Τον Φεβρουάριο του 2012 η Ελλάδα πέτυχε το μεγαλύτερο κούρεμα χρέους στην ιστορία. Αφαίρεσε από τους ώμους της, σε όρους καθαρής παρούσας αξίας,180 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 80% του ΑΕΠ, μαζί με την επαναγορά ομολόγων που ακολούθησε.

Το κυριότερο όμως είναι ότι πέτυχε τη ριζική αναδιάρθρωση του χρέους.

Το χρέος μεταφέρθηκε κατά το 90% εκτός αγορών, στα χέρια των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και των θεσμικών εταίρων μας. Η μέση διάρκειά του επεκτάθηκε στα 16,5 χρόνια και το μέσο επιτόκιο μειώθηκε στο 2,1%. Δόθηκε σημαντική περίοδος χάρητος. Το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης (τόκοι και χρεολύσια) μειώθηκε κατά περίπου 60% σε σχέση με το 2010. Είναι σα να κουρεύτηκε το συνολικό χρέος κατά 60%.

Έγινε όμως κάτι ακόμη σημαντικότερο. Το Eurogroup αποφάσισε επισήμως και δεσμεύθηκε ότι θα προβεί σε περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους μόλις η Ελλάδα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα και άρα ολοκληρώσει το πρόγραμμα προσαρμογής. Εδώ είμαστε τώρα.

Η ειλημμένη αυτή απόφαση πρέπει να εξειδικευθεί και να εφαρμοστεί μέσω των αναγκαίων επεμβάσεων στους κρίσιμους συντελεστές: περαιτέρω μείωση επιτοκίων, σταθεροποίηση κυμαινόμενων επιτοκίων, επέκταση περιόδου χάρητος, μετακύλιση λήξεων κ.ο.κ.

Όλα αυτά επηρεάζουν προς τα κάτω την καθαρή παρούσα αξία του χρέους, δηλαδή συνιστούν κούρεμα. Κούρεμα ουσιαστικό, συμφωνημένο, ασφαλές. Χωρίς περιττές, επικίνδυνες και αναποτελεσματικές συγκρούσεις με άλλα εθνικά κοινοβούλια και κυβερνήσεις.

Για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να έχει προηγηθεί η ολοκλήρωση της εξόδου από το μνημόνιο και η είσοδος στη νέα φάση της προληπτικής πιστωτικής γραμμής.

Το δημόσιο χρέος κάθε χώρας, από τις ΗΠΑ έως τη Μάλτα, δεν εξοφλείται αλλά εξυπηρετείται και αναχρηματοδοτείται. Αυτό σημαίνει βιωσιμότητα του χρέους.

Το πραγματικό μέγεθος του χρέους δεν είναι η ονομαστική του τιμή, αλλά η συνάρτηση ονομαστικής τιμής, διάρκειας, επιτοκίου σε συνδυασμό με τα δημοσιονομικά δεδομένα και το ρυθμό ανάπτυξης. Ευτυχώς, αυτά που συγκαλύπτει ο στείρος κομματικός ανταγωνισμός, τα καταλαβαίνουν οι ειδικοί και οι αγορές.

Η αποτελεσματική παρέμβαση στο χρέος προϋποθέτει συνεπώς ότι θα έχουμε εκπληρώσει όλοι το χρέος μας απέναντι στην παραδοχή της αλήθειας.