Μέσα σε μία εβδομάδα εξεδήμησαν προς Κύριον τρεις λόγιοι Αγιορείτες με σπουδαίο συγγραφικό και κοινωνικό έργο. Πρώτα έφυγε ο Γέρων Μωυσής ο Αγιορείτης, ο οποίος κατά τους τελευταίους μήνες δέχθηκε τη συγκινητική περίθαλψη και υποστήριξη από τον σεβ. μητροπολίτη Καστορίας κ. Σεραφείμ και τους συνεργάτες του.

Επειτα από λίγες ημέρες πληροφορηθήκαμε ότι έπεσε από τη στέγη του κελιού του στην Καψάλα του Αγίου Ορους ο μοναχός Νικόδημος Μπιλάλης, ο ιδρυτής της Πανελληνίου Ενώσεως Φίλων των Πολυτέκνων, και ανήμερα της Πεντηκοστής παρέδωσε το πνεύμα ο προηγούμενος της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου, ο πασίγνωστος ανά την οικουμενική Ορθοδοξία αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης.

Ο Κύριος που τους πήρε κοντά του θα αποστείλει άλλες μορφές, που θα εργασθούν για την ελληνορθόδοξη παράδοσή μας.

Ο Γέρων Μωυσής εγκαταβιούσε σε μια σκήτη της Μονής Κουτλουμουσίου, κοντά στις Καρυές. Εγραψε πάμπολλα βιβλία, γλαφυρά, τεκμηριωμένα και κατανοητά. Εφερε την ορθόδοξη πνευματικότητα του Αθω σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του οικουμενικού Ελληνισμού. Πραγματοποίησε αναρίθμητες ομιλίες και εξέδιδε μέχρι προσφάτως το περιοδικό «ΠΡΩΤΑΤΟΝ» με άρθρα και σχόλια από τη ζωή του Αγίου Ορους. Πριν από λίγες ημέρες τον είχα επισκεφθεί στην Καστοριά και μού έκανε εντύπωση η διαύγειά του, παρά τη σοβαρότατη νόσο του.

Ο μοναχός Νικόδημος Μπιλάλης έγινε πρώτα γνωστός ως λαϊκός και ως θεολόγος-φιλόλογος. Συνέγραψε εξαίρετα σχολικά βιβλία Θρησκευτικών (ως Βασίλειος Μπιλάλης). Αφιέρωσε τη ζωή του σε δύο σκοπούς: στη συγκέντρωση ενδυμάτων και τροφίμων για τους ενδεείς πολυτέκνους και την επανέκδοση όλων των έργων του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου. Το σημείο όπου συνέβη το θανατηφόρο δυστύχημα είναι κοντά στην καλύβη όπου ασκήτευε και συνέγραφε επί αρκετά έτη ο άγιος Νικόδημος στα τέλη του 18ου αιώνος.

Ο αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης θα μπορούσε κάλλιστα να διαπρέψει ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, αλλά προτίμησε να αφιερωθεί στον μοναχισμό. Ο ίδιος και η συνοδεία του μετέβησαν στη Μονή Γρηγορίου στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και συνετέλεσαν στην αναγέννηση της αθωνικής μοναστικής πολιτείας. Οι απόψεις του για κρίσιμα εκκλησιαστικά θέματα λαμβάνονταν σοβαρά υπ’ όψιν από κληρικούς και λαϊκούς.

Το καλύτερο μνημόσυνο για την ψυχή τους θα είναι να δώσουμε στους νέους μας να μελετήσουν τα έργα τους.