Η Ροδόπη είναι ένας ιδιαίτερος νομός της χώρας μας. Φιλοξενεί τη μεγαλύτερη μουσουλμανική μειονότητα ελλήνων πολιτών της χώρας . Η οικονομία της περιοχής είναι κυρίως αγροτική με μεγάλες μονοκαλλιέργειες, μικρή βιομηχανική παραγωγή και σχεδόν ανύπαρκτη τουριστική οικονομία. Φιλοξενεί την έδρα της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και του Δημοκρίτειου πανεπιστημίου .

Τι υπάρχει σήμερα ;

Μια μεγάλη γεωργική δραστηριότητα με μονοκαλλιέργειες και παραγωγή προϊόντων σε ένα πολύ εύφορο κάμπο που όμως δεν έχουν δευτερογενή παραγωγή αλλά εξάγονται σε μεγάλο βαθμό ως πρώτες ύλες. Η παραγωγές αυτές έχουν τεράστιες επιπτώσεις στο περιβάλλον με τη αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων και την υπεράντληση για άρδευση. Επίσης οι επιδοτήσεις έχουν αποπροσανατολίσει και σχεδόν αποκόψει τον αγροτικό πληθυσμό από την αναζήτηση νέων καλλιεργειών και έχουν καταργήσει κάθε έννοια συνεταιριστικότητας.

Ποια είναι τα αποτελέσματα της τοπικής οικονομίας σε συνδυασμό με τη κοινωνία ;

1. Η αποβιομηχάνιση της περιοχής είναι ιδιαίτερα έντονη με αποτέλεσμα ελάχιστες βιομηχανίες πλέον να λειτουργούν και ακόμα λιγότερες να είναι υγιείς. Δεν υπάρχει καμία σύνδεση του πανεπιστημίου με την παραγωγή και την έρευνα. Πτώση έχουμε και στη βιοτεχνική παραγωγή. Η οικονομία του τόπου είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τη λειτουργία του πανεπιστημίου και της κατανάλωσης αγροτικών επιδοτήσεων.
2. Ο τουριστικός τομέας αν και έχει δυνατότητες ανάπτυξης στην κατηγορία των εναλλακτικών μορφών τουρισμού δεν έχει να παρουσιάσει σε επίπεδο υποδομών σχεδόν τίποτα και βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της χώρας. Ο νομός διαθέτει πολλά χιλιόμετρα ακτών , 7 οικοσυστήματα Ramsar και ένα Natura 2000. Επίσης διαθέτει μια από τις ελάχιστες στην χώρα περιοχές αρχαιοτοπίου . Τίποτα από αυτά δεν είναι προσβάσιμο στους επισκέπτες της περιοχής ενώ οι υποδομές φιλοξενίας είναι μικρές και αδύναμες.
3. Η περιφέρεια δεν έχει καταφέρει να βρει κάποιο αναπτυξιακό βηματισμό που θα την βγάλει από την αφάνεια αλλά ούτε και κοινή σημειολογία μεταξύ των νομών που θα δημιουργούσαν κοινούς στόχους και οικονομίες κλίμακας. Τα Εθνικά πάρκα είναι σχεδόν ανύπαρκτα και αδύναμα να παράγουν έργο . Δεν υπάρχει μακροχρόνιος σχεδιασμός και μοντέλο ανάπτυξης με σαφείς στόχους και κατευθύνσεις.
4. Το πανεπιστήμιο έχει προσφέρει πολλά στην περιοχή με τους 8000 φοιτητές να δίνουν οικονομική ανάσα στη πόλη της Κομοτηνής. Όμως μέχρι εκεί. Δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες συνδέσεις με την οικονομική , πνευματική και ιστορική πραγματικότητα.

