Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον το γεγονός ότι τα μέσα ενημέρωσης της Ελλάδας υιοθετούν άκριτα τις παρεμβάσεις που πραγματοποιεί το (δήθεν) “Κέντρο Καταπολέμησης της Παραπληροφόρησης” της Τουρκίας, ενός κρατικού-κυβερνητικού οργάνου που υπάγεται άμεσα στον Τούρκο Πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν και ελέγχεται από τον διευθυντής επικοινωνίας του κ. Φαχρετίν Αλτούν.

Ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι έχει την δυνατότητα άμεσης παρέμβασης στο περιεχόμενο των τουρκόφωνων μειονοτικών μέσων ενημέρωσης στην Θράκη ενώ το τελευταίο χρονικό διάστημα παρουσιάζει και μία επιθετική τακτική προώθησης ελληνόφωνου περιεχομένου προπαγανδιστικού χαρακτήρα.

Το αναφερθέν κέντρο συστάθηκε την 5/8/2022 και ο κ. Φαχρετίν Αλτούν με ανάρτησή του γνωστοποίησε ότι “το κέντρο θα ιδρυθεί ως ξεχωριστή μονάδα υπό τη διεύθυνση επικοινωνιών (η οποία είναι συνδεδεμένη με το γραφείο του προέδρου) προκειμένου «να αντιμετωπίσει τις συστηματικές εκστρατείες παραπληροφόρησης που στρέφονται κατά της Τουρκίας». Πρόσθεσε ότι ο İdris Kardaş, πρώην αρθρογράφος του φιλοκυβερνητικού ειδησεογραφικού πρακτορείου A Haber, διορίστηκε ως συντονιστής της νεοσύστατης μονάδας.

Η ανακοίνωση του συγκεκριμένου κέντρου συνοδεύθηκε -σύμφωνα με τους επικριτές και αντιπολιτευόμενους κύκλους – από την έλλειψη διαφάνειας πίσω από την οργανωτική δομή αυτής της μονάδας και την ασάφεια των μέσων και των σκοπών της και εντάσσεται -όπως εκτιμά το σύνολο των ανεξάρτητων δημοσιογράφων της Τουρκίας- στην αυξανόμενη λογοκρισία που επιβάλλεται στην γείοταν όπου η ελευθερία του Διαδικτύου στην Τουρκία μειώνεται σταθερά την τελευταία δεκαετία.

Στην απάντηση που δόθηκε, η Διεύθυνση Επικοινωνιών της Προεδρίας επανέλαβε το καθήκον της “να παρέχει την απαραίτητη ροή πληροφοριών για την ενημέρωση του κοινού και των αρμόδιων αρχών με έγκαιρη και ακριβή πληροφόρηση και την παροχή υπηρεσιών για τον προσδιορισμό του αντικτύπου τους στο κοινό”, σύμφωνα με το άρθρο 3 του Προεδρικού Διατάγματος Οργάνωσης της Διεύθυνσης Επικοινωνιών Αρ.14.Αναφέρθηκε επίσης στην απάντηση ότι η Διεύθυνση ήταν επιφορτισμένη με την «παρακολούθηση και αξιολόγηση των δραστηριοτήτων προπαγάνδας για την Τουρκία, τη συνεργασία με τους αρμόδιους για αυτούς δημόσιους φορείς και τη λήψη των απαραίτητων μέτρων», και ότι ιδρύθηκε το Κέντρο Καταπολέμησης της Παραπληροφόρησης με την έγκριση της Προεδρίας για το σκοπό αυτό.

Από την έναρξη λειτουργίας του συγκεκριμένου κέντρου και προ των εκλογών του Μαΐου 2023, ο νόμος περί παραπληροφόρησης χρησιμοποιήθηκε για να φιμώσει μέλη της πολιτικής αντιπολίτευσης καθώς και επικριτικούς δημοσιογράφους. Η λογοκρισία είναι ευρέως διαδεδομένη και εκατοντάδες ιστότοποι, διαδικτυακά άρθρα και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν αποκλειστεί ή αφαιρεθεί. Τα διαδικτυακά δίκτυα τρολ συχνά ενισχύουν την προκυβερνητική παραπληροφόρηση και οι δημοσιογράφοι, οι ακτιβιστές και οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν νομικές κατηγορίες για το διαδικτυακό τους περιεχόμενο. Εκτός από τον εκτεταμένο αποκλεισμό, οι κρατικές αρχές είναι προληπτικές στο να ζητούν τη διαγραφή ή την αφαίρεση περιεχομένου.

Ενδεικτικά αναφέρουμε:

• 1.Περισσότερα από 712.000 domains και 150.000 διευθύνσεις URL έχουν αποκλεισθεί ή διαγραφεί
• 2.918 ιστότοποι αποκλείστηκαν για προσβολή του προέδρου, επειδή “έθεταν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια και προώθηση ναρκωτικών”
• 3. Τον Φεβρουάριο του 2023 εκδόθηκαν εντολές αποκλεισμού για 340 διευθύνσεις URL και ιστοσελίδες, που ανήκαν κυρίως σε κουρδικά μέσα ενημέρωσης και λογοτεχνικούς εκδότες
• 4. Μετά την ένταξη του πολιτικού κόμματος Hüda-Par στον κυβερνώντα συνασπισμό της Λαϊκής Συμμαχίας ενόψει των εκλογών του Μαΐου 2023, 47 άρθρα ειδήσεων σχετικά με τις διασυνδέσεις της Hüda-Par με την κουρδική Χεζμπολάχ (μια μαχητική ομάδα που δεν συνδέεται με την ομώνυμη λιβανική οργάνωση) υποβλήθηκαν σε εντολές αποκλεισμού και αφαίρεσης περιεχομένου
• 5. Από τον Δεκέμβριο του 2022, περισσότερες από 55.500 αναρτήσεις στο Twitter έχουν αποκλειστεί στην Τουρκία.
• 6. Πολυάριθμες αναφορές έχουν αποκαλύψει ότι το κυβερνών AKP έχει στρατολογήσει έναν «στρατό από trolls» -που αριθμεί περίπου 8.000 άτομα από το 2023- για να χειραγωγήσει τις διαδικτυακές συζητήσεις, να οδηγήσει συγκεκριμένες ατζέντες και να καταπολεμήσει τους κυβερνητικούς επικριτές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
• 7. Επειδή η κυβέρνηση ελέγχει πάνω από το 95 τοις εκατό των μέσων ενημέρωσης μεγάλης κλίμακας, οι διαφωνούντες αλλά και οι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοιχρησιμοποιούν όλο και περισσότερο το YouTube χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα τα κανάλια του Emin Çapa και της DW Türkçe. Η British Broadcasting Corporation (BBC), η DW, η France 24 και η VOA έχουν ανοίξει κανάλια YouTube στα τουρκικά, επεκτείνοντας την πρόσβαση σε ανεξάρτητες πηγές πληροφοριών.
• 8.Σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών, 132.310 χρήστες μέσων κοινωνικής δικτύωσης διαπιστώθηκε ότι διέπραξαν «τρομοκρατικές ενέργειες» διαδικτυακά το 2023, εκ των οποίων οι 9.314 κρατήθηκαν
• 9.Από τον Ιούνιο του 2023, υπήρχαν 37 φυλακισμένοι δημοσιογράφοι στην Τουρκία, περισσότεροι από τους μισούς από τους οποίους διώχθηκαν για το διαδικτυακό τους περιεχόμενο.Τον Απρίλιο του 2023, οι εισαγγελείς ζήτησαν ποινές φυλάκισης για 17 Κούρδους δημοσιογράφους, ορισμένοι από τους οποίους αντιμετώπισαν κατηγορίες λόγω του διαδικτυακού τους περιεχομένου.
• 10.Η δυσφήμιση είναι έγκλημα στην Τουρκία . Από το 2015, περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι έχουν κατηγορηθεί για συκοφαντική δυσφήμιση του προέδρου, συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτύου.Το 2022, οι υποθέσεις φερόμενης προσβολής και συκοφαντικής δυσφήμισης κατά του προέδρου και της κυβέρνησης έφτασαν το ιστορικό υψηλό των 16.753.
• 11.Μετά τους σεισμούς του Φεβρουαρίου του 2023, η κυβερνητική μονάδα “κυβερνοπεριπολίας” ισχυρίστηκε ότι 613 χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είχαν δημοσιεύσει «προκλητικό» περιεχόμενο στο διαδίκτυο. Συνελήφθησαν 43 χρήστες και τέθηκαν υπό κράτηση 179
• 12. Τον Ιούλιο του 2023, αναφέρθηκε ότι πάνω από 700.000 τουρκικοί λογαριασμοί TikTok παραβιάστηκαν πριν από τις εκλογές.
• 13. Σύμφωνα με το twitter , to 2020 οι υπεύθυνοι της πλατφόρμας προχώρησαν σε κατάργηση συνολικά 7.340 λογαριασμών που αποδίδονται στο AKP για παραβίαση των πολιτικών κατά της χειραγώγησης της πλατφόρμας . Αυτό το περιστατικό προκάλεσε μια συγκλονιστική δήλωση του Διευθυντή Επικοινωνίας του Προέδρου, Fahrettin Altun, στην οποία ξεσπούσε οργή στην πλατφόρμα, αρνούμενος τους ισχυρισμούς ότι αυτοί οι λογαριασμοί διαχειριζόταν μόνο μια κεντρική κυβερνητική αρχή και κατηγόρησε το Twitter ως «μηχανή προπαγάνδας » . (ή «εργαλείο για μια ιδεολογική μαύρη προπαγάνδα» σε ένα ακριβές απόσπασμα) μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Twitter.
• 14.Ομοίως, μια έκθεση από το Computational Propaganda Research Project , το 2021, του Ινστιτούτου Διαδικτύου της Οξφόρδης κατά την ίδια περίοδο αναγνώρισε την Τουρκία ως μία από τις χώρες που εμπλέκονται στην παραπληροφόρηση, αναφέροντας μια ομάδα κυβερνοστρατευμάτων 500 ατόμων ως όχημα για”επίθεση στην αντιπολίτευση, καταστολή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ενίσχυση της κρατικής υποστήριξης”.

Η Τουρκία ενισχύει το κατασταλτικό «οπλοστάσιο» της κατά του Τύπου

Έλεγχο στα μκδ “αλά τούρκα” θέλει να επιβάλει το Προξενείο στην Θράκη

Η “ταινία Σαδήκ” ως εργαλείο προπαγάνδας του πολιτικού ισλάμ στην Θράκη

Deutsche Welle – «Ημέρες λογοκρισίας για τη δημοσιογραφία στην Τουρκία»