Συνοδοιπόροι στο έργο ανάπλασης της γραφικής κωμόπολης είναι το ΑΠΘ και ο δήμος Θεσσαλονίκης

Με μότο “δαγκώνουμε τη χειροβομβίδα και την πετάμε” και με προστάτιδα τη “θαυματουργή” εικόνα της Παναγιάς, μια ομάδα κατοίκων της Γουμένισσας βάλθηκε, με “όπλο” της το πείσμα, να αναδείξει τη φυσική ομορφιά και τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής, φέρνοντάς την στην πρώτη γραμμή προτίμησης των ξένων και Ελλήνων τουριστών και …επενδυτών.

Όλα αυτά, ωστόσο, δεν θα ήταν εφικτά αν, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πάτερ Χριστόδουλος, “τα θεμέλια στη γραφική κωμόπολη δεν ήταν βαθιά και γερά, με τους ανθρώπους που δίνουν ζωή στην περιοχή, να είναι ιδιαίτερα δραστήριοι και ευρηματικοί”.

Με συνοδοιπόρους τους ανθρώπους του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αλλά και των δομών και “εργαλείων” του Δήμου Θεσσαλονίκης, το έργο ανάπλασης της Γουμένισσας δεν τρέχει μόνο ταχύτερα, αλλά και με τον φρέσκο αέρα της δημιουργίας να ξεχειλίζει από κάθε γωνιά της περιοχής. Χάρη στην υιοθέτηση του γνωμικού η “ισχύς εν τη ενώσει” τα 108 σπίτια που έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα βρίσκουν αργά μεν, σταθερά δε, την παλιά τους αίγλη.

Οι καστανεώνες που εκτείνονται σε περισσότερα από 11.000 στρέμματα -δίνοντας 1,5 εκατ. κιλά παραγωγή-, τα πατητήρια μούστου που χρονολογούνται ακόμα και στο 1850 και παραμένουν …ζωντανά στα υπόγεια σπιτιών της περιοχής, τα σύγχρονα οινοποιεία και ο πλούσιος θρησκευτικός πλούτος, καθιστούν την Γουμένισσα ιδανικό προορισμό για αυτούς που “ψηφίζουν” εναλλακτικά, ενώ ο δρόμος του μεταξιού οδηγεί επενδυτές -Έλληνες και ξένους- στην κωμόπολη αυτή που είναι χτισμένη στους ανατολικούς πρόποδες -σε υψόμετρο 250 μέτρων- του Πάικου, που αποτελεί ένα από τα πιο βατά και χαρτογραφημένα βουνά της Ελλάδας. Στα πλεονεκτήματα της περιοχής, η φιλοξενία των κατοίκων της, το …γλεντζέδικο ταμπεραμέντο τους, που συνήθως συνοδεύεται από τα χάλκινα, ο ήχος των οποίων ταξιδεύουν την παρέα πίσω στον χρόνο, όπου η παράδοση είχε πάντοτε τον πρώτο λόγο.

Κατά την περιήγηση στη Γουμένισσα, προτεραιότητα θα πρέπει να αποτελεί η επίσκεψη στην εκκλησία της Παναγιάς Γουμένισσας, μέσα στην οποία η εικόνα της δεσπόζει στο χώρο. “Είναι θαυματουργή η εικόνα της Παναγίας, που μετρά περισσότερα από 700 χρόνια ζωής” μας υπογράμμισε ο βοηθός του ηγούμενου, προσθέτοντας δε ότι επί τουρκοκρατίας κάποιος Αγάς επιχείρησε να τη μεταφέρει σε άλλο μέρος, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του, ενώ στις 9 Μαρτίου του 1975 που εκλάπη “ήταν η θεία εκείνη προσταγή της ακινησίας σε αυτούς που την έψαχνα και τελικά συντέλεσε στο να βρεθεί στο Πολύκαστρο”. Σύμφωνα με τον βοηθό του ηγούμενου της εκκλησίας, λίγες μέρες πριν κλαπεί η εικόνα της Παναγίας είχε δακρύσει, ενώ το τελευταίο θαύμα έγινε τα Χριστούγεννα του 2014, οπότε και φωτίστηκε μόνο το πρόσωπό της.

Για τους λάτρεις του θρησκευτικού τουρισμού, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο ναός του Αγίου Γεωργίου που χτίστηκε, μέσα σε τέσσερα χρόνια, το 1864 και ανασκευάζεται από το 2006, ενώ έχει δημιουργηθεί μέσω κοινοτικών κονδυλίων και εφαρμογή που αναπαρίσταται ψηφιακά όλη η δουλειά που βρίσκεται σε εξέλιξη. Στόχος είναι, μάλιστα, αυτή η ψηφιακή αναπαράσταση να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά ως εκπαιδευτικό υλικό. Μάλιστα, η αρχιτεκτονική του ναού του Αγίου Γεωργίου, τον καθιστά “αρχιτεκτονικό αδερφάκι του Αγίου Μηνά της Θεσσαλονίκης, όπως και το κτίριο του δημοπρατηρίου που βρίσκεται ακριβώς απέναντι”, όπως επισήμανε ο πάτερ Χριστόδουλος.