Τι μπορεί να γίνει σε πρώτη φάση

1. Αναδιάρθρωση της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής με στροφή σε σύγχρονα προϊόντα και σε προϊόντα που έχουμε εμπορικό έλλειμμα .Μικρές μονάδες παραγωγής και τυποποίησης για την απόκτηση υπεραξίας . Δημιουργία νέων προϊόντων . Αυτό είναι το κλειδί για πραγματική σταδιακή ανάπτυξη και απεξάρτηση από τις επιδοτήσεις και τις ενεργοβόρες καλλιέργειες .Προώθηση τοπικών ποικιλιών , μικρών ομάδων παραγωγών . Προώθηση βιολογικών καλλιεργειών και βιολογικών τελικών προϊόντων. Ενίσχυση κτηνοτροφικών μονάδων με σύγχρονες υποδομές και μεταποίηση εξειδικευμένων προϊόντων με μικρά τυροκομεία .Αυτά μπορούν να προωθηθούν μέσα από ένα πανελλήνιο δίκτυο διανομής που θα παρακάμπτει τους περιορισμούς που θα έχουν οι μικροπαραγωγοί .
2. Δημιουργία κέντρου καινοτομίας σε εγκαταλειμμένα στη βιομηχανική ζώνη κτήρια με συνεργασία και συμμετοχή του πανεπιστημίου και στους ανάλογους τομείς των υφιστάμενων σχολών. Εκεί μπορεί να αναπτυχθεί ένα κέντρο καινοτομίας για το ηλεκτρονικό εμπόριο και ένα για τον οικοτουρισμό μαζί με κίνητρα απόδοσης και εγκατάστασης νεοφυών επιχειρήσεων. Το σύνολο αυτό μπορεί να λειτουργεί με μικτά σχήματα σύμπραξης δήμων και επιχειρήσεων . Επιπλέον μπορεί να δημιουργεί περιοδικές σχολές επιμόρφωσης και κατάρτισης πιστοποιημένων νέων στελεχών .
3. Στο τομέα του τουρισμού οικοτουρισμού μπορούν να γίνουν πολλά πράγματα .

α. Πραγματική ενεργοποίηση των εθνικών πάρκων και υποδομών ξενάγησης και προστασίας με πραγματικές υποδομές προστασίας και επίσκεψης . Πρόκειται για ένα τομέα ο οποίος σε άλλες χώρες έχει φέρει πολλαπλά οφέλη .Παραθέτω στατιστικά στοιχεία πάρκου στη Μεγάλη Βρετανία . ( LakeDistrict .Έτος ιδρύσεως 1951 , επισκέψιμα μνημεία 61 , περιοχές προστασίας 18 ετήσιος αριθμός επισκεπτών 8,5 εκατομμύρια , αριθμός διανυκτερεύσεων 15,2 εκατομμύρια , ετήσιος κύκλος 659 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας ( περίπου 800 εκατομμύρια ευρώ) .

β. Δημιουργία θεματικών δικτύων παροχής υπηρεσιών. Η περιοχή μας διαθέτει ένα σημαντικό πυρήνα .Το δίκτυο Agrinetτο οποίο δραστηριοποιείται στους νομούς Έβρου και Ροδόπης και μπορεί να αποτελέσει υπόδειγμα για την διεύρυνση και δημιουργία νέων τέτοιων δικτύων προώθησης εναλλακτικών μορφών τουρισμού με βασικές τον οικοτουρισμό και τη γαστρονομία.

γ. Ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων και τοπικού δικτύου μουσείων και θεματικών πάρκων . Συμμετοχή στο τουριστικό προϊόν της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας του νομού . Δημιουργία αρχαιολογικού και γεωλογικού πάρκου στον Ίσμαρο .

δ. Σύνδεση Σαμοθράκης , Θάσου και Λήμνου με υδροπλάνα .

ε. Δημιουργία μαρίνας ( η κοντινότερη μαρίνα βρίσκεται στη Χαλκιδική ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε τουλάχιστον μία ανά νομό της Θράκης με όλα τα οφέλη που θα προκύψουν ) .

στ. Δημιουργία θαλάσσιου πάρκου.