 114.

Στις εμπόλεμες ζώνες των Βαλκανίων την 10ετία 1991-2001 είδα δημοσιογράφους να σκοτώνόνται, να εκτελούνται, να εξαφανίζονται, ν’αγνοούνται:Zoran Amidžić, Bora Petrović, Dejan Milićević, Sreten Ilić, Simo Kljajić, Ranko Elez, Dušan Tepšić, Miloš Vulović, Živko Filipović, Miloš Vulović ,Zivko Filipović ,Saša Kolevski, Goran Pejčinović, Radoslava Dada Vujasinović ,Slavko Ćuruvija, Milan Pantić,Ranko Perenić,Đuro Slavuj,Ranko Perenić, Afrim Malići,Ljubomir Knežević, Milo Buljević, Aleksandar Simović, Momir ,Enver Maljoku,Šefki Popova, Đemajlj Mustafa, Bekim Kastrati, Bardulj Ajeti, Krist Gegaj, Šaban Hoti,Marjan Melonaši,Ivo Pukanic….

Να μην ξεχάσουμε και την  23η Απριλίου του 1999, στις 02.06 τα ξημερώματα,όταν αεροσκάφη του ΝΑΤΟ έπληξαν το κτίριο της RTS στο Βελιγράδι, όπου στεγάζονταν το τμήμα μεταδόσεων (Master). Το κτίριο κατέρρευσε και στα ερείπιά του βρήκαν τραγικό θάνατο 16 τεχνικοί, οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για την κανονική ροή του προγράμματος.

Jelica Munitlak (27), šminker, Ksenija Banković (27), video-mikser, Darko Stoimenovski (25), tehničar u razmeni, Nebojša Stojanović (26), tehničar u masteru, Dragorad Dragojević (27), radnik obezbeđenja, Dragan Tasić (29), električar, Aleksandar Deletić (30), kamerman, Slaviša Stevanović (32), tehničar, Siniša Medić (32), dizajner programa, Ivan Stukalo (33), tehničar, Dejan Marković (39), radnik obezbeđenja, Milan Joksimović (47), radnik obezbeđenja, Branislav Jovanović (50), tehničar u masteru, Milovan Janković (59), precizni mehaničar, Tomislav Mitrović (61), režiser programa, i Slobodan Jontić (54), monter.

Στην ευρωπαϊκή Ελλάδα της “εκσυγχρονιστικής φούσκας” και της ψευδεπίγραφης ευμάρειας το δημοσιογραφικό λειτούργημα ακολούθησε τη πορεία της υπόλοιπης κοινωνίας και από τα πολύχρωμα ταμπλόιντ και τις υπερπολυτελείς εκδόσεις των μεγαλοεκδοτών που ήταν δεμένοι με την εξουσία αλλά και των εξουσιολάγνων δημοσιογράφων βρέθηκε ξαφνικά στην δίνη μιας υπερδεκαετούς κρίσης που οδήγησεε σε απώλειες περίπου του 50% των θέσεων εργασίας συνολικά των εργαζόμενων στα ΜΜΕ στην Ελλάδα και συνέδραμε σε μεγάλο βαθμό σε μια διολίσθηση που παρατηρείται όσον αφορά στην ελευθερία του Τύπου, η οποία τα χρόνια της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας κατρακύλησε δραματικά, θέτοντας σημαντικά ζητήματα ανεξαρτησίας της ενημέρωσης και δημοκρατίας.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ-ΜΜΕ-ΠΟΥ-ΕΚΛΕΙΣΑΝ-ΑΠΟ-ΤΟ-2009 

Δυστυχώς τα ελληνικά ΜΜΕ φάνηκαν ανέτοιμα να αντιμετωπίσουν και να αντεπεξέλθουν στην οικονομική κρίση, ήταν υπερχρεωμένα και υπερδανεισμένα, με αποτέλεσμα πολλά από αυτά, ειδικά μεγάλοι εκδοτικοί όμιλοι, να καταρρεύσουν και να κλείσουν. Δημοσιογράφοι έμειναν στον δρόμο στην κυριολεξία και αντιμετώπισαν σοβαρό ζήτημα επιβίωσης. Οι δημοσιογράφοι εκτός μηχανισμών αγωνίζονται για ένα κομμάτι ψωμί, στην κυριολεξία…

