Τα πάνω κάτω στο εργασιακό και στο ασφαλιστικό τοπίο έρχονται από τον μήνα που διανύουμε, με δεδομένες τις αλλαγές τις οποίες συνομολόγησε η χώρα μας με τους δανειστές της, στο πλαίσιο του αναθεωρημένου μνημονίου.

Αλλαγές που θα αρχίσουν να γίνονται ευρύτερα αντιληπτές από το τέλος του μήνα που διανύουμε, όταν θα αρχίσουν να καταβάλλονται οι πρώτοι μισθοί και συντάξεις της νέας χρονιάς.

Ειδικότερα στο ασφαλιστικό, οι αλλαγές είναι σημαντικές. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι:
01. Αυξάνεται το ανώτατο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 έτη. Επίσης, αυξάνεται από τα 60 στα 62 έτη το κατώτατο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Από την αύξηση του ορίου ηλικίας εξαιρούνται οι ασφαλισμένες που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα ως μητέρες ανήλικων τέκνων, οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων, οι ασφαλισμένοι που έχουν υπαχθεί στην εργασιακή εφεδρεία και οι ασφαλισμένοι που έχουν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2012.
02. Οι συντάξεις μειώνονται από 5% έως 20%. Οι περικοπές γίνονται σε ποσά κύριας και επικουρικής σύνταξης αθροιστικά, από τα 1.000 και άνω. Ειδικότερα, οι καταβαλλόμενες μηνιαίες συντάξεις μειώνονται από τον μήνα που «τρέχει» ως εξής:
> Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος άνω των 1.000,01 ευρώ και έως 1.500,00 ευρώ γίνεται μείωση κατά 5% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.000,01 ευρώ.
> Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 1.500,01 ευρώ και έως 2.000,00 ευρώ γίνεται μείωση κατά 10% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.425,01 ευρώ.
> Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 2.000,01 ευρώ και έως 3.000,00 ευρώ γίνεται μείωση κατά 15% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 1.800,01 ευρώ.
> Για ποσό μηνιαίας σύνταξης ή αθροίσματος από 3.000,01 ευρώ και άνω γίνεται μείωση κατά 20% στο σύνολο του ποσού. Το ποσό της σύνταξης που εναπομένει μετά τη μείωση αυτή δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 2.550,01 ευρώ.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ, ΑΠΟ ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΦΟΡΕΑ
Οι μειώσεις αφορούν όλες τις συντάξεις που καταβάλλονται μεμονωμένες ή αθροιστικά (κύρια και επικουρική σύνταξη ή μέρισμα, ειδική προσαύξηση ΤΣΜΕΔΕ – τομείς Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων), για οποιαδήποτε αιτία συνταξιοδότησης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) και από οποιονδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης, το Δημόσιο, το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ), καθώς και από κάθε άλλη πηγή. Η μείωση γίνεται στο σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων (κύριων, επικουρικών και μερισμάτων), το άθροισμα των οποίων υπερβαίνει τα 1.000,00 ευρώ τον μήνα.
Για τον υπολογισμό των ποσών που αναφέρονται στις προαναφερθείσες κλίμακες λαμβάνεται υπόψη το καταβλητέο την 31.12.2012 ποσό σύνταξης ή αθροίσματος συντάξεων, συμπεριλαμβανομένης και της προσαύξησης λόγω απόλυτης αναπηρίας (άρθρο 60 του ν. 3518/2006, που αντικατέστησε τις διατάξεις του άρθρου 29 παρ. 10 του ΑΝ 1846/51, όπως έχουν συμπληρωθεί). Δηλαδή, λαμβάνεται υπόψη:
Α. για την κύρια σύνταξη, το ακαθάριστο ποσό που εναπομένει μετά την παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (άρθρο 38 του ν. 3863/2010 και άρθρο 11 του ν. 3865/2010, όπως ισχύουν) και της επιπλέον εισφοράς της παρ. 11 του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152 Α’), καθώς και των μειώσεων του άρθρου 2 του ν. 4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α’) και των άρθρων 1 και 6 του ν. 4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α’) και
Β. για την επικουρική σύνταξη, το ποσό που εναπομένει μετά την παρακράτηση της Ειδικής Εισφοράς Επικουρικής Ασφάλισης της παρ. 13α του άρθρου 44 του ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152 Α’), καθώς και των μειώσεων των παρ. 3 και 4 του άρθρου 2 του ν. 4024/2011 (ΦΕΚ 226 Α’) και της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 4051/2012 (ΦΕΚ 40 Α’).
Από τις εν λόγω μειώσεις εξαιρούνται μόνον όσοι συνταξιούχοι λαμβάνουν οι ίδιοι το εξωιδρυματικό επίδομα των παρ. 1 και 2 του άρθρ. 42 του ν. 1140/81 (ΦΕΚ 68 Α’). Δεν εξαιρούνται οι συνταξιούχοι που δεν λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα οι ίδιοι, αλλά ασφαλίζουν έμμεσο μέλος οικογένειας, στο οποίο χορηγείται το εξωιδρυματικό επίδομα.
Στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου, όπου υπάρχουν περισσότεροι του ενός δικαιούχοι σύνταξης, μειώνεται κατά τα προαναφερθέντα ποσοστά το συνολικό ποσό της σύνταξης που ξεπερνά κάθε κλίμακα. Το ποσό σύνταξης που απομένει επιμερίζεται σύμφωνα με τα ποσοστά των δικαιοδόχων μελών.
03. Θεσπίζεται ανώτατο όριο στη σύνταξη που καταβάλλεται στις άγαμες θυγατέρες θανόντων συνταξιούχων του Δημοσίου, το οποίο ανέρχεται στα 720 ευρώ μηνιαίως. Ταυτόχρονα, προβλέπονται περαιτέρω εισοδηματικοί περιορισμοί στο σχετικό δικαίωμα.

