Μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση με συζήτηση για γόνιμη σκέψη και προβληματισμό απέναντι στην πρόκληση των εξαρτήσεων , διοργάνωσαν το Διοικητικό Συμβούλιο και οι Ομάδες Βιβλίου της ΧΕΝ Κομοτηνής, το απόγευμα της Τετάρτης στο ξενοδοχείο “Ορφέας”.

Πιο συγκεκριμένα η γιορτή βιβλίου της ΧΕΝ αφορούσε συζήτηση με θέμα: “ο ρόλος της σύγχρονης οικογένειας απέναντι στην πρόκληση των εξαρτήσεων”. Ομιλητής ήταν ο Γκάρο Εσαγιάν, ψυχίατρος- ψυχαναλυτής, διδάκτωρ ΔΠΘ, επιστημονικός υπεύθυνος κέντρου πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών νομού Ροδόπης “Ορφέας”

Σε ένα πολυπληθές ακροατήριο απαρτιζόμενο κυρίως από τα μέλη των ομάδων της ΧΕΝ, η εκδήλωση ήταν μια ευκαιρία για συζήτηση και προβληματισμό για ένα  επίκαιρο ζήτημα που αφορά τις παθολογικές εξαρτήσεις όχι μόνο ουσιών αλλά ακόμα και του διαδικτύου και πως αυτό συνδέεται με τη σύγχρονη οικογένεια και κατά πόσο ο θεσμός της οικογένειας μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά απέναντι σ’ αυτό το μείζον ζήτημα της σύγχρονης εποχής που είναι οι εξαρτήσεις. Όπως ανέφερε, η κα Παπάζογλου Μαρούλα από την ομάδα βιβλίου της ΧΕΝ, «καλέσαμε τον κύριο Εσαγιάν ώστε να μας αναλύσει ένα σημαντικό για όλους θέμα ώστε να βρούμε λύση στα προβλήματα των νέων. Άλλωστε παρουσιάζονται σήμερα κοινωνικά φαινόμενα που ανατρέπουν τα πάντα και είναι μια σημαντική ευκαιρία έτσι ώστε μέσα από την ενημέρωση να είμαστε «ανοιχτοί» σε τρόπους αντιμετώπισης τέτοιων σύγχρονων προβλημάτων».

Φέτος η ομάδα βιβλίου της ΧΕΝ θα ασχοληθεί αρχικά με βιβλία του Παπαδιαμάντη, κι αυτό γιατί σύμφωνα με την κ. Παπάζογλου «φέτος είναι έτος «Παπαδιαμάντη» και με αφορμή αυτό θα δοθεί η ευκαιρία στα μέλη μας να αναγνώσουν και να συζητήσουν ήδη γνωστά και μη, κυρίως διηγήματά του όπως το «Όνειρο στο κύμα», «Θέρος-Έρος», «Η Φαρμακολύτρια».

Εθισμοί και ο ρόλος της οικογένειας

Οι αντιλήψεις σχετικές με τον εθισμό δεν σταματούν στα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Οι άνθρωποι μπορούν να προσκολληθούν στο τζόγο, τη σοκολάτα, στα βιντεοπαιχνίδια – ακόμα και με τη χρήση του internet. Αυτές οι μη – ναρκωτικές συμπεριφορές είναι όμοιες στο ότι το άτομο δεν έχει έλεγχο στην συμπεριφορά του.

Υπάρχουν δημοφιλής και επαγγελματικοί ορισμοί του εθισμού. Στην καθομιλουμένη, θεωρούμε αυτόν που έχει εθιστεί σε κάτι, σαν να έχει κάτι που θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως μια ανθυγιεινή συνήθεια. Ο εθισμός είναι μια πολύπλοκη αρρώστια με παθολογικά και ψυχολογικά συμπτώματα, που δεν επηρεάζει μόνο τον άρρωστο, αλλά και την οικογένεια του, τους φίλους του καθώς και τον κοινωνικό του περίγυρο. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα 2 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από ένα εθισμό, κι όμως παραμένει ακόμα, ένα θέμα ταμπού.

Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής, Γκάρο Εσαγιάν έκανε λόγο για δύο κατηγορίες εξαρτήσεων, τις παραδοσιακές που έχουν να κάνουν με ουσίες και αλκοόλ και τις σύγχρονες μορφές που έχουν να κάνουν με τον εθισμό στο διαδίκτυο και η σχέση του σύγχρονου νέου με την εικονική πραγματικότητα , η οποία όπως ανέφερε «είναι άκρως εθιστική».  

Ερωτηθείς για τυχόν τρόπους αντιμετώπισης και απεξάρτησης για τις σύγχρονες εξαρτήσεις, ο ίδιος επεσήμανε πως «δε θα έλεγα ότι είμαστε τόσο αποτελεσματικοί ακόμα και στις κλασικές εξαρτήσεις. Υπάρχουν μερικές σχολές που λένε ότι έχει επιλυθεί το πρόβλημα εγώ προσωπικά ανήκω σε εκείνη την κατηγορία των επιστημόνων που πιστεύουμε ότι  παραμένει ένα ακανθώδες ζήτημα. Παρόλα αυτά όντως υπάρχει ένα πλαίσιο θεραπευτικό για τις κλασικές μορφές εξαρτήσεων και αναφέρομαι στις ναρκωτικές ουσίες ενώ σ’ ότι αφορά στις μοντέρνες εξαρτήσεις που έχουν να κάνουν με την εικονική πραγματικότητα και το διαδίκτυο είμαστε στη φάση επεξεργασίας εργαλείων. Γίνονται κάποια βήματα αλλά επειδή η ταχύτητα των εξελίξεων είναι τόσο μεγάλη πρέπει να κάνουμε ακόμα πιο γρήγορα».

Μολονότι η οικογένεια παίζει έναν προστατευτικό ρόλο ωστόσο σύμφωνα με τον κ. Εσαγιάν «η σύγχρονη οικογένεια βάλλεται σ’ ότι αφορά τον τρόπο λειτουργίας της και δε λειτουργεί τελικά τόσο προστατευτικά γιατί η οικογένεια σήμερα υποφέρει».

Όσον αφορά τις εξαρτήσεις, οι προϋποθέσεις εξάπλωσής τους και έντασης του κοινωνικού αποκλεισμού των εξαρτημένων αναμένεται να ενισχυθούν. Τα προσωπικά, οικογενειακά και κοινωνικά αδιέξοδα της κρίσης ενισχύουν τους παράγοντες κινδύνου για εξάπλωση της χρήσης, τόσο παράνομων όσο και νόμιμων εξαρτησιογόνων ουσιών, ή άλλων μορφών εθισμού, όπως τα τυχερά παιχνίδια. Η απουσία θετικής προοπτικής μετά τη θεραπεία είναι πιθανόν να κάνει πιο δύσκολη την κινητοποίηση των χρηστών για αλλαγή τρόπου ζωής, οι υψηλοί δείκτες ανεργίας θα δυσχεράνουν περαιτέρω την προσπάθεια εργασιακής και κοινωνικής ένταξης των απεξαρτημένων, ενώ η αβεβαιότητα και η έντονη πίεση μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα υποτροπής στη χρήση ή καταφυγής σε νόμιμες εξαρτήσεις, όπως το αλκοόλ, τα ψυχοφάρμακα και τα τυχερά παιχνίδια

Ρεπορτάζ: Μπάμπης Καλπάνης