Οι λίγοι που μένουν όρθιοι υπερασπιζόμενοι την συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία του λόγου και της έκφρασης, οι ελάχιστοι πλέον που παραμένουν λάτρεις της ερευνητικής δημοσιογραφίας και δεν βρίσκονται στα payroll της κατευθυνόμενης δημοσιογραφίας θα πεινάσουν, θα αντιμετωπίσουν διώξεις, θα κινδυνέψουν… Και στο τέλος μένουν πάντα μόνοι , ειδικά εάν δεν υποκύψουν στην εξουσία…Η κύρια ευθύνη ανήκει σε άλλους παράγοντες, όπως οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, οι σχέσεις εξάρτησης που εδώ και χρόνια υπάρχουν ανάμεσα στα ΜΜΕ και την πολιτική εξουσία, η οικονομική κρίση και οι γενικότερες υφεσιακές πολιτικές που ακολουθούνται τα τελευταία χρόνια παγκοσμίως και οι οποίες έχουν λειτουργήσει σε βάρος της μισθωτής εργασίας.

Στην παρούσα φάση οι δημοσιογράφοι έχουν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του μέλλοντος, την απειλή της πανδημίας και την εχθρική ορατή ή αόρατη εξουσία.

Ο γράφων έχει επιπλέον και την εμπειρία της δημοσιογραφίας σε μία δύσκολη περιοχή όπου εκτός των παραπάνω έχει ν’αντιμετωπίσει αυτός και οι συνάδελφοί του τις πράξεις εκφοβισμού στις οποίες προβαίνουν από θέσεις ισχύος τα διάφορα κέντρα εξουσίας και υποκινουμένων συμφερόντων, όπως αυτά που όπλισαν την Παρασκευή 9/4/2021 τα χέρια των δολοφόνων του Γιώργιου Καραϊβάζ, του Σωκράτη Γκιόλια, του Στέφανου Χίου.

Αφήνουμε, βεβαίως, κατά μέρος τις απειλές που εξαπολύουν φανερά ή κρυφά οι μικροί ή μεγάλοι παραγοντίσκοι όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με αποκαλύψεις των πράξεών τους.. Κι έτσι περάσαμε από την δημοσιογραφία των αποκαλύψεων σε αυτή των συγκαλύψεων ...Όποιος δεν συμμορφώνεται διώκεται, απολύεται, καταστρέφεται οικονομικά ή εκτελείται…

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF), 50 δημοσιογράφοι δολοφονήθηκαν το 2020 εκ των οποίων σχεδόν οι επτά στους δέκα σε χώρες όπου επικρατεί ειρήνη κι αυτό συνέβη σε 34 υποθέσεις, ή το 68% του συνόλου,ενώ το 2019 δολοφονήθηκαν 53 δημοσιογράφοι.Από το σύνολο των δημοσιογράφων που δολοφονήθηκαν το 2020, το 84% έγινε στόχος και εξοντώθηκε εσκεμμένα. Το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 63% το 2019.

Από τους είκοσι δημοσιογράφους-ερευνητές που δολοφονήθηκαν το 2020, δέκα ερευνούσαν υποθέσεις διαφθοράς σε τοπικό επίπεδο ή υποθέσεις διασπάθισης δημοσίου χρήματος, τέσσερις έκαναν έρευνα για τη μαφία και το οργανωμένο έγκλημα, ενώ τρεις κάλυπταν θέματα που συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος.Η RSF καταγράφει επίσης τον θάνατο επτά δημοσιογράφων που κάλυπταν διαδηλώσεις στο Ιράκ, στη Νιγηρία και στην Κολομβία, «νέα» εξέλιξη, όπως τονίζει.