Κυβέρνηση: Θα καθορίζει από 1ης Απριλίου τον κατώτατο μισθό

Θεμελιώδεις είναι οι αλλαγές στον τρόπο καθορισμού του κατώτατου μισθού: σύμφωνα με τις νομοθετικές ρυθμίσεις που έγιναν, ο κατώτερος μισθός από την 1η Απριλίου θα καθορίζεται με πράξη υπουργικού συμβουλίου, ύστερα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, που όμως δεν θα έχει δεσμευτικό χαρακτήρα.
Η καθολική ισχύς της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, σε ό,τι αφορά τους μισθολογικούς όρους, καταργείται. Οι τριετίες διατηρούνται, αλλά παραμένουν «παγωμένες» έως την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, το 2016 -και, σε κάθε περίπτωση, μέχρι να πέσει η ανεργία κάτω από το 10%. Παράλληλα, από τον Απρίλιο το επίδομα γάμου καταργείται, με αποτέλεσμα τη μείωση του κατώτερου μισθού κατά 10%.
Σημειωτέον ότι όσοι εργοδότες δεν είναι μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων είχαν από τον Νοέμβριο -οπότε ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος- τη δυνατότητα να μην καταβάλουν το επίδομα. Παράλληλα, όσες συμβάσεις είχαν συμπληρώσει 24μηνη διάρκεια μέχρι τις 14 Φεβρουαρίου 2012 και η ισχύς τους υπερβαίνει τη 14η Φεβρουαρίου 2013 λήγουν αυτόματα τη συγκεκριμένη ημερομηνία, ακόμη κι αν έχουν μεγαλύτερη διάρκεια.

Η ΜΕΤΕΝΕΡΓΕΙΑ
Οι όροι των συμβάσεων παραμένουν σε ισχύ για ένα τρίμηνο (η λεγόμενη «μετενέργεια»). Σε περίπτωση που στο διάστημα αυτό δεν υπογραφεί νέα κλαδική σύμβαση, διασώζονται μόνον ο βασικός μισθός και τέσσερα επιδόματα. Σε περίπτωση που στο ενδιάμεσο υπογραφούν επιχειρησιακές ή ατομικές συμβάσεις, οι μισθοί μπορούν να μειωθούν μέχρι τα επίπεδα της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης.
Για τους υπάλληλους άνω των 25 ετών ο κατώτατος μισθός έχει οριστεί στα 586,08 ευρώ, το δε κατώτατο ημερομίσθιο για τους εργατοτεχνίτες άνω των 25 ετών στα 26,18 ευρώ. Για τους υπάλληλους κάτω των 25 ετών ο κατώτατος μισθός έχει οριστεί στα 510,95 ευρώ και για τους εργατοτεχνίτες κάτω των 25 ετών το κατώτατο ημερομίσθιο στα 22,83 ευρώ.