Οι δρόμοι του κρασιού και το ΠΟΠ Γουμένισσα

“Οίνος ευφραίνει καρδία ανθρώπου”… και οι κάτοικοι της Γουμένισσας έχουν κρατήσει ζωντανή της παράδοσης της περιοχής, δουλεύοντας με περίσσιο μεράκι και πάθος, προκειμένου να παραδώσουν σε Έλληνες και ξένους, κρασιά αντάξια της φήμης της περιοχής για τα εκλεκτά ξινόμαυρα Γουμένισσας.

“Ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ στο Παρίσι, όπως και ο πρώην δήμαρχος της πόλης του φωτός πίνουν ξινόμαυρο ‘Γουμένισσα’ που φτιάχνουμε εδώ στη μονάδα δυναμικότητας 250 τόνων” λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ με περηφάνια ο ιδιοκτήτης του οινοποιείου Χρήστος Αϊδαρίνης, ενώ ταυτόχρονα σημειώνει ότι τα κρασιά του -το 20% της συνολικής παραγωγής που παραλαμβάνει- ταξιδεύουν στο Λας Βέγκας της Αμερικής, αλλά και στην Ελβετία, το Βέλγιο και την Ολλανδία.

Υπενθυμίζεται ότι από το 1975 η Γουμένισσα ανήκει στην αμπελουργική ζώνη με την υψηλότατη βαθμίδα ποιότητας κρασιού, και το ξινόμαυρο “Γουμένισσα” αποτελεί προϊόν προστατευόμενης ονομασίας (ΠΟΠ).

Μεταξύ άλλων, ο ίδιος επισήμανε ότι η αμπελουργία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη Γουμένισσα και τόνισε ότι σε περισσότερα από 1000 σπίτια της κωμόπολης διατηρούνταν στα υπόγεια από ένα μέχρι και τέσσερα πατητήρια, με ορισμένα εξ αυτών να είναι ακόμη “ενεργά”.

Εξέφρασε, ωστόσο, το παράπονό του για τη δράση των επιτηδείων που βλάπτουν την αγορά κρασιού, σημειώνοντας πως στα οινοποιεία της περιοχής δίνεται μόλις το 20% της συνολικά παραγόμενης, αφού το 80% λέγεται ότι χρησιμοποιείται για αυτοκατανάλωση. “Τόσους τόνους είναι αδύνατον να καταναλώνονται από τις ίδιες τις οικογένειες” υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο κρασί θα πλήξει την αγορά -ιδίως τη μεσαία τάξη-.

“Εάν μας επιβάλλουν και τη φορολογική αποθήκη, μας έθαψαν” τόνισε, σημειώνοντας ότι οι 30 περιοχές με ΠΟΠ κρασιά στη χώρα “διαχειρίζονται” μόλις το 8% της συνολικής οινικής παραγωγής στη χώρα.

Είναι επιχειρηματίας στον τομέα των μηχανημάτων μαρμάρου, αλλά το πάθος εκείνο που του κοστίζει πολλά (σε ευρώ), αλλά του ευφραίνει την καρδιά είναι το οινοποιείο του. Ο λόγος για τον Βαγγέλη Χατζηβαρύτη, η μονάδα του οποίου διαθέτει επτά ετικέτες -τρεις ερυθρές και ισάριθμες κόκκινες και από φέτος και μία ροζέ- ενώ σε καθεμιά από τις ετικέτες των μπουκαλιών είναι τοποθετημένο το σύστημα γραφής και ανάγνωσης των τυφλών, ο κώδικας Μπράιγ.

Η καλλιέργεια είναι εξολοκλήρου βιολογική και εκτείνεται σε 120 στρέμματα, εκ των οποίων τα 40 αφορούν αμπέλια που δίνουν το ΠΟΠ κρασί ξινόμαυρο Γουμένισσας, ενώ η μονάδα είναι δυναμικότητας 80 τόνων.