Για το 2020 η RSF έκανε λόγο για 387 φυλακισμένους δημοσιογράφους σε διεθνές επίπεδο, αριθμό που παραμένει σε «ιστορικά υψηλό επίπεδο»

Το 2020, όμως, οι δημοσιογράφοι και οι εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης κλήθηκαν ν’αντιμετωπίσουν ακόμη έναν νέο εχθρό: τον Covid19:περισσότεροι από 600 δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο είναι θύματα του COVID-19. Στον τραγικό αυτό απολογισμό της πανδημίας, τα 90 από τα θύματα είναι στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΜΚΟ Press Emblem Campaign (PEC) περισσότεροι από 600 δημοσιογράφοι έχουν χάσει τη ζωή τους από COVID-19, σε 59 χώρες ανά τον κόσμο, από τον Μάρτιο του 2020.Στην Ευρώπη, ο θλιβερότερος απολογισμός συναντάται στην Ιταλία με 40 επιβεβαιωμένα θύματα του ιού μέσα στο έτος.Ακολουθεί η Τουρκία με 17, η Μεγάλη Βρετανία με 13, η Ρωσία με 8, η Ισπανία με 6 και η Γαλλία με 5.Πιο συγκεκριμένα, στην πρώτη γραμμή βρίσκονται οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι και οι φωτορεπόρτερ.Η PEC ταυτοποίησε τουλάχιστον έναν θάνατο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όπως η Αυστρία, το Αζερμπαϊτζάν, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Γερμανία και η Ελβετία.

Οι δημοσιογράφοι έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με τα αποτελέσματα της πανδημίας από το ξέσπασμά της.Η συνεχής κάλυψη της επίδρασής της στις ζωές των ανθρώπων έχει αρνητικές συνέπειες και στη σωματική αλλά και την ψυχική τους υγεία.Είτε λόγω της κατ’ οίκον απομόνωσης, λόγω της τηλεργασίας, είτε λόγω της έκθεσής τους στον ιό την ώρα του ρεπορτάζ.Επίσης, έχουν στοχοποιηθεί, καταπιεστεί και φυλακιστεί, σε μια προσπάθεια χαλιναγώγησης της δημόσιας κριτικής στα κυβερνητικά μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης από τον κορωνοϊό.Το αποτέλεσμα είναι ότι οι δημοσιογράφοι αποτελούν μία ιδιαιτέρως ευάλωτη ομάδα. Της οποίας οι φυσιολογικοί ρυθμοί ζωής έχουν διακοπεί, ενώ παραμένει υπεύθυνη για την παροχή σωτήριων πληροφοριών για την υγεία του κοινού.

Οσον αφορά στην υγειονομική κρίση είναι ακόμη νωρίς για να έχουμε συνολική εικόνα, αλλά έχουμε τα πρώτα δείγματα. Φαίνεται να οδηγεί σε ορισμένες διαρθρωτικές αλλαγές παγκοσμίως, όπως σε μια ακόμη μεγαλύτερη ψηφιακή στροφή στην ενημέρωσης που, όμως, δεν συνοδεύεται με αύξηση εσόδων, πτώση της κυκλοφορίας των εφημερίδων, πλήρης παρακμή και κατάρρευση του επικρατούντος επιχειρηματικού μοντέλου των Μέσων που στήριζε τα έσοδά του στη διαφήμιση και τις κυκλοφορίες και ανάδυση νέων επιχειρηματικών μοντέλων που στηρίζονται στις συνδρομές.

Η εν ψυχρώ εκτέλεση του Γιώργου Καραΐβάζ στην Ελλάδα του 2021 είχε τριπλό στόχο: να τρομοκρατήσει την Δημοσιογραφία, την Ελευθερία και την Δημοκρατία!Ποιός δημοσιογράφος πλέον θα τολμήσει να ελέγξει την οποιαδήποτε εξουσία όταν θα ξέρει πώς την επόμενη ημέρα δεν θα αγκαλιάσει το παιδί του και την γυναίκα του…

Η Ελληνική Πολιτική και Πολιτειακή Ηγεσία , οι Επαγγελματικές Ενώσεις Δημοσιογράφων, οι ίδιοι οι Δημοσιογράφοι οφείλουμε να λειτουργήσουμε συντεταγμένα κι ενωμένοι απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα....εκτός κι αν η δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ σηματοδοτεί μία νέα , άλλη εποχή στέλνοντας το μήνυμα ότι Ο ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙ….

Καλό Παράδεισο Γιώργο, Καλή Δύναμη σε όσους μείνουν πίσω να τον θυμούνται…