Οι 5+1 αλλαγές: Τι θα ισχύει για την αποζημίωση, την ανάπαυση και τα ωράρια

Με τις ψηφισθείσες ρυθμίσεις για τις εργασιακές σχέσεις:
01. Ο χρόνος προειδοποίησης για απόλυση περιορίζεται στους τέσσερις από τους έξι μήνες, ως ανώτατο όριο, ώστε να καταβάλλεται το 50% της αποζημίωσης. Το ύψος της αποζημίωσης δεν θα έχει καμία μεταβολή για όσους εργάζονται έως 16 χρόνια και δικαιούνται έως 12 μισθούς. Οι αποζημιώσεις των εργαζομένων με προϋπηρεσία μεγαλύτερη των 16 ετών «παγώνουν» στο σημερινό ύψος, ασχέτως του πόσα χρόνια εργασίας επιπλέον θα συμπληρώσουν μέχρι την ενδεχόμενη καταγγελία της σύμβασής τους. Κάθε επιπλέον μισθός που θα λάβουν ως αποζημίωση πέραν των 12 και μέχρι τους 24, που είναι το ανώτατο όριο για προϋπηρεσία 28 συμπληρωμένων ετών, δεν μπορεί να ξεπερνά τα 2.000 ευρώ.
02. Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας θα γίνεται με κλαδικές ή επιχειρησιακές συμβάσεις.
03. Ο ελάχιστος χρόνος ημερήσιας ανάπαυσης μειώνεται στις 11 από τις 12 ώρες.
04. Αποσυνδέεται το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων από το ωράριο των εργαζομένων, το οποίο θα ξεκινά μία ώρα νωρίτερα ή θα ολοκληρώνεται μία ώρα αργότερα από τη λειτουργία του καταστήματος, χωρίς να επηρεάζεται το 8ωρο.
05. Καθιερώνεται η εξαήμερη εβδομαδιαία εργασία για ορισμένους κλάδους, όπως το λιανεμπόριο, χωρίς επιπλέον αμοιβή ή ρεπό, αρκεί ο χρόνος απασχόλησης να μην ξεπερνά τις 40 ώρες την εβδομάδα.
06. Καταργούνται όλες οι προεγκρίσεις από την Επιθεώρηση Εργασίας που απαιτούνται για μια επιχείρηση, όταν μεταβάλλεται κάτι που αφορά τον εργαζόμενο, και απαιτείται μόνο κοινοποίηση.

Εφάπαξ: Έρχεται νέο μαχαίρι μετά τις περικοπές του 2012

Ακόμη μικρότερα εφάπαξ θα εισπράττουν όσοι συνταξιοδοτούνται από την 01.01.2014 (παρά τις ήδη επιβληθείσες περικοπές, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις έφτασαν ακόμη και το 83%), καθώς εντός των επόμενων εβδομάδων αναμένεται να εκδοθεί η υπουργική απόφαση, η οποία θα καθορίζει «νέα τεχνική βάση, με την οποία θα υπολογίζεται το εφάπαξ βοήθημα από 01.01.2014 σε όλα τα Ταμεία Πρόνοιας».
Όπως προαναγγέλλει η εγκύκλιος της γενικής γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, «η θέσπιση νέου τρόπου υπολογισμού του εφάπαξ σε όλους τους φορείς – τομείς πρόνοιας ήταν επιβεβλημένη, μετά τη ρητή μνημονιακή δέσμευση του ν. 4046/2012 να γίνουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, ώστε να εξαλειφθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές και τα ελλείμματα στους φορείς πρόνοιας».
Ήδη, το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων έχει ξεκινήσει την καταβολή του εφάπαξ σε 1.100 δικαιούχους, ενώ εντός του 2013 θα έχουν εξοφληθεί 31.400 συνταξιούχοι, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του Ταμείου, κ. Νίκο Καλάκο. Η έκδοση του εφάπαξ θα γίνεται με αυστηρή σειρά προτεραιότητας, τα δε πρώτα εντάλματα πληρωμής θα αφορούν όλους όσοι υπέβαλαν αίτηση τον Οκτώβριο του 2010. Πάντως, το εφάπαξ που θα πάρουν οι εν λόγω δημόσιοι υπάλληλοι θα είναι μειωμένο έως και κατά 38,13% -ποσό που βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, με τις απώλειες να ανέρχονται έως και τις 23.000 ευρώ.

ΠΟΙΟΙ ΧΑΝΟΥΝ ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Πέρυσι, το βοήθημα μειώθηκε κατά 20% για όσους κατέθεσαν τα χαρτιά τους από 1ης Ιανουαρίου 2011 και μετά και κατά 15% για τις αιτήσεις του 2010. Φέτος υπήρξε νέα περικοπή (της τάξης του 22,67%) για τις αιτήσεις που έχουν κατατεθεί από τον Αύγουστο του 2010 και μετά. Τις μεγαλύτερες απώλειες έχουν όσοι συμπλήρωσαν πάνω από 30 έτη ασφάλισης στις κατηγορίες της Τεχνολογικής και της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης.
Η νέα χρονιά φέρνει σημαντικές μειώσεις στα εφάπαξ που χορηγούν συνολικά 22 τομείς ή Ταμεία. Αναλυτικά, προβλέπεται ότι για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.1992, που αποχώρησαν ή θα αποχωρήσουν της υπηρεσίας από 01.08.2010 και μετά και στους οποίους δεν έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση χορήγησης του εφάπαξ βοηθήματος, το ποσό του εφάπαξ βοηθήματος μειώνεται ποσοστιαία ως εξής:
> Εργατοϋπαλλήλων Μετάλλου του Ταμείου Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα (ΤΑΠΙΤ): κατά 2,21%.
> Προσωπικού Εταιρειών Τσιμέντων του ΤΑΠΙΤ: κατά 17,35%.
> Προσωπικού Ιπποδρομιών του ΤΑΠΙΤ: κατά 18,38%.
> Ξενοδοχοϋπαλλήλων του ΤΑΠΙΤ: κατά 26,77%.
> Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εργασιών του ΤΑΠΙΤ: κατά 63,91%.
> Υπαλλήλων Εμπορικών Καταστημάτων του ΤΑΠΙΤ: κατά 41,52%.
> Δημοσίων Υπαλλήλων του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ): κατά 22,67%.
> Υπαλλήλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου του ΤΠΔΥ: κατά 42,29%.
> Ορθόδοξου Εφημεριακού Κλήρου Ελλάδος του ΤΠΔΥ: κατά 36,94%.
> Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων του ΤΠΔΥ: κατά 6,19%.
> Εφημεριδοπωλών & Υπαλλήλων Πρακτορείων Αθηνών του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ: κατά 8,21%.
> Εφημεριδοπωλών & Υπαλλήλων Πρακτορείων Θεσσαλονίκης του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ: κατά 28,41%.
> Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ): κατά 3,84%.
> Προσωπικού Ιονικής-Λαϊκής Τράπεζας του ΤΑΥΤΕΚΩ: κατά 41,17%.
> Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (ΕΤΑΑ): κατά 17,42%.
> Δικηγόρων Αθηνών του ΕΤΑΑ: κατά 32,80%.
> Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του ΕΤΑΑ: κατά 83,00%.
> Στον Τομέα Πρόνοιας Αστυνομικών του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Πρόνοιας Απασχολουμένων στα Σώματα Ασφαλείας (ΤΕΑΠΑΣΑ): κατά 1,94%.
> Υπαλλήλων Αστυνομίας Πόλεων του ΤΕΑΠΑΣΑ: κατά 45,49%.
> Στον Λογαριασμό Πρόνοιας Υπαλλήλων ΙΚΑ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ: κατά 35,11%.

πηγή: www.makthes.gr