Σύμφωνα με τον κ. Χατζηβαρύτη, το 50% της παραγωγής της μονάδας οινοποιείου εξάγεται στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ, στον Καναδά, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Κύπρο και την Αγγλία, ενώ γίνονται προσπάθειες για διείσδυση στην Πολωνία. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση σημείωσε ότι στόχος είναι η “κατάκτηση” περισσοτέρων Πολιτειών των ΗΠΑ και σε καμία περίπτωση δεν τον ενδιαφέρουν, όπως είπε, οι αγορές της Ρωσίας και της Κίνας, τις οποίες και θεωρεί “επικίνδυνες” καθώς “ακολουθούν πρακτικές που δεν ταιριάζουν με τη φιλοσοφία του”. Η ποιότητα των κρασιών της μονάδας Χατζηβαρύτη είναι το “διαβατήριο” για την είσοδό τους σε αγορές, “που δίνουν βάση στα προϊόντα που τοποθετούν στα ράφια των καταστημάτων τους ή εστιατορίων τους, χωρίς να είναι ανάγκη ή και απαραίτητο να πληρώσω για να βρουν τα κρασιά μου μια θέση σε κάποιο ράφι”, όπως λέει.

Για τον ειδικό φόρο κατανάλωσης ο κ. Χατζηβαρύτης επισήμανε ότι είναι ένας φόρος που θα οδηγήσει σε επιβάρυνση της τάξης των 20 λεπτών και θα πλήξει τη λαϊκή τάξη και τα κρασιά που πωλούνται σε χαμηλές τιμές, ενώ για τον φόρο αποθήκης είπε πως “αν αυτό εφαρμοστεί, τότε θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα”.

Ακολουθώντας το δρόμο του μεταξιού, φτάνεις στη …Γουμένισσα

Μέχρι και δύο σχεδόν μέτρα κλωστή, έκρυβε το κάθε κουκούλι που τοποθετούνταν στο Μεταξουργείο Γουμένισσας, το οποίο από το 1930 μέχρι και 55 χρόνια μετά, έθρεψε περισσότερες από 20.000 οικογένειες, όπως μας επισήμανε ο πάτερ Χριστόδουλος, προσθέτοντας ότι “το μεταξουργείο της κωμόπολης είναι ένα στολίδι που εάν περάσει στα σωστά χέρια, μπορεί να επανεκκινήσει τη μηχανή που λέγεται Γουμένισσα”.

Το μεταξουργείο, που αποτιμάται σύμφωνα με εκτιμήσεις στα 10 εκατ. ευρώ, καταλαμβάνει έκταση 15 στρεμμάτων και είναι 3.000 τετραγωνικά μέτρα, και, όπως σημείωσε ο πάτερ Χριστόδουλος, έχει ολοκληρωθεί μελέτη από το ΑΠΘ σχετικά με την αξιοποίησή του. “Κινέζοι επενδυτές, ακολούθησαν τον δρόμο του μεταξιού στην Ελλάδα, βρήκαν τη Γουμένισσα και μας ζήτησαν να το αποτιμήσουμε προκειμένου να το αγοράσουν” υπογράμμισε ο πάτερ Χριστόδουλος, προσθέτοντας ότι “η ιστορία και η παράδοση δεν πωλούνται, οπότε θέλουμε ό,τι γίνει να συνάδει με την ιστορία που έχει στα ‘σωθικά’ του το οίκημα”.

Μέσα στο εγκαταλελειμμένο οίκημα του Μεταξουργείου, μπορεί κάποιος να δει -μεταξύ άλλων- τη μηχανή του εργοστασίου μάρκας Χιούστον από το Σινσινάτι Αμερικής, το γραφείο του προϊσταμένου που έδινε το σήμα για την κλωστή που θα παραγόταν, τους πάγκους με τα μηχανήματα που δούλευαν οι εργαζόμενοι, αλλά και τον ξύλινο πίνακα που χτυπούσαν κάρτα κατά την είσοδο και την έξοδο.

Τονίζεται ότι με κλωστές από το Μεταξουργείο Γουμένισσας, ο Τσεκλένης είχε ράψει τις μεταξένιες λεπτομέρειες στις στολές της Ολυμπιακής Αεροπορίας επί Ωνάση, ενώ τα πεθαμένα σκουλήκια μέσα στα κουκούλια αξιοποιούνταν από διεθνούς φήμης καλλυντικών εταιρειών.

Υπογραμμίζεται ότι η αποστολή στη Γουμένισσα διοργανώθηκε από το τμήμα του τουρισμού και διεθνών σχέσεων του Δήμου Θεσσαλονίκης, με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο, Σπύρο Πέγκα να εξηγεί ότι εντάσσεται στην προσπάθεια που γίνεται να την προώθηση εναλλακτικών διαδρομών/προορισμών, που είναι κοντά στη Θεσσαλονίκη και μπορούν να προσφέρουν ξεχωριστές και μοναδικές εμπειρίες στους επισκέπτες τουρίστες. Μεταξύ των περιοχών που συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το “πακέτο” συγκαταλέγονται η Καστοριά, η Νάουσα και τα Γιάννενα.

Πηγή: makthes